Wase 22

Vakatavulici ni Kosipeli

“Na inaki ni veivakatavulici … [oya] meda na rawa ni yaya ni cakacaka ena liga ni Turaga ena veisautaki ni yalo ni tamata yadua.”

Mai na Bula nei Howard W. Hunter

Ena koniferedi raraba ni Epereli 1972, o Elder Howard W. Hunter, ka a lewe voli kina ni Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, a dua vei ira na iotioti me vosa ena dua na soqoni. E a vakarautaka okoya e dua na vosa, ia a sega ni veirauti na gauna me cauraka kina ena soqoni. “Ni raica tiko na kaloko,” a kaya o Elder Hunter, “au a lobika na ivola au vakarautaka mai ka biuta ena noqu taga eloma. Ia me’u taura mada e dua na gauna me’u vakamacalataka e dua na ka lailai ka a vakavure vakasama kivei au ni’u a se gonetagane. Oqo a votu mai ki na noqu vakasama ni a vakamacalataki ni ra sa tiko vata kei keimami ena yakavi oqo e dua na ilawalawa levu ni tamata dauveicuqeni ka ra vakatavulici ira na noda itabagone.

“Oqo ena mataka lailai ni dua na siga ni vulaikatakata. Au a duri volekata tu na katubaleka. A tawasei au na ilatilati mai na rua na ibulibuli lalai ena co e tautuba. E dua e manumanu vuka levu kei na kena kadua e manumanu vuka lailai, me se qai lako tani mai na kena sova. Au raica na manumanu vuka levu ni lade mai ki na co, qai qiliraka na yavana ka cumuraka na uluna. A dreta tani mai na veico okoya e dua na bacaniqele levu ka lade lesu tale. A dolava vakaraba na gusuna na manumanu vuka lailai, ia a tiloma na bacaniqele na manumanu vuka levu.

“Au qai raica na manumanu levu ni vuka cake ki na dua na vunikau. A tokia toka okoya na kuli ni kau ka lesu vata mai kei na dua na manumanu qasi lailai e gusuna. A dolava vakaraba na gusuna na manumanu vuka lailai, ia a tiloma na manumanu qasi lailai na manumanu vuka levu. A tubu na vakasosa ni vakacudrucudru.

“A vuka laivi na manumanu levu, ka’u sega ni raica tale, ia au a vakaraica toka na manumanu vuka lailai. Ni oti vakalailai, a lade mai ki na co na manumanu vuka lailai, veiqiliraka na yavana, cumuraka na uluna, ka dreta tani mai na veico e dua na bacaniqele levu.

“Me vakalougatataka na Kalou na tamata vinaka era vakatavulici ira na luveda kei na noda itabagone,”

A qai tabaki malua na itukutuku lekaleka nei Elder Hunter ena ulutaga “Dua na Qasenivuli.”¹

A dau cauraka vakavuqa o Elder Howard W. Hunter na bibi ni veivakatavulici vinaka ena Lotu. A vakaraitaka okoya na ivakavuvuli eso—vaka na bibi ni veivakatavulici ena ivakaraitaki, a vakamacalataki ena italanoa ni manumanu vuka—ka rawa ni vukei ira na qasenivuli ni yaco mera na mana cake ena vakalougatataki ni nodra bula o ira era vakatavulica. A dau vosa vakawasoma okoya vei ira na qasenivuli ni lalai kei na itabagone, ka vukei ira mera kila vakamatata na nodra ilesilesi tabu kivei ira na itabatamata tubucake. Ena dua na ituvaki vakaoya, a kaya okoya:

“Au raica ni ra tu oqo e mataqu eso na yalo digitaki ena vuravura. … Au tovolea me’u raitayaloyalotaki kemuni yadua [na qasenivuli] ni cakacaka voli ena nomuni dui tavi bibi. Au vakananuma se mataqali vuanikau cava ena vakavurea mai na nomuni cakacaka. Ena vakacacani beka eso na vuanikau oya baleta ni ko a sega ni cukiraka se teivaka na qele a nuitaki mo qarava; se sa na teivaki taucoko na qele me rawa ni na vuataka na levu taucoko ni vuanikau vinaka?

