De ogen van de blinden zullen zien
Ouderling Lynn G. Robbins
van het Presidium der Zeventig
We kunnen de komst van het Boek van Mormon als een wonderbaarlijk herstel van geestelijk gezichtsvermogen beschouwen.
Boven: DETAIL, DE PROFEET JESAJA VOORSPELT DE GEBOORTE VAN CHRISTUS, Harry Anderson
Jesaja profeteerde dat de Heer in de laatste dagen ‘een wonderbaar werk en een wonder’ zou verrichten, en hij voorspelde de komst van het Boek van Mormon met de uitspraak dat ‘de ogen van de blinden vanuit het donker en de duisternis [zullen] zien’ (Jesaja 29:14, 18).
Een ‘verschrikkelijke toestand van verblindheid’
In de dagen vóór het heerlijke eerste visioen was de religieuze koorts in Manchester (New York, VS), buitengewoon verwarrend. Met de woorden van Joseph Smith: ‘Zo groot waren de verwarring en de twist tussen de verschillende gezindten dat het onmogelijk was voor iemand van mijn jeugdige leeftijd […] om met enige zekerheid uit te maken wie er gelijk had en wie ongelijk’ (Geschiedenis van Joseph Smith 1:8).
Het Boek van Mormon verwijst naar die verwarring die aan de herstelling voorafging als een ‘verschrikkelijke toestand van verblindheid […] wegens de duidelijke en uiterst waardevolle delen van het evangelie van het Lam die door die gruwelijke kerk […] zijn achtergehouden.’ (1 Nephi 13:32; cursivering toegevoegd).
In de loop der eeuwen raakte het heldere geestelijke gezichtsvermogen waarin de Bijbel had voorzien vertroebeld doordat vele duidelijke en waardevolle delen verloren gingen, soms onbedoeld door onjuiste vertaling en soms opzettelijk door fouten in de tekst aan te brengen, ‘met de bedoeling de rechte wegen des Heren te verdraaien, de ogen van de mensenkinderen te verblinden en hun hart te verstokken’ (1 Nephi 13:27; cursivering toegevoegd).
‘Ik was [blind] en nu zie [ik]’ (Johannes 9:25)
Een van de meest voorkomende wonderen van de Heiland was het herstel van het gezichtsvermogen van blinden.1 Maar het genezen van geestelijke blindheid was een belangrijker opdracht en wonder van de Heiland. ‘Ik ben […] in de wereld gekomen’, zei Hij, ‘opdat zij die niet zien, zien zouden, en die zien, blind zouden worden’ (Johannes 9:39).
In verband met Jesaja’s metafoor en Nephi’s visioen van geestelijke blindheid in de laatste dagen kunnen we de komst van het Boek van Mormon als een wonderbaarlijk herstel van geestelijk gezichtsvermogen beschouwen.
‘Evenmin zal de Here God toestaan dat de andere volken voor altijd blijven in die verschrikkelijke toestand van verblindheid. […]
‘[Ik] zal te dien dage barmhartig zijn jegens de andere volken zodat Ik hun door mijn eigen macht veel van mijn evangelie zal brengen. […]
‘Want zie, zegt het Lam, Ik zal Mij aan uw nageslacht openbaren, opdat het vele dingen die Ik het zal leren […] zal schrijven; [en] dan zullen deze dingen worden verborgen om onder de andere volken tevoorschijn te komen door de gave en de macht van het Lam.
‘En daarin zal mijn evangelie worden geschreven, zegt het Lam, en mijn rots en mijn redding.
‘Deze laatste kronieken […] zullen de waarheid bevestigen van de eerste. […] Daarom zullen die beide één worden’ (1 Nephi 13:32, 34–36, 40–41; cursivering toegevoegd) — één worden om ons de waarheid te doen zien.
‘Beide één worden’ is de manier waarop een paar ogen ziet of functioneert. Omdat ik glaucoom heb, moet ik twee keer per dag mijn ogen druppelen om blindheid te voorkomen. Voordat de artsen ontdekten dat ik glaucoom had, was ik mijn zicht in één oog al gedeeltelijk kwijt. Ik ben dankbaar voor onze huidige medische wetenschap en voor het feit dat ik niet blind ben. Ik ben ook dankbaar voor mijn goede oog, dat het verlies van zicht in het andere compenseert. De gelijkenis van de twee ogen heeft diepe, persoonlijke betekenis voor mij.
