2023
ʻOfeina ʻe he ʻOtuá
Sepitema 2023


“ʻOfeina ʻe he ʻOtuá,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Sepitema 2023.

Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au

1 Kolinitō 11

ʻOfeina ʻe he ʻOtuá

ʻI he palani ʻo e fiefia ʻa e ʻOtuá, ʻoku ʻi ai ha taumuʻa fakalangi ʻa e finemui mo e talavou kotoa pē, ʻoku ʻofeina mo fiemaʻu kimoutolu takitaha.

ʻĪmisi
Ko ʻEletā Kongo mo e toʻu tupú

Fakakaukauloto pe naʻe mei fēfē nai ʻa e mūsiká kapau naʻe ongo tatau ʻa e meʻa lea kotoa pē. Fēfē nai kapau naʻe nota tatau ʻa e foʻi kī kotoa pē ʻi ha piano pe ongo tatau ʻa e leʻo kotoa pē ʻi ha kuaea? Te ne ʻai ke taʻeoli ʻaupito ʻa e mūsiká!

Ko hono fakafiefiá, he ko e meʻa lea fakamūsiká mo e ngaahi leʻo ʻi he kuaeá ʻoku nau kehekehe pē ʻi he ongo mo e tō. ʻOku ʻomi ʻe he ngaahi kī ʻi ha piano ha ngaahi fasi kehekehe, pea ʻoku ʻomi ʻe he ngaahi kuaeá ha ngaahi fakafaʻafaʻahi mālie. ʻOku tānaki atu ʻe he meʻaifi hoane falaniseé (french horn), tupá (tuba), vaioliní mo e nafá ha ongo makehe ki he fakafaʻafaʻahi ʻo ha ʻōkesitulā.

Ngaahi Mālohingá mo e Meʻafoakí

ʻI he mūsiká, ʻoku fiefia ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he ngaahi talēniti, tōʻonga, mo e ngaahi aʻusia kehekehe ʻa ʻEne fānaú takitaha, ʻa ia ko ha ʻofefine mo ha foha ʻofeina. Neongo pe ko e hā ho tūkungá, feituʻu ʻokú ke nofo aí ʻi ha ngaahi fonua, faʻahinga, pe kakai, ʻoku fiefia ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he tuʻunga taʻefakangatangata ʻoku malava ke ke aʻusiá, tuʻunga te ke aʻu ki ai ʻo fakafou ʻi he talangofuá, ʻaloʻofá, mo e ʻofá.

ʻĪmisi
talavou ʻokú ne tā ha kīpooti

ʻI he ʻofa lahi, ʻokú Ne fakaafeʻi koe ke ke fekumi ke ʻiloʻi hoʻo tuʻunga fakalangí pea ke fakahoko hoʻo taumuʻa faka-ʻOtuá. ʻOkú Ne poupouʻi koe ke ke fakatupulaki hoʻo ngaahi meʻafoaki fakalaumālié, ʻulungaanga faka-ʻOtuá, mo e ngaahi meʻa lahi te ke ala fakahokó. ʻOkú Ne foaki kiate koe ha ngaahi faingamālie fakaʻaho ke ke ako ai ke vakai mo tokoniʻi ʻa kinautolu ʻoku mou feohí ʻo hangē ko ia naʻe mei fai ʻe Sīsū Kalaisí.