“Ena nomuni dui tabanalevu kei na iteki … era vakaitikotiko kina e vuqa na luvena na Tamada. Me vakataki iko, era sa digitaki e matana; ia, e sega ni vakataki iko, e vuqa se lailai na ka era kila ka vuqa era se kavou ena Kosipeli. Na nomu itavi kivei ira sa kalevu vakaidina. E sa tavaiyaya na nodra bula, rawarawa ni moici, rawarawa ni kuliraki, rawarawa ni tuberi, kevaka o rawata rawa na nodra yalodei ka ra-wa na lomadra. Ko sa nodra ‘ivakatawa.’ Sa dodonu mo tuberi ira ki na ‘veico drokadroka.’ …

“Sa dua dina na bolebole, sa dua dina na itavi rekitaki, sa dua dina na ilesilesi tabu sa nomu oqo! … Kena vakasama, kena dikevi, kena yalovinaka, kena malumu, kena yalosavasava, kena taukeni na loloma tawakocokoco oya me vaka a taukena na noda Turaga, kena yalomalumalumu, kena masumasu mo na vakakina ni o tutaka vou na nomu cakacaka mo vakani ira na lami me vaka e sa tukuna tiko vei iko na Turaga mo cakava!”²

vuli vata voli na matavuvale — Na vakatavulici ni lalai e valenilotu e tokona na veivakatavulici ni tubutubu ena loma ni tikotiko.

iVakavuvuli nei Howard W. Hunter

Vukei ira tale eso mera taracake na yalodei ena ivolanikalou.

Au vakayaloqaqataki iko vakaukauwa mo vakayagataka na ivolanikalou ena nomu veivakatavulici ka mo cakava ena nomu kaukauwa taucoko mera vukei na gonevuli ni vakayagataki ira ka yaco mera lomavinaka kina. Au na vinakati ira na noda itabagone mera yalodei voli ena ivolanikalou, ka’u na vinakati iko mo vakadewataka na ivosavosa oya ena rua na sala.

iMatai, eda vinakati ira na gonevuli mera yalodei voli ena qaqaco kei na dina ni ivolanikalou, na yalodei ni sa vosa dina tiko kivei ira na Tamadra Vakalomalagi mai na ivolanikalou, kei na yalodei ni sa rawa vei ira mera vuki ki na ivolanikalou ka kunea na isaunitaro eso ni nodra leqa kei na nodra masu. Oya e dua na mataqali yalodei au na nuitaka mo solia kivei ira na nomu gonevuli, ka na rawa ni o solia vei ira kevaka o vakaraitaka vei ira ena veisiga, veiaua, ni ko vakanuinui ki na ivolanikalou ena sala vata ga oya. Vakaraitaka vei ira ni ko sa yalodei vakaiiko ni tiko ena ivolanikalou e vuqa na isaunitaro—e levu dina sara—me baleta na leqa eso ni bula. Ia ni o sa veivakatavulici, veivakatavulici mai na ivolanikalou.

[A ikarua] ni balebale e tukuni ena ivosavosa “yalodei ena ivolanikalou” oya mera vakatavulici vagumatua sara na gonevuli ena ivolayavu ni cakacaka me rawa ni ra lako curuma ena yalodei, ni vulici na ivolanikalou kei na ivunau mareqeti eso kei na veivosa era tu kina. Keitou sa vakanuinui ni na sega ni biuta na nomu kalasi o ira na nomu gonevuli ena yalorere se vuturi se madua ni ra sega ni kunea rawa na veivuke era gadreva baleta ni ra sega ni kila vinaka sara na ivolanikalou mera raica kina na veitikina matau. Solia kivei ira na itabagone oqo na ka sotavi veiganiti ena iVola Tabu, na iVola i Momani, na Vunau kei na Veiyalayalati, kei na Mataniciva Talei me rawa ni tiko ruarua vei ira na mataqali yalodei au se qai tukuna toka ga.

Au dau vakasamataka wasoma ni o ira na noda itabagone ena Lotu era na via vakataki ira na itabagone tale eso ena taudaku ni Lotu kevaka era sega ni tauyavutaka eso na kilaka deivaki kei na veivakaroti ena ivolayavu ni cakacaka. O ni nanuma taucoko na veitikina a vola na Parofita o Josefa Simici mai na nona tiko vakavesu ena Valeniveivesu e Liberty. Mai na so vei ira a vola okoya, “Raica era sa lewe vuqa sara na veimata tamata, na ilawalawa kei na veimata lotu e vuravura; era sa vakamatabokotaki ena nodra ivadi qaseqase na tamata, io era sa lovaki ira ka vakaisini ira, ia era sa sega ga ni kila rawa na ka dina ni ra sa sega ni kila na vanua mera vakasaqara kina” (V&V 123:12; vakamatatataki).