Allerlei wetenschappelijke analyses illustreren de voordelen van twee ogen ten opzichte van één oog. Ik zal zes van die voordelen en hun geestelijke overeenkomst met het Boek van Mormon als tweede ooggetuige van Jezus Christus om het geestelijk gezichtsvermogen van de wereld te herstellen, behandelen.
1. Twee ogen vergroten het gezichtsveld en bevorderen helderheid
Mensen hebben een maximum horizontaal gezichtsveld van ongeveer 190 graden. 120 graden daarvan betreft overlapping ofwel wordt door beide ogen gezien. Elk oog bezit naast het convergerende gezichtsveld ook een perifeer veld dat uniek is voor dat oog.2
De Bijbel had, nadat er eeuwenlang steeds duidelijke en waardevolle dingen uit verloren waren gegaan, verre van een volmaakt gezichtsvermogen. De komst van het Boek van Mormon met zijn volmaakte gezichtsvermogen, vergrootte niet alleen het geestelijk gezichtsveld, maar verleende ook veel helderheid aan het overlappende deel van die twee geestelijke ogen, ofwel het binoculaire gezichtsveld — Schriftuurlijk noemen we dat de wet van twee getuigen (zie Mattheüs 18:16; Ether 5:4; Leer en Verbonden 6:28).
Het overlappende gezichtsveld, ofwel de binoculaire optelsom, vergroot de mogelijkheid om vage voorwerpen te zien.3 We zien duidelijker als de beelden die we in ieder afzonderlijk oog ontvangen, tot één enkele afbeelding worden samengevoegd, waarbij de visuele assen samenlopen,4 zodat de ‘verwarring en strijd’ die de jonge Joseph zo van zijn stuk brachten, teniet gedaan worden (zie Geschiedenis van Joseph Smith 1:8).
Het feit dat twee ogen beter zijn dan een is zo’n universeel en vanzelfsprekend feit dat Jesaja geen betere, wereldwijd begrijpelijke metafoor had kunnen kiezen: ‘De ogen van de blinden zullen zien’ (Jesaja 29:18). We hopen dat zij die op dit moment met slechts één geestelijk oog kijken, namelijk de Bijbel, wijs genoeg zullen zijn om het Boek van Mormon als tweede ooggetuige van Jezus Christus niet te verwerpen nog vóór ze het een kans hebben gegeven. Ze zullen ontdekken dat ‘het hout van Juda’ en het ‘hout van Jozef’ (Ezechiël 37:19) synchroon tot een volmaakte en heldere eenheid samenkomen; een blikverruimende ervaring!
2. Stereoscopie — misleiding vermijden
‘Binoculair zicht […] stelt mensen in staat om sneller en met meer zelfvertrouwen over en om obstakels te lopen’ omdat ze daardoor een beter dieptezicht hebben.5 Het superieure dieptezicht komt bijvoorbeeld tot uiting als we de 3D-helderheid van een afbeelding van een stereoscoop vergelijken met een eenvoudige foto (zie afbeelding 2A).
In de dierenwereld verschaffen de twee ogen de potentiële prooi stereoscopie, ofwel nauwkeurig dieptezicht, en het vermogen om 3D-verschillen te onderscheiden, zodat zij ‘de camouflage van [een potentieel roofdier] beter kan doorzien’6 (zie afbeelding 2B).
Foto van slang, © iStock/Thinkstock
Het Boek van Mormon voorziet de wereld van een soortgelijke bescherming, doordat het ’t heldere, goddelijke dieptezicht van het geestelijke binoculaire veld herstelt, zodat wij de camouflage en misleidingen van Satan kunnen vermijden. Hij heeft op sluwe wijze verwarring gesticht door de betekenis van veel Bijbelgedeelten te vertroebelen. Het Boek van Mormon doorziet zijn camouflage met kristalheldere argumenten, ‘ten einde valse leerstellingen te weerleggen’ (2 Nephi 3:12) en ‘de geslepenheid en de strikken en de listen van de duivel vaneen [te] scheiden’ (Helaman 3:29).
