Vaaia o Fofoga o le Atua i o Tatou Fili

Saunia e Chad Ford

Polofesa i le Tausia o le Filemu i Aganuu Eseese, Iunivesite o Polika Iaga--Hawaii

O nei lesona i le faatoilaloina o feteenaiga mai le tusi o Kenese e mafai ona maua ai se mamanu mo o tatou lava olaga.

Ata na tusia e David Green

I le avea ai ma se puluvaga o feteenaiga, ua ou aoaoina le tele o le atamai e faatatau i le ala e suia ai feteenaiga ma valaaulia le faaleleiga mai le vaai atu i faataitaiga ma aoaoga a Iesu Keriso i le Feagaiga Fou. Peitai, o le Feagaiga Fou e le na o le pau lea o le tusi o mau na taialaina ai au i le aluga o la‘u galuega. O loo i ai i le Feagaiga Tuai ni nai malamalamaaga loloto e mafai ona fesoasoani ia i tatou pe a tatou oo i ni feteenaiga faataumaoi.

O le a le feteenaiga faataumaoi? O le taimi tatou te le mafai ai ona foia faatasi faafitauli ma isi e taitai atu ai i tatou i le faatiga i isi po o i tatou lava.

Faatasi ai ma feteenaiga faataumaoi e oo mai ai se fefe i le tiga i le tulimatai atu ma o se taunuuga o le feteenaiga, o se fefe i le le alofaina po o le vaaia o le ala tatou te mananao e vaai i ai, ma se fefe i le le mauaina o vaifofo i faafitauli o loo lofituina ai i tatou. A tatou faatagaina lena fefe e taofiofi, tatou te le toe lagonaina le saunia e foia faafitauli tatou te feagai ma e masani ona oo i lagona o le faanoanoa, maasiasi, po o le leai o se faamoemoe.

O lena ituaiga o feteenaiga e lagona ai le matautia mo le toatele o tagata, o le mafuaaga lea tatou te iu ai i le faaaogaina o ituaiga feteenaiga e le talafeagai e pei o le aloese mai ai, tausiaina, po o le faatautava o se auala e taumafai ai e aveese le feteenaiga. Ae paga lea, i feteenaiga faataumaoi, e leai ma se tasi o na vaifofo o le a aoga moni lava.

Ioe, e tatau ona tatou aloese mai finauga (tagai i le 3 Nifae 11:29). Ae e le tatau lava ona tatou aloese mai ai, lafoai, pe osofaia tagata o loo tatou feteenai. Nai lo lena, e tatau ona tatou aoao pe faapefea ona alolofa i tagata o loo tatou feteenai. E manaomia ai le faaaogaina o le alofa mama, le alofa le pona o Keriso, i o tatou fili (tagai i le Moronae 7:47).

Na aoao mai Iesu o le alofa ia i latou o e alolofa ia te oe e faigofie. Na Ia fetalai foi, “A ou te fai atu ia te outou, Ia outou alolofa atu i e ua ita mai ia te outou, ia outou faamanuia atu i e ua fetuu mai ia te outou, ia outou agalelei atu i e ua inoino mai ia te outou” (Mataio 5:44). Ua fetalai mai le Faaola ia i tatou ia alolofa atu e pei ona Ia faia ma ia atoatoa e pei o Ia (tagai i le Ioane 13:34; 3 Nifae 12:48). Atonu o lona uiga o le naunau e alofa atu i isi tusa lava pe foliga mai e lamatia lena alofa. Atonu tatou te faatuai ona e masani lava ona tatou aloese mai mea matautia. Ae o le filifili e alolofa ia i latou e mafai ona faatiga ia i tatou e mafai ai ona tatou tuleiesea le fefe ma faatumulia ai i le alofa mama.

O lenei ituaiga o alofa e manaomia ai le le fefe i le feagai ai ma feteenaiga. E valaau mai ia i tatou ia tatala atu i tatou lava i tagata ua tatou feteenai i se ala e “onosai, ma agalelei, … e le sailia e ia ana lava mea, e le faaitaitagofie e le tuuina atu i nisi le leaga; … e ufiufi i mea uma, e talitonu i mea uma, e faamoemoe i mea uma, e onosai i mea uma. … E le uma le alofa” (1 Korinito 13:4–5, 7–8). O le alofa mama e faaalia ai lenei ituaiga o alofa e aunoa ma se faamautinoaga o le a faia foi e tagata o loo i le isi itu o le feteenaiga lea lava mea e tasi.

O le alofa e mafai ai e i tatou ona vaai atu i o tatou uso ma tuafafine o loo tatou feteenai ma le manino tele lea e taua tele ai o latou manaoga ma mea e manaomia ia i tatou e pei o i tatou lava, e tusa lava po o le a le auala latou te vaai mai ai ia i tatou. O le a tatou faia soo se mea e manaomia e maua ai fofo e fetaui ma o latou manaoga faapea foi ma o tatou manaoga.

