Kapitulo 4
Ang Pioneer nga Kabilin sa Hugot nga Pagtuo ug Sakripisyo
“Mahimong adunay pioneer sa inyong katigulangan o misulod sa Simbahan nga kagahapon lang, kamo usa ka kabahin niining dakong larawan diin gidamgo niadtong mga kalalakin-an ug kababayen-an. … Sila ang nagpahimutang sa pundasyon. Ang atong katungdanan mao ang pagpadayon sa pagtukod.”
Gikan sa Kinabuhi ni Gordon B. Hinckley
Atol sa pagpahinungod sa Columbus Ohio Temple, si Presidente Gordon B. Hinckley namalandong sa iyang mga katigulangan nga mga pioneer. Sa kaulahian siya mihinumdom:
“Samtang naglingkod ko sa celestial nga lawak, naghunahuna ko sa akong apohan sa tuhod. … Bag-uhay lang mibisita ko sa lubnganan didto sa Canada dapit lang sa norte sa utlanan sa New York. … Namatay siya sa batan-on nga edad nga 38.”
Sa dihang namatay ang apohan sa tuhod ni Presidente Hinckley , ang iyang anak si Ira, kinsa nahimong apohan ni Presidente Hinckley, mag 3 anyos pa lang. Ang inahan ni Ira sa wala madugay naminyo pag-usab ug sulod lang sa pipila ka tuig milalin ngadto sa Ohio dayon didto sa Illinois. Namatay siya niadtong 1842, ug nahimo si Ira nga usa ka ilong tuwapos [orphan] sa edad nga 13. Sa pagpadayon niining istorya, si Presidente Hinckley miingon:
“Ang akong apohan [Ira Hinckley] nabunyagan didto sa Nauvoo ug … human niana mitabok sa kapatagan sa paglalin [sa mga pioneer].” Nianang panahona sa panaw niadtong 1850, “ang batan-ong asawa ni Ira ug ang iyang [igsoon sa gawas] nangamatay sa samang adlaw. Naghimo siya og mantinil nga lungon ug gilubong sila ug gikuha ang iyang gamayng bata ug gidala ang bata ngadto sa walog sa [Salt Lake].
“Sa hangyo ni Brigham Young iyang natukod ang Cove Fort, nga mao ang unang presidente sa stake didto sa Fillmore, [Utah] ug mihimo og liboan pa ka mga butang aron mapadayon kining buhat sa unahan.
“Dayon miabut ang akong amahan. … Nahimo siyang presidente sa kinadak-ang stake sa Simbahan nga may kapin sa 15,000 ka mga miyembro.”
Sa wala madugay ang hunahuna ni Presidente Hinckley nabalhin gikan sa katigulangan ngadto sa iyang kaliwatan. Siya mipadayon:
“Namalandong sa mga kinabuhi niining tulo ka kalalakin-an samtang naglingkod ko diha sa templo, mitan-aw ko sa akong anak nga babaye, nga anaa tungod sa iyang anak nga babaye, kinsa akong apo, ug anaa sa iyang mga anak, ang akong mga apo sa tuhod. Kalit lang kong nakaamgo nga nagbarug ko taliwala niining pito ka henerasyon—tulo sa nag-una nako ug tulo human nako.