President Ezra Taft Benson (1899–1994) heeft deze geruststellende belofte aangaande het Boek van Mormon gedaan: ‘Er gaat een kracht van het boek uit die uw leven ten goede zal komen zodra u het ernstig begint te bestuderen. U zult meer kracht vinden om verleiding te weerstaan. U zult de kracht vinden om misleiding te onderkennen. U zult de kracht vinden om op het rechte en smalle pad te blijven.’7
3. Om obstakels heen kijken
Door binoculair zicht kan men meer, zo niet alles, van een voorwerp achter een obstakel zien. Dit voordeel werd opgemerkt door Leonardo da Vinci, die uitlegde dat een verticale kolom die een voorwerp verduistert, het voorwerp deels of geheel voor het linkeroog kan blokkeren, maar dat het voorwerp nog zichtbaar voor het rechteroog kan zijn8 (zie afbeelding 3).
Het was een vervulling van wat de Heiland in Johannes 10:16 had gezegd: ‘Ik heb nog andere schapen, die niet van deze schaapskooi zijn; ook die moet Ik binnenbrengen, en zij zullen mijn stem horen en het zal worden één kudde en één herder’ (Johannes 10:16).
Omdat Jezus niet zei wie die andere schapen waren, konden de Joden zijn uitspraak niet ontraadselen. Niettemin werd wat verborgen was door het extra perspectief van het Boek van Mormon zichtbaar: ‘En voorwaar, Ik zeg u dat gij het zijt van wie Ik heb gezegd, andere schapen heb Ik, die niet van deze kudde zijn; ook die moet Ik leiden, en zij zullen mijn stem horen; en er zal één kudde zijn en één herder’ (3 Nephi 15:21). Het resultaat was een duidelijk beeld zonder misverstand over wat de Heiland bedoelde — geen illusie van een obstakel meer.
4. De perifere voordelen van ieder oog
‘Perifeer zicht maakt deel uit van het zicht dat zich buiten de kern van de blik bevindt.’9 Met andere woorden, we merken in het gezichtsveld zaken op waarop we eigenlijk niet zijn gericht. Een deel van dat gezichtsveld — dat deel dat buiten ons binoculaire veld, ofwel stereoscopische zicht, valt — is uniek voor elk oog (zie afbeelding 1).
We zijn intens dankbaar voor de Bijbel en voor wat die ons op een unieke, grootse manier biedt; met name de geschiedenis van het leven en de bediening van Jezus Christus.
Wij zijn ook erg dankbaar voor het boek van Mormon en het 20/20 vlekkeloze zicht dat het ons biedt, waardoor de leer van Christus duidelijker wordt en zijn leringen door middel van de profeten van het oude Amerika en zijn persoonlijke bezoek en bediening onder de Nephieten bekend worden.
Zoals twee ogen op goddelijke wijze met elkaar verbonden zijn, zo vullen de Bijbel en het Boek van Mormon elkaar aan, hetgeen resulteert in zowel een spectaculair binoculair panorama als een uniek uitzicht vanuit ieder oog op zich.
5. Onze blinde vlek gaan zien
We hebben allemaal een blinde vlek in ons gezichtsveld die relatief makkelijk te vinden is. Houd de illustratie van de cirkel en de ster (afbeelding 4) recht voor u op armslengte. Sluit uw linkeroog en richt uw rechteroog rechtstreeks op de kleine cirkel. Staar met uw rechteroog naar de cirkel en breng de afbeelding langzaam naar u toe. Halverwege ongeveer verdwijnt de ster uit het perifere beeld.
Verrast? Wist u niet dat u een blinde vlek had? Net zoals uw andere oog voor die blinde vlek compenseert, heeft de Bijbel baat bij het Boek van Mormon.
En net zoals de ster vanuit het zicht verdween, had Herodes de ster van Bethlehem niet gezien en moest hij aan de wijzen vragen ‘naar de tijd dat de ster verschenen was’ (Mattheüs 2:7). Zij bevond zich in de blinde vlek van zijn geestelijke periferie. Alleen zij die naar de ster uitkeken, hadden die opgemerkt.
Tegenwoordig zijn er velen die, zoals Herodes, weigeren uit te kijken naar de zaken van de Geest of ze te zien. ‘Wee de blinden die niet willen zien’ (2 Nephi 9:32). Hoogmoed was ook een oorzaak dat de Joden ‘de woorden van duidelijkheid [verachtten] en [hun] blindheid kwam door het voorbijzien van het doel’ (Jakob 4:14).
Een van de ontnuchterende inzichten die we door het Boek van Mormon krijgen, is een waarschuwing voor de universele blinde vlek van hoogmoed, ‘een zonde die gemakkelijk kan worden gezien in anderen, maar zelden in onszelf wordt erkend.’10 Het lijkt op slechte adem: duidelijk voor iedereen behalve de persoon in kwestie.
