Vakavuvuli i Jisu
Sa i Jisu Karisito na Luvena e Duabau ga ka Luvena Daulomani na Kalou. … O Koya na noda iVakabula mai na ivalavala ca kei na mate. Oqo na ka bibi duadua me kilai e vuravura.
“A cava dou lewa ena vuku i Karisito?” Maciu 22:42). Ena vosa oqori nei Jisu a vakamaduataki ira kina na Farisi ena Nona gauna. Ena vosa vata ga oqori au na tarogi ira kina na wekaqu Yalododonu Edaidai kei ira tale eso sa lotu-Vakarisito ena veika dina ko ni sa vakabauta baleti Jisu Karisito kei na cava ko ni sa cakava tiko ena vuku ni vakabauta oqo.
E vuqa na noqu vosacavuti ni ivolanikalou ena lako mai ena iVola Tabu, baleta ni ra kila vakavinaka tu e vuqa sa lotu-Vakarisito. Na noqu ivakamacala ena lako mai ena veivakavulici ni ivolanikalou ni gauna oqo, vakabibi na iVola i Momani baleta ni kedra ibalebale na veitikina ena iVola Tabu, e sa rui medremedrea ka vuqa na veimataqali lotu-Vakarisito era sega ni duavata na kedra ibalebale. Au na vosa tiko vei ira sa vakabauta vakakina vei ira tale eso. Me vaka e vakavulica o Elder Tad R. Callister ena mataka nikua ni so era vakatokai ira mera lotu Vakarisito, era qaravi koya ni ivakavuvuli vinaka, ia era sega ni doudou mera tukuna na Nona itutu-vakalou. Niu sa na vosa kina, au sa na vakayagataka ga na vosa i Jisu vakai-Koya. E dodonu meda raica taucoko na veika e a vakavulica o Koya vakai-Koya, me baleta se o cei o Koya kei na cava e a talai mai kina o Koya ki vuravura me mai vakayacora.
Na Luvena e Duabau Ga sa Vakatubura
A vakavulica o Jisu ni o Koya na Luvena e Duabau Ga sa Vakatubura. A kaya kina o Koya:
“Ni sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e duabau ga sa vakatubura, me kakua ni rusa ko ira yadua era sa vakabauti koya, me ra rawata ga na bula tawamudu.
Sa vakadeitaka oqo na Kalou na Tamada. Na kena a mai vakacerecerei kina na ituvaki tabu ena Ulunivanua ni Veivakamataliataki, a kaya o Koya mai lomalagi, “Oqo na noqu Gone ni toko, au sa dau vinakata vakalevu; dou vakarogoci koya” (Maciu 17:5).
E vakavulica talega o Jisu ni Nona rairai mai ena tauvata ga kei na Tamana. A kaya vei ira na Nona iApositolo:
“Kevaka dou sa kilai au, dou sa kilai Tamaqu talega: ia mai na siga oqo dou sa kilai koya, ka raici koya.
“Sa kaya vua ko Filipi, Turaga, vakatakilai Tamamuni vei keitou, keitou na qai vakacegu.
“Sa kaya vua ko Jisu, Niu sa tiko dede vakaoqo kei kemudou, ko sa sega ni kilai au, Filipi? Ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu” (Joni 14:7–9).
O koya gona, a vakamacalataka kina na Luvena o Paula “ni sa yaloyalo ni Nona itovo [na Kalou na Tamana]” Iperiu 1:3; raica talega na 2 Korinica 4:4).
Dauniveibuli
A vola o Joni na iApositolo ni o Jisu, ka vakatokai Koya “na Vosa,” “a rau sa tiko vata kei na Kalou. Sa cakava na ka kecega ko koya; a sa sega e dua na ka sa caka me sega ni cakava ko koya” (Joni 1:2–3 ). O koya gona, ena ruku ni ituvatuva ni Kalou, sa Dauniveibuli ni veika kecega o Jisu Karisito.