“Diha nianang sagrado ug balaan nga balay didto milabay sa akong hunahuna ang hilabihan ka dako nga obligasyon nga akong ipasa ang tanan nga akong nadawat agi og kabilin gikan sa akong mga katigulangan hangtud sa mga henerasyon kinsa moabut human nako.”1
Agig dugang sa pagpadayag sa pasalamat alang sa iyang kaugalingong pioneer nga mga katigulangan ug sa kabilin sa sayong mga pioneer nga Santos sa Ulahing mga Adlaw, si Presidente Hinckley kanunayng mihatag og importansya nga ang mga miyembro sa Simbahan sa tibuok kalibutan mao ang mga pioneer karon. Niadtong 1977 miingon siya sa mga Santos sa Guatemala: “Kining tuiga nagsaulog kita sa ika-150 nga anibersaryo sa pag-abut sa mga pioneer sa Mormon didto sa Walog sa Salt Lake. Layo ang ilang biyahe sa mga karwahe ug tartanilya. Sila mga pioneer. Apan ang pagka-pioneer nagpadayon. Sa tibuok kalibutan aduna kitay mga pioneer, ug naapil na kamo niadtong mga pioneer.”2 Ngadto sa mga Santos sa Thailand siya namahayag, “Kamo ang mga pioneer nga magpadayon sa pagdala sa buhat sa Ginoo dinhi niining talagsaon nga nasud.”3 Samtang mibisita sa Ukraine niadtong 2002, iyang gipamulong ang susamang mga pulong: “Ang Simbahan adunay mga pioneer sa una nga panahon, ug kamo karon ang mga pioneer niining panahona.”4
Sa dihang si Presidente Hinckley namulong kabahin sa naunang mga pioneer, ang iyang tumong mas dako pa kay sa pagtutok niadtong nabuhi sa nangagi na. Nagtan-aw Siya ngadto sa umaabut, naglaum nga ang hugot nga pagtuo ug mga sakripisyo niadtong mga Santos “mahimong usa ka madanihon alang kanatong tanan, tungod kay ang matag usa kanato mga pioneer sa iya mismong kaugalingong kinabuhi, kasagaran sa iyang kaugalingong pamilya.”5
Mga Pagtulun-an ni Gordon B. Hinckley
1
Uban sa panan-awon, kahago, ug kamasaligon diha sa gahum sa Dios nga nagtrabaho pinaagi kanila, ang nahaunang Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mga pioneer midala sa ilang hugot nga pagtuo ngadto sa katinuod.
Pinaagi sa hugot nga pagtuo nga ang usa ka gamayng hugpong sa nahaunang mga kinabig [didto sa sidlakan sa Estados Unidos] mibalhin gikan sa New York ngadto sa Ohio ug gikan sa Ohio ngadto sa Missouri ug gikan sa Missouri ngadto sa Illinois sa ilang pagpangita alang sa kalinaw ug kagawasan sa pagsimba sa Dios sumala sa gidiktar sa tanlag.
Tungod kini sa hugot nga pagtuo ilang nakita ang siyudad nga maanyag [Nauvoo] sa dihang una nilang gitabok ang kalapukan sa Commerce, sa Illinois. Uban sa pagtuo nga patay ang pagtuo nga mahimulag sa binuhatan, gipahubas nila ang basakan, giplano ang siyudad, gitukod nila ang daghan kaayong kabalayan ug alang sa mga simbahan ug sa edukasyon ug, ang labing nindot sa tanan nga natukod nila, ang maanindot kaayo nga templo, nga kaniadto ang kinanindutan nga building sa tibuok Illinois.
… Ang pagpanggukod [sa wala madugay misunod], uban sa dautan ug mamumuno nga panon. Ang ilang propeta gipatay. Ang ilang mga damgo napusgay. Usab pinaagi kini sa pagtuo nga ilang gipalig-on ang ilang mga kaugalingon ubos sa sumbanan nga kanhi na niyang nalatid ug miorganisar sa ilang mga kaugalingon og lain na usab nga pagbiyahe.
Uban sa mga luha ug nagguol nga mga kasingkasing gibiyaan nila ang ilang komportable nga mga panimalay ug ilang mga pagamaan. Milingi sila sa ilang sagrado nga templo, ug dayon sa hugot nga pagtuo ilang gilantaw ang ilang mga mata sa kasadpan, ngadto sa wala pa masum-ok nga dapit, ug samtang ang mga nyebe sa tingtugnaw mibunok diha kanila, ilang gitabok ang suba sa Mississipi nianang pagka Pebrero sa 1846 ug ilang gitaak ang lapokon nga agianan sa prairie sa Iowa.
Uban sa hugot nga pagtuo sila miestablisar sa Winter Quarters sa Missouri [Suba]. Gatusan ang mga nangamatay sa dihang midagsang ang sakit ug ang pagpanakit sa tiyan ug ang black canker mipatay sa kadaghanan nila. Apan ang hugot nga pagtuo misustiner niadtong nabuhi. Ilang gilubong ang ilang mga minahal didto sa usa ka gawang ibabaw sa suba, ug niadtong tingpamulak sa 1847 misugod sila … padulong sa kabukiran sa kasadpan.
Pinaagi kadto sa hugot nga pagtuo nga si Brigham Young mitan-aw sa walog sa [Salt Lake], nga kaniadto init ug panas, ug mideklarar, “Mao kini ang dapit.” Usab pinaagi sa hugot nga pagtuo, paglabay sa upat ka adlaw, iyang gidugkal ang iyang sungkod sa yuta ug miingon, “Dinhi ang templo sa atong Dios.” Ang mahimayaon ug sagrado nga [Salt Lake Temple] mao ang usa ka pagpamatuod sa hugot nga pagtuo, dili lamang hugot nga pagtuo niadtong nagtukod niini apan hugot nga pagtuo niadtong naggamit niini karon diha sa usa ka talagsaong paghago sa gugma.
