Wase 4
iVakarau ni Sokalou
Au masuta me tu vei keda na kaukauwa me da bula kina me rawa ni ganiti keda na veituberi vakalou kei na veivakauqeti; ena sokalou, vakanananu vakatitobu, na veitaratara, kei na vakarokoroko me da rawa ni vakila kina na dina ni rawa me da veiwekani vakavoleka kei na Tamada mai lomalagi. Au wasea vei kemuni na noqu ivakadinadina ni sa dina sara; ni rawa ni da veitaratara kei na Tamada Vakalomalagi.1
iVakamacala Taumada
Ena veigauna taumada ena nona bula, e a sota kaya o David O. McKay na vakacegu ka dau yaco mai na nona veitaratara yani kei na Kalou. “Au nanuma na noqu a davo tu ena noqu idavodavo ena dua na bogi, ka sautanini tu ena rere. Niu se gone au dau rerevaka na butobuto, kei na so na gauna au dau davo ka vakananumi ira tu na daubutako, na veika rerevaki e dau raitayaloyalotaki ena bogi, kei na veika tale e so ka sega ni dau laurai. Au sa mani davo tu kina ena bogi ko ya ena rere; ia sa vakavulici talega vei au ni dau sauma na Kalou na masu. Au vakaukauwataki au ka duri mai na noqu idavodavo, tekiduuru sobu ena butobuto, ka masuta na Kalou me kauta laivi na rere; kau rogoca kina vakamatata sara me vaka ga na matata ni nomuni rogoca tiko na domoqu ena yakavi oqo, ‘Kakua ni rere: e sega ni rawa ni dua na ka me na vakararawataki iko.’ Io, e so beka era na kaya—’ oqori na vakasama walega.’ Tukuna ga na veika o na via tukuna, au kila ga ni a yaco mai ki yaloqu na vakacegu kamikamica ni sa saumi na nona masu e dua na gone. Oqori na vakabauta ka sa dregati ki na nodra vakasama na [gonelalai] ena veivuvale ni Yalododonu Edaidai ena vanua taucoko. Au vakatura kina ni veivanua kece era tuberi cake kina vakavoleka na gonelalai ki vua na Tamada Tawamudu ena sega ni levu kina na ivalavala ca kei na veika ca ena vuvale o ya.”2
Me ikuri ni kena segati na “veitaratara kei koya sa cecere sara”3 ena gauna e tiko duadua kina, sa dau rekitaka o Peresitedi McKay na sokalou vata kei ira na Yalododonu Edaidai. E a tukuna me baleta e dua na ka guiguilecavi dredre e a sota kaya ena dua na soqoni ni Lotu:
E dua na cakacaka ni veiqaravi taleitaki meu bau lakova sai koya na noqu lewena e dua na ilawalawa ka sivia na walu na drau na lewena e a qaravi ena vukui keimami na sakaramede, ena gauna e a vakayacori tiko kina e sega sara ga ni bau rogo e dua na ka vakavo ga na toso ni liga ni kaloko—e walu na drau na tamata, ka rawa vei ira yadua me ra veitaratara vata kei na Turaga. E sega ni dua na ka me veivagolei tani, e sega ni dua na mataqiriqiri, e sega na lagasere, sega na vosa. E rawa vei ira yadua me ra vakadikeva vakataki ira na nodra bula ka vakasamataka na nodra bula kilikili kei na nodra sega ni bula kilikili me ra vakaivotavota ena sakaramede. E nona na galala me voleka sara yani vua na Tamada mai lomalagi. Oqori e dua na ka cecere!”4
E vakayaloqaqataki ira kece sara na Yalododonu Edaidai o Peresitedi McKay me ra vakasaqara na itagede cecere oqo ena nodra sokalou ka vakakina ena nodra dui bula yadua. E kaya kina, “Me da veitaratara vata kei na Kalou, mai na nona Yalo Tabu, sai koya oqo e dua na sasaga cecere duadua beka ena noda bula.”5
iVakavuvuli nei David O. McKay
Na vakarokoroko sai koya na veidokai ka sala vata kei na loloma.