‘In de grote raadsvergadering werd Lucifer […] door hoogmoed geveld.’11 Het was ‘de hoogmoed van […] de Nephieten, die hun vernietiging [zou blijken] te zijn’ (Moroni 8:27). De hoogmoedigen zullen als stoppels branden wanneer God de aarde met vuur reinigt (zie Maleachi 4:1; 3 Nephi 25:1).
Aan het beginpunt van het rechte en smalle pad staat een waarschuwingsbord: ‘HOEDT U voor hoogmoed, opdat gij niet wordt zoals de Nephieten vanouds’ (Leer en Verbonden 38:39; cursivering toegevoegd). De tragische ironie is dat het waarschuwingsbord zelf zich meestal in de blinde vlek van de hoogmoedigen bevindt. Daarom: ‘Laat wie onwetend is wijsheid leren door zich te verootmoedigen en de Heer, zijn God, aan te roepen, opdat zijn ogen open zullen gaan om te kunnen zien’ (Leer en Verbonden 136:32).
6. De oog-hersenverbinding
Deze stelling (zie afbeelding 5) lijkt correct, maar dat is niet helemaal zo. In werkelijkheid vertelt het beeldsysteem in de hersenen ons wat onze ogen zien. De hersenen creëren ’s nachts onze dromen en interpreteren overdag wat we zien. Zien is niet per se geloven of correct zien. Bijvoorbeeld lezen we: ‘Maar hoewel Hij zoveel tekenen in hun bijzijn gedaan had, geloofden zij niet in Hem’ (Johannes 12:37). De ogen alleen zijn niet in staat om geloof of echt zien te bewerkstelligen.
Net zoals het brein met de ogen samenwerkt, zo werkt de Geest samen met de Schriften, die ons geestelijk doen zien. De Heer heeft ook gezegd: ‘De natuurlijke mens neemt de dingen van de Geest van God niet aan, want ze zijn dwaasheid voor hem. Hij kan ze ook niet leren kennen, omdat ze geestelijk beoordeeld worden’ (1 Korinthe 2:14).
Willen we dat het Boek van Mormon als een geestelijk oog voor ons functioneert, dan moeten we de uitnodiging van Moroni aannemen en zijn aanwijzingen in Moroni 10:3–5 oprecht opvolgen. Het is een uitnodiging met een belofte dat God ‘de waarheid door de macht van de Heilige Geest aan ons bekend zal maken’ (vers 4; cursivering toegevoegd).
Getuigenis en dankbaarheid
Lehi’s zonen riskeerden het verlies van hun leven om de koperen platen te halen, zodat hun volk niet geestelijk blind zou worden (zie 1 Nephi 3–4). Zonder de platen zou het ‘in ongeloof zijn verkommerd’ (Mosiah 1:5). Wij hebben nu, dankzij de drukpers en digitale hulpmiddelen, veel gemakkelijker en sneller toegang tot de Schriften. Het maakt Satan echter niet uit of hij mensen ervan weerhoudt om ze te krijgen — zijn strategie in de middeleeuwen — of dat hij ze verleidt om ze niet te lezen — zijn strategie in de laatste dagen. In beide gevallen ‘[verblinden] zijn misten van duisternis de ogen van de mensenkinderen […] zodat zij omkomen en verloren gaan’ (1 Nephi 12:17; cursivering toegevoegd).
Zoals ik mijn ogen dagelijks moet druppelen, zo moeten we ons ‘voortdurend [vasthouden] aan de roede van ijzer’ (1 Nephi 8:30; cursivering toegevoegd) om te kunnen vermijden dat we in de subtiele, toonaangevende mist van deze laatste dagen verblind worden. Als iemand minderactief wordt of de kerk verlaat, staat het nagenoeg vast dat die persoon niet meer in het Boek van Mormon las.
Het Boek van Mormon, eveneens een testament aangaande Jezus Christus, is werkelijk een wonderbaar werk en een wonder. Het is een tweede ooggetuige van Jezus Christus en zijn heerlijke evangelie dat alle voordelen van een tweede oog biedt.
Mogen we ons voortdurend vasthouden aan de ijzeren roede, zodat ook wij dit compliment van de Heiland aan zijn discipelen mogen verdienen: ‘Uw ogen zijn zalig omdat zij zien’ (Mattheüs 13:16).