Si Apostol Pablo mitudlo ngadto sa mga Hebreohanon, “Karon ang pagtuo mao ang pasalig kanato sa mga butang nga atong ginapaabut, ug ang panghimatuod sa pagkaanaa sa mga butang nga dili nato makita” (Heb. 11:1.) Ang tanang talagsaong mga katumanan nga akong gipamulong sa makausa lang “butang nga gilauman, ang ebidensya sa mga butang nga wala makita.” Uban sa panan-awon, kahago, ug kamasaligon diha sa gahum sa Dios nagtrabaho pinaagi niini, ang nahaunang Santos sa Ulahing mga Adlaw nga mga pioneer midala sa ilang hugot nga pagtuo ngadto sa katinuod.6
Ang gahum nga nakapalihok sa atong mga katigulangan sa ebanghelyo mao ang gahum sa hugot nga pagtuo diha sa Dios. Kadto ang samang gahum nga nahimong posible ang exodo gikan sa Ehipto, ang dalan agi sa Pulang Dagat, ang taas nga panaw agi sa kamingawan, ug ang pagkaestablisar sa Israel didto sa Gisaad nga Yuta. …
Atong gikinahanglan gayud kaayo, ang dako kaayo nga lig-ong pagdilaab niana nga pagtuo diha sa buhi nga Dios ug sa iyang buhi, nabanhaw nga Anak, tungod kay kini talagsaon, naglihok nga pagtuo sa atong katigulangan sa ebanghelyo.
Ang ilaha mao ang usa ka panan-awon, mas mahinungdanon ug magpatigbabaw sa tanang konsiderasyon. Sa dihang miabut sila sa kasadpan liboan kini ka milya, usa ka libo nga makuti nga mga milya [1,600 kilometros], gikan sa kinaduolan nga settlement ngadto sa sidlakan ug walo ka gatos ka milya [1,300 kilometros] gikan niadtong tua sa kasadpan. Usa ka personal ug indibidwal nga pag-ila sa Dios ang ilang Mahangturon nga Amahan kang kinsa maoy ilang gitan-aw uban sa hugot nga pagtuo mao ang labing mahinungdanon sa ilang kalig-on. Mituo sila diha nianang talagsaong mando sa kasulatan: “Mohangad ngadto sa Dios ug magpakabuhi.” (Alma 37:47.) Uban sa hugot nga pagtuo sila nagtinguha sa pagbuhat sa iyang kabubut-on. Uban sa hugot nga pagtuo sila mibasa ug midawat sa balaanon nga pagtulun-an. Uban sa hugot nga pagtuo naghago sila hangtud sila nangatumba, kanunayng adunay pagtuo nga adunay mahimong pagsubay ngadto kaniya kinsa ilang Amahan ug ilang Dios.7
Nagpaluyo kanato mao ang usa ka mahimayaong kasaysayan. Gimarkahan kini uban sa pagkabayani, pagmagahi ngadto sa baruganan, ug walay puas nga kamaunongon. Mao kini ang produkto sa hugot nga pagtuo. Sa atong atubangan mao ang usa ka dakong kaugmaon. Nagsugod kini karon. Dili kita makahunong. Dili kita makahinayhinay. Dili kita makalangay-langay sa atong gikusgon o pamub-an ang atong lakang.8
2
Ang nahaunang mga pioneer nga Santos sa Ulahing mga Adlaw mitan-aw ngadto sa umaabut uban sa dakong damgo sa Zion.
Husto kini nga mohunong kita ug mohatag sa balaang pagtahud niadtong nagbutang sa pundasyon niining talagsaong buhat. … Ang ilang kinadak-ang katuyoan mao ang Zion [tan-awa sa D&P 97:21; Moises 7:18]. Nanganta sila mahitungod niini. Nagdamgo sila niini. Mao kini ang ilang dakong paglaum. Ang ilang dili malimtan nga panaw kinahanglang magbarug hangtud sa hangtud isip usa ka paningkamot nga walay ikatandi. Ang paglalin sa napulo ka kaliboan ngadto [sa] Kasadpan napuno sa grabeng kakuyaw, lakip na ang kamatayon, kansang makapasubo nga kamatuoran pamilyar na ngadto sa kada karwahe ug sa kada handcart company.