Sa ka levu na noda itavi va [qasenivuli] ena Lotu ena nodra vakadeitaki o ira na noda lewenilotu, noda itabagone, mera kakua ni lutu ki na ivakatabutubutu tawamacala oya mera vakamatabokotaki, mera cauravou ka goneyalewa cakavinaka voli, daumaka, bula kilikili ka ra sa sega ni kila na veika dina ni ivolanikalou ni ra sa sega ni kila na vanua mera vakasaqara kina na veidina oya ka baleta ni ra sega ni taukena na yalodei [ena vakayagataki] ni nodra ivolayavu ni cakacaka.³

Veivakatavulici ena Yalotabu

Vakavakarau ka bula ena dua na iwalewale me tiko vata kina kei iko na Yalo ni Turaga ena nomu veivakatavulici. Sa levu na ka e tu ena noda vuravura e sa vakarusa na vakilai ni Yalotabu ka levu na ka ena vakalatilati vei keda mai na rawati ni Yalotabu. Sa gadrevi meda cakava taucoko na ka eda rawata me baleti ira na itabagone oqo sa vakararawataki ka vakasosataki ena veika vakavuravura e wavoliti ira. Sa gadrevi meda cakava na veika kece e rawa mera vakila kina na tiko kamica, veivakadeitaki ni Yalo ni Turaga. …

Ena dua na yavu levu ni vakatakila ena itabagauna oqo, a kaya na Turaga, “Raica ena soli vei kemudou na Yalo Tabu ni dou sa kerea ena vakabauta; ia mo dou vunau walega ena veivakauqeti ni Yalo Tabu” (V&V 42:14).

Au taura na tikina oqo me kena ibalebale ni sega walega meda kakua ni veivakatavulici ke sega na Yalotabu, ia sa sega ni rawa talega vakaidina meda veivakatavulici ke sega. Na vulici ni veika vakayalo e sega ni rawa ni yaco wale tu ga ke sega ni tiko na veidusimaki kei na veivakadeitaki ni Yalo ni Turaga. O Josefa Simici ena rawa ni vakadonuya: “Na tamata kece me na vunautaka na Kosipeli, ena kaukauwa kei na veivakauqeti ga ni Yalo Tabu; ka sa sega ni rawa vua e dua na tamata me na vunautaka na Kosipeli ni yali kina na Yalo Tabu” [Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici (2007), 381].

… Au dau kauwai ni vakatauvatani na ituvaki ni yalobibi qaqaco se wai ni mata turu rawarawa ki na tiko ni Yalotabu. Sa rawa vakaidina ki na Yalo ni Turaga me kauta mai na vakilai ni tuvaki ni yalobibi qaqaco, oka kina na wainimata, ia na ivakaraitaki etuba sa sega ni dodonu me vakavure veilecayaki ki na tiko vakaikoya ni Yalotabu.

Au sa sarava e vuqa sara vei ira na taciqu ena veiyabaki sa oti ka wasea vata kei ira vakatautauvata eso na veika sotavi vakayalo e tawakilai ka tawatukuni rawa. Na veika a sotavi oya era sa duidui taucoko, era matalia vakaiira yadua, ka ni gauna tabu eso vakaoya ena rawa se sega ni rawa ni salavata na wainimata. Vakavuqa sara ni rawa, ia so na gauna era sa salavata mai na tiko vagagalu. Ena so tale na gauna era sa salavata mai na reki. Ia era sa dau salavata mai e dua na veivakatakilai levu ni dina, ni vakatakila ki na uto.