Turaga na Kalou i Isireli
Ena gauna ni Nona cakacaka vakalotu vei ira na Nona tamata e Palesitaina, a kaya kina o Jisu ni o Koya ga o Jiova, na Turaga na Kalou i Isireli (raica na Joni 8:58). E muri, ni sa Turaga sa tucake tale, a laki veiqaravi vei ira na Nona tamata ena vanua o Amerika. A vakaraitaka e kea o Koya:
“Raica, koi au ko Jisu Karisito, ka ra a tukuna na parofita ni na lako mai ki vuravura. …
“… Ni sai au na Kalou ni Isireli kei na Kalou ni vuravura kecega” (3 Nifai 11:10, 14)).
Na Veika sa Cakava vei Keda
Ena dua na koniferedi ni iteki ena vuqa na yabaki sa oti, au a sotava kina e dua na marama ka kaya ni sa kerei me lesu tale mai ki lotu ni oti e vuqa na yabaki na nona yali tu ia e sega ni vakasamataka rawa e dua na vuna me lesu mai kina. Meu vakayaloqaqataki koya au a kaya kina, “Ni ko sa raica rawa na veika kece sa vakayacora vei keda na iVakabula, sa qai sega beka ni levu na vuna mo lesu mai kina ka mai sokalou ka qaravi Koya?” Au a kurabui ena ka e tukuna mai: “Na cava sa cakava vei au o Koya?” Vei ira era sega ni kila tiko vakavinaka na veika sa cakava vei keda na iVakabula, au na sauma na taro o ya ena Nona vosa ga Vakai-Koya vata kei na noqu ivakadinadina.
Bula kei Vuravura
E volai ena iVola Tabu na ivakavuvuli oqo i Jisu: “Au sa lako mai me rawa vei ira na bula, ia me rawa vakalevu sara” (Joni 10:10). E muri, ena gauna ni Vuravura Vou, a kaya kina o Koya, “Ia koi au na rarama kei na vu-ni-bula kei vuravura” (3 Nifai 11:11). Sai Koya na Bula kei Vuravura baleta ni o Koya na noda dauniveibuli baleta talega, ni Nona Tucaketale, eda sa vakadeitaki taucoko kina ni da na bula tale. Kei na bula e solia vei keda sa sega ni dua na bula walega vakayago. A vakavulica, “Ia kau sa solia vei ira na bula tawamudu, ia era na sega sara ni rusa, se dua e kaliraki ira mai na ligaqu” (Joni 10:28; raica talega na Joni 17:2 ).
Rarama kei Vuravura
A vakavulica talega o Jisu, “Oi au na rarama kei vuravura: ko koya sa muri au ena sega ni lako ena butobuto” (Joni 8:12). A kaya talega vakaoqo, “Oi au na sala, na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula” (Joni 14:6). Sai Koya na Sala ka sai Koya na Rarama baleta na Nona ivakavuvuli sa cilava na noda salatu ena bula vakayago oqo ka na vakaraitaka vei keda na sala lesu vua na Tamada.
E Vakayacora na Lewa nei Tamana
Ena veigauna, sa dau rokovi Tamana o Jisu ka dau muri Koya. Ena gauna mada ga ni se gone kina a kaya vei rau na nona itubutubu e vuravura, “Drau sa sega beka ni kila ni sa kilikili kei au meu tiko e na vale nei Tamaqu?” (Luke 2:49). “Niu sa sega ni lako sobu mai lomalagi,” a vakavulica tale, “meu kitaka na lomaqu, meu kitaka ga na loma i koya sa talai au mai” (Joni 6:38; raica talega na Joni 5:19). Ka vakavulica talega na iVakabula, “Sa sega ni torovi Tamaqu walega e dua na tamata, e na vukuqu ga” (Joni 14:6; raica talega na Maciu 11:27).).
