Magkat-on—Labing Dugay nga Oras: 45 Minutos

Diskusyon Karon:

2 Panalipdi ang Imong Pamilya gikan sa Kalisdanan

graphic of house

Mapa alang sa Kalampusan sa Pagkatinugyanan sa Panalapi

Budget ug Checkpoint sa Pagpanggasto

Basaha:Iribyu ug i-update ang imong budget. Unsa may nagsilbi og maayo? Unsang mga kategoriya ang kinahanglan nimong i-adjust, kon duna man? Mahimo ba nimong gahinan og diyutayng panahon ang ubang kategoriya aron mas dali kang makatigum para sa imong emergency fund, mahimong gawasnon sa utang, o makatigum para sa umaabut? Usa sa imong mga commitment niining semanaha mao ang paghisgot sa mosunod nga kalihokan atol sa family council.

Kalihokan (5 minutos)

Hunahunaa ang matag kategoriya sa ubos, ug tubaga sa matinuorong paagi.

Unsay Akong Gibati mahitungod sa Akong Ginastuhan?	Gamay ra kaayo ko og gasto	Maayo ang akong gibati sa akong ginastuhan	Dako kaayo ko og gasto
Mangaon sa mga restaurant	□	□	□
Mga grocery	□	□	□
Snacks ug mga mainom	□	□	□
Paglingaw-lingaw	□	□	□
Abang o prenda	□	□	□
Utilities	□	□	□
Mga sinina	□	□	□
Mga butang [item] sa panimalay	□	□	□
Transportasyon	□	□	□
Insurance	□	□	□
Cell phone	□	□	□

Pamalandungi:Unsay buhaton nimo kon makasugat ka og krisis sa pinansyal? Unsa nga krisis sa pinansyal ang imong nasinati kaniadto?

Basaha:Sa Daang Tugon, gipahimangnoan ni Joseph ang Faraon mahitungod sa pito ka tuig nga kadagaya [kaabunda], sundan sa pito ka tuig nga kagutom. Diha-diha dayon, mipili ang Faraon og mga opisyal nga maoy maglahi og ekstra gikan sa pito ka tuig nga itagana para sa dili maayo nga mga tuig (tan-awa sa Genesis 41:1–37). Samtang kita kanunay walay klarong panagna kon kanus-a moabut ang maayo ug dili maayong mga panahon, miawhag ang mga propeta karon nga mangandam kita alang sa mga krisis, ilabi na kon maayo ang dagan sa mga butang.

Niini nga chapter, makat-unan nato unsay buhaton kon mag-atubang kita og krisis sa pinansyal ug unsaon sa pag-andam alang sa krisis sa dili pa kini mahitabo.

Hisguti:Unsa kaha nga matang sa krisis sa pinansyal ang inyong masugatan? Isulat ang mga ideya sa grupo diha sa ubos.

Kanunay Adunay Paagi

Dihang nasugdan namo ang pagkat-on mahitungod sa paghimo og emergency fund, ang akong bana ug ako wala magtuo nga makatigum gyud diay mi og igo nga kwarta. Nag-ampo mi alang sa giya, ug ang tubag mao nga ibaligya namo ang usa sa among sakyanan. Karon mag-bus ang akong bana sa trabaho, ug duna mi kompleto nga emergency fund.

1. Magkat-on sa Pagdumala sa Krisis sa Pinansyal

Basaha:Sama sa usa ka emergency o plano sa pag-eskapo sa sunog, kon duna may krisis sa pinansyal kinahanglan duna kay buhaton nga sayon rang sundon. Mahitungod sa pag-atubang sa mga pagsulay, si Elder Marvin J. Ashton nangutana, “Mahimo bang hilum ka nga maglingkod, ribyuhon ang mga kamatuoran, ug ilista ang tanang posible nga buhaton? Mahimo ba nimong ilhon ang mga hinungdan ug itino ang mga remedyo? Ang mahilum nga pagpamalandong mas daling makasulbad sa mga problema kay sa mabalak-on nga panglimbasug” (“Give with Wisdom That They May Receive with Dignity,” Ensign, Nob. 1981, 88). Ang pagtino unsaon sa pagdumala ang mga krisis sa pinansyal sa dili pa kini mahitabo maghimo nga maandam ka sa emosyonal ug sa pinansyal kon mohampak ang mga kalisdanan ug imong mapugngan ang pipila ka krisis nga moabut. Ang pagdumala sa krisis sa pinansyal nag-require og duha ka lakang: pagtimbang-timbang sa sitwasyon, ug paghimo og tukma nga aksyon.

