Dou Kakua ni Rarawa
Mai vei Elder Ronald A. Rasband
Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua
Ni kakua ni yalolailai, kemuni na taciqu kei na ganequ. Io, eda bula tiko oqo ena veigauna dredre, ia ni da tiko ga ena sala ni veiyalayalati, e sega ni gadrevi meda rere.
Au semata noqu ivakadinadina ki na itukutuku nei Peresitedi Russell M. Nelson kei Elder Quentin L. Cook ni se qai oti toka baleta na lomavata kei na duavata ni Matabose ni Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua. Au kila ni itukutuku vakatakilai mai oqo sa vakasama ka lewa ni Turaga ka na kalougata ka qaqaco kina na tamata yadua, matavuvale, kei na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ki na itabatamata muri mai.
Ena vica na yabaki sa oti, dua na luvei keirau yalewa kei watina a taroga vei au kei Sister Rasband e dua na ka bibi, e vakauqeta na bula: “E se vinaka ka vuku sara mera sucu mai na gone ki na vuravura sa ca tu vakaoqo ka rerevaki eda bula tiko kina?”
O ya e dua na taro bibi vei ta kei na me rau vakasamataka vata kei ira na luvedrau lomani sa vakamau. Keirau rogoca rawa na rere ni rau vosa tiko ka vakila ni rere na yalodrau. Keirau a sauma ena ivakadei “Io, e vinaka cake,” ka keirau wasea na ivakavuvuli bibi ni kosipeli kei na veivakauqeti ni yaloi keirau kei na veika e sotavi ena bula.
Na rere e sega ni ka vou. E ratou a tiko na tisaipeli i Jisu Karisito, ena Wasawasa o Kalili, ka ratou rerevaka na “cagi levu, kei na biau” ena buto ni bogi.1 Oi keda na Nona tisaipeli nikua, eda dau rere talega. O ira na tabagone qase era rerevaka mera vakayacora na yalayala ni vakamau. Na vakamau vou, vakataki luvei keirau, e ratou rerevaka na vakaluveni mai ki na vuravura butobuto tikoga. Era rerevaka na daukaulotu e vuqa na ka, vakabibi nodra vosa vei ira na tani. Era rere na yada mera bula duadua yani. Era rere na itabagone ni ra sega ni ciqomi; era rere na gonevuli ena imatai ni siga ni vuli; era rere na vuli e univeisiti ena siga ni veitarogi. Eda rerevaka na druka, cakitaki, rarawa, kei na veika tawakilai. Eda rerevaka na cagilaba, uneune, kei na bukawaqa e yanaraka noda vanua kei na noda bula. Eda rerevaka noda sega ni digitaki, ka kena ikarua, eda rerevaka meda digitaki. Eda rerevaka ni da sega soti ni vinaka; eda rerevaka ni Turaga e sega ni vakalougatataki keda. Eda rere meda veisau, ka rawa ni yaco noda rere me vakadomobula. Au sa okata beka na tamata yadua?
Vakatekivu mai liu sara, na rere sa yalana na kedra inaki na luve ni Kalou. Au dau taleitaka na italanoa kei Ilaisa ena 2 ni Tui. A tala o Tui Siria e dua na mataivalu “a ra sa lako ena bogi, ka buku na druadrua ni koro.”2 A nodra inaki mera vesuka ka vakamatei parofita Ilaisa. Eda wilika:
“A sa sou na tamata ni Kalou ena mataka, ka curu yani, ka raica, sa buku na druadrua ni koro e na ivalu kei na ose kei na qiqi-ni-valu. A sa kaya vua na nona cauravou, Isa, noqu turaga! a cava me daru cakava?”3
O ya e vosa ni rere.
“A sa kaya [o Ilaisa], Kakua ni rere: ni ra sa lewevuqa era sa tiko kei kedaru, ka lewe lailai era sa tiko kei ira.”4
Ia a sega ni yaco e kea o koya.
