Magkat-on—Labing Dugay nga Oras: 45 Minutos

Karon nga Diskusyon:

2 Pagpanalipud sa Imong Pamilya gikan sa Kalisdanan

Mapa alang sa Kalampusan sa Pagkatinugyanan sa Panalapi

1. Pagpanalipud sa Imong Pamilya gikan sa Kalisdanan

Basaha:Ang pagpangandam usa ka epektibo kaayong baruganan sa ebanghelyo. Misaad ang Ginoo nga “kon kamo andam dili kamo mahadlok” (D&P 38:30).

Human sa atong obligasyon nga bayaran og una ang Ginoo sa ikapulo ug sa ubang mga halad, ang ikaduha natong obligasyon mao ang paglihok aron mapanalipdan ang atong pamilya gikan sa kalisdanan. Mahimo lamang nato kini kon magpalambo kita og long-term nga panglantaw. Niini nga chapter makakat-on kita og duha ka lakang aron mapanalipdan ang atong pamilya gikan sa kalisdanan:

• Magpalambo og usa ka bulan nga emergency fund

• Mokuha og igo nga insurance

Hisguti:Gahini og pipila ka minutos ang pagtan-aw sa Mapa alang sa Kalampusan sa Pagkatinugyanan sa Panalapi. Ngano kaha nga ang pagpanalipud sa inyong pamilya gikan sa kalisdanan ikaduha man nga prayoridad human mabayaran ang ikapulo ug mga halad?

2. Maghimo og Usa ka Bulan nga Emergency Fund

Basaha:Pinaagi sa pagmonitor sa imong mga gasto pinakaminos upat ka semana, maila na nimo karon ang kantidad sa kwarta nga gikinahanglan alang sa usa ka bulan nga galastuhan aron mabuhi. Ang binulan nimong emergency fund kinahanglang mo-equal niini nga kantidad.

Para sa imong usa ka bulan nga emergency fund kinahanglang magtigum ka og cash sa luwas ug ma-access nga dapit sama sa bank account. Ayaw gamita kini nga kwarta sa bisan unsa gawas lang sa mga emerhensya. Kon dunay emerhensya ug kinahanglang mogamit og kwarta gikan sa imong usa ka bulan nga emergency fund, sugdi dayon diha-diha ang pagbalik og butang og kwarta sa emergency fund hangtud nga mapuno kini. Sa dili madugay, kon mabayaran na nimo ang tanan nimong utang, sugdi ang pagtigum og igong kwarta aron duna kay ikagasto sulod sa tulo ngadto sa unom ka bulan (hisgutan nato kini nga step sa chapter 9).

Kinahanglan nga lihukon nimo ang paghimo og usa ka bulan nga emergency fund sa mas daling panahon kon mahimo. Butangi og ekstrang kwarta ang imong emergency fund hangtud makompleto kini. Bisan og duna kay utang, bayari lang ang minimum sa gikinahanglang bayad hangtud nga mahimo na nimo ang usa ka bulan nga emergency fund. Sa pagtabang nga madali ang proseso, mahimo kang mangita og ekstra o mas maayong trabaho, ibaligya ang mga butang nga wala kaayo kinahanglana, o wagtanga ang ubang dili kinahanglanong mga galastuhan.

Hisguti:Unsang mga panalangin ang moabut sa imong pamilya gumikan sa paghimo og usa ka bulan nga emergency fund? Nganong kinahanglan ka man nga maghimo og emergency fund sa dili pa makabayad og utang?

3. Magkuha og Paigo nga Insurance

Basaha:Unsay epekto niini kanimo o sa imong pamilya mahitungod sa pinansyal kon usa kaninyo may grabing sakit o ma-disable, o tingali mamatay? Unsa ang epekto niini sa pinansyal mahitungod sa pagkasunog sa balay o grabi nga aksidente sa sakyanan? Kining matanga sa mga kalisdanan mahitabo, ug kon dili kita andam, moresulta kini og dagkong mga problema sa panalapi. Usa sa maayong tinubdan sa panalipud batok sa posibling kalisdanan mao ang insurance. Ang insurance usa ka plano diin ang usa ka organisasyon (kasagaran usa ka insurance agency) mogarantiya sa paggasto og usa ka indibidwal sa piho nga mga kalisdanan agig balos sa iyang gibayad [fixed payment].