Hisguti:Ngano nga importante ang paghukom karon kon unsaon nimo pagdumala ang krisis sa pinansyal? Sa unsang paagi ang Espiritu mitabang nimo sa pag-atubang sa nangagi nga krisis?

Timbang-timbanga ang Sitwasyon

Basaha:Sa pagtimbang-timbang sa potensyal nga krisis sa pinansyal, mahimong ipangutana nimo ang mga mosunod:

• Matinud-anon ka ba sa imong pagbayad sa ikapulo ug mga halad? Nagpakabuhi ka ba sa paagi nga takus ka sa mga panalangin sa Dios?

• Unsa nga mga pagpangandam sa emerhensya ang imo nang gipahimutang nga makatabang nimo sa pag-atubang sa kasamtangan nga hagit? Duna ka bay tinipigan nga pagkaon ug tubig? emergency fund? tukma nga insurance?

• Asang dapita kulang ang imong mga pagpangandam sa emerhensya?

• Unsay naa nimong mga insurance policy nga pweding magamit sa pipila o sa tanan niini nga hagit?

• Unsa kaha kadugay nga makalahutay ang imong emergency fund?

• Duna pa bay luna alang sa temporaryo nga mga pag-adjust diha sa imong plano sa budget ug sa pagwagtang sa utang kon gikinahanglan?

Hisguti:Ngano nga importante ang hingpit nga pagtimbang-timbang sa usa ka sitwasyon sa dili pa molihok?

Molihok

Basaha:Depende sa matang ug sa kagrabe sa imong krisis sa pinansyal, dunay lahi-lahi nga mga aksyon ang mahimo nimong buhaton aron matabangan ka sa pagbuntog sa mga hagit sa pinansyal. Samtang kini nga mga aksyon dili haum sa tanang sitwasyon, ang mosunod nga mga lakang siguradong makahatag nimo og ideya kon unsay mahimo panahon sa krisis sa pinansyal.

Tawagi ang Imong Insurance Company

Basaha:Ang ubang krisis sa pinansyal maglakip sa emerhensya sa panglawas, aksidente sa sakyanan, pagpaayo sa balay, o pagkawala sa trabaho. Sa ingon nianang mga sitwasyon, sa dili ka pa mo-panic o mohimo og ubang aksyon, tawagi ang imong insurance provider aron ma-check ang coverage. Ang pagpangutana sa imong coverage wala magpasabut nga mo-file ka og claim. Apan kon covered ang imong sitwasyon, makahibalo na dayon ka kon unsay imong personal nga mga galastuhan.

Hisguti:Unsa nga krisis sa pinansyal ang haum nimong itawag sa insurance company?

Gamita ang Imong Emergency Fund

Basaha:Ang katuyoan sa imong emergency fund mao ang pagtabang nimo nga makalahutay sa krisis sa pinansyal. Ayaw batia nga sad-an ka nga imo kining gigamit alang niini nga mga sitwasyon. Mahimo ra nimong gamiton ang imong emergency fund sa bisan unsay imong gikinahanglan—gikan sa mga galastuhan o sa mga bayranan sa insurance. Pagmaalamon sa imong paggamit niini para sa hustong mga butang sa tukmang mga panahon. Iuli ang imong emergency fund diha dayon kutob sa mahimo kon may gigamitan ka man niini.

Unaha og Bayad ang Pinakaimportante Nimong mga Bayranan

Basaha:Susiha og maayo ang tanan nimong mga galastuhan ug tinoa kon asa niana ang nagkinahanglang atimanon dayon ug asa niana ang pwede rang ilangay og kadiyot nga walay dakong penalty. Tingali gikinahanglan nga tawagan nimo ang mga tigsingil nga mga tawo kon duna ba silay ihatag nga temporaryong lugway sa nagkalisud, mga opsyon sa walay interest nga payment plan, o mga ekstensyon sa due-date sa pagbayad. Pagmaalamon kon asa nga galastuhan ang unahon nimo sa pag-atiman, ug i-research ang dili maayong mga epekto sa dili pagbayad sa ubang mga bayranan sa dili pa kini himoon. Basin gikinahanglan nga putlon nimo ang dili kinahanglanong mga galastuhan sulod sa mubong panahon, kon mahimo. Mag-focus sa pagkaon, kasilungan, mga gamit, ug gikinahanglang transportasyon sa dili pa bayaran ang ubang galastuhan.