“A sa masu ko Ilaisa, ka kaya, Kemuni Jiova, mo ni vakayadrata mada na matana me rai rawa ko koya. A sa vakayadrata na matana na cauravou ko Jiova; a sa rai ko koya; ka raica sa oso na ulunivanua ena ose kei na qiqi bukawaqa, era tiko vakavolivoliti Ilaisa.”5
Ena tiko beka se sega na noda qiqi bukawaqa me mai kauta laivi noda rere ka valuta noda tevoro, ia na lesoni e matata. Sa tiko kei keda na Turaga, sa nanumi keda ka vakalougatataki keda ena sala e rawa ga Vua. Na masu ena kaciva mai na kaukauwa kei na ivakatakila eda gadreva me usutu ni noda vakasama o Jisu Karisito kei na Nona solibula veisorovaki. Sa kila tu na Turaga ni so na gauna eda na vakila na rere. Au sa sotava oti ka vakakina o iko, oqori na vuna sa tukuni tikoga ena ivolanikalou na ivakasala ni Turaga:
“Mo dou marau kina, ka kakua ni rere.”6
“Drau vakararavi tikoga mai vei au ena vakasama kece, kakua ni vakatitiqa, ka kakua ni rere.”7
“Ni kakua ni rere, na qele ni sipi lalai.”8 Au taleitaka na vinaka ni “qele ni sipi lalai.” Ena Lotu oqo eda na lewe lailai beka ena sala e wilika kina o vuravura na veivakauqeti, ia ni da dolava na matada vakayalo, “ni ra sa lewevuqa era sa tiko kei keda ka lewe lailai era sa tiko kei ira.”9 Na noda iVakatawa dauloloma, o Jisu Karisito, e tomana, “Laivi vuravura kei eli me rau cokovata ka saqati iko, ni kevaka ko sa tarai cake ena noqu uluvatu, ena sega sara ni rawa ni ra qaqa.”10
E vakasavi tani vakacava na rere? A yaco vei cauravou lailai, ni tucake tu e yasai Ilaisa, na parofita ni Kalou. Sa yalataki vakatautauvata vei keda. Ni da rogoci Peresitedi Russell M. Nelson, ka da muria na nona ivakasala, eda sa tucake tu e yasai parofita ni Kalou. Nanuma na vosa nei Josefa Simici: “Ni sa oti na ivakadinadina kece sara e tukuni me baleti koya, sai koya oqo na ivakadinadina, na kena iotioti me yacova edaidai, me keirau tukuna me baleti koya: Ni bula dina tiko!”11 E bula tiko o Jisu Karisito. Ni da lomani Koya kei na Nona kosipeli e takali na rere.
Na noda gagadre me “tiko ga kina kei keda na Yalona”12 ena cemuria tani na rere meda raica vakatawamudu cake na noda bula oqo. A vakasala kina o Peresitedi Nelson, “Ia ena veisiga ka lako mai, ena sega ni rawa na bula tiko vakayalo ke sega na cakacaka veituberi, veidusimaki, ka veivakacegui ni Yalo Tabu.”13
A kaya na Turaga, baleta na veika ca ena robota na vanua ka na vakaukauwataka na yalodra e vuqa: “Ko ira na noqu tisaipeli era na tudei tu ena veivanua tabu, ka sega ni yavalati rawa.”14
Oqo na kena ivakasala vakalou: “Dou kakua ni rarawa, ni, ena gauna sa yaco kina na veika oqo, mo dou kila sara ni sa vakayacori na veika kecega sa yalataki vei kemudou.”15
Mo tu ena veivanua tabu—kakua ni rarawa—ka na yaco na ka sa yalataki tu. Meda raica mada na veika yadua oqo baleta na noda rere.
iMatai, mo tu ena veivanua tabu. Ni da tu ena veivanua tabu–o ya ena noda itikotiko savasava, noda valenilotu vakatabui, kei na noda valetabu vakalou—eda vakila na Yalo ni Turaga. Ena saumi mai na noda taro ni lomaleqa se na vakacegu me na kauti ira vakatikitiki. Oqo na Yalo e cakacaka. Na veivanua tabu oqo ena matanitu ni Kalou eke sa gadrevi meda rokova, dokai ira na tamata, meda uasivi ena bulataka na kosipeli, ka nuitaka meda kauta laivi noda rere ka vakasaqara na kaukauwa veivakabulai i Jisu Karisito ena Nona Veisorovaki.
