Sau, Mulimuli Mai ia te A’u

Numera 11–14

Aua Le Fouvale, Aua Foi le Matata’u

Saunia e Elder Kevin R. Duncan

O Le Fitugafulu

Sa malamalama Iosua ma Kalepo i luitau na oo mai ia i laua, ae sa la iloa e mafai ona la faalagolago i le Alii.

O Le Toe Foi Mai o Iosua ma Kalepo, saunia e se tusiata e le mailoa, Lebrecht History / Bridgeman Images

I lo‘u olaga ua ou matauina ai e masani ona tali atu tagata i musumusuga e maua e taitai o le Ekalesia i se tasi o auala e lua:

1. Latou te malamalama i lagona o taitai i mea o loo finagalo le Alii e faia, talanoa lelei e uiga i ai, ma uunaia isi ia maua lea lava vaaiga mamao e tasi. O nisi taimi e ono manaomia ai e lenei mea i latou e agai i luma ma le faatuatua seia latou maua le malamalama atoatoa.

2. Latou te fouvale i le faaaliga vaaia, faitioina, ma saili mafuaaga latou te fefefe ai e le mafai ona faia. Pe latou te matuai le amanaiaina lava le musumusuga ma leai lava se mea e faia. Mulimuli ane, ua iloa e i latou i lenei vaega o le a manuia le galuega a le Alii, e ui lava sa latou filifili e le lagolagoina.

O Le Folafolaga a le Alii ia Mose

Tatou te faitau e uiga i tali faapena i musumusuga a o latou taitai ina ua latalata Isaraelu i le mea sa lauiloa o le laueleele o Kanana. Na laveaiina e le Alii ia Isaraelu mai Aikupito. Sa ia ta‘u atu ia Mose afai e tausia e tagata Ana poloaiga, o le a Ia taitai atu i latou i le nuu folafolaina, o se laueleele na folafola atu e le Alii e avatu i e tupuga mai ia Aperaamo, “o le nuu o loo tafe ai le suasusu ma le meli” (Esoto 3:17). A o latou ui atu i le vao i lenei nofoaga, sa sopoia e Isaraelu le tele o tofotofoga na tofotofoina ai lo latou faatuatua. E masani ona latou fouvale ma se ese mai poloaiga a le Alii. (Tagai Esoto 32:1–9; Numera 11:1–34.)

Ina ua latalata atu Isaraelu i le nuu folafolaina, sa poloaiina e le Alii ia Mose e auina atu sipai e toasefululua—e taitasi mai ituaiga e sefululua o Isaraelu—e “asiasi i le nuu o Kanana” (Numera 13:2). Sa poloaiina i latou e saili tagata sa nonofo ai iina “pe malolosi i latou pe vaivai, pe toaitiiti i latou pe toatele” ma pe na lafulemu le laueleele. O le toalua o nei sipai o Iosua ma Kalepo. (Tagai Numera 13:4–20.)

O nei sipai na faaaluina le 40 aso e sailiili ai i le laueleele o Kanana a o lei toe foi atu ia Mose ma le fanauga a Isaraelu i le vao. Na aumaia foi e sipai fua o le laueleele o Kanana. Sa latou lipotia mai o le laueleele “e tafe ai le suasusu ma le meli. … Ae peitai e malolosi lava tagata o nonofo ai i le nuu, o aai foi e nofo ’olo e matua tetele lava.” (Tagai Numera 13:25–29, 33.)

O Auala e Lua e Vaai ai i Mea

Sa molimauina e sipai uma e toasefululua faamanuiaga lava e tasi ma faafitauli lava e tasi i le faataunuuina o le poloaiga a le Alii e nonofo i Kanana. Peitai, o a latou tali ua faaalia ai le ala na iloa ai e tagata e toasefulu o le vaega na o faafitauli, ae o le isi toalua na tuu atu lo la faalagolago i le Atua.

E toasefulu sipai na vaai i na o faigata na i o latou luma. Ona sa latou le faalagolago i le Alii, sa latou fefefe ai e mulimuli i Lana poloaiga e o a‘e i le laueleele o Kanana. I le isi itu, sa iloa e Kalepo ma Iosua, afai e faatuatua Isaraelu, e mafai e le Alii ona tuuina atu le laueleele o Kanana ia i latou. Sa fautua mai Kalepo, “Se i tatou matua o a‘e lava i ai, ma fai ai [le laueleele] mo i tatou; aua e mafai lava ona tatou manumalo ai” ((Numera 13:30).

