Te Mare, Te Mwane, ao te Onimaki
E maeka te tia korokaraki i Ashanti Region, Ghana.
Ngai ma au kainrou e aki bati n tau ara tai imwaain ara mare, ao riki e aki tau ara mwane, ma iai ara bwai ae kakawaki riki: te onimaki.
I ira te maungatabu irouia kairake ikawai a tuai iein i Kumasi, Ghana, tiaki bukina bwa I kainnanoa raou te aine—I a kaman tia ni kabae—ma ibukina bwa I namakinna bwa I kainnanoa riki te kaungaaki ao te maungatabu bon te tabo ae eti ae e na reke iai. Irarikina, au tataro a kaekaaki n te maungatabu imwiin ana taetae Titita Call, te tinia mitinare are e mwiokoaki bwa e na mwakuri ma kairake n ikawai aika tuai iein, are e taekina kakawakin te mare n te tembora.
Ngke e a kaan n toki ana maroro, e waekoa ni bitaki moana ao e taku, “Ko aki kainnanoa te mwane ibukin te mare—tii te bwai ae ko kainanoia te onimaki.” I namakinna ae kanga e taetae raoi nakoiu, ma I taku bwa e kaineti nakoiu ibukina bwa ti na kabooi bwai riki tabeua n ara katauraoi ibukin te mare. I taetae i bon irou, “N na kanga n aki kainnanoa te mwane ma tii te onimaki?”
I iangoa te bwai aei inanon te wiiki. Inanon te waaki I titirakinai, “E tiatiana te bwai ae E kona ni karaoia te Atua?” N te moan tai, n au iango e aki, ma ngkanne imwiina I taku bwa eng. Imwiina e roko te titiraki, “E na kanga n ae E na tiatianna ngkai E rangin ni mwaaka?” E reireinai te kaeka te tamnei: Ana kakabwaia te Atua a reke man ara ongotaeka Nakoina. E tianaki n Ana konabwai ni kakabwaiaira, ma ti riai ni kaoi kakabwaia aikanne man kamwakurakin te onimaki ni karaoa te bwai ae E tangiria bwa ti na karaoia.
Imwiina, I wetea raou, Priscilla, ni maroroakina ara babaire n ara mare. Ibukin aki tau ara mwane, ti bairea te bong ibukin ara mare, ma tiaki kona ni maroroakinna iaon te bong ae onoti. Ti boraoi bwa e na tuanga ana bitiobi bwa tera boong aika mwaawa iaon ana karenta te uoote ao te titeiki. Man bongin namwakaina aika e anga, ti rinea Tebetembwa 27, 2014—are nanona bwa iai ara wiiki ni katauraoi ae itiua ni karokoa te bong ni mare!
E titiraki Priscilla, “Obim [nanona “nanou” n te taetae n Igbo], iai am mwane teutana? E kimototo te tai.”
I kaeka, “Akea, ma iai au onimaki.”
E ngare ao e taku, “E tikiraoi. Ti a karaoa ara aki mamatam ao n tataro.” Koroia ni kauarerekea 1 Nibwaai 3:7, e reitia, “Te Uea e na katauraoa te kawai ibukira bukina bwa E a tia n tuangiira bwa ti na mare.”
Inanon te wiiki anne I kabooaki ibukin te mwakuri are I a tia ni karaoia inanon namwakaina ake mai imwaaina. Ngkanne e tuangai Priscilla bwa e tangiria ni waakina ana bitineti ni karekea riki te mwane. Ma te mwane are I a tia ni karekea, e kabooi aenibaeki n aine aika a tia ni kaboonganaki ao ni kaboonakoi. Imwiin kabooan tabeua bwaai ake a kainnanoaki, e teimatoa ni karekea ae mwaiti riki nakon te mwane are I anganna.
N te tai aei, akea au mwakuri ae N na karaoia. Mwakuri ni kabane ake e a tia temanna ni berita nakoiu e aki koro bukina. Ai ti uoua te wiiki ao iai bwaai riki aika ti kainnanoi ni kabooi. E iangoia raou bwa ti na taona te tai ni mare. Ti te bwai ae I taekinna e kangai, “Iaon kawaina te kakai.”
Ti uabong imwaain ara tai ni mare, e a riki te kakai: I a kaboaki n te mwakuri are I a tia ni karaoia uoua te wiiki n nako. I reiakinna naba bwa ma te onimaki ao te mwakuri korakora, ao e na kakabwaiaira te Uea ni kakoroi nanon ara kouru aika raraoi.
Ti nakon te bangke n anaa mwanen te tieke ao mai ikanne nakon te mwakete ni kabooi nikiran bwaai ake a kainnanoaki imwaain bwakan te karau ae korakora, are ti noria man ana kariaia karawa ibukin ara onimaki.
E kee iaan 24 te aoa imwiina, ti mareaki. Ngke ti tuangaki bwa ti na taekin ara berita, te namakin ae akea aekakina ae I a tia n namakinna inanon maiu. I namakina te kakabwaiaaki ngkai I kakoaua ae ti a tia ni kakoroa nanonaa bwaai ni kabane rinanon te onimaki man te tai anne ni karokoa ngkai. Ti kabaeaki imwiina n te Accra Ghana Tembora.
E ngae ngke ko na kainnanoa teutana te mwane ni katauraoi ibukin te mare, te bwai ae moan te kakawaki ae ko kainnanoia bon te onimaki.