Hisguti:Nganong importante nga bayaran og una ang mga galastuhan nga gilista?

Tawagi ang mga Nagpautang Nimo

Basaha:Sa grabing mga kahimtang, mas maayo nga tawagan ang mga nagpautang ug pasabta sa kasamtangan nimong sitwasyon. Depende sa krisis, mahimo nimo silang hangyoon nga:

• Temporaryong ilangay o gamay lang usa ang ibayad.

• I-extend o ipermanente ang pag-usab sa mga termino sa loan.

Samtang mao ra kini ang mas maayo nga opsyon sa lisud nga kahimtang, hibaloi nga ang paglangay sa bayad o pag-usab sa mga termino sa imong loan moresulta sa dugang nga bayranan ug mas momahal kon buot subayon sa kadugayan.

Hibaloi ang Uban pang mga Kapanguhaan Nga Makatabang

Basaha:Ang atong responsibilidad mao ang pagsangkap sa atong kaugalingon ug sa atong pamilya. Hinoon, dunay mga panahon nga sa temporaryong paagi magsalig kita sa uban. Samtang mangita ka og ubang mga kapanguhaan, likayi ang pagkahimong magsalig og tabang sa taas nga panahon—ang ingon niana nga pagka-dependent makapamiligro sa espiritwal ug temporal nimong pag-uswag. Kon basahon nato ang chapter 2, mitudlo si Presidente Spencer W. Kimball nga dunay upat ka lebel sa temporal nga tabang nga atong kaadtoan:

financial reliance

1. Kaugalingon: Kinahanglan nga himoon una nimo ang tanan nga pagsangkap sa imong pamilya ug atubangon ang anaa nga problema.

2. Pamilya: Kon dili nimo mahatag ang nag-unang mga pinansyal nga panginahanglan human nimo mahimo ang tanan kutob sa mahimo, kinahanglan nga moduol ka sa suod o imong kapamilya kon gikinahanglan alang sa temporaryo nga tabang sa pinansyal, sa pangbalay man, pagkaon, o ubang kinahanglanon.

3. Simbahan: Human nimo mahimo ang tanan ug dayon nangayo og tabang sa pamilya, basin gikinahanglan nga makigkita ka sa imong mga lider sa Simbahan (sa bishop, branch president, o Relief Society president) aron makapangita og dugang pa nga opsyon. Hinumdumi nga ang mga lider sa Simbahan gitudloan sa maalamong paagi nga tabangan ang mga tawo aron makapadayon sa pagpakabuhi kon gikinahanglan, dili sa estilo sa kinabuhi.

4. Komunidad: Ang managlahing komunidad o mga programa nga suportado sa gobyerno tingali makatabang nga matanyagan ka og tabang sa pinansyal o counseling para sa panarbaho, tabang sa pagtukod og balay, suporta sa nutrisyon para sa bag-ong mga natawo ug kahimsug sa inahan, ug uban pa. Hinumdumi nga gidesinyo kining mga programaha aron mahatag ang short-term nga tabang. Dili magsalig niini para sa long-term.

Hisguti:Nganong magpatabang man ta sa atong pamilya sa dili pa mangayo og tabang sa Simbahan ug sa komunidad? Unsa nga mga kapanguhaan ang nahibaloan sa inyong grupo nga naa sa inyong dapit nga makatabang og sulbad niini nga krisis?

Kalihokan (10 minutos)

Step 1: Tubaga ang naa sa ubos nga mga pangutana sa tinagsa-tagsa , ug ikonsiderar kon unsay imong buhaton aron madumala ang krisis sa pinansyal.

Kon sanglit wala na koy kinitaan, unsa kaha kadugay molahutay ang akong mga tinigum? (Pila kaha ka adlaw, semana, o bulan?)

Kinsa man ang akong mga tigpahulam nga kinahanglan nakong tawagon aron mapasabut ang akong sitwasyon?