Mitudlo si Presidente N. Eldon Tanner, “Walay ingon ka sigurado kaayo nga butang kay sa butang nga wala dahumang moabut sa atong kinabuhi. Uban sa nagtubo nga gastuhan sa tambal, ang health insurance mao lang ang paagi nga kadaghanan sa pamilya makasugakod sa grabing aksidente, mga sakit, o galastuhan sa pagpanganak. … Ang life insurance maghimo nga mapadayon ang kinitaan kon ang nagbuhi sa pamilya mamatay og sayo. Angay nga ang matag pamilya mohimo og probisyon para sa maayong panglawas ug life insurance” (“Constancy amid Change,” Ensign, Nob. 1979, 82).

Hisguti:Nganong importante kaayo ang insurance? Unsang mga panalangin ang moabut tungod kay may igong insurance?

Mga Benipisyo sa Insurance

Basaha:Ang insurance makatabang nga maprotektahan ka sa pinansyal nga kalisud gumikan sa mga aksidente ug ubang mga kalisdanan.

Kalihokan (5 minutos)

As a group, ribyuha ang duha ka sitwasyon sa ubos. Dayon hisguti kon sa unsang paagi nakahatag og benipisyo ang insurance niini nga mga sitwasyon.

Sitwasyon 1: Nadisgrasya ka sa sakyanan ug ikaw ang sad-an. Grabi ang guba sa imong sakyanan, ug sa sakyanan usab sa laing driver. Ikaw ug ang laing driver naangol ug gitambalan. Ang total nga gasto sa pagpaayo sa duha ka sakyanan ug ang bayranan sa pagpatambal mikantidad og labaw sa 15,000.

	Kon Walay Insurance	Kon Dunay Insurance
Total nga gasto	15,000	15,000
Kantidad nga ibayad sa insurance	0	12,000
Kantidad nga kinahanglan nimong bayaran	15,000	3,000

Sitwasyon 2: Usa ka 45-anyos nga amahan nagtrabaho isip electrician ug may sweldo nga 3,500 kada bulan. Siya ra ang nagbuhi sa iyang asawa ug sa tulo ka anak. Naangol ang iyang buko-buko ug dili na makatrabaho sa pagka-electrician. Dili na siya makakwarta hangtud nga makakita siya og laing trabaho, diin nagkinahanglan kini og laing pag-eskwela o training.

	Kon Walay Insurance	Kon Dunay Insurance
Binulan nga kinitaaan sa panarbaho	0	0
Binulan nga kinitaan gikan sa insurance	0	3,000
Total nga binulan nga kinitaan	0	3,000

Matang sa Insurance

Basaha:Wala kinahanglana nga kuhaan nimo og insurance ang tanang butang—mao nga naghimo ka og emergency fund ug ubang mga pagtigum. Hinoon, importante kaayo nga protektahan nimo ang imong kaugalingon gikan sa kalisdanan nga makaguba kaayo sa imong pinansyal. Mitudlo si Presidente Marion G. Romney nga “kita … gitambagan [sa] sa pagbaton og reserba nga cash aron gamiton sa mga emerhensya ug magkuha og igong health insurance, home insurance, ug life insurance” (“Principles of Temporal Salvation,” Ensign, Abr. 1981, 6).

Dunay daghang matang sa insurance, apan mao kini ang upat nga pinaka-komon:

• Property insurance: Ang property insurance, sama sa homeowners, renters, automobile insurance, makatabang sa paggasto sa pagpuli o pag-ayo sa kabtangan kon grabi ang kadaut niini, kawaton, o mangaguba.

• Health insurance: Ang health insurance makatabang sa paggasto sa pag-atiman sa kahimsug, gasto sa pagpakonsulta ug pagpatambal sa mga sakit ngadto sa pagbayad sa dinagkong medikal nga bayranan. Depende sa imong lokasyon, ang health care tingali usa ka serbisyo sa gobyerno ug ang panginahanglan nimo sa health insurance posibling lahi.

• Life insurance: Ang life insurance mohatag sa pamilya og kantidad sa kwarta kon ang na-insure nga kapamilya mamatay.

• Disability insurance: Ang disability insurance mogarantiya nga ilang bayaran ang porsyon sa gi-insure nga kinitaan sa tawo kon ma-disable siya ug dili makatrabaho sa taas nga panahon.