E sega na tikina ni rere ena veivanua tabu oqo ni Kalou se ena yalodra na Luvena. Na vuna? Ena vuku ni loloma. Na Kalou e lomani keda—e veigauna—ka da lomani Koya. Ni da lomana na Kalou ena takali na rere kecega, kei na Nona loloma sa volita na veivanua tabu. Vakasamataka mada. Ni da sa gumatua ena noda dinata tiko na Turaga, ke da lakosese mai na Nona sala e mua ki na bula tawamudu, ni da taroga se vakabekataka na keda inaki ena Nona ituvatuva vakalou, ka da vakatara na rere me dolavi ira na nona itokani—o ya na yalolailai, cudru, lomaleqa kei na luluqa—ena biuti keda na Yalo, ka sega vei keda na Turaga. Ke o kila na ituvaki oqo, o na kila ni sega ni vinaka mo tiko kina. Kena veibasai, ni da tu ena veivanua tabu, eda na vakila na loloma ni Kalou, ka “sa kauta tani na rere na loloma e taucoko.”16
Na ikarua ni yalayala “Dou kakua ni rarawa.”17 Se cava sara na levu ni ca kei na ka vakatani e robota na vuravura, sa yalataki tu vei keda ena noda yalodina e veisiga vei Jisu Karisito na “vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa.”18 Ni sa lako mai na Karisito ena taucoko ni kaukauwa kei na lagilagi, na butobuto, vakaduiduile, kei na lewa tani ena oti.
E liu sara a parofisaitaka na iApositolo o Paula na noda gauna oqo, ka kaya vua na cauravou o Timoci:
“Mo kila talega na ka oqo, ni na yaco eso na gauna ni veivakararawataki ena veisiga mai muri.
“Ni ra na daulomani ira walega na tamata, era na dauvinakata na ilavo, era na daubole, era na viavialevu, era na dauvosavakacaca, era na talaidredre kivei ira na nodra qase, era na sega ni vakavinavinaka, era na sega ni yalosavasava, …
“… era na lomana vakalevu na marau a ra na lomani koya na Kalou vakalailai.”19
Nanuma oqo, “ni ra lewe vuqa era sa tiko kei kedaru” ena yasa ruarua ni ilati, o ira sa lomana na Turaga ena taucoko ni yalodra, igu, vakasama, kei na kaukauwa, “ka lewe lailai era sa tiko kei ira.”20 Keda sa gumatua ena nuitaka na Turaga kei na Nona sala, keda sa cakava na Nona cakacaka, eda na sega ni rerevaka na toso ni vuravura oqo se lomaleqa kina. Au kerei kemuni mo ni kauta tani na veiuqeti kei vuravura kei na kena oga ka vakasaqaqara vakayalo ena nomu bula. Lomana na ka e lomana na Turaga—oka kina na Nona ivakaro, na Nona veivale tabu, na noda veiyalayalati tabu kei Koya, na sakaramede ena Siga ni Vakacecegu yadua, noda veivosaki ena masu, ko na qai sega ni lomaleqa.
iOtioti ni vakasama: nuitaka na Turaga kei na Nona yalayala. Au kila ni Nona yalayala kece ena yaco. Au kila me vaka niu tu oqo e matamuni ena soqoni tabu oqo.