Mohatag ko sa balaang pagtahud alang kang Brigham Young. Nakita niya sa iyang panan-awon ang Walog sa Salt Lake sa wala pa niya nakita kini sa iyang natural nga mga mata. Kon wala man magduda gyud ko kon nanghunong sila dinhi. Diha may mga mas maayo nga mga kayutaan didto sa California ug Oregon. Diha may mas lawom ug mas tabunon nga yuta sa laing dapit. Diha may mas dagkong mga kaumahan sa kakahuyan diha sa uban nga mga dapit, mas daghang tubig, ug ang mga klima mas hayahay, ug maanindot.
Tinuod, diha may mga agos sa bukid dinhi, apan walay usa niini nga dako kaayo. Ang yuta wala pa gayud masulayi. Wala pay daro nga nakabugwal sa bantok nga yuta. Nahibulong ko, nahibulong lang gyud ko, nga si Presidente Young nangulo sa usa ka dakong panon … ngadto sa dapit diin wala pa gyud matamni sukad ug maanihi. …
Hapo sila gikan sa biyahe, kining mga pioneer. Midangat og 111 ka mga adlaw aron makaabut sila gikan sa Winter Quarters ngadto sa Walog sa Salt Lake. Gipangkapoy sila. Nangagusbat ang ilang mga sinina. Ang ilang mga kahayupan nangaluya. Ang panahon init ug uga—ang init nga panahon sa Hulyo. Apan dia sila, naglantaw sa kaugmaon ug nagdamgo sa paghari ni Kristo, usa ka kinadak-ang damgo sa Zion.9
Nagbarug ko sa miaging adlaw diha sa daan nga pantalan sa Liverpool, sa England. Hapit walay kalihokan sa buntag sa Biyernes sa dihang didto kami. Apan sa makausa mora kini og balay sa putyokan sa kabisi gyud niini nga dapit. Atol sa mga tuig 1800, napulo ka liboan sa atong mga tawo naglakaw sa samang sementadong dalan nga atong gilakwan. Naggikan sila gikan sa tanang dapit sa British Isles, ug gikan sa kayutaan sa Europe, nga mga kinabig sa Simbahan. Mianhi sila uban sa pagpamatuod sa ilang mga ngabil ug hugot nga pagtuo sa ilang mga kasingkasing. Lisud ba ang pagbiya sa ilang mga panimalay ug mosulod sa wala masayri nga bag-ong kalibutan? Syempre lisud kadto. Apan gibuhat nila kini uban sa kapositibo ug kadasig. Nanakay sila sa mga barkong iglalayag. Nasayud sila nga ang paglawig makuyaw kaayo. Sa wala madugay ilang nasuta nga hapit tanang bahin niini miserable. Nag-istar sila sa huot nga mga kwarto semana ngadto sa laing semana. Milahutay sila sa mga unos, sakit, balatian. Daghang nangamatay sa pagpadayon ug gipangtambog sa dagat. Usa kadto ka makaugtas ug makahahadlok nga panaw. Aduna silay mga pagduhaduha, oo. Apan ang ilang hugot nga pagtuo mipatigbabaw niadto nga mga pagduhaduha Ang ilang kapositibo mipatigbabaw sa ilang kahadlok. Anaa kanila ang ilang damgo sa Zion, ug sila padulong na sa pagtuman niini.10
3
Ang mga istorya sa pagluwas sa mga pioneer nga Willie and Martin handcart naghisgot sa labing mahinungdanon sa ebanghelyo ni Jesukristo.
Dad-on ko kamo og balik ngadto sa … Oktubre 1856. Sa Sabado [Oktubre 4] si Franklin D. Richards ug ang pipila sa mga kaubanan miabut sa Walog sa Salt Lake. Sila nagbiyahe gikan sa Winter Quarters uban sa kusgan nga mga hayop ug gaan nga mga karwahe ug nakaabut sa sakto nga panahon. Si Brother Richards diha-diha dayon nakigkita kang Presidente Young. Siya mireport nga dunay gatusan ka mga lalaki, mga babaye, ug mga bata nga nagkatag sa taas kaayo nga agianan … padulong [sa Salt Lake] dinhi nga walog. Kadaghanan kanila nagbira og mga karomata. … Sa unahan kanila adunay usa ka agianan nga tungason hangtud sa Continental Divide nga pila pa ka milya ang gilay-on. Anaa na sila sa kawalay paglaum. … Silang tanan mahimong mahanaw gawas lang kon luwason.