E lua tala mai le Feagaiga Tuai o ni faataitaiga maoae o lenei alofa.

Esau ma Iakopo

Ua Feopoai Esau ma Iakopo,, saunia e Robert T. Barrett.

I le Kenese 25, tatou te fetaiai ai ma se feteenaiga faaleaiga i le va o le auso e toalua, o Esau ma Iakopo, o atalii o Isaako. Sa faatau atu e Esau lona tofi ia Iakopo mo se ipu atasema tunu (tagai i le Kenese 25:30–31). Mulimuli ane, i le mulimuli ai i le fautuaga a lona tina, sa faafoliga ai Iakopo ia Esau ina ia maua le faamanuiaga mulimuli a Isaako (tagai i le Kenese 27:6–29).

Sa inoino Esau ia Iakopo ma tautino atu e fasiotia lona uso. Sa sola Iakopo e nofo ia Lapana le tuagane o lona tina. (Tagai i le Kenese 27:41–45.) Na iu lava ina faaletonu le vanonofo o Iakopo ma le tuagane o lona tina ma sa faamalosia ai e toe foi i le aiga (tagai i le Kenese 31). Na iloa e Iakopo o lona uiga o le fetaiai lea ma Esau, lea sa toatele atu lana autau. Sa fefe o ia mo lona ola ma ola o lona aiga (tagai i le Kenese 32:7–8).

I le aso o le a la feiloai ai, sa auina atu ai e Iakopo se lafu tele o oti, kamela, povi, mamoe, ma asini o se taulaga o le filemu. Ona ia ifo faafitu lea a o latalata atu i lona uso. Sa tali atu Esau i se auala sa lei mafaufauina e Iakopo. Sa tagi Esau, opo lona uso, ma fai atu ia te ia e le manaomia se taulaga mo le filemu.

Sa ootia Iakopo i le alofa o Esau ma tali atu:

“Aua lava, afai e te alofa mai ia te au, ia talia mai lava lau mea alofa: aua o lenei, ua ou iloa atu ou fofoga, e peiseai ua ou iloa atu fofoga o le Atua, ma ua e finagalo malie mai ia te au.

“Ia e talia lava lou alofa ua avatu nei ia te oe, aua ua alofaina au e le Atua, aua foi ua ia te au mea uma. Ua ia uunai atu ia te ia, ona talia lea e ia” (Kenese 33:10–11).

Elemene e Tolu e Manaomia e Ola ai i le Filemu

Sa faataitaia e Iakopo se mamanu o le alofa iinei lea ua ou iloa o le auala aupito sili lea ona aoga e valaaulia ai le faaleleiga ma i latou sa tatou faia i ai se mea sese po o e na faia ni mea sese ia i tatou.

Ua faamatala mai e leSalamo 85:10 ia tulaga o le faaleleiga: “O le alofa ma le faamaoni ua la fetaiai; o le amiotonu ma le filemu ua la feasogi.” O le faatinoga a Iakopo ma Esau o le faatupuina o le filemu e fetaui ma tulaga o loo maua i le Salamo.

Sa manaomia le lototele mo Iakopo ma Esau e faailoa ai le meamoni o i laua e le o ni fili—o i laua o le uso. Sa manaomia le alofa mutimutivale e faamagalo ai e le tasi le isi. Sa manaomia le amiotonu—o le ituaiga o faamasinotonu e faasa‘o ai mea sese ua tatou faia po o isi—mo Iakopo e ofoina atu ia Esau se vaega o na mea na faamanuiaina ai o ia. Ina ua i ai uma na elemene e tolu, sa faatagaina i la’ua e ola i le filemu.

E mafai foi ona tatou mulimulita’ia lea lava mamanu i o tatou olaga.

Pe a tatou i ai i feteenaiga faataumaoi, o lo tatou fefefe i feteenaiga ma lo tatou fefefe i isi e mafai ona taofia ai i tatou pe mafua ai ona tatou faatinoina ni auala e atili ai ona leaga, ae le sili ai le lelei. E masani ona tatou faapea, soo se mea tatou te ono faia e suia ai le taamilosaga faataumaoi o le a le aoga. Tatou te masalomia le mafai ona suia isi.