Sa vakatakila na Turaga: “Ia ko ira sa yalomatua ka vakabauta na dina, ka ra sa taura na Yalo Tabu me nodra idusidusi, ka ra qai sega ni rawai—au sa kaya vakaidina vei kemudou, era na sega ni tamusuki sobu ka biu ki na bukawaqa, raica era na tu ena siga ko ya.”21
Oqo na vuna meda sa kakua ni lomaleqa ena veika vakatani nikua, maivei ira ena valelevu cecere, maivei ira era vosacataka na sasaga dina kei na veiqaravi yalodina vua na Turaga o Jisu Karisito. Na kakavaki, yaloqaqa, kei na loloma e lako mai na yalo e sega ni vakaogai ena veivakaleqai se ka vakatani. O Peresitedi Nelson, e “nuinui vinaka baleta na veimataka vou,” ka kaya tale, “Kevaka me na tu na inuinui me rawa ni da vulona na vuqa na domo kei na vuku vakatamata ka valuta tiko na dina, sa dodonu ga meda vulica na ciqoma na ivakatakila.”22
Me ciqomi na ivakatakila, e dodonu meda vakaliuca na bulataka na kosipeli ka vakauqeta mera yalodina ka bula vakayalo na tamata vakakina vei keda.
O Spencer W. Kimball a dua vei ira na parofita niu se cauravou. Ena veiyabaki sa sivi oqo, niu sa kacivi meu iApositolo, au a kune vakacegu ena isevu ni nona vosa ena koniferedi raraba ni Okotova 1943. A uabaleti sara ena nona kaci; au kila vinaka na ka o ya. A kaya o Elder Kimball: “A levu sara na noqu vakasama kei na masu, kau lolo ka masu tikoga. A veisaqasaqa na veivakanananu au a vakasamataka tu—na voqa ni domo era kaya mai: ‘Ena sega ni rawa mo cakava. O sega ni kilikili kina. E sega vei iko na kila’— ka sa qai dau yaco mai na vakasama qaqa: ‘Mo na cakava na ilesilesi—mo na vakarautaki iko mo cakava, kilikili kaya, ka rawata na kena ilavaki.’ Ka toso na ivalu oqo.”23
Au a taura e yaloqu na ivakadinadina yalo savasava ni iApositolo oqo ka na yaco me ka 12 ni Peresitedi ni Lotu qaqa oqo. Sa kila o koya mena vakanadakuya na nona rere “ka cakava na ilesilesi” ka me na vakararavi ga vua na Turaga me qaqaco me rawa ni “gumatua, kilikili, ka lavaki kina.” Eda rawa talega. Ena toso ga na ivalu, ia eda na sotavi ira ena yalo ni Turaga. Eda na “sega ni lomaleqa” baleta ni da tu vata kei na Turaga ka tutaka na Nona ivakavuvuli kei na Nona ituvatuva tawamudu, eda sa tu ena vanua tabu.
Sa vakacava beka na taro nei luvequ yalewa kei vugoqu a veilutuki ka titobu, ena veiyabaki sa oti me baleta na rere? Rau a raica vakabibi na neitou veivosaki ena bogi o ya; rau a masu ka lolovaka ka yaco vei rau na kena isau. Na marau kei na reki vei rau kei keirau, na tukadra budra na gone, ni rau sa vakalougatataki ena vitu na gone totoka ka toso ki liu ena vakabauta kei na loloma.
Me sa yalomuni, taciqu kei na ganequ. Io, eda bula tiko oqo ena gauna rarawa, ia ni da tiko ga ena sala ni veiyalayalati, e sega ni gadrevi meda rere. Au sa vakalougatataki kemuni ni ko ni cakava, o na sega ni lomaleqa ena gauna eda bula tiko kina se na veivakaleqai e yaco mai. Au vakalougatataki kemuni mo ni digia mo tu ena veivanua tabu ka sega ni yavalati rawa. Au vakalougatataki kemuni mo ni vakadinata na yalayala i Jisu Karisito, ni bula tiko, sa wanonovi keda, kauwaitaki keda ka tu e yasada. Ena yaca ni noda Turaga ka iVakabula, o Jisu Karisito, emeni.