Eda na lesu vua na Tamada ena noda cakava na Nona lewa. A vakavulica o Jisu, “Ena sega ni curu ki na matanitu vakalomalagi ko ira kecega sa kaya vei au, Turaga, Turaga, ko koya ga sa cakava na loma i Tamaqu sa tiko mai lomalagi” (Maciu 7:21). A vakamacalataka:
“Era na lewevuqa ena kaya vei au e na siga ko ya, Kemuni na Turaga, na Turaga, keimami a sega li ni vakavuvuli e na yacamuni? Ka vakasevi ira na tevoro e na yacamuni? Ka kitaka na caka mana e vuqa ena yacamuni?
“Ia kau na qai tukuna vei ira, Au sa sega sara ni kilai kemudou: dou lako tani vei au, koi kemudou sa dau kitaka na ivalavala ca” (Maciu 7:22–23).
O cei ga sa qai curu rawa ki na matanitu vakalomalagi? E sega ni o ira sa dau kitaka na caka mana eso ena nodra vakayagataka na yaca ni Turaga, ia e vakavulica o Jisu, o ira ga “sa cakava na loma i Tamaqu sa tiko mai lomalagi.”
Sa iVakaraitaki Cecere
Sa vakaraitaka vei keda o Jisu na sala meda cakava kina. Sa sureti keda se baci sureti keda tale o Koya meda muri Koya: “Sa rogoca na noqu vosa ko ira na noqu sipi, ia kau sa kilai ira, ka ra sa muri au” (Joni 10:27).
Kaukauwa ni Matabete
Sa solia na kaukauwa ni matabete vei iratou na Nona iApositolo (raica na Maciu 10:1) kei ira tale eso. A kaya kina vei Pita, na iliuliu ni Apositolo, “Au na solia talega vei iko na idola ni matanitu vakalomalagi: ia na ka kecega ko na vauca e vuravura, ena vauci mai lomalagi: ia na ka kecega ko na sereka e vuravura, ena sereki mai lomalagi” (Maciu 16:19; raica talega na Maciu 18:18).
E vola vakaoqo o Luke ni “sa qai lesia na Turaga … e lewe vitusagavulu tani, ka talai ira mera lako yayarua ka liu vua ki na veikoro kecega kei na veitikina sa via lako kina ko koya” (Luke 10:1). E muri era sa mai kaya vei Jisu ena mamarau na le Vitusagavulu oqo, “Era sa guca vei keimami na tevoro, e na vuku ni yacamuni” (Luke 10:17). Au sa vakadinadinataka na kaukauwa oqo ni matabete.
Veidusimaki ni Yalo Tabu
Ni sa mai cava na Nona cakacaka vakalotu, a vakavulica o Jisu vei ira na Nona Apositolo, “Ia na Dauveivakacegui, na Yalo Tabu, ko koya ena tala mai na Tamaqu e na yacaqu, ena vakavulici kemudou ena ka kecega kau a vosataka vei kemudou” (Joni 14:26), ka na “tuberi kemudou ki na ka kecega e dina” (Joni 16:13).
Veidusimaki ena Nona Vunau
Sa dau dusimaki keda talega ena Nona vunau. A vakaroti ira vakakina na Nifai mera kakua tale ni veileti tiko ena vuku ni vunau, ni a kaya kina o Koya:
“Ko koya sa tiko vua na yalo ni veileti, sa sega ni noqu; ia sa nona ga na tevoro, ni sai koya na vu ni veileti, ka sa dau vakauqeti ira na tamata me ra veileti ka veicudruvi vakai ira.
“Raica, e sega ni noqu ivakavuvuli, me ra vakauqeti na tamata me ra veileti; ia au sa vakaroti kemudou me muduki sara na veileti vakaoqo” (3 Nifai 11:29–30).
