’Ia ora na nā Nepal atu°!

Ha’api’i mai nō ni’a i te mau tamari’i a te Metua i te ao ra ’ati a’e te ao nei.

Fa’ahōho’ara’a nā Brenna Vaughan

E fenua Nepal nō Asia Apato’a. Fātata e 30 mirioni ta’ata e ora ra i reira.

Hō’ē reva ta’a ’ē

’O Nepal ana’e te fenua e ’ere te reva i te hō’ē ’oehā ! E mahana ’e e ’āva’e tō ni’a i te reira.

Mou’a Everest

Tei Nepal te mou’a teitei roa a’e o te ao nei, e 8 849 mētera te teitei. Hau atu i te 6 000 ta’ata tei pa’uma i ni’a i te tupu’ai.

Te mau hoa Hindu

Te rahira’a o te ta’ata i Nepal tē pe’e nei i te ha’apa’ora’a ’īnītia. I roto i teie ha’apa’ora’a fa’aro’o, te mau pua’atoro e mau ’ānimara mo’a ïa ’o tē fa’aturahia nei.

Dal Bhat [phuli raiti]

I te mau mahana ato’a e ’amu te ta’ata i te dal (pipi hiri) ’e te bhat (raiti). Pinepine rātou i te ’amu i te tahi atu mau mā’a ’e te reira, mai te pota kāri ’e te pota tāpuruhia.

Te Buka a Moromona

’Ua piahia te Buka a Moromona tā’āto’a nā te reo Nepali, nō te taime mātāmua i te matahiti 2017. ’Ua ’oa’oa roa te mau melo o te ’Ēkālesia !

’Ohipa ri’i

Gatti (ha’uti pae ’ōfa’i)

’A pārahi i ni’a i te repo ’e ’a ha’apurarā e pae ’ōfa’i na’ina’i i mua ia ’outou. ’A rave mai hō’ē ’ōfa’i ’e ’a tāora i ni’a i te tahi ’īniti ri’i. ’A vai ai ’oia i roto i te reva, ’a fa’a’ohipa i te hō’ē ā rima nō te rave mai i te tahi atu ’ōfa’i. I muri iho ’a haru mai i te ’ōfa’i tā ’outou i tāora i ni’a nā roto i te hō’ē ā rima. ’A tāmau noa i te nā reira e tae roa ’ua ’ohi mai ’outou i nā ’ōfa’i e pae. E nehenehe ’outou e ha’uti o ’outou ana’e ’aore rā, ’e te tahi mau hoa !

Tāpura hāmanira’a mā’a

Dal (Tihōpu pipi hiri)

1. Māni’i 1/8 hinu i roto i te hō’ē pāni. Tāpūpū fa’ahu’ahu’a 1 ’ōniāni ’e 2 huero ’ōniāni piropiro ’e e tunu i ni’a i te auahi māmā tau minuti noa.

2. ’A tu’u 1 taepu na’ina’i tete hōpue, te ’ōporo, te re’a, te tīnamo, ’e te re’a tinito. ’A fa’arapu tau minuti.

3. ’A tu’u e 2 maota pipi hiri (tāpuruhia) ’e 4 maota pape.

4. ’A tunu i ni’a i te auahi māmā e 20 minuti ’aore rā e tae roa ’ua marū te mau pipi hiri. Mai te mea e hina’aro ’outou, ’a tāpūpū i te tahi tete nō te tu’u atu i te hope’a.

’Ia pāpū rā ē, e tauturu mai te hō’ē ta’ata pa’ari !

Mana’o ea maita’i

Te mau vāhi rarahi

Te fa’aeara’a i roto i te nātura o te hō’ē ïa rāve’a maita’i roa nō te rave i te fa’a’eta’etara’a tino ’e te fāri’i i te mata’i ’āpī. ’A tāmata i te hāhaere ’aore rā e haere nā ni’a te mou’a ’e tō ’oe ’utuāfare nō te hō’ē ’ohipa ’ārearea ’e te maita’i !