Te Kaantaninga n Tokanikai
Te onimaki bon te bwaintangira n te maiu, te bwaintangira ae rikirake ngkai ti karikirakea ara onimaki inanon Iesu Kristo.
Tariu ao mwaneu aika tangiraki ni kabuta te aonaaba, ngkai ti waaki n te tai ae rangi n onoti aei n te maungatabu ni kabuta, mataia kain karawa a na bon bane iaora. Tina ongo bwanaan te Uea rinanoia Ana toro; tina namakina te “kairiiri, kaetieti, ao karaunano” ni kairaki iroun te Tamnei ae Raoiroi, ao ara onimaki a kakorakoraaki.
Teniua te ririki n nako, Beretitenti Russell M. Nelson e moana te maungatabu ma taeka aikai: “Kaotioti aika itiaki ibukin titiraki inanomi e na karika te maungatabu aei bwa e na uaana man aki mwanuokinaki. Ngkana ko tuai n ukoukora ana mwakuri te Tamnei ae Raoiroi bwa e na buokiko n ongo bwa tera ae tangiria te Uea bwa ko na ongo inanon boong aika uoua aikai, I kaoko bwa ko na karaoia ngkai. Taiaoka karika te maungatabu aei bwa te tai ni kanuaaki n ana rongorongo te Uea rinanoia Ana toro.”
Koroboki aika a tabu a reiti taeka aika teniua n ikoti ni kakorakorai: onimaki, kantaninga, tangira ae itiaki. Te bwaintangira n onimaki akea boona ao e bwaintangiraaki mairoun te Atua.
Te taeka ae kantaninga e kabonganaaki ni bwaai aika a mwaiti ake ti tangiri bwa a na riki. Te katoto, “I kantaningaia bwa e na aki karau,” ke “I kantaningaia bwa e na moanna ara tiim.” Nanou bwa N na taekini ara kantaninga aika a tabu ao akea tokiia ake a boboto iaon Iesu Kristo ao te euangkerio are e kaokaki ao ara “kantaninga are ti kantaningaia n … te berita are e beritanaki n te etieti.”
Ara Kantaninga ibukin te Maiu are Akea Tokina
Ara kantaninga n te maiu ae akea tokina e kamatoaki rinanon ana nanoanga Kristo ao n oin ara rinerine, ni karekei nakoira kakabwaia aika tamaroa n okira Tamara are i Karawa, ao Natina ae Tangiraki, ara utu ae kakaonimaki ao raoraora aika kakaawaki ao mwaane ao aine aika raoiroi man aba nako ao inanon tienture.
Iaon te aonaaba ti rinanon te kimwareirei ao te rawawata ngkai ti kataaki ao n tuoaki. Tokanikaira e roko rinanon onimakinan Iesu Kristo ngkai ti tokanikai iaon ara bure, kangaanga, kaririaki, aonikaiaki, ao kakaewenako n te maiu ae mamate aei.
Ngkai ti kakorakorai ara onimaki iroun Iesu Kristo, ti noora are iaon ara ininimaki ni kakabwaia ao berita aika akea tokiia. N ai aron te taura are e otanako otana, te kantaninga e kaotaa te aonaaba ae rotongitong, ao ti noori arora n taai aika a na roko aika mimitong.
E Roko te Kantaninga mairoun te Atua
Man te moan karikibwai, Tamara are i Karawa ao Natina ae Tangiraki a tia n ingainga ni kakabwaiaia aika raoiraoi ma te bwaintangira ae kakaawaki n te onimaki.
Imwiin kiitanakin te onaroka, Atam ao Ewa a reireinaki ana berita Iesu Kristo iroun te anera. Te bwaintangira n te kaantaninga e karekea te mataata ni maiuia. E taekinna Atam, “A kaukaki matau, ao n te maiu aei N na karekea te kimwareirei.” Ewa taekinna bwa “te kimwareirei ni kaboak[ira], ao te maiu ae akea tokina are e anga te Atua nakoia ni kabane aika ongeaba.”
N ai aron te Tamnei ae Raoiroi are e uota te kantaninga nakon Atam, mwaakan Tamnein te Uea e kaotaia aika kakaonimaki ni boong aikai, ni kaota koauan te maiu ae akea tokina.
Te Tia Kamaiu e kanakoa nakoira te Tia Karaunano, te Tamnei ae Raoiroi, ae uota te onimaki, kantaninga, ao te rau “tiaki n aron are e anga te aonaaba.”
“I aon te aba,” e taku te Tia Kamaiu, “ami bwai te rawawata: ma kam na kabebetei nanomi [kateimatoa otan te kaantaninga]; I a tia ni kataea ana kai te aba.”