Raica matua na Bula Tawamudu
Sa bolei keda vakakina meda raici Koya matua, ka kakua na veika ni vuravura oqo. Na Nona vunau cecere baleta na madrai ni bula, a vakamacalataka kina o Jisu na duidui ni kakana vakayago kei na kena e tawamudu. “Dou kakua ni oca me kemudou na kakana sa oti rawa,” a kaya, “ia me kemudou ga na kakana sa tu kina na bula tawamudu, o koya ena solia vei kemudou na Luve ni tamata” (Joni 6:27). E vakavulica na iVakabula ni o Koya na Madrai ni Bula, na ivurevure ni kakana tawamudu. Ena nona vosa tiko baleta na kakana vakayago sa solia tu ko vuravura, oka kina na mana a solia mai o Jiova me vakani ira kina na luvei Isireli ena lekutu, a vakavulica kina o Jisu ni o ira era sa vakararavi ki na madrai oqo era sa mate yani (raica na Joni 6:49). E duidui, mai na kakana a solia o Koya ni sai koya “na madrai bula sa lako sobu mai lomalagi,” ka vakavulica o Jisu, “Kevaka sa dua e kania na madrai oqo, ena bula ka tawamudu” (Joni 6:51).
Era kaya eso na Nona tisaipeli ni sa “vosa dredre oqo,” ka vakatekivu mai na gauna o ya e vuqa vei ira sa daumuri Koya era sa “suka tani a ra sa sega tale ni lako vata kaya” (Joni 6: 60, 66). E laurai ni ra sa sega ni ciqoma na Nona ivakavuvuli taumada o ya mera “vakasaqara … taumada na matanitu ni Kalou” (Maciu 6:33). Ena gauna mada ga oqo eso era tukuna ni ra lotu-Vakarisito era rawai vakalevu ena veika ni vuravura—na veika e tokona na bula ena vuravura oqo ia e sega ni solia na kakana ki na bula tawamudu. Vei ira eso na Nona “vosa dredre” oqo sa vuna tikoga nodra sega ni muria na Karisito.
Na Veisorovaki
Na cecere ni cakacaka vakalotu ni noda iVakabula na Nona Tucaketale kei na Nona Veisorovaki me baleta na ivalavala ca kei vuravura. A parofisaitaka o Joni na Daunipapitaiso na ka oqo ena nona kaya, “Raica na Lami ni Kalou, ko koya sa kauta tani na nodra ivalavala ca na kai vuravura” (Joni 1:29). Ni oti, a vakavulica o Jisu ni “sa lako mai na Luve ni tamata me dauveiqaravi ga, ka solia na nona bula me kedra ivoli na lewevuqa” (Maciu 20:28). Ena iOtioti ni Kana Vata, a vakamacalataka kina o Jisu, me vaka sa vola o Maciu, ni waini sa vakalougatataka o Koya sa “noqu dra ni veiyalayalati vou, sa liviraki ena vukudra e lewevuqa me bokoci na ivalavala ca” (Maciu 26:28).
Ena nona rairai vei ira na Nifai, a sureti ira na Turaga mera lako yani Vua mera tara na Nona mavoa e sarisarina kei na mawe ni ivako e Ligana kei na Yavana. A cakava oqo, a vakamacalataka o Koya, “mo dou kila kina ni sai au na Kalou ni vuravura kecega, kau sa mate ena vuku ni nodra ivalavala ca na kai vuravura” (3 Nifai 11:14). Ka tomani na itukutuku, ni ra sa cuva sobu na tamata “vei Jisu, ka vakarokoroko vua” (tikina e 17). Ena ka oqo, ena yaco me qaravi Koya ko vuravura taucoko.
E vakavulica o Jisu eso tale na dina talei baleta na Nona Veisorovaki. Na iVola i Momani, ka vakamatatataka na ivakavuvuli ni iVakabula ka solia na ivakamacala totoka duadua ni Nona ilesilesi, e tukuna kina na ivakavuvuli oqo:
“A sa talai au mai ko Tamaqu meu mai laveti cake e na kauveilatai … , meu kauti ira mai kina na tamata kecega kivei au, …
“… me ra lewai ena nodra ivalavala.