E rau veimuri sara vakavinaka na kena vakadinadinataki ni bula tiko na Kalou kei na itovo ni vakarokoroko, au sa gadreva kina meu kerei keda kece sara na lewenilotu me da vakaitovotaki keda kina. Na ivakaraitaki cecere duadua ni vinaka ni bula vakayalo sai koya na vakarokoroko; sa dina sara, na vakarokoroko e ka vakayalo. Na vakarokoroko sai koya na veidokai ka waki kina na loloma. Oqo “e dua na yalo rabailevu ka tarai cake ena veiwaki ni vakanananu ni tamata.” E kaya kina [e dua na dauvolavola] sai koya “na ka cecere dua ena vakanananu vakatamata.” Au sa kaya ena veivanua tale e so kevaka e cecere duadua na vakarokoroko, sa na ituvaki lolovira duadua ni bula e rawa ni bula kina e dua na tamata sai koya na sega ni vakarokoroko. …
Na vakarokoroko e koto kina na veikauwaitaki, na veidokai, veivakalagilagi, kei na veivakacerecerei. Kevaka e sega ni tiko e dua mada ga na kena iwase ena sega na itovo vinaka, ena sega na itovo e vakaturaga, ena sega na veinanumi vei ira na tani, se me baleta na nodra dodonu na tani. Na vakarokoroko sai koya na ituvaki ni bula savasava ka liu duadua ena lotu. Oqo “e dua na ivakatakilakila ni kaukauwa; na sega ni vakarokoroko e ivakaraitaki vinaka sara ni malumalumu. Ena sega ni tubu cake e dua na tamata” “ka vakalialia na veika tabu, ” e kaya e dua na tamata. Na veika dina ni bula, ” e tomana, “me na vakarokorokotaki de ra na qai besetaki ena siga ni veilewai.”
Kemuni na itubutubu na vakarokoroko e tekivu mai vale me vaka ga na loloma. Ena gauna era se gone sara kina sa dodonu me ra dau vakavulici na gone me ra dau vakarokoroko, veidokai—veivakarokorokotaki vakataki ira, vei ira na vulagi kei ira era veisiko mai, … rokovi ira na qase kei na malumalumu— vakarokorokotaka na veika tabu, vei ira na itubutubu kei na iloloma vakaitubutubu.
E tolu na tiki ni bula vakavuvale e dau vakayadrata na vakarokoroko vei ira na gone ka cau ena kena vakatorocaketaki e yalodra. Oqori na: imatai, Veituberi Malua ia me tudei tu; ikarua, Na nodrau itovo vinaka vei rau vakataki rau na itubutubu ka vakakina vei ira na luvedrau; ikatolu, Na Masu era vakaitavi kina na gone. Me ra dau segata na itubutubu kece sara ni veivuvale ena Lotu me ra dau ivalavala vakavuku ena nodra vakauqeti ira na gone ena tolu na veika bibi oqori.6
Na vakarokoroko ena vagoleya na vakasama vua na Kalou. Kevaka e sega ena sega naLotu.7
Au dau wilika na vakarokoroko me dua na ivakarau ni bula vinaka cecere duadua ki na tamata. Na tamata sega ni dau vakarokoroko e sega ni tamata vakabauta. …
Na vakarokoroko e vakaraitaka na itovo cecere, kei na vakabauta dina na kalou kei na nona buladodonu.8
Au vakauqeti meu biuta na vakarokoroko me tarava toka na loloma. E cavuta e liu o Jisu ena masu ni Turaga: Tamai keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni…” (Maciu 6:9) Me vakarokorokotaki —me vakatabui, me rokovi.9
Kevaka me levu tu ena yalo ni tamata na vakarokoroko, ena lailai na vanua me yaco kina na ivalavala ca kei na yaluma ka levu cake na vanua ni reki kei na mamarau. Me rawa ni taleitaki vakalevu, ka vakayagataki vakalevu, ka me vinakati vakalevu, na iyau talei oqo ena kedra maliwa na itovo ni bula savasava sa dua na cakacaka e kilikili kaya na igu kaukauwa duadua ka cokovata ni vakailesilesi yadua, na itubutubu yadua, kei na lewe ni Lotu yadua.10
Na Vakanananu Vakatitobu e dau basika kina na veitaratara vakayalo kei na Kalou mai na Yalo Tabu
