Mga Kapanguhaan
Ang Envelope System
Ang cash envelope system simple ra: diha dayon kon mabayaran ka na, ibutang ra nimo ang kantidad sa kwarta nga imong igahin nga gastuhon diha sa matag kategoriya sa budget ngadto sa kaugalingon niini nga envelope.
Sama pananglit, ingnon nato nga nag-budget ka og 400 para sa kategoriya nga “groceries” karong bulana. Kon madawat na nimo ang bayad para nianang bulana o para sa mosunod nga pipila ka semana, ideposit kana nga kantidad (nga cash) ngadto sa envelope nga dunay label nga “Groceries).” Walay kwarta—ug nagpasabut kini nga walay kwarta—walay mogawas niana nga envelope gawas kon ibayad sa pagkaon. Kon moadto ka sa merkado ug nakabantay ka nga wa nimo madala ang envelope, pauli ug kuhaa ang envelope! Paghimo og sinulat nga rekord (sa notebook ra) sa tanang gasto, aron imo unyang maribyu atol sa inyong family council para mapahinumdum ka kon asa mipaingon ang imong kwarta.
Sa lahi nga envelope, ibutang ang na-budget na nga kantidad para sa imong mga galastuhan sa transportasyon. Kuhaon nimo gikan niining ikaduha nga envelope kon gikinahanglan ang porsyon niana nga kantidad, ug i-monitor ang matag gasto diha sa imong notebook.
Bahina ang imong matag kategoriya sa budget sa samang paagi: abang o bayranan sa utang sa usa ka envelope; ang bayranan sa kuryente, tubig sa laing envelope; ikapulo ug mga halad sa puasa sa laing envelope; medical; insurance; ug uban pa—ang matag usa sa kaugalingon niyang envelope.
Sa matag higayon nga mabayaran ka, ideposito ang tukmang porsyon sa imong binulang kantidad nga gi-budget ngadto sa matag envelope aron ang total nga kantidad nga gibutang sa matag envelope matag bulan mao ang kantidad nga imo nang nasubay sa nakasulat nga budget.
Ayaw paggasto og sobra kay sa imong gi-budget. Kon wala nay sulod ang envelope, wala na! Kon kinahanglan gyud kang mogasto og sobra niana nga kategoriya, kuhaon nimo kini sa laing envelope. Sulod sa unang pipila ka bulan magkinahanglan kini og mga pag-adjust. Sulod nianang panahona nakakuha ka na og tukmang hulagway kon ang inisyal nga gidak-on sa imong gi-budget kaigo na ba—makat-unan ra nimo ang eksakto gyud nga average paglabay sa mga duha ka bulan.
Mogamit ang uban sa envelope system sa bisan unsang butang. Ang uban mogamit niining cash only system para sa mga kategoriya nga malagmit silang matintal nga makagasto og sobra, o para niadtong lisud i-monitor o lisud i-kontrolar, sama sa pagkaon, pang-restaurant, kalingawan, gasolina, ug mga sinina. Ang tanang nahibilin ibutang sa imong prayoridad sa panalapi.
Balik sa pahina 77.
Digital Systems
Kon ang pagkakita og cash motintal nimo sa paggasto og sobra kay sa angay igasto, nan ang paggamit og debit card maoy pinakamaayo nimo nga opsyon. Sama sa cash envelope nga pamaagi, maka-withraw ka sa debit card sa kwarta nga naa na sa imong bank account.
Kon mogamit ka og debit card, lisud ang pag-monitor sa imong mga gasto tungod kay, dili sama sa cash-envelope system, ang debit card walay gihatag nga lig-ong boundary tali sa mga kategoriya sa budget. Marekord nimo ang imong mga gasto gamit ang ballpen ug papel o sa cellphone o sa computer application.
Daghang application sa pagdumala sa panalapi ang naa sa mga cellphone o ubang mobile device. Kini nga mga application makatipig ug makaorganisar og impormasyon para nimo, ug ma-access dayon kini sa computer sa imong balay o sa ubang device usab.
Gahini og panahon karong semanaha ang pag-research sa pinakamaayong anaa sa inyong pinulongan nga mga application gamit ang “money management [pagdumala sa kwarta],” “personal finance tools,” o “budgeting apps [mga application sa pag-budget]” isip mga termino sa pag-search. Dunay daghang apps nga maayo kaayo nga walay bayad o mogasto ra og gamay kaayo.
Hinumdumi, aron masiguradong luwas ang imong impormasyon, i-access lang ang personal nimong impormasyon sa kaugalingon nimong device, dili sa public nga mga computer.
Balik sa pahina 78.