Kalihokan (3 minutos)

Pakigparis sa imong kapikas o action partner, ug ipaambit ang imong panabut mahitungod sa property, health, life, ug disability insurance. Hisguti kon unsa nga matang sa insurance coverage ang importante nimong kuhaon para sa imong kahimtang.

Gastuhanan sa Insurance

Basaha:Karon nga may basic na kitang panabut sa insurance ug ubang potensyal nga benipisyo niini, hisgutan nato ang ubang mga galastuhan. Ang duha ka primary nga matang sa galastuhan bahin sa insurance mao ang premium [kantidad sa insurance] ug ang deductible [kantidad nga ibayad sa galastuhan].

Ang premium nagrepresentar sa kantidad nga bayranan nimo sa insurance—o sa kwarta nga direkta nimong gibayad (sa kasagaran binulan o tinuig) ngadto sa insurance company agig balus sa coverage [sa imong madawat].

Ang deductible nagrepresentar sa kantidad nga imong ibayad sa imong mga galastuhan (sama sa galastuhang medical o pagpaayo sa sakyanan) sa dili pa mobayad ang kompanya sa nahibilin nga gastuhanan.

Analysis sa Gasto-Benipisyo

Basaha:Kon magkumpara sa mga insurance plan, magkumpara ka kon pila kahay gasto nimo sa plano kay sa kon pila kahay imong madawat. Makatabang nga ikumpara ang best-case [pinakamaayong sitwasyon] ngadto sa worst-case] pinakangil-ad nga mga sitwasyon.

Tinuig nga Minimum nga Bayranan (Ang Best-Case nga Sitwasyon)

Sa pagsubay sa tinuig nga minimum nga bayranan, imo rang i-multiply ang binulan nimong bayranan ngadto sa 12 ka bulan (12 x sa binulang bayranan), o tan-awa ang tinuig nga bayranan kon ang imong billing kausa ra sa usa ka tuig. Kini nga sitwasyon nagbana-bana nga wala kay gamitan sa insurance sa maong tuig.

Tinuig nga Maximum nga Galastuhan (Ang Worst-Case [Pinakangil-ad nga Sitwasyon])

Sa pagsubay sa maximum sa tinuig nimong bayranan, idugang ang imong minimum sa tinuig nga bayranan ngadto sa tinuig nga deductible ([12 x sa binulan nga bayranan + deductible [imong galastuhan sa dili pa mogasto ang insurance]). Kini nga sitwasyon nagbana-bana nga ang galastuhan sa insurable nga hitabo milabaw sa imong tinuig nga deductible.

Uban niini nga impormasyon imo nang makumpara ang kantidad sa galastuhan sa managlahi nga plano. Ang mosunod nga example nagpakita sa paagi nga imong makumpara ang mga plano.

Paggamit sa Calculator nga Kalihokan

Step 1: Bahina ngadto sa ginagmayng grupo nga tinagurha ngadto sa tinagup-at ka tawo.

Step 2: Basaha ang mosunod nga sitwasyon isip gamay nga grupo. Ang matag tawo sa grupo kinahanglang mogamit sa iyang calculator, sigun sa ipabuhat. Tabangi ang matag usa sigun sa gikinahanglan ug ipasiguro nga makuha niya ang eksaktong tubag.

Pahinumdom: Tan-awa ang “Kapanguhaan [Resources]” nga seksyon dapit sa katapusan sa chapter alang sa mga tubag.

Basaha:Hunahunaa nga nagkumpara ka og duha ka renters insurance plan: plano nga mas taas diin ang deductible 2,000 nga ang bayranan 10 kada bulan, ug sa plano nga mas ubos diin ang deductable 500 nga ang bayranan 40 matag bulan.

Subaya:Ang matag tawo sa grupo kinahanglang mosubay sa tinuig nga minimum ug maximum nga bayranan sa matag plano. Isulat sa ubos ang imong tubag.

	Tinuig nga Mininum nga Bayranan	Maximum sa Tinuig nga Bayranan
Taas nga deductable plan
Ubos nga deductable plan

Subaya:Pila man ang imong nadaginot sa taas nga deductable plan diha sa best-case nga sitwasyon (gibana-bana nga gibayaran lang nimo ang tinuig nga minimum nga bayranan)? Isulat ang imong tubag sa ubos.