Solia kivei ira na nomu gonevuli na dina ni kosipeli e vakatavulici vakadoudou; oya na sala mera rawata kina e dua na ka sotavi vakayalo. Laiva me lako mai vakaikoya ka ni sa vakakina, sa na sala vata beka na turu ni wainimata, ia sega beka. Kevaka e sa dina na ka o kaya, ka o kainaka vakasavasava kei na yalayala yalodina, era na vakila na gonevuli oya na yalo ni veika dina e vakatavulici voli vei ira ka ra na vakila ni veivakauqeti kei na vakatakila e sa lako mai ki na lomadra. O ya na iwalewale eda taracake kina na vakabauta. O ya na iwalewale eda vaqaqacotaka kina na ivakadinadina—ni vakatavulici vakasavasava kei na veidinadinati na kaukauwa ni vosa ni Kalou.

Vakarogoca na dina, vakatudaliga ki na ivunau, ka laiva me lako mai na veivakatakilai ni Yalotabu ena kena ituvaki taucoko sara e vuqa ka duidui. Tiko vata na ivakavuvuli tudei; vakatavuvuli mai na yalo e savasava. Na Yalotabu sa na qai curubasikata na nomu vakasama kei na lomamu kei na vakasama kei na lomadra kece sara na nomu gonevuli.⁴

Sureti ira na gonevuli mera vakasaqara vakadodonu na Kalou na Tamada kei Jisu Karisito.

Au kila ni ko sa vakila na ka rerevaki e rawa ni yaco ena … nodra tara[voli] na nomu gonevuli e dua na veidinadinati kivei iko ka sega ki na kosipeli. … O ya na vuna mo na sureti ira kina na nomu gonevuli ki na ivolanikalou vakaiira, sega ni solia ga vei ira na nomu ivakavakadewa kei na veituberi me baleti ira. O ya na vuna mo na sureti ira kina na nomu gonevuli mera vakila na Yalo ni Turaga, sega ni solia ga vei ira na nomu nanuma vakaiiko ni ka oya. O ya na vuna, me kena itinitini, mo na sureti ira kina na nomu gonevuli vakadodonu kivei Karisito, sega ni ki na dua ga e vakatavulica na nona ivunau, se vakacava na kena matau. Ko na sega ni dau tiko vata ga kei ira na gonevuli oqo. …

Na noda itavi levu oya mera vakataudeitaki na gonevuli oqo ena ka e rawa ni tiko vata kei ira ena nodra bula, me dusimaki ira vei koya e sa lomani ira ka rawa ni tuberi ira ki na vanua ena sega ni lakova e dua vei keda. Yalovinaka vakadeitaka me vagolei na nodra yalodina na gonevuli oqo ki na ivolanikalou kei na Turaga kei na ivunau eso ni Lotu vakalesui mai. Dusimaki ira kivua na Kalou na Tamada kei na Luvena e Duabau Ga, o Jisu Karisito, kei ira na veiliutaki ena Lotu dina. … Solia kivei ira na isolisoli ena kauti ira voli ni ra sa na duri duadua tu. Ni ko cakava oqo, sa vakalougatataki na Lotu taucoko ena veitabagauna ena lako mai.⁵

kalasi ni Lalai — “Tovolea na kena vinaka taucoko o rawata mo vakasamataki ira yadudua kina na [gonevuli], me rawa ni ra vakila e dua na ka vakaitaukei ka matalia ena kauwai me baleti iko, na nodra qasenivuli.”

Sasagataka mo yacova na tamata yadua.

Au sa dau kurabui voli ni veitaratara vakaitaukei vata kei keda na Turaga, ka vakayadua. Eda cakava e vuqa na ka vakailawalawa ena Lotu, ka da gadreva na isoqosoqo eso mera vakatarai keda ni liutaka vakavinaka na Lotu, ia sa vuqa sara na veika bibi—na veika bibi duadua —era sa caka yadudua. Eda vakalougatataki ira yadua na gone dramidrami ena dua na gauna, kevaka mada ga era drua se druaitolu. Eda papitaisotaki ka vakadeitaki ira yadua na lalai ena dua na gauna. Eda taura na sakaramede, tabaki ki na matabete, se lako curuma na cakacaka tabu vakalotu eso ena valetabu vaka-yadudua—me vaka e dua na tamata e taracake tiko e dua na veiwekani kei na Tamada mai Lomalagi. Ena rairai tiko tale eso e volekati keda ena veika sotavi oqo, me vaka ga e tiko tale eso ena nomu kalasi, ia na ka e vakabibitaki mai lomalagi sa koto yadudua, ena veitamata yadua.