Eda sega soti ni dau kauwaitaka vakalevu sara na yaga ni vakanananu vakatitobu, e dua na ivakavuvuli ni yalodina. Ena noda sokalou e rua na kena ivakarau: E dua na veitaratara vakayalo ka rawa mai na noda vakanananu vakatitobu yadua; na kena ikarua, na veidusimaki mai vei ira eso tale, vakauasivi mai vei ira e tu vei ira na dodonu me ra veidusimaki ka veivakasalataki vei keda. Mai vei rau na rua oqo, e yaga vakalevu cake beka vei rau na vakanananu vakatitobu. Na vakanananu vakatitobu sai koya na ivosavosa ni yalo. E vakamacalataki me “dua na iwalewale ni yalodina yadua, se vakatovotovo vakayalo, ena kena vakasamataki vakatitobu sara eso na iulutaga vakalotu.” Na vakanananu vakatitobu e dua na sala ni masu. …
Na vakanananu sai koya e dua na katuba vuni, ka bibi sara ka da dau curuma yani ki na nona iserau na Turaga. Sa vakotora vei keda na kena ivakaraitaki o Jisu. Ena gauna e papitaisotaki kina ka ciqoma na veivakadonui nei Tamana, “O koya oqo na noqu gone ni toko au sa dau lomana vakalevu, ” [Maciu 3:17] E a [lako] ko Jisu ki na vanua sa kilai tu ena gauna oqo me ulunivanua ni veitemaki. Au vinakata meu vakasamataka ni ulunivanua ni vakanananu vakatitobu, na vanua, a veitaratara kina vata kei Tamana, ena loma ni vasagavulu na siga ka lolo voli kina, ka vakasamataka kina vakalevu na itavi ni nona ilesilesi cecere. E dua na ka e basika mai na nona veitaratara vakayalo sai koya na kaukauwa ka rawa kina vua me kaya vua na dauveitemaki:
“… Mo lako tani Setani, ni sa volai mo vakarokoroko vei Jiova na nomu Kalou, ia mo qaravi koya duadua ga.” (Maciu 4:10.)
Ni bera ni solia na … vunau totoka mai na ulunivanua, a tiko duadua voli, ka masu. E a vakayacora na ka vata talega oqori ena Sigatabu osooso oya, ena nona duri cake mai ena mataka caca, ena nona tiko vulagi voli ena vale nei Pita. E a sega tale ni vakataratutu o Pita ena nona sa raica ni sa lala na bure ni vulagi, ia ni ratou sa vakasaqarai koya [Jisu] eratou qai kunea ni tiko duadua voli. Ena mataka oqori e a kaya kina ko Pita:
“… Sa vakasaqarai kemuni na tamata kecega.” (Marika 1:37.)
E dua tale, ni oti na nona vakani ira na le lima na udolu o Jisu e qai kaya vei iratou na Le Tinikarua me ratou vakasukai ira yani na lewevuqa, ia e a lako yani ki na ulunivanua ko Jisu me tiko duadua. E kaya kina na daunitukutuku, “ia ni sa yakavi mai sa tiko duadua ga kina ko koya.” (Maciu 14:23.) Vakanananu vakatitobu! Masu!11
Me da laiva na Kalou me itakele ni noda bula. … Me da veitaratara vata kei na Kalou, mai na nona Yalo Tabu, sai koya oqo e dua na sasaga cecere duadua beka ena noda bula. Ena gauna sa curuma kina na yaloda na sautu kei na loloma ni Kalou, sai koya oqori na gauna e sa na qai cakacaka kina ki na nona bula e dua.12
Me da lako ki na vale ni Turaga me da veitaratara vata kei koya vakayalo.
Eda lako ki na dua na valenilotu me da sokalou vua na Turaga. Eda vinakata me da vakaivotavota ena yalona, ia ni da sa vakaivotavota ena yalona eda sa tara cake kina na noda kaukauwa vakayalo.13
Era sa vakatabui ka vakatikori na veivalenilotu me ra vale ni sokalou. E kena ibalebale oqo, ni o ira kece era curu kina era na vakayacora me vakakina, se me kena irairai wale mada ga, ka kena inaki me ra voleka yani kina ki na nona iserau na Turaga, ka ni na sega ni rawa me ra vakakina kevaka era tu ga e gaunisala se ena loma ni osooso ni dua na siga ni cakacaka. Ena dua tale na kena ivosavosataki, eda lako ki na vale ni Turaga me da sota kina vata kei koya ka veitaratara vata kaya vakayalo. Na vanua ni soqoni me vakaoqo sa dodonu taumada me veirauti ka veiganiti ena veiyasana kece sara, kevaka e vulagi sureti kina na Kalou, se era nona vulagi o ira era laki sokalou yani vua.