Tubag:

Timailhan:(Tinuig nga minimum nga bayranan sa ubos nga deductible plan) – (Tinuig nga minimum nga bayranan sa taas nga deductible plan)

Basaha:Timan-i nga sa pinakamaayo nga sitwasyon, makadaginot ka og 360 sa taas nga deductible plan. Nagpasabut kini nga bisan og mokuha ka og moabut sa 360 sa renter property expenses gikan sa imong bulsa, mas nakabarato gihapon ka kay sa taas nga deductible plan, dinhi niini nga sitwasyon. Hinoon, sa worst-case [pinakangil-ad nga sitwasyon] dili ingon niini.

Subaya:Pila man ang imong madaginot sa taas nga deductible plan diha sa pinakamaayo nga sitwasyon (ibutang nato nga gibayaran lang nimo ang tinuig nga minimum)? Isulat ang imong tubag sa ubos.

Tubag:

Timailhan:(Maximum sa tinuig nga bayranan sa taas nga deductible plan) – (Minimum sa tinuig nga bayranan sa mubo nga deductible plan)

Basaha:Sa worst-case [pinakangil-ad nga sitwasyon, diin magbayad ka sa maximum nga tinuig nga bayranan, makadaginot ka og hapit kaduha ang gidak-on (kapin sa 1,000) pinaagi sa pagpili sa mas ubos nga deductible plan. Kon sulayan nimo ang paghukom tali sa mga insurance plan ug sa mga opsyon, ikonsiderar ang imong sitwasyon o sa imong pamilya aron mapili ang plano nga haum kaayo sa imong panginahanglan.

Pagkonsiderar sa Ubang mga Benipisyo

Basaha:Sa kalihokan nga bag-o lang natong nakompleto, nag-evaluate kita og usa ka matang sa property insurance plan (renters insurance). Makagamit kita sa sama nga matang sa proseso samtang magkumpara sa ubang matang sa insurance. Hinoon, sa kasagaran dunay ubang butang nga ikonsiderar, nga lapas sa potensyal nga minimum ug maximun nga mga galastuhan. Aniay pipila ka dugang nga ipangutana kon mag-analyze og lain-laing mga insurance plan:

• Unsa nga mga serbisyo o mga hitabo ang labut sa bayad?

• Unsa ang mga matang ug limit sa coverage?

• Unsa man ang reputasyon sa insurance provider?

• Duna bay mga discount nga pwede kang mo-qualify?

• Unsa kadako ang kalagmitan nga daw minimum ra ang imong mabayaran sa mga gasto?

• Unsa kadako ang kalagmitan nga maximum ang imong mabayaran sa mga gasto?

Hisguti ang Emergency Fund ug Insurance sa Inyong Family Council

Basaha:Atol sa inyong family council karong semanaha, hisguti ang mga pamaagi nga makahimo mo og usa ka bulan nga emergency fund. Itino usab kon unsa nga mga insurance plan ang importante sa inyong pamilya, ug susiha ang mga polisiya sa insurance. Mahimo nimong gamiton ang outline sa “Sample sa Family Council Discussion” nga naa sa ubos.

Sample sa Family Council Discussion

Siguroa nga sugdan ug tapuson pinaagi sa pag-ampo aron madapit ang Espiritu.

Part 1: Ribyu

• Kumusta ang imong pagsunod sa imong budget?

• May igo ka bang insurance? Unsang mga polisiya sa insurance ang imong gikinahanglan sa imong kahimtang?

Part 2: Plano

• Kon wala kay igo nga insurance, unsa nga insurance ang imong kuhaon? Maghimo og analysis sa benipisyo ug bayranan sa mga plano nga anaa (tan-awa sa mga pahina 97–98).

• Unsay imong buhaton aron makahimo dayon og usa ka bulan nga emergency fund?

Tinuig nga Check-up

Namaligya ko kaniadto og insurance, ug nasayud ko nga ang bayranan magkataas paglabay sa panahon. Wala na ko mamaligya og insurance, apan gikumpara nako ang bayranan sa mga plano matag tuig aron masiguro nga makuha nako ang pinakamaayong kontrata. Matag Nobyembre ribyuhon nako ang akong plano ug mokuha og mga kopya sa kontrata sa ubang kompanya. Maghimo kini nga kanunayng ubos ang akong bayranan kutob sa mahimo.