Inanon taai ni kangaanga, ti rineia n onimakina te Uea. Ti tataro ni kainabwabu, “Tiaki au kantaninga ma e na karaoaki nanom.” Ti namakina ana kariaia te Uea ibukin tatauraoin nanora n nimamannei, ao ti tataninga te rau are e berita iai te Uea bwa e na kanakoa n Ana tai are e rineia.
Te Abotoro ae Bauro e reirei, “E [na] kaoningkami te Atua … kimwareirei ma te rau … , bwa kam aonga ni kabatia ami kantaninga,” “kimwareirei n te kantaninga; taotaon nanomi ibuakon te rawawata;” “ni mwaakan te Tamnei ae Raoiroi.”
Te Reirei n te Kaantaninga
Te burabeti ae Moronaai e a kaman ataia bwa e reke te kantaninga iroun Kristo inanon te karawawataki. E kabwarabwara arona inanon te maroa:
“I tiku ni maroa. … I aki ataia … bwa N na nakea.”
“I aki kaotai nakoia … bwa mwiina ao a tiringai.”
Ma te kamimi, inanon te roo ao te aoa ni maroa, Moronaai e korei ana taeka tamana n onimaki:
“Ngaia are, ngkana iai ana onimaki te aomata e na riai n iai te kantaninga irouna; bwa ngkana akea te onimaki ao bon akea te kantaninga irouna.”
“Ao teraa are kam na kantaningaia? … Kam na karekea te kantaninga rinanon ana mwakuri ni kamaiu Kristo ao mwaakan mangautina, bwa kam na kateirakeaki nakon te maiu are akea tokina”
Tariu ao mwaneu, te kantaninga bon te bwaintangira n te maiu, te bwaintangira ae rikirake ngkai ti karikirakea ara onimaki iroun Iesu Kristo. “Te onimaki bon kakoauaan bwaai ake a kaantaningaki.” Ti katei bwaai aikai—buraoki ni kakoaua n ara onimaki—rinanon te tataro, berita aika tabu n te tembora, kawakinan tuua, reitinako ni kamwarakeaki man koroboki aika a tabu ao n aia taeka burabeti n taai aikai, anaakin te toa, buokiia tabeman, ao n nebonebo ni katoa wiiki ma raora aika Itiaki.
Autin te Kaantaninga
Ni kamanoa ara onimaki n tain rikiraken te buakaka, te Uea e kaira Ana burabeti bwa e na kaona aonaaba n Ana tembora.
Ngkai ti rin n ana auti te Uea, ti namakina Tamnein te Atua, ni kaota koauan ara kantaninga.
Te tembora e kakoaua n te ruanimate ae akea kaina ao te maiu riaon te rabuna e reitinako ibukira ni kabane.
Ibukiia naake akea toaia nakon te maiu ae akea tokina, te otenanti e kamatoa ma te mwaaka bwa aomata ni kabane aika a raoiroi a na karekea te kakabwaia are e taekinaki n te berita.
Iai tamaroan te kantaninga ngkai taanga n ataei a katorobubua imatan te bao ni karea ni kabaeaki, tiaki tii ibukin te tai aei ma ibukin te maiu ae akea tokina.
Iai te kantaninga ae korakora ibukira inanon te berita are e karaoaki nakoia ara bakatibu, n aroia are a mena inanona.
Bon akea te maraki, aoraki, motibuaka, korakai, akea ae kona ni karooa ara kantaninga ngkai ti kakoua ao n taua ni kamatoa ara berita aika tabu ma te Atua inanon ana auti te Uea. Bon autin te ota, autin te kaantaninga.
Ngkana e Mwanuokinaki te Kantaninga
Ti kawanakoi rannimata n nanokawaki ngkai ti noori rawawataia ao bwarannanoia naake aki karekea te kantaninga iroun Kristo.
I nooria te taanga n te taina mai kiraroa ae iai irouia onimakinan Kristo ma imwiina ao a kakea aia onimaki. A rangi n nakoraoi aroia iaon te aba, ao a kunea te kukurei ni wanawanaia ao a kakea aia onimaki.
A taraa n nakoraoi bwaai ni kabane ni karokoa te buumwaane, ae kairake man korakora, e karina ni bwaka n aoraki ao e mate. N ai aron tuukan matan taai, a buraokina otan te Nati, ao n tokina e a memeere te onimaki. Te buuaine, n arona n aki kakoaua, e a namakina te tionako, maraki n aki tauraoi, n aki kona ni karauinanoia natina. Wanawanana e tuangnga bwa maiuna e rangi n nakoraoi ni karokoa e a karina n aki kona n atai kanoan taai aika a na roko. Ana bwarannano e uota te rootongitong ao te nanokokoraki.