E sega sara ni dua na duidui e kauta mai ki na ivakarau kei na noda ituvaki ni raica na iSerau ni Kalou Cecere na vanua ni soqoni, se da soqoni tiko ena dua na valenilotu vakaloloma toka ga na kena irairai se ena dua na vale totoka ka ukutaki vakavinaka. Me da kila na Kalou sai koya me tu na veika ena vakauqeti keda me da vakaivakarautaki keda, ka dau vakarokoroko.
Ena vuku ni veika oqo, ena noda soqoni ni sokalou me vaka ni da lewe ni Lotu, e levu sara tu na ka e rawa ni da vakavinakataki keda cake kina. Me ra dau segata vagumatua na dau vakataulewa ena soqoni ni iteki, tabanalevu, kei na kuoramu, ka vakauasivi cake vei ira na qasenivuli ni veikalasi me dau vakaitovotaki ka me tiko na vakarokoroko ena veigauna ni sokalou kei na vuli. Ni sega na veivosaki mai vei ira na dabe tiko mai cake ena mana sara vakalevu vei ira na dabe tiko yani e ra. Mai na ivakaraitaki kei na ivakavuvuli sa dodonu, me ra dau vakauqeti kina na gonelalai ena kena sega ni veiganiti ki na dua na ivavakoso ni sokalou na kosakosa kei na veitosoyaki vakalevu. Sa dodonu me ra dau vakauqeti ena nodra gauna ni gonelalai, ka vakabibitaki vei ira ena itabagone, ni sega na veidokai ena vosavosa se na vakasolokakana mada ga ena gauna e vakayacori tiko kina na vunau, ka ivalavala sega ni vakarokoroko ena kena ivakatagedegede duadua e cake, na noda biuta koso e dua n ivavakoso ni sokalou ni se bera ni cava.14
E rua na inaki ni kena tara e dua na valenilotu: taumada, sai koya me vanua era na tuberi kina na tamata kecega, kei na kena ikarua, sai koya me ra na vakalagilagia kina na Tamada mai lagi na tamata kecega, o koya ka sega tale ni dua na ka e kerea vei ira na luvena ia me ra yaco me ra tagane ka yalewa vakaturaga na nodra bula me rawa kina ni ra lesu tale yani ki na nona iserau.15
Ni o curuma yani e dua na vale ni lotu, o sa lakova yani kina na iserau ni Tamada mai lomalagi; na vakasama oqori sa rauti iko vinaka mo vakarautaka kina na yalomu, nomu vakasama, kei na nomu isulu sara mada ga, me rawa kina ni o laki dabe ena kena ivakarau kilikili ka dodonu ena nona iserau.16
Me da kakua ni cakava na Sigatabu me siga ni vakacagicagi. Oqo e dua na siga bibi, ka me da dau lako ena siga oqori ki na vale ni sokalou ka vakasaqara na noda kalou. Kevaka eda vakasaqarai koya ena Sigatabu, ka curuma yani na nona iserau ena siga ko ya, ena sega soti ni dredre vei keda me da tikoga ena nona iserau ena veisiga veitaravi ena loma ni macawa.17
E dau vakarautaki ena gauna ni sakaramede e dua na gauna vinaka me da veitaratara kina kei na Turaga.
Na vakacegu cecere duadua ena bula oqo sai koya na veivakadeitaki ni noda veiwekani voleka kei na Kalou. … Na gauna ni sakaramede sai koya e dua na gauna vinaka me vakayadrati kina na wakilakila ni veiwekani oqo.
“… Ni sa taura na ibuli madrai na Turaga ko Jisu ena bogi sa soli yani kina ko koya:
“Ia ni sa vakavinavinaka oti, sa dovia, ka kaya: Oqo na yagoqu sa dovi ena vukumudou; kitaka oqo mo dou vakananumi au kina.
“Sa vakatalega kina na bilo, ni sa kania oti na ivakayakavi ko koya sa kaya, na bilo oqo na veiyalayalati vou ena noqu dra; ena gauna kecega dou sa gunuva kina, dou kitaka oqo mo dou vakananumi au kina.