Ni a basika o Karisito kivei ira na Nifai, a kaya o koya:

“Dou tu cake ka lako mai vei au, dou daramaka na ligamudou ki na sarisariqu, ka tara talega na we ni vako ena ligaqu kei na yavaqu. …

“A ra sa lako yani na lewe vuqa ka daramaka na ligadra ki na sarisarina ka tara na we ni vako ena ligana kei na yavana; a ra sa lako yadua yani ka kitaka vakakina ko ira kecega, era sa raica e matadra ka tara ena ligadra, ka ra sa vakadinata” (3 Nifai 11:14–15; vakamatatataki).

A taura na gauna na ka e sotavi oya, ia e sa ka bibi me sotava vakayadua na tamata, me tiko ki na ituva ni mata yadua kei na isa ni liga yadua na ivakadinadina veivakadeitaki oya, vakaitaukei . E muri a qaravi ira na lalai ni Nifai o Karisito ena sala vata saraga. “A sa keveti ira yadua na gonelalai ka vakalougatataki ira ka masulaki ira vei Tamana” (3 Nifai 17:21; vakamatatataki).

Ena dredre vei iko mo na maleleta taucoko vakaitaukei eso na ka era vinakata ka gadreva na nomu gonevuli, ia tovolea na kena vinaka duadua o rawata mo vakasamataki ira vakayadua, mera vakila e dua na ka vakaitaukei ka matalia ena kauwai me baleti iko, na nodra qasenivuli. Masulaka mo kila na gonevuli cava e gadreva na mataqali veivuke vakacava, ka ririkotaka voli na veivakauqeti oqori ni ra sa na lako mai. … Nanuma ni veivakatavulici vinaka duadua oya na dua ki na dua ka dau vakayacori wasoma ena taudaku ni kalasi. …

Ena nomu vakasaqaqara ni vakatavulica yadudua na gonevuli, ko na rairai sotava vakaidina ni so e sega ni caka vinaka soti mai vei ira tale eso ka so era sega ni basika sara ga mai ki na kalasi. Dau vakamareqeta na gonevuli vakaoqo; solia vakalevu na nomu gauna mo sureti ira ka vukei ira lesu mai na sipi yali tu ki na lomanibai. “Raica sa ka talei ena mata ni Kalou na tamata kecega” (V&V 18:10). E sa mai sauma na iVakabula e dua na ivoli tawacakacakataki rawa me baleti keda yadua, ka da sa vauci ni cakava na ka taucoko eda rawata ni tokoni koya ena nona cakacaka. Eda sa vauci ni vakadeitaka na isolisoli ni Veisorovaki e sa vakadewataki yani ki na cauravou kei na goneyalewa yadua eda na qarava. Ena nomu ituvaki, oya e kena ibalebale mo na vakaogai ira voli ena itaviqaravi taucoko ena nomu kalasi.

Dau kauwaitaki ira era na rairai cumuwaqara voli, ka lako yani ke veiganiti mo kunei ira na sipi yali tu. E dua na kadi ni posi volai, e dua na qiri, se, ke rawa, e dua na veisiko ki na dua na itikotiko sa na rawa ni vakavotukana vinaka ena vuqa na gauna. Na nomu kauwaitaka e dua na itabagone ka se qai tekivu riba tani sa na rawa ni vakabula e vica vata na aua—vakaidina, e vica vata na yabaki—ni noda sasaga emuri meda vakauta tale mai na tamata oya ki na lotu. Cakava na ka taucoko o rawata mo vaqaqacotaki koya e kaukauwa ka vakataudeitaki ira na lakosese tu ena tabayabaki oqo.⁶

Veivakatavulici ena ivakaraitaki

E sa rui gadrevi vei keda [vaka qasenivuli] meda tutaka na ivakaraitaki maqosa, meda gugumatua ka daucakacaka ena noda dui bula, meda vakatabuya na Siga ni Vakacecegu, meda doka na veiliutaki ni tabanalevu, na iteki, kei na Lotu. Me kakua ni dua na ka tawadodonu me na lako mai na tebenigusuda me na solia kivua e dua na gone na dodonu se galala me cakacala. Kevaka eda kaya se cakava cala vakaidina e dua na ka, sa na tiko vei ira na lalai na dodonu mera vakatatamuria.