O isi sipai e toasefulu na feteenai ma le fautuaga a Kalepo. “Tatou te le mafaia ona o ae e tau ma lena nuu,” na latou fai mai ai, “aua e sili lo latou malolosi i lo tatou. … O tagata uma foi na matou iloa ai … o tagata tino ese lava. … E pei ni sē akerise lava i matou i o matou manatu, sa faapea foi i matou i o latou manatu” (Numera 13:31–33).

Filifiliga e Faavae i le Fefe

Ae paga lea, sa taulai atu Isaraelu i le lipoti taufaafefe. Ona sa foliga faigata le ala ma sa latou fefefe i tagata sa nonofo ai iina, sa latou mumusu ai e ulu atu i le nuu folafolaina. Sa amata ona latou muimui faasaga ia Mose ma faasaga i le Atua. Sa matuai aunoa i latou ma le faatuatua lea sa latou moomoo ai ina ia faatagaina i latou e le Atua e feoti i Aikupito po o le vao. “E le lelei ea ona matou toe foi atu i Aikupito?” na latou fesili ai, ma fai atu, “Sei tatou tofia so tatou taitai, ma tatou foi atu i Aikupito” (Numera14:3–4).

Peitai, sa taumafai pea Iosua ma Kalepo e fesoasoani i tagata ia faalagolago i le Alii. “Afai e finagalo alofa mai Ieova ia te i tatou,” na latou fai mai ai, “na te faaootia lava i tatou i lena nuu, ma foai mai ai ia te i tatou; o le nuu lava ua tafe ai le suasusu ma le meli.

“Ae aua lava nei outou fouvale ia Ieova, aua foi tou te matatau i tagata o le nuu; … o loo ia te i tatou Ieova: aua tou te matatau ia te i latou” (Numera 14:8–9).

Sa le faalogo le fanauga a Isaraelu ia Iosua ma Kalepo ae na taumafai e fasioti i laua (tagai Numera 14:10). Ona o lo latou fouvale, na ta‘u atu ai e le Alii ia i latou o le a latou se i le vao mo le 40 tausaga. Seiiloga lava ua maliliu uma e na muimui faasaga ia te Ia ona Ia toe aumaia lea o i latou i le nuu folafolaina. Mai sipai e toasefululua, e na o Iosua ma Kalepo na ulu atu i le nuu folafolaina. (Tagai Numera 14:22–38.)

Kalepo ma Iosua i Ona Po Nei

E tele Kalepo ma Iosua o aso nei. O se tasi o na tamalii o le tamamatua o lo‘u toalua o Ioane Hulme. I se tasi aso i le 1926, sa faia ai se talanoaga a le epikopo ma Ioane. Sa talanoaina e le epikopo le mataupu o se misiona. Na matuai faateia ai Ioane.

Sa manao lava Ioane e auauna atu i se misiona, ae sa faigata lona olaga. Aisea? Ona o Ioane sa 42 tausaga o lona matua. O ia o se alii ua faaipoipo ma se fanau e toafa, e 15, 12, 4, ma le 2 tausaga. O ia o se fai lafumanu na galue mo ia lava. Sa ia te ia se fanua ma ni povi o le a manaomia le vaavaaiga a o toesea o ia. E tatau ona ia sailia se auala e faamautinoa ai ua tausia lelei lona aiga ma meatotino a o toesea o ia.

Sa ta‘u atu e le epikopo ia Ioane e le o se valaauga aloaia lenei mea, ae na o se fautuaga. Sa ta‘u atu e Ioane i le epikopo o le a ia mafaufau i ai ma faailoa atu ia te ia i le aso e sosoo ai.

