Tatalo: O Le Ki i le Molimau ma le Toefuataiga

Saunia e Elder Robert D. Hales (1932–2017)

O Le Korama a Aposetolo e Toasefululua

Mai se lauga o le konafesi aoao ia Oketopa 2003.

Mulimuli i le faataitaiga a Iosefa Samita ma le mamanu o le Toefuataiga. Liliu atu i tusitusiga paia. Tootuli e tatalo. Ole atu i le faatuatua. Faalogo i le Agaga Paia.

I le avea ai ma taitai o le Ekalesia, e tele taimi e fesili mai ai, “E faapefea ona ou maua se molimau i le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso?”

O le mauaina o se molimau ma oo ai ina liua e amata i le suesue ma le tatalo, ona ola ai lea i le talalelei faatasi ma le onosai ma le faatauanau ma valaaulia ma faatalitali atu i le Agaga. O le soifuaga o Iosefa Samita ma le mamanu o le Toefuataiga o ni faataitaiga silisili ia o lenei faagasologa. A o [o’u faasoa atu] ia te outou … ia mea na tutupu i le Toefuataiga, vaavaai mo laasaga e tau atu ai i se molimau. …

Lemautonu Tele

Sa fanau Iosefa Samita i le aso 23 Tesema, 1805, i Sarona, Veremona, ISA. Sa sau o ia i se aiga sa tatalo ma suesue i le Tusi Paia. I lona talavou, sa oo ina fiafia i mea tau lotu ma sa iloa ai se “lemautonu tele” e uiga i aoaoga faavae a Keriso, “sa finau lea faifeau e faasaga i lea faifeau, ma lea tagata liliu e faasaga i lea tagata liliu mai” (Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:6).

O lea lemautonu … na amata i le fia seneturi na muamua atu i le mea sa ta’ua o le Liliuese Tele. O le aso o Keriso “o le a le oo mai,” na fai mai ai le Aposetolo o Paulo, “seia muai ona taunuu o le tete’a ese” (2 Tesalonia 2:3).

I nai fiasefulu tausaga ina ua mavae le Toetu o Keriso, na fasiotia Ana Aposetolo, sa faafepi’opi’oa’i Ana aoaoga, ma sa aveesea le perisitua mai le lalolagi. Ae o Paulo, i lona vaaia ai o o tatou aso, sa vavalo e faapea, “i le faaatoaga o tausaga, [o le a faapotopoto e le Atua] faatasi mea uma ia Keriso” (Efeso 1:10). O le a Ia toefuatai tasi maia le Ekalesia moni a Keriso i le lalolagi. …

Ua Maua e Iosefa se Tali

O Iosefa … , i le 14 o ona tausaga sa maua ai o ia lava i se “vavao o manatu [faalelotu].” E tele taimi sa ia fesili ai ia te ia lava, “Afai e i ai se tasi o [nei lotu] ua saʼo, o ai lea, ma e faapefea ona ou iloaina?” (Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:10).

Sa liliu atu Iosefa i le Tusi Paia mo ni tali. “Ae afai ua leai se poto i so outou,” sa ia faitau ai i le Tusi a Iakopo, “ina ole atu ia i le Atua, o Le foai tele mai i tagata uma ma le le toe tautaua; ona foaiina mai ai lea ia te ia” (Iakopo 1:5 ).

I le mulimuli ai i le faatonuga a Iakopo, sa alu ai Iosefa i se togalaau i talaane o lona fale ma tatalo ai. A o ia valaau atu i le Atua, “sa oo ifo … se malamalama faaniutu,” e sili atu lona malamalama nai lo le pupula o le la, ma sa faaali ane ni “Tagata e toalua”. “Sa fetalai mai le tasi o i laua … , ma ta’u [Iosefa] i lona igoa ma fetalai mai, ao tusi ane i le tasi—O Lo’u Atalii Pele lenei. Faalogo ia te Ia!” (Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:16–17).