Na ivakaraitaki e tutaka voli e dua na veivakayarayarataki e kaukauwa cake sara mai na ivakavuvuli. O koya ena vakayarayarataka tale eso mera caka dodonu sa dodonu vakaikoya me caka dodonu. Sa dina sara ni o koya e dau tutaka na ivakavuvuli vinaka baleta ni ra sa vinaka ka sega ni vakawai koya me vakayarayarataki ena ivalavala tawadodonu ni tamata tale eso ena rawata vakalevu na kena isau mai vua e dua e vosa walega ka sega ni vakayacora. … Era dau rawai na lalai mera vakatatamuri ira era vakatautaka kina na nodra yalodei. Na levu ga ni nodra yalodei, na levu cake ni nodra vakayarayarataki rawa ki na veika vinaka se ka ca. Na Yalododonu vinaka taucoko e rokova na veika vinaka vakaoti ena vanua cava ga e laurai kina ka na saga me vakatatamuria na ivakaraitaki vinaka taucoko.⁷

Na ivakarau ni dua na qasenivuli levu e sega walega me na bulataka na ivunau ni Turaga ka matataka na ivunau ni Turaga, ia me rawata na yalo ni veivakatavulici ena masumasu. Ni da rawata na yalo oya ka raica matua na ivunau ni Turaga, ka lako voli e Matana ena talairawarawa, sa na qai veisautaki na nodra bula eda veitaratara kaya ka ra na vakayarayarataki mera bulataka na bula ni yalododonu.⁸

Sa dodonu ki na qasenivuli yadua me tiko na nona ivakadinadina ni bula tiko na Kalou, me baleta na ilesilesi tabu i Jisu Karisito, ka sa dina vakaoti na rairai ni Tamada kei na Luvena kivei Josefa Simici. E sega ni dodonu me tiko walega vua na kilaka kei na ivakadinadina oya, ia sa dodonu me lomasoli ni wasea na ka e vakadinata kivei ira era mai vuli ka sega ni lomalomarua.⁹

kalasi ni qase cake ena Lotu — Na vakatavulici qaqaco ni kosipeli e muataki ki “na veisautaki ni bula vakayalo.”

Mo dua na iyaya ni cakacaka ena liga ni Turaga ena nodra vukei na gonevuli mera sotava e dua na veisau ni yalo veivakurabuitaki.

Ni vakaitavi voli e dua na qasenivuli me vaka na inaki ni Turaga, sa yaco vakakina e dua na cakamana levu. Na cakamana ni Lotu edaidai e sega ena veivakabulai ka sa vuqa tu, sega ena nodra lako na lokiloki, rai na mataboko, rogo na didivara, se ena vakaturi cake ni tauvimate. Na cakamana levu ni Lotu kei na matanitu ni Kalou ena noda siga kei na noda gauna sa ikoya na veisautaki ni tamata yadua. Ni da veitosoyaki ena iteki kei na tabana ni Lotu eso, oqo na ka eda raica—na veisautaki ni tamata yadua baleta ni dua e sa vakatavulica na ivakavuvuli dina.

E sa vaka a cauraka o Alama, ena nona gauna ni vakatavulici ira voli na tamata, ni a kaya: “Ia, au sa kaya vei kemudou na wekaqu lewe ni lotu, ko dou sa sucu li vakayalo vua na Kalou? Sa vakararamataki kemudou tikoga na iserau ni matana? Sa uqeti li kina na yalomudou mo dou veivutuni?” (Alama 5:14.) Sa ikoya oqo na inaki ni veivakatavulici. Oqo na vuna eda cakacaka kina vakaukauwa, vaqara na Yalotabu, ka vakarautaka na noda vakasama ena veika vinaka me vaka e sa vakarota na Turaga, me rawa ni da na iyaya ni cakacaka ena liga ni Turaga ena veisautaki ni lomana na tamata yadua. Na noda takete oya me teivaki ena lomadra na gone na gagadre ni cakavinaka, na gagadre mera buladodonu, na gagadre mera muria na ivunau ni Turaga, na gagadre mera lako voli e Matana ena yalomalumalumu. Kevaka eda sa rawa ni iyaya ni cakacaka ena liga ni Turaga ena tutaki ni veisau levu oqo ena lomadra na gone, sa da na qai vakayacora taucoko na cakamana levu vakaqasenivuli. Ka vakaidina, oya e dua na cakamana. Eda sega ni kila vakamatata na iwalewale e veisautaka kina na Turaga na loma ni tamata, ia e vakayacora o Koya. …