Sa saili e Ioane le epikopo i le taeao po na sosoo ai ma fai atu o le a ia taliaina le valaauga e auauna atu. I lena taeao, i le mavae ai o se po atonu na le mafai ona maua ai se moe, sa lei iloa e Ioane pe faapefea ona ia faia ni fuafuaga e auauna atu i se misiona. Sa na ona ia iloa lava o le a ia auauna atu. E pei o Kalepo ma Iosua, sa ia iloa o le a fesoasoani le Atua ia te ia e saili se auala. Ma sa faia e le Atua. Sa mafai e Ioane ona faafaigaluega se tuaoi e tausi lona fanua ma ana povi, ma sa galulue faatasi le uarota ma le nuu e tausi lona toalua ma le fanau.

Masalo sa fai si fou o le aganuu ina ua taunuu atu Ioane, o se fai lafumanu mai se tamai taulaga, e auauna atu i lana misiona i le Aai o Niu Ioka.

Ata na tusia e Brian Call

Na sau Ioane mai se taulaga laitiiti i le atunuu ma se faitau aofai pe tusa o le 500. Sa masani o ia e tietie i se solofanua ma galueaina le laueleele. Ina ua valaauina o ia e auauna atu i le Aai o Niu Ioka, masalo sa fai si fou o le aganuu. Atonu sa ia lagonaina e pei o se sē akerise i le lotolotoi o sauai. Ae sa auauna atu Ioane i se misiona faamanuiaina. O lana faataitaiga ua tuuina atu ai i lana fanau le manao e tuu atu lo latou faatuatuaga i le Atua tusa lava po o a mea faalavefau ma mea e le mailoa. “Aua e leai lava se mea e tasi e le mafaia e le Atua” (Luka 1:37).

Faafetauia o Faafitauli ma le Faatuatua

E pei lava o le fanauga a Isaraelu, tatou te feagai foi ma faafitauli matautia. Ae o na faafitauli e le mafai ona vavaeeseina ai i tatou mai faamanuiaga ua folafola mai e le Alii pe afai o le a tatou usiusitai i Ana poloaiga. E le o se mea sese mo i tatou le iloaina o na faafitauli. Ae e taua lo tatou faafetauia o i latou ma le faatuatua.

Sa malamalama Iosua ma Kalepo i luitau na oo mai ia i laua, ae sa la iloa e mafai ona la faalagolago i le Alii.

E ala i le tioata o le Toefuataiga faifai pea o le talalelei, e faigofie ai ona tatou iloa pe a ta’u mai e perofeta ia i tatou le finagalo o le Alii, o le a tatou faia le mea sili e vaavaai ai mo auala e fesoasoani e faataunuu ai. E mautinoa lava e i ai faafitauli, ae faatasi ai ma le faatuatua i le Atua e mafai ai ona tatou faatoilaloina. O nisi nei o faataitaiga:

• Ina ua tuufaatasia faitaulaga sili ma toeaina i se korama e tasi, sa mafaufau nisi pe mafai faapefea ona aoga lenei suiga. O isi na taliaina le suiga ma aapa atu e fausia ni sootaga fou.

• Ina ua suitulaga le auaunaga i faiaoga o aiga ma faiaoga asiasi, o nisi sa na o luitau lava na vaai i ai. O isi sa amata ona auauna atu i se auala maualuga atu, ma paia atu.

• Ina ua faamamafa mai e Russell M. Nelson le manaomia ona faaaoga le igoa atoa o le Ekalesia, o nisi sa faatuai ma lisi mai mafuaaga na faigofie ai igoa pupuu. O isi sa vave ona taliaina le taitaiga ma maua ai ni auala e faaaoga ai le igoa e pei ona tuuina mai i tusitusiga paia.

• Ina ua faapuupuuina le faasologa o sauniga o le aso Sapati mai le tolu itula i le lua, sa lagona e nisi o le taimi mo le aoaoina atu o le a le lava ma o le a fenumiai ia taimi faatulagaina. O isi na vave ona faamasani i le suiga.

Ioe e tele isi faataitaiga, ae e manino lava le lesona. O luitau taitasi ma faafitauli taitasi tatou te feagai o se avanoa lea e filifili ai, e pei ona faia e Iosua ma Kalepo, e faalagolago ai i le Alii. “Aua le fouvale … , aua foi le matata’u” (Numera 14:9) o se fautuaga lelei mo le fanauga a Isaraelu, ma o se fautuaga lelei pea mo i tatou taitoatasi i aso nei.