“Ia ko koya yadua sa veivutuni ka papitaisotaki e na yacaqu, ena vakasinaiti ena YaloTabu; ia kevaka sa vosota me yacova na ivakataotioti, au na kunea ni sa savasava ko koya e mata i Tamaqu ena siga au sa tu kina meu lewai ira na kai vuravura. …
“Ia sa sega na ka tawa savasava sa curu rawa ki na nona matanitu [na Tamaqu], ia sa sega e dua sa curu rawa ki na nona ivakavakacegu, ko ira ga sa sava na nodra isulu e na noqu dra, ni ra sa vakabauta, ka veivutunitaka na nodra ivalavala ca ka vosota me yacova na ivakataotioti” (3 Nifai 27:14–16, 19).
Eda sa qai kila vakavinaka kina ni Veisorovaki i Jisu Karisito sa solia vei keda na madigi meda valuta rawa na mate vakayalo ka vu mai na ivalavala ca, kei na noda vakayacora ka maroroya na veiyalayalati tabu, eda na ciqoma kina na veivakalougatataki ni bula tawamudu.
Bolebole kei na Vakadinadina
A solia o Jisu na bolebole oqo “A cava dou lewa ena vuku i Karisito?” (Maciu 22:42). A bolei ira na kai Korinica o Paula me ra “dikevi ira mada, se ra tu ena vakabauta” (2 Korinica 13:5). E dodonu vei keda taucoko meda sauma vakai keda na veibolebole oqo. Sa tiko evei na noda dina? Eda sa vakataki ira beka na lotu-Vakarisito ka vakamacalataka vakamatata o Elder Neal A. Maxwell ni ra sa tokitaka na nodra itikotiko ki Saioni ka saga tikoga me dua na nodra itikotiko mai Papiloni.1
E sega ni ka ni tu e loma. Eda sa daumuri Jisu Karisito. Eda sa vakaitikotiko ena Nona Lotu kei na Nona kosipeli, ka me kakua ni da vakayagataka e dua na visa meda sikovi Papiloni kina se itovo vakataki ira na kena lewenivanua. E dodonu meda rokova na Yacana, maroroya na Nona vunau … ka “kakua ni vakasaqara na veika ni vuravura oqo ia mo vakasaqara taumada mo tara cake na matanitu ni Kalou, ka tauyavutaka na nona yalododonu” (Maciu 6:33 , ivakamacala e botona a; mai na iVakadewa i Josefa Simici, Maciu 6:38).
Sa i Jisu Karisito na Luvena e Duabau ga ka Luvena Daulomani na Kalou. Sai Koya na noda Dauniveibuli. Sai Koya na Rarama kei Vuravura. O Koya na noda iVakabula mai na ivalavala ca kei na mate. Oqo na ka bibi duadua me kilai e vuravura, ka sa rawa mo kila vakai iko ga, niu sa kila vakai au. Na Yalo Tabu, o koya sa vakadinadinataka na Tamana kei na Luvena ka sa liutaki keda ki na ka dina, sa vakatakila mai vei au na dina kece oqo, ka na vakatakila vei kemuni o Koya. Na sala o ya mo gadreva ka talairawarawa. E vakavulica o Jisu, “Dou kerekere, ka na soli vei kemudou: dou vakasaqara, ka dou na kunea; dou tukituki, ka na dolavi vei kemudou” (Maciu 7:7). Ena talairawarawa e vakavulica ko Koya “Kevaka e dua na tamata sa via cakava na lomai koya, ena kila se sa ka mai vua na Kalou na ivakavuvuli, se au vosa vakai au ga” (Joni 7:17). Au sa vakadinadinataka ni sa dina na veika oqo ena yaca i Jisu Karisito, emeni.