Sa akong hunahuna si Presidente Young wala natulog nianang gabhiuna. Sa akong hunahuna ang mga panan-awon niadtong mga timawa … nga katawhan kanunayng anaa sa iyang hunahuna.
Pagkasunod buntag siya … miingon ngadto sa katawhan:
“Mohatag na ko karon niining mga katawhan og hilisgutan ug ang texto alang sa mga Elder nga mahimong mamulong. … Mao kini. … Daghan sa atong mga kaigsoonan anaa karon sa kapatagan nga may karomata, ug tingali karon daghan kanila ang anaa sa pito ka gatus ka milya [1,100 kilometer] gikan niining lugara, ug sila kinahanglan nga madala dinhi, kinahanglang magpadala kita og tabang ngadto kanila. Ang texto mao ni, ‘aron sila madala dinhi.’
“Kana mao ang akong tinuohan; kana mao ang giingon sa Espiritu Santo nga anaa kanako. Mao ang pagluwas sa mga tawo.
“Ako manawagan karon sa mga Bishop. Dili ako makapaabut og ugma, ni sa sunod adlaw, sa 60 ka himsog nga mga hayop nga asno ug 12 o 15 ka mga karwahe. Dili ko gusto nga magpadala og mga baka. Gusto ko himsog nga mga kabayo ug mga asno. Kini anaa dinhi nga Teritoryo, ug kinahanglan nga makabaton kita niini. Usab 12 ka tonilada nga harina ug 40 ka maayong tigdrayb sa karwahe, gawas niadtong tigdrayb sa hayop.
“Sultihan ko kamo nga ang tanan ninyong pagtuo, tinuohan, ug propesyon sa tinuohan, dili gayud makaluwas og usa ka kalag ninyo sa Celestial nga Gingharian sa atong Dios, gawas kon mobuhat kamo bisag sa ingon nga mga baruganan sama sa gitudlo nako ninyo karon. Lakaw ug dad-a dinhi kadtong mga tawo karon nga naa sa kapatagan” (sa LeRoy R. Hafen ug Ann W. Hafen, Handcarts to Zion [1960], 120–21).
Nianang pagkahapon, daghan kaayong pagkaon, gamit sa pangkatulog, ug sinina ang natapok sa mga babaye.
Pagkabuntag, ang mga kabayo gisinapinan ug ang mga karwahe gipang-ayo ug gipuno.
Pagkasunod buntag, Martes, 16 ka hayop nga asno mibiyahe ug mipaingon sa silangan. Sa katapusan sa Oktubre, adunay 250 ka mga hayop ang milakaw aron sa paghatag og kahupayan.11
Sa dihang miabut na ang mga tigsalbar ngadto sa nagkalisud nga mga Santos, sila ingon og mga anghel gikan sa langit. Ang mga tawo mihilak sa kalipay. Ang mga tawo sa karwahe mibalhin og laing karwahe aron makabiyahe sila og mas daling makaadto sa kumunidad sa Salt Lake.
Mga dosyentos ang nangamatay, apan liboan ang nasalbar.12
Ang mga istorya [niadtong] mga nagkalisud nga mga Santos, ug sa ilang pag-antus ug ang kamatayon masubli na usab. … Ang mga istorya sa ilang pagkasalbar kinahanglan nga balikbalikon. Kini naghisgot sa labing kamahinungdanon sa ebanghelyo ni Jesukristo.
… Mapasalamaton ko nga kita walay mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye nga natanggong sa nyebe, gitugnaw ug himatyon, samtang naningkamot nga makaabut sa … ilang Zion diha sa kabukiran. Apan adunay mga tawo, dili pipila, kansang mga kahimtang anaa sa kauyamot ug nagpanawag og panabang ug kahupayan.
Daghan kaayo ang gigutom ug nag-inusara sa tibuok kalibutan nga nanginahanglan og tabang. Mapasalamaton ko nga makaingon nga kita nag-abag sa daghan kinsa dili sakop sa atong pagtuo apan kansang panginahanglan grabe ug kansang kapanguhaan anaa kanato sa pagtabang. Apan dili na kita kinahanglan moadto og layo kaayo. Adunay daghan kanato kinsa naghilak sa kasakit ug pag-antus ug kamingaw ug kahadlok. Ang atoa mao ang dako ug sagradong responsibilidad sa pagduol ug pagtabang kanila, sa pagbayaw kanila, sa pagpakaon kanila kon sila gutumon, sa pag-amuma sa ilang mga espiritu kon sila uhawon sa kamatuoran ug pagkamatarung.