Sa talanoa atu le Atua le Tama ma Lona Alo o Iesu Keriso, ia Iosefa. Sa la taliina lana fesili. Sa La aoao atu ia te ia o le Ekalesia moni a Keriso ua le o i ai i le lalolagi. Sa aoao ai e Iosefa o nei sui o le Aigaatua o ni tagata e iloga le mavaevae. Sa La silafia o ia i lona igoa, ma sa La naunau e tali ana tatalo. Sa matala le lagi, ua ao le po o le liliuese, ma ua amata ona susulu mai le malamalama o le talalelei.

E faapei o Iosefa, e toatele i tatou ua iloa o loo sailia le malamalama o le upumoni. … E faapei o Iosefa, e tatau ona tatou sailiili i tusitusiga paia, tatalo, … [ia] lotomaualalo, ma [aoao] e faaaoga le faatuatua.

O Moronae ma Papatusi Auro

I le tolu tausaga na sosoo ma le Uluai Faaaliga, [fai mai Iosefa sa tele ina ona lagonaina le lotovaivai ona o ona vaivaiga ma lona le atoatoa]. Ae e lei mamulu lona faatuatua pe galo foi le mana o le tatalo.

I le aso 21 o Setema, 1823 i le 17 o ona tausaga, sa tootuli ai [Iosefa] e ole atu [mo se faamagaloga o [ana] agasala uma” … ma [ia iloa lona] “tulaga i luma o le [Atua]” (tagai Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:29). A o tatalo o ia, sa oo ane … se malamalama, sa faateleina “seia oo ina sili atu le malamalama o le potu nai lo le aoauli” (fuaiupu 30). I lena malamalama na tu mai ai se tagata sa ofu i se ofu talaloa sa “matuā paepae ma lava” (fuaiupu 31). Sa ia ta’u Iosefa i lona igoa ma faailoa atu o ia lava o Moronae. Fai mai a ia, “o i ai i le Atua se galuega mo [Iosefa] na te faia” ma sa ta’u atu ia te ia e uiga i se talafaamaumau anamua “o loo tusia i luga o papatusi auro,” lea ina ua faaliliuina, na avea ma Tusi a Mamona. O le tusi o loo i ai se talafaamaumau o le atoaga o le talalelei. (Tagai i fuaiupu 33–34.) … Sa taitaiina Iosefa i … lena talafaamaumau, sa tanumia … [i le] Maupuepue lata ane … o Kumora.

O le aso na sosoo ai na maua ai e Iosefa ia papatusi, ae e lei oo mai le taimi e aumaia ai i fafo. Sa faatonuina e Moronae ia Iosefa la te feiloai iina i le aso lava lea i tausaga taitasi mo le isi fa tausaga (tagai fuaiupu 52–53). Sa usitai Iosefa. O tausaga taitasi sa alu ai o ia i le maupuepue lea na tuu atu ai e Moronae “faatonuga” (fuaiupu 54) e faatatau i le Toefuataiga o le Ekalesia a Keriso. …

Sa maua e Iosefa ia papatusi i le aso 22 Setema, 1827, i le 21 o ona tausaga. Sa ia maua ai foi se meafaigaluega anamua mo le faaliliuina o papatusi, sa ta’ua o le Urima ma le Tumema. O le faaaogaina o lea mea faaliliu paia, faatasi ai ma le Agaga Paia, na amata ai e Iosefa le galuega o le faaliliuga. …

Ua Tatala Mai le Toefuataiga

I le 23 o ona tausaga, sa faaliliu ai e Iosefa ia papatusi ina ua la oo ma [lana tusiupu] o Oliva [Kaotui] i se fuaitau e uiga i le papatisoga mo le faamagaloga o agasala. … Sa la fia iloa atili. Sa iloa e Iosefa le mea e tatau ona fai.