Te Kantaninga n te Kangaanga ae Kauruakinano
N na kabotaua ana bwarannano neiei ae kammaraki ma te utu teuana are iai onimakinan Kristo inanon tain te kangaanga.
Uabwi ma teuana te ririki n nako te nati te mwaane are e a tibwa bungiaki ae natin ai natiu te mwaane, ae Ben Andersen, ma buuna, ae Robbie, a kakibaki man aia tabo n ununiki i Idaho nako Salt Lake City. I roko n te onaoraki, ao Ben e kabwarabwara ana kanganga natina ni buroona. Ti katokai baira iaon atuun Trey are uarereke. Te Uea e kakabwaia teuaei n reitanako maiuna.
E korokoro ibukin buroona Trey ni moan wiikin maiuna, ao n rimwiiaki ma korokoro aika a mwaiti riki. Ngke e waakinako te ririki, e a bon matata bwa Trey e kainnanoa onean buroona. E ngae ngke e tianaki konabwain rabwatana, ana onimaki e kakorakoraaki. E koreia,“I tuai man namakina te nanokawaki ibukina bwa I ata kakaawakin onimakinan Iesu Kristo n tainako ao te koaua n te babaire ni kamaiu.”
Trey e kawakinna iaon ana tareboon ana taeka Beretitenti Nelson ae e rangi n ataaki aei: “Te kimwareirei are ti namakinna e aki irekereke ma te bwai are ti rinanona ni maiura ma ti man bwaai ni kabane ake ti kabotoi maiura iaona.”
E koroboki Trey: “I ingainga n tainako bwa N na nako ni karaoa te mwakuri ni mitinare ae bwainin taina, ma … au taokita aki kariaia te nako ni mition ni karokoa e koro teuana te ririki imwiin au korokoro. … I katuka au onimaki iroun Iesu Kristo.”
E kukurei Trey ngke e reke ana reirei n te accounting n te BYU ni moan te tiemetita aio, ao e a rangi ni kukurei riki ni banen Turai ngke e tareboniaki bwa e na roko nakon te onaoraki ibukin ana korokoro ni buroona.
“Teuana te ririki,” e taku Trey, “ao I a nako ni mitinare.”
E korakora te kakantaninga ngke e rin n te ruu ni korokoro. E ngae n anne, iai kanganga aika a riki n te korokoro, ao Trey e aki manga namakinaaba.
Tinana, ae Robbie, e taku: “Te Kanimabong e a tia n riki bwa te bong n urua nanou … n ti kataia ni matata n te bwai ae riki. … I a tia ni kabwakanako tai ni kataia n iangoi bwaai ni kabane. … Ma n te Kaonobong, I uti ma namakinan tii te kukurei. Tiaki tii te rau; tiaki te kakewekewe. I namakina te kukurei ibukin natiu, ao I namakina te kimwareirei ngkai ngai tinana. … Ben e a kaman uti riki nakoiu, ao ngke e reke ara tai ni maroro, e uti Ben ma te namakin naba anne.”
E kabwarabwara Ben: “Te kamatata e roko n au iango ngkai te Atua e reireinai rinanon Tamneina ae Tabu. I uti ngke e boo 4:00 a.m. ao I kaonaki n te rau ao te kimwareirei ae akea kabotauana. E kanga ni kona n riki aei? … Motirawan Trey e rangi ni kammaraki, ao I rangi n kan nooria. Ma te Uea e aki katikuira inanon te mweengabuaka. … I ingainga nakon te kaitiboaki ae kakukurei.”
Te Berita n te Kaantaninga
E a tia ni korei n ana tieno Trey taeka aikai man ana maroro Beretitenti Nelson: “Ko aki kona n namakina te kimwareirei ngkana e rootaki natim n te aoraki ae akea katokana ke ngkana e bua am mwakuri ke ngkana e kamwaneko buum. Ma anne raoi te kimwareirei ae anga te Tia Kamaiu. Kimwareireina e bon reitinako, ni kakoauaira bwa ‘karawawataakira a na riki ma tii n te tai ae uarereke’ [Reirei ao Berita aika Tabu 121:7] ao a na katabuaki ibukin ara kakabwaia.”
Tariu ao mwaneu, te rau are ko ukoukoria e kona n aki roko n te tai ae waekoa n aron are ko tangiria, ma I berita bwa ngkana ko onimakina te Uea, E na roko ana rau.
Tina ribanaa ara onimaki aika a kakaawaki, n waaki nako ma te kaantaninga ae tamaroa ma ni kororaoi. I kakoaua bwa ara kantaning bon ara Tia Kamaiu Iesu Kristo. Rinanon onimakinana, ara kaantaninga aika tamaroa a na korobukiia. Bon Atuan te kaantaninga—te tokanikai n te kaantaninga. E maiu ao E tangiriko. N aran Iesu Kristo, amen.