Daghan kaayong mga batan-on kinsa naglatagaw nga walay tumong ug naglakaw diha sa makadaut nga dalan sa drugas, mga gang, imoralidad, ug ang tibuok problema nga resulta niining mga butanga. Adunay mga biyuda kinsa naghandum og mahigalaong mga tingog ug ang diwa sa kabalaka nga nagpakita sa gugma. Kaniadto adunay mainiton sa tinuohan apan kansang pagtuo nagkabugnaw. Daghan kanila ang nanghinaut nga mobalik apan wala kaayo masayud kon unsaon. Sila nanginahanglan og mahigalaong mga kamot sa pagtabang kanila. Uban sa gamay nga paningkamot, daghan kanila ang makabalik pag-usab sa salo-salo sa lamesa sa Ginoo.
Akong mga kaigsoonan, maglaum ko, mag-ampo ko, nga ang matag usa kanato … mobuhat sa pagpangita niadtong nanginahanglan og tabang, niadtong nawad-an sa paglaum ug anaa sa lisud nga mga sirkumstansya, ug ibayaw sila diha sa diwa sa gugma sa paghangop sa Simbahan, diin ang lig-ong mga kamot ug mahigugmaong mga kasingkasing makapadasig kanila, makapahupay kanila, makatabang kanila, ug makapahimutang kanila sa paagi nga malipayon ug mabungahon nga kinabuhi.13
4
Ang matag usa kanato usa ka pioneer.
Maayo nga magtan-aw sa nanglabay na aron mapasalamatan ang kasamtangan ug panlantaw alang sa kaugmaon. Maayo nga magtan-aw sa mga hiyas niadtong nahanaw na, aron makabaton og kusog alang sa bisan unsa nga naa sa unahan. Maayo nga mamalandong sa buhat niadtong kinsa naghago og maayo ug gamay ra kaayo ang naangkon dinhi sa kalibutan, apan ang mga sangputanan sa kansang mga damgo ug naunang mga plano, maayo kaayo nga pagkaamuma, miabut ang usa ka talagsaon nga ani diin kita ang nakabenepisyo. Ang ilang hilabihan nga ehemplo nahimong nakapagana kaayo kanatong tanan, tungod kay ang matag usa nato mao ang pioneer sa iyang kaugalingong kinabuhi, sa kanunay sa iyang kaugalingong pamilya, ug daghan kanato pioneer sa kada adlaw sa pagpaningkamot sa pagtukod og usa ka tikanganan sa ebanghelyo sa layong dapit sa kalibutan.14
Pioneer lang gihapon kita. Wala kita mohunong sa pagka-pioneer sukad sa panahon … nga ang atong mga tawo mibiya sa Nauvoo ug miabut … sa katapusan ngadto sulod sa Bantugan nga Salt Lake. Adunay dakong panimpalad niana. Apan ang katuyoan niini mao ang pagpangita og usa ka dapit diin makatukod sila sa ilang kaugalingon ug makasimba sa Dios sumala sa diktar sa konsensya. …
Karon, mitabang gihapon kita sa tibuok kalibutan ngadto sa mga dapit nga [sa makausa] ingon og dili maabut. … nakasaksi ko mismo sa paglambo sa Simbahan sa Pilipinas. Akong pribilehiyo ang pag-abli sa misyonaryo nga buhat didto niadtong 1961, sa dihang nakakaplag kami og usa ka lumad nga Filipino nga miyembro sa Simbahan sa usa ka miting nga gipahigayon niadtong pagka Mayo sa 1961. [Niadtong 1996] didto kami sa Manila ug adunay usa ka kongregasyon … sa mga 35,000 nianang dakong Araneta Coliseum. … Para nako usa kadto ka milagro [gikan] sa panahon nga among giablihan ang buhat diha nianang talagsaon nga yuta sa Pilipinas [tan-awa sa mga pahina 29–30 alang sa mas daghan mahitungod niining kasinatian].