I le aso 15 Me, 1829 na o ai [Iosefa ma Oliva] i le vao e fesili i le Alii. A o la tatalo, sa faaali ane Ioane le Papatiso “i se ao o le malamalama” (Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:68). O Ia … na papatisoina le Faaola i le olaga nei, [ma] sa ia umia ki o le perisitua e tatau ai e faatino ai lena sauniga e ala i le pule a le Atua.

… Sa tuu … e Ioane ona lima i luga [o le ulu o Iosefa ona sosoo ai lea ma le ulu o Oliva] ma faaee atu i ai le Perisitua Arona i luga o i la’ua [taitoatasi] (tagai MF&F 13; Iosefa Samita—Talafaasolopito 1:68–69). … I le faaiuiuga o Me po o le amataga o Iuni 1829, sa faaee atu ai le Perisitua Mekisateko po o le Perisitua maualuga i luga o Iosefa ma Oliva e Aposetolo o Peteru, Iakopo, ma Ioane.

Sa maea foi le faaliliuga o le Tusi a Mamona i le masina lava lea o Iuni, ma sa lolomiina le tusi i le aso 26 Mati, 1830. … Ina ua mavae ni aso, i le aso 6 o Aperila, sa faatulaga aloaia ai loa le Ekalesia. … E pei ona sa valoia e Paulo, sa toe faavaeina le Ekalesia anamua a Keriso i le lalolagi.

Ae sa lei maea le galuega o le Toefuataiga. … [O le Malumalu o Katelani, o le malumalu muamua lea na fausia i lenei tisipenisione,] sa faapaiaina … i le aso 27 Mati, 1836. O le vaiaso e tasi mulimuli ane, i le aso 3 Aperila, sa faia ai iina se fonotaga. Ina ua maea se tatalo le leoa paia, … sa faaali ifo le Alii o Iesu Keriso [ia Iosefa ma Oliva.] … Na faaali ifo ai foi Mose, Elaia, ma Elia [i le Malumalu o Katelani] ma [tuuina atu ki o le perisitua] ia Iosefa (tagai MF&F 110).

O Se Mamanu mo i Tatou E Mulimuli Ai

Uso e ma tuafafine, pe o mafai ea ona tatou vaai i le mamanu? O mea tetele uma na tutupu i le Toefuataiga—o le Uluai Faaaliga, o le faaali ane o Moronae ma le oo mai o le Tusi a Mamona, o le toefuataiga o le perisitua, ma le afio ane o Iesu Keriso [i] Lona malumalu paia—na muaimalae ai se tatalo. …

[E tele taimi] sa ou lagonaina ai le molimau e le mafaafitia o le Agaga o le Atua, e faapei o se afi mumu i totonu o lo’u loto, e moni le talalelei toefuataiina. … [Afai e te le i iloaina nei mea mo oe lava,] sei ou fautuaina atu ia talia le valaaulia na tuuina mai e Moronae i le Tusi a Mamona: “Ma pe a outou maua nei mea, ou te apoapoai atu ia te outou ia outou ole atu i le Atua, le Tamā Faavavau, i le suafa o Iesu Keriso, pe ua le moni ea nei mea; ma afai tou ole atu ma le loto faamaoni, ma le manatu moni i ai, ma le faatuatua ia Keriso, o le a ia faaali mai le moni o ia mea ia te outou, i le mana o le Agaga Paia. Ma o le mana o le Agaga Paia e mafai ona outou iloa ai le moni o mea uma lava” (Moronae 10:4–5). …

… Mulimuli i le faataitaiga a Iosefa Samita ma le mamanu o le Toefuataiga. Liliu atu i tusitusiga paia. Tootuli e tatalo. Ole atu i le faatuatua. Faalogo i le Agaga Paia. … Ma i le suafa o Iesu Keriso, ou te folafola atu ai, “Afai tou te … ole atu i le [Tama Faalelagi] i le faatuatua, ma le talitonu o le a outou maua, faatasi ma le filiga i le tausiga o poloaiga [a le Alii], e moni o le a faailoa mai nei mea ia te outou” (1 Nifae 15:11).