Au tukuna vei kemuni na noqu ivakadinadina me baleta na kaukauwa veivakavoui ni Yalotabu ena nodra bula na lewe ni Lotu. Au vakamamasu vei kemuni … mo ni cakacaka tawacegu rawa ena yalododonu kei na vakarokoroko ena mata ni Turaga ni qarava vakataucoko na itavi o ni sa vakacolati kina.”¹⁰

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

iVakamacala: O na rairai vinakata mo na veivosakitaka eso na taro oqo mai na vakanananu ni itubutubu era vakatavulici ira tiko na luvedra.

E vakayaloqaqataki ira na qasenivuli o Peresitedi Hunter mera vukei na gonevuli mera “yalodei rawa ena ivolanikalou” (iwasewase e 1). Ena gauna cava a vukea kina na nomu bula vakaiiko na ivolanikalou? Ena gauna cava o a kunea kina ena ivolanikalou na isau ni nomu vakatataro eso? Eda na rawa ni vukei ira vakacava tale eso, oka kina o ira ena noda itikotiko, mera vulica ka taleitaka na ivolanikalou ka rawaka mai na kena kaukauwa?
Na cava eda rawa ni vulica mai na iwasewase e 2 me baleta na veivakatavulici ena Yalotabu? Na cava soti o sa bau sotakaya mai na veivakatavulici kei na vuli voli ena Yalotabu? Na cava eso na ka o rawa ni cakava me vukei iko ni vakatavuvuli ena Yalotabu?
E rawa vakacava ni vukei ira na gonevuli e dua na qasenivuli mera taracake na yalodina ki na ivolanikalou kei na kosipeli, sega ni kivei koya ga? Raica na iwasewase e 3. E rawa vakacava ni vukea na nodra dusimaki na gonevuli e dua na qasenivuli kivua na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito? E rawa vakacava ni vukei ira na gonevuli e dua na qasenivuli mera mai vakadeitaki ena kosipeli ka mera tiko vaqaqa “ni ra sa na duri duadua voli”?
Vakasamataka vagumatua na ivakavuvuli nei Peresitedi Hunter me baleta na bibi ni tamata yadua (raica na iwasewase e 4). E rawa vakacava ni o vukei ira o vakatavulica mera taracake e dua na ivakadinadina ni kilai ira na Kalou ka lomani ira vakayadua? Navuca na ka, vaka-qasenivuli, o rawa ni cakava mo yacovi ira kina o vakatavulica vakayadua voli.
E vakadreta o Peresitedi Hunter na bibi ni veivakatavulici ena ivakaraitaki (raica na iwasewase e 5). Cava na vuna e kaukauwa cake kina na noda ivakaraitaki mai na noda vosa? O sa bau vakalougatataki vakacava mai vua e dua na qasenivuli ka a ivakaraitaki vinaka? E dau vakatavulici ira vakacava na luvedra na ivakaraitaki ni itubutubu?
Na gauna cava o sa bau sotakaya kina na “cakamana levu” e vakamacalataka o Peresitedi Hunter ena iwasewase e 6, vaka qasenivuli se dauvuli? Raitayaloyalotaka eso na qasenivuli ka ra a veivakayarayarataki vinaka ena nomu bula. Na cava a vakavuna mera dua na veivakayarayarataki qaqaco? E rawa vakacava ni da vakatavulica ena kaukauwa levu cake na kosipeli—se ena noda itikotiko, ena dua na kalasi, se ena dua tale na ituvaki?

iVolanikalou Veisemati

Joni 21:15–17; 1 Korinica 12:28; 2 Timoci 3:14–17; 2 Nifai 33:1; Alama 17:2–3; 31:5; V&V 11:21–22; 50:17–22; 88:77–80

Veivuke ni Veivakavulici

Ena tiki ni pepa duidui eso, vola na veitaro mai na icava ni wase se na taro tale eso e veisemati ki na wase. Sureti ira na lewe ni kalasi mera digitaka e dua na taro ka vakasaqara na wase ena ivakavuvuli eso e vukea ni sauma. Kerei ira mera wasea na veika era sa vulica.