Mitabang kita sa bisan asang dapit, ug kana nagkinahanglan sa pagka-pioneer. Ang atong mga misyonaryo wala magpuyo sa kinanindotan nga mga kahimtang kon moadto sila sa uban niining mga lugara, apan mipadayon sila ug mibuhat sa ilang mga buluhaton, ug kini nagbunga. Sa wala madugay kita aduna nay pipila ka mga miyembro, dayon gatusan ka mga miyembro, ug dayon lima ka gatusan ka mga miyembro, ug dayon liboan ka mga miyembro.15
Ang mga adlaw sa pagka-pioneer diha sa Simbahan naa lang gihapon kanato, dili kini mahuman sa tinabunan nga mga karwahe ug mga karo. … Ang mga pioneer matagboan tali sa mga misyonaryo kinsa nagtudlo sa ebanghelyo ug sila matagboan tali sa mga kinabig kinsa moadto sa Simbahan. Kasagaran malisud kini alang sa matag usa nila. Kanunayng nalambigit niini ang pagsakripisyo. Mahimong malambigit niini ang pagpanggukod. Apan mao kini ang kantidad diin andam nga dad-on, ug ang presyo nga nabayran ingon ka susama sa presyo niadtong mitabok sa kapatagan diha sa talagsaon nga paningkamot sa pagka-pioneer sobra na sa dekada ang milabay.16
Mahimong adunay pioneer sa inyong katigulangan o misulod sa Simbahan nga kagahapon lang, kamo usa ka kabahin niining dakong larawan diin gidamgo niadtong mga kalalakin-an ug kababayen-an. Ang ilaha mao ang hilabihan nga pagpaningkamot. Ang atoa mao ang talagsaong pagpadayon sa responsibilidad. Sila mipahiluna sa pundasyon. Ang atong katungdanan mao ang pagpadayon sa pagtukod.
Gimarkahan nila ang dalan ug migiya sa dalan. Ang ato mao ang obligasyon sa pagpadako ug pagpalapad ug lig-unon kana nga dalan hangtud nga kini molukop sa tibuok kalibutan. … Ang hugot nga pagtuo mao ang naggiya nga baruganan niadtong malisud nga mga panahon. Ang hugot nga pagtuo mao ang naggiya nga baruganan nga kinahanglan atong sundon karon.17
5
Atong gipasidunggan ang mga sakripisyo ug mga kabilin sa mga pioneer pinaagi sa pagsunod sa ilang mga ehemplo ug pagtukod sa ilang mga pundasyon.
Pagkanindot nga butang niining makaangkon og usa ka kabilin, akong mga kaigsoonan. Pagkadakong butang nga masayud nga adunay mga nag-una ug mipanpan sa agianan nga atong agian, nagtudlo niadtong talagsaon nga mahangturong mga baruganan nga maoy angayan gayud nga mahimong giya sa atong mga kinabuhi ug sa niadtong magsunod kanato. Makasunod kita sa ilang ehemplo. Ang mga pioneer mao ang mga tawo nga may talagsaong hugot nga pagtuo, hilabihan ang kamaunungon, dili matugkad sa hunahuna nga kamakugihon, ug sa kabug-os nga kalig-on ug dili matuis nga integridad.18
Nagbarug kita karon isip ang mga nakadawat sa dakong paningkamot [mga pioneer]. Nanghinaut ko nga kita mapasalamaton. Nanghinaut ko nga pagadad-on sa atong mga kasingkasing ang lawom nga pagbati sa pagpasalamat alang sa tanan nga ilang nahimo alang kanato.