Peitai, o le faataitaiga a Iakopo ua ofoina mai ai foi ia i tatou se ala mo lena ituaiga o feteenaiga. Sa feagai Iakopo ma lona fefe i lona uso ma lona fefe i le feteenaiga ma ia. Sa sili atu ona popole o ia e uiga i le “faasaoina o i tatou” nai lo le “faasaoina o ia lava” i lena taimi, o lea sa ia liliu atu ai i lona uso, ma ofoina atu ia te ia le upumoni ma le faamasinotonu mo soo se sese na ia faia. Sa faamaluluina le loto o Esau, sa manatu i se taimi e fasiotia Iakopo; sa toe tafe mai le alofa mutimutivale ma le filemu. Sa maua e Iakopo se auala e alofa ai i lona fili ma, i le faia o lea mea, sa ia vaaia ai “fofoga o le Atua” o toe sioa atu ia te ia.

E ui lava i le popole tatou te ono lagonaina i le taulimaina o feteenaiga i lenei auala, ae e sili atu ona aoga i le suia o na feteenaiga nai lo se isi lava mea. O le alofa faaKeriso e fatuina ai se avanoa mo i tatou e vaai moni ai i tagata o loo tatou tauivi i se auala e muai suia ai i tatou ma i latou.

O Iosefa ma Ona Uso

Iosefa o Aikupito, saunia e Michael T. Malm

O se augatupulaga ina ua mavae Iakopo, ua tatou vaai ai i se isi faataitaiga mamana o le alofa mai le atalii o Iakopo, o Iosefa.

Ua faatauina atu Iosefa e fai ma pologa e ona uso lotoleaga a o laitiiti o ia. Sa lagona e uso o Iosefa sa alofa faapito lo latou tama ma na sili atu le faapito ia Iosefa. Sa puapuagatia tele Iosefa ona o le lotoleaga o ona uso ia te ia. Sa vavaeeseina o ia mai lona aiga mo le tele o tausaga, na iu ina avea ma se auauna, ma sa faafalepuipuiina mo se taimi. Mulimuli ane, sa fesoasoani le Alii ia te ia e faatoilalo ona faigata, ma sa avea o ia ma se pule maoae i Aikupito. (Tagai i le Kenese 37–45.)

Sa puapuagatia foi ona uso ma, i se taimi o le oge, na o mai ai i Aikupito, ma le fiaaai ma le faatoilaloina. Ina ua latou fetaiai ma Iosefa, latou te lei iloaina o ia ma sa aioi atu mo se fesoasoani.

Sa i ai ia Iosefa le aia tatau uma e lafo ai ona uso i le falepuipui ina ia faamalosia ai le faamasinotonu ia i latou. O le mea lena sa tatau mo i latou. Nai lo lena na ia filifili e faaaoga le alofa tunoa—e faamagalo i latou, ia alofa ia i latou.

“Ina soso mai ia ia te au,” na ia tau atu ai ia i latou. “Ona latou soso mai ai lea. Ona fai atu ai lea o ia, O a‘u o lo outou uso o Iosefa, na outou faatau mai i Aikupito.

“O lenei, aua ne’i tiga outou, pe fai ma mea leaga i o outou manatu ina ua outou faatau mai ia te a’u i le mea nei; auā na auina mai a’u e le Atua e muamua ia te outou e fai ma faaola” (Kenese 45:4–5).

Sa le gata ina faamagalo atu Iosefa i ona uso ae sa ia vaaia foi se faamoemoega aoga i lo latou feteenaiga. Sa ia iloaina sa i ai le aao o le Atua i mea uma ma e ui lava i puapuaga sa latou onosaia uma, “na auina mai au e le Atua i o outou luma e faasaoina outou i le lalolagi, e faaola foi ia te outou i le faaolataga tele” (Kenese 45:7).

Ma le isi, e mafai foi ona i ai se mamanu faapena i o tatou olaga pe a tatou faailoa atu o le tiga o feteenaiga e mafai moni lava ona taitai atu ai i tatou i taunuuga o le a faamalolosia ai o tatou aiga ma nuu pe afai o le a tatou galulue faatasi e saili ni vaifofo.

O le a feagai i tatou uma ma feteenaiga. O le a tiga. O nisi taimi e maoae tele. Ou te maofa lava i taimi uma i le tiga o loo lagonaina e isi pe a aafia i feteenaiga, aemaise lava ma e pele. Peitai, o lena tiga ma le fefe e le faapea o le mutaaga lea o le tala.

E mafai ona tatou filifili e vaai i feteenaiga ma tagata o loo tatou feteenai i se isi itu, e pei ona sa faia e Iosefa. E mafai ona tatou filifili e lafoai le ita, inoino, ma le tuuaia ma opogi o tatou fili.

E mafai ona tatou filifili le alofa nai lo le fefe ma iloa—e pei ona faia e Iakopo, Esau, Iosefa, ma ona uso—o o tatou fili o o tatou uso ma tuafafine. O le taumafai e faalelei ma i latou, e mafai ai foi ona tatou vaai i fofoga o le Atua.