Kinsa nga mga sakop sa pamilya o mga higala ang akong pweding pangitaon kon magkinahanglan ko’g tabang?

Step 2: Makigparis sa imong action partner (o sa imong kapikas kon naa siya) ug hisguti ang inyong mga tubag. Hisguti ang mga paagi nga makapangandam ka og tarung karon alang sa mga moabut nga kalisud. Irekord ang imong mga ideya, ug pagplano aron maoy buhaton.

2. Dugangi Pa ang Imong mga Pagpangandam para sa Emerhensya

Basaha:Gikinahanglan nga duna ka o naghimo ka og usa ka bulan nga emergency fund. Dili angay nga matapos diha ang imong pagpangandam! Magtrabaho aron magawasnon ka sa utang ug dayon maghimo og tulo ngadto sa unom ka bulan nga emergency fund ug magkuha og insurance aron maprotektahan ang imong kinitaan.

Maghimo og Tulo ngadto sa Unom ka Bulan nga Emergency Fund

Basaha:Human nimo maimpas ang imong utang, ang sunod nga lakang mao ang pagpalambo sa imong usa ka bulan nga emergency fund ngadto sa tulo ngadto sa unom ka bulan nga emergency fund. Hinumdumi nga hipuson ang kwarta sa imong emergency fund sa usa ka sigurado nga dapit nga mahimo ra nimong ma-access nga walay penalty. Patuboa kini nga pundo diha dayon kutob sa imong mahimo aron mas maandam ka para sa krisis sa pinansyal. Usa sa imong mga commitment karong semanaha mao ang pag-evaluate sa imong emergency fund ug pagpadayon sa pag-impas sa imong mga utang.

Magkuha og Tukma nga Income Insurance

Pahinumdom: Kini nga impormasyon posibling dili magamit sa imong rehiyon o dapit.

Basaha:Usa sa pinakaimportante nga asset mao ang imong kinitaan. Mangita og kasaligan nga mga disability ug life insurance policy sa imong dapit, ug pagkuha og igo nga coverage diha dayon kutob sa mahimo.

Hisguti sa Inyong Family Council ang Pagpangandam para sa Krisis sa Pinansyal

Basaha:Usa sa imong mga commitment karong semanaha mao ang paghisgot sa imong mga tubag sa “Budget ug Chekpoint sa Paggasto” (tan-awa sa pahina 147) ug pagpangandam alang sa krisis sa pinansyal. Hisguti ang mga emerhensya nga posibling mahitabo sa inyong pamilya, sa unsang paagi mapangandaman nimo kini, unsa nga insurance ang kinahanglan nimong kuhaon sa pagtabang nga maprotektahan ang imong kaugalingon, ug mga plano nga manawag sa mga tigsingil ug sa mga tigpautang kon motumaw ang panginahanglan. Mahimo nimong gamiton ang outline sa “Sample sa Family Council Discussion” nga naa sa ubos. Hinumdumi, kon dili ka pa minyo, ang imong family council tingali maglakip sa imong ka-roommate, higala, sakop sa pamilya, o mentor.

Sample sa Family Council Discussion

Siguroa nga sugdan ug tapuson pinaagi sa pag-ampo aron madapit ang Espiritu.

Part 1: Ribyu

• Kumusta ang imong pagsunod sa imong budget? (Ribyuha ang mga tubag sa “Budget ug Checkpoint sa Pagpanggasto” nga kalihokan diha sa pahina 147.)

• Kumusta ang imong paghimo sa usa ka bulan nga emergency fund?

• Nagpakabuhi ka bang matarung igo nga mosarang ka sa tabang sa Dios atol sa krisis? Unsay mahimo nimong palamboon?

Part 2: Plano

• Unsa kaha nga krisis sa pinansyal ang posibling mahitabo sa imong pamilya?

• Pila kaha ang imong kinahanglan para sa tulo o unom ka bulan nga emergency fund? Unsay imong mahimo aron makatigum para niini?

• Unsay maayo ug dili maayo sa paggamit sa imong emergency fund?

• Unsa pa ang imong mahimo aron maandam ka para niini nga mga krisis?

• Unsa nga insurance ang gikinahanglan nimong kuhaon aron mapanalipdan ang imong kinitaan, kahimsug, ug mga kabtangan?

• Unsay imong mahimo aron molambo o ma-adjust ang imong budget?