“Io, ena gauna kecega dou sa kania kina na madrai oqo, ka gunuva na bilo oqo, dou sa vakatakila kina na nona mate na Turaga, ka yacova na nona lako mai.
“Ia ena tarogi kina ena vuku ni yago ni Turaga kei na nona dra, o koya yadua ena kania na madrai oqo, ka gunuva na bilo ni Turaga ka sega ni doka.
“Ia me dikevi koya mada na tamata vakaikoya, me qai kania na madrai koya, ka gunu ena bilo koya.” [1 Korinica 11:23–28.]
“E sega tale ni dua na cakacaka vakalotu me bibi cake e dau vakayacori ena Lotu i Karisito me vaka na cakacaka vakalotu ni sakaramede. …
E tolu na veika bibi duadua e sala vata kei na cakacaka vakalotu ni sakaramede. Na kena imatai sai koya na nomu dikevi iko vakataki iko. Na nomu vakadidike e lomamu. “Dou vakayacora oqo mo dou vakananumi au kina, ” ia me da vakaivotavota kina ena bula kilikili, me vakadikevi koya na tamata yadua me baleta na nona bula kilikili.
Kena ikarua, e dua na veiyalayalati e vakayacori kina; na veiyalayalati ka uasivita cake sara na yalayala. … E sega tale ni dua na ka ena bula oqo me uasivita cake. … Na veiyalayalati, na yalayala, sa dodonu me vaka ga na bula na kena bibi. E dau yaco na ivakavuvuli oqori ena vei-Sigatabu ni da vakaivotavota ena sakaramede.
Kena ikatolu, sa koto tale e dua na veivakalougatataki, sai koya oqori na wakilakila ni noda veiwekani voleka kei na noda Turaga. Sa koto e dua na gauna vinaka me da veitaratara vata kei keda vakataki keda ka vakakina na noda veitaratara vata kei na Turaga. Eda sota ena loma ni vale ka sa vakatabui tu vua; eda sa solia yani vua; eda vakatoka me nona vale. Ia, sa dodonu me da vakadeitaka ni na tu e kea o koya me vakauqeti keda kevaka eda nanuma tiko yani me da laki sotavi koya. Eda se sega ni vakarau tu yani me da sotavi koya kevaka eda kauta tu yani ki na rumu koya na noda vakananuma tu na veika me baleta na bisinisi, ka vakabibi cake kevaka eda kauta tiko yani ki na vale ni sokalou oya na noda veicacati vata kei ira na wekada eda tiko veivolekati, se na veimecaki kei na veivuvutaki vei ira na Vakaitutu ni Lotu. Ena sega sara ni dua e nuitaka me na veitaratara kei na Tamana kevaka e dau vakalasa tiko o koya oqori na veivakanananu vakaoqori. Era veibasai sara kei na sokalou, ka ra veibasai vakauasivi cake ki na vakayagataki ni sakaramede. …
Au vakabauta ni gauna lekaleka e dau qaravi kina na sakaramede sai koya e dua na gauna vinaka ni … vakanananu vakatitobu, ka sega ni dodonu me tiko e dua na ka ena gauna bibi koya me dreta tani na noda vakanananu mai na inaki ni cakacaka vakalotu o ya. …
… E [dodonu] me da tiko ena cakacaka vakalotu tabu oqo ena vakarokoroko, ena kena ivakarau e uasivi sara, me rawa kina vei ira kece sara era curuma yani na vale ni Kalou me ra vakananuma vakatitobu na nona vinaka ka vakaraitaka vakamalua ena yalomasumasu na nomu marautaka na nona vinaka na Kalou. Me yaco na auwa ni sakaramede me dua na gauna ena dua na siga ka na tovolea kina o koya na tamata oya me vakila e lomana vakataki koya ni rawa vua me veitaratara vata kei na nona Kalou.