… Samtang ang talagsaong mga butang gilaum diha kanila, sila milaum usab ngari kanato. Atong hinumduman unsa ang ilang nabuhat uban sa unsay anaa nila. Kita aduna pay mas daghan pa gayud, uban sa dako kaayong hagit sa pagpadayon ug pagtukod sa gingharian sa Dios. Aduna pay daghan kaayong buhaton, Kita adunay usa ka balaan nga mandato sa pagpadayon sa ebanghelyo, sa matag kanasuran, mga kaliwatan, mga pinulongan, ug mga katawhan. Aduna kitay kaakohan sa pagtudlo ug pagbunyag sa pangalan sa Ginoong Jesukristo. Miingon ang nabanhaw nga Manluluwas, “Panglakaw kamo sa tibuok kalibutan ug iwali ninyo ang Maayong Balita ngadto sa tibuok nga kabuhatan” (Marcos 16:15). …
Ang atong mga katigulangan mibutang og lig-on ug talagsaon nga pundasyon. Karon ang ato mao ang talagsaong oportunidad sa pagtukod og usa ka hilabihang kadako nga estraktura, ang tibuok nga tinukod nausa uban ni Kristo isip ang bato sa pamag-ang.19
Kamo ang bunga sa tanang [mga pioneer] pagplano ug sa tanan nilang mga paghago. … Pagkanindot nila nga mga katawhan. Walay sama ang ilang talagsaong paningkamot sa tanang kasaysayan. … Hinaut ang Dios mopanalangin kanato sa paghandum kanila alang sa atong kaayuhan. Kon ang agianan daw malisud, kon kita mawad-an sa kadasig sa paghunahuna nga ang tanan nawala na, mahimo kitang molingi kanila ug tan-awa kon unsa ka grabe ang ilang kahimtang. Kon maghunahuna kita mahitungod sa kaugmaon, mahimo kitang molingi nila ug sa ilang talagsaon nga ehemplo sa hugot nga pagtuo. …
Uban sa dako kaayo nga kabilin, kinahanglan kita nga magpadayon. Kinahanglan dili gayud kita magpasayon-sayon. Kinahanglan gayud nga determinado kita. Kinahanglan gayud nga molihok kita. Kinahanglan nga “buhata gyud kon unsa ang matarung [ug]” (“Buhata Unsa Ang Matarung,” Hymno, 1985, nu. 237).20
Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo
Mga Pangutana
-
Nganong ang hugot nga patuo mahinungdanon alang sa mga pioneer kinsa gustong magkapundok didto sa Walog sa Salt Lake? (Tan-awa sa seksyon 1.) Sa unsa nga paagi nga ilang gipalihok ang ilang hugot nga pagtuo? Unsaon nato sa pagpalihok ang atong hugot nga pagtuo aron makatabang sa pagpahinabo sa “dakong kaugmaon” nga anaa sa unahan nato?
-
Si Presidente Hinckley mitudlo nga ang nag-unang mga pioneer mitan-aw sa umaabut, uban sa Zion isip ilang “kinadak-an nga katuyoan,” “dakong paglaum,” ug “damgo” (seksyon 2). Sa inyong hunahuna ngano kaha nga kini ingon man ka gamhanan nga pwersa alang sa nag-unang mga pioneer? Unsa ang susama nga mga paglaum ang nakapadasig kanato karon?
-
Unsa ang inyong nagustohan mahitungod sa istorya ni Presidente Hinckley sa pagsalbar sa mga pioneer nga Willie and Martin Handcart? (Tan-awa sa seksyon 3.) Sa unsang paagi nga ang tawag ni Brigham Young sa pagsalbar nagpakita sa iyang propetikanhon nga pagdasig? Unsay atong makat-unan gikan niadtong kinsa miresponde sa iyang tawag? Unsa ang atong mahimo aron sa pagsalbar ug pagbayaw niadtong anaa sa panginahanglan karon?
-
Sa unsang paagi nga ang pagtan-aw sa nanglabay makatabang ninyo “nga maangkon og pagpasalamat alang sa kasamtangan ug panglantaw alang sa kaugmaon”? (Tan-awa sa seksyon 4.) Sa unsa nga mga paagi nga ang matag usa kanato usa ka pioneer?
-
Nganong importante alang nato nga mopasidungog sa nag-unang mga pioneer? (Tan-awa sa seksyon 5.) Sa unsa nga katarungan nga ang tanang miyembro sa Simbahan napanalanginan pinaagi sa hugot nga pagtuo ug mga sakripisyo niadtong mga pioneer? Sa unsa nga paagi nga ang mga ehemplo sa nag-unang mga pioneer nakatabang kanato sa pag-atubang sa mga hagit?
May Kalabutan nga mga Kasulatan
Mateo 25:40; Ether 12:6–9; D&P 64:33–34; 81:5; 97:8–9; 98:1–3
Tabang sa Pagtudlo
“Makahuluganon nga mga panaghisgutan importante sa daghang mga pagtudlo sa ebanghelyo. … Pinaagi sa maayong pagkadumala nga mga panaghisgutan, ang tinguha sa mga estudyante ug pagkaatentibo madugangan. Ang matag tawo nga mitambong maawhag nga aktibong moapil sa proseso sa pagkat-on. … pangutana og mga butang nga makaawhag og makapanghunahuna nga mga komentaryo ug makatabang sa mga indibidwal nga tinud-anay nga mamalandong sa ebanghelyo” (Pagtudlo, Walay Labaw Kamahinungdanon nga Tawag [1999], 63).