Sa yaco oti ena loma ni Lotu oqo e so na veika cecere ena vuku ni veitaratara vakaoqo, me baleta na kena talairawarawa na yalo ki na veivakauqeti nei Koya na Kalou kaukauwa. Au kila ni dina. E tu vakalevu sara vei Peresitedi Wilford Woodruff na isolisoli oya. E dau talairawarawa; e kila na “na domo lailai e vinaka” ka so vei keda eda se vulagi tikoga kina. O na raica ni veigauna e yaco mai kina vei iko na veivakauqeti oqo o sa na tiko duadua kina vata kei na nomu Kalou. Era na dau yaco beka mai vei iko ena gauna o sotava tiko kina e dua na veivakatovolei levu, ena gauna sa takosova tu beka kina na nomu sala e dua na lalaga, ka kena irairai beka ni o sa sotava tu e dua na ilati ka sega ni rawa ni voroki, se ni bibi tu na yalomu ena vuku ni dua na leqa bibi ena nomu bula. Au tokaruataka tale, na vakacegu cecere duadua ena yaco mai vei keda ena bula oqo sai koya me da kila na veitaratara vata kei na Kalou. Sa dau yaco mai ena veigauna vakaoqori e so na ivakadinadina cecere. …
… Ni o tu vakadua mo vakasamataka na veika oqo, eda na qai kila ni sega tale ni dua na ka ni vuravura oqo ka basika mai ena gauna ni sakaramede e bibi cake mai na noda nanuma na noda Turaga ka noda iVakabula, e sega tale beka ni dua na ka e bibi cake me da vakasamataka mai na noda vakananuma na bibi ni yalayala eda sa vakayacora tiko. Na cava beka me vagolei keda tani kina e dua na ka? E tiko beka e dua na ka bibi cake? Eda sa vakadinadinataka tiko e kea, e matadra na vo ni lewenilotu, ka vakakina ena kena iserau, na Tamada, ni da sa yalataka me da taura na yaca ni luvena, ka daunanumi koya ka muria na vunau sa solia vei keda. E rawa beka vei iko, e rawa beka vua e dua na tamata e bula tiko, ka vakasamataka ena dua na gauna, me biuta e matada e dua ga na ka e bibi cake se vakaibalebale vakalevu cake ena noda bula? Kevaka eda vakayagataka me vaka ni dua ga na ka e dodonu me da vakayacora, eda sa sega kina ni dina, se me da kaya mada, eda sa vakatara tiko me vagolei tani mai na dua na cakacaka vakalotu bibi sara na noda vakanananu. …
… Me da vakayacora na gauna ni sakaramede me dua na sala veivakauqeti duadua ni noda veitaratara vata kei na yalo ni Kalou. Laiva me liutaki keda yani ki na nona iserau na Yalo Tabu, ka sa soli tu me noda, ka me da vakila na veivolekati o ya, ka me da cabora mai vu ni yaloda e dua na masu ena rogoca ko koya.18
Vakatutu ni Vuli kei na Veivosaki
-
Na cava beka na kena ibalebale me tu kina vei keda e dua na “ivakarau ni vakarokoroko”? (Raica tabana 40–41.) Na sala cava beka e levu cake sara kina na vakarokoroko mai na noda vakadigagalu walega? Na sala cava beka e rawa ni da vakatorocaketaka kina na “na veidokai ka waki kina na loloma.”?
-
Na sala cava e rawa ni da vakavuvulitaka kina na vakarokoroko ena loma ni vuvale ka vakakina ena lotu? (Raica tabana 36, 38.)
-
Na cava beka na vuna e dau dredre kina ena so na gauna me da vakananuma vakatitobu na veika ni Kalou? Na cava beka e rawa ni da cakava me da kunea kina eso na gauna ni vakanananu vakatitobu? Na veivakalougatataki cava beka e rawa ni da ciqoma me vua ni noda vakanananu vakatitobu? (Raica tabana 36–37, 39–40.)
-
Na cava soti beka e rawa ni da cakava me da vakarautaki keda kina me da “lako ki na vale ni Turaga…[ka] veitaratara vata kei koya vakayalo”? (Raica tabana 37–40.) Na sala cava e rawa ni da vakarautaki keda kina me da vakaivotavota ena sakaramede? (Raica tabana 37–40.)
-
Na sala cava beka e rawa ni da vukei ira kina na luveda kei ira tale eso me ra dau vakarokoroko vakalevu cake ena loma ni valetabu, ena soqoni ni sakaramede, kei na veisoqoni vaka-Lotu tale e so? (Raica tabana 36, 38.) Na sala cava beka ena vakacacana kina na vakarokoroko na lako bera mai kei na lesu totolo yani ena dua na soqoni?
-
Na cava beka na bibi ni sakaramede ki na nomu bula?
iVolanikalou e Veisemati: Same 89:5–7; V&V 20:75–79; 63:64; 76:19–24; 109:21; 138:1–11