ʻI he palani fakalangi ʻa e ʻOtuá, ʻoku tau haʻu ai ki he māmaní ʻi ha faʻē mo ha tamai. ʻOku fakatou fiemaʻu kinaua ʻe he ngaahi fāmilí. ʻI he ngāue fakataha ʻa e ongomātuʻá ko ha ongo hoa ngāue potupotutatau, ʻokú na lehilehiʻi mo tokonaki ai maʻa hona ngaahi fāmilí. ʻI hotau ngaahi ʻapí, ʻoku pule ʻa e tamaí mo e husepānití ʻaki ʻa e angavaivai, angamalū, mo e ʻofa taʻe-mālualoi—ko ha ngaahi tuʻunga ʻulungaanga māʻoniʻoni ʻoku fiemaʻu ʻe he houʻeiki tangatá mo e fefiné, ʻi heʻetau ngaahi vā fetuʻutakí kotoa. ʻOku tangi ʻa langi ʻi he taimi ʻoku fai ai ʻe he houʻeiki tangatá pe fefiné, ha ngaohi kovia, pule fakaaoao, pe ko ha faʻahinga fakamālohi ʻi ha faʻahinga vā fetuʻutaki pē. Ko e tuí, faʻa kātaki fuoloá, angavaivaí, mo e ʻilo haohaoá, ʻa e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisi ʻoku tau takitaha fekumi ki aí.

Ko hono moʻoní, ʻoku ʻikai ha taha ʻe haohaoa—naʻa mo ha fāmili. Ko e hā pē ho tūkungá, fakaʻapaʻapaʻi hoʻo ongomātuʻá pea ʻofa ʻi ho fāmilí—ʻa e fāmili ʻokú ke maʻú pea mo e fāmili te ke maʻu ʻi ha ʻahó. ʻE lava ʻe hotau Fakamoʻuí ʻo tokoni atu ke ke maʻu ha mahino, ke ke fakamolemoleʻi, mo fakalotolahiʻi ʻa kinautolu ʻoku mou feohí. ʻI hoʻo fai hoʻo lelei tahá, ʻe tokoniʻi mo fakahinohinoʻi koe ʻe he ʻEikí. Kātaki ʻo manatuʻi, ʻoku fakapapauʻi ʻa hoʻo tuʻunga ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá mo Hono Siasí, ʻe hoʻo ʻulungaanga fakataautahá mo e anga māʻoniʻoni ʻi hono tauhi hoʻo ngaahi fuakava mo e ʻOtuá.

ʻĪmisi
sākalamēnití

Lakanga Fakataulaʻeikí mo e Palani ʻo e ʻOtuá

ʻOku ʻofeina lahi ange mo ʻafioʻi lelei ange kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi heʻetau ʻofa mo ʻetau ʻiloʻi kitautolú. ʻOku foaki mai ʻa ʻEne mafai ʻo e lakanga fakataulaʻeikí ke tāpuekina ʻaki ʻEne fānaú kotoa. ʻOku maʻu ʻe he houʻeiki tangata moʻui taaú ʻa e lakanga fakataulaʻeikí, ka ʻoku ʻikai ko e lakanga fakataulaʻeikí kinautolu. ʻOku akoʻi mai ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni, ko e lakanga fakataulaʻeikí “ʻoku mahuʻinga tatau pē [ki he houʻeiki fafiné] ʻo hangē pē ki he houʻeiki tangatá.” ʻOku ʻoatu ʻe he lakanga fakataulaʻeikí ki he houʻeiki fafiné mo e tangatá ʻa e malava ke “maʻu e … ngaahi koloa fakalaumālie ʻoku ʻa e ʻEikí maʻa ʻEne fānaú.”1

ʻĪmisi
talavou mo ha finemui ʻi ha komipiuta

Ko e Ngāue Fakatahá

ʻI he Siasi ʻo e ʻEikí, ʻoku tau akonaki ʻi ha fealēleaʻaki ʻi heʻetau ngāue fakatahá. ʻI heʻetau ngaahi fealēleaʻakí, ʻoku fekumi ʻa e kau takí ki ha ngaahi fakakaukau mei he taha kotoa, kau ai ʻa e kau finemuí mo e kau talavoú. ʻI he tūkunga takitaha, ʻoku tau aʻusia ha ngaahi fili lelei ange pea mo ha lavameʻa lahi ange ʻi he ngāue ʻa e ʻEikí, ʻi heʻetau fakamahuʻingaʻi e tokoni e tokotaha kotoa mo e ngāue fakatahá, ko e ngaahi tokoua mo e tuofāfine ʻi Heʻene ngāué.

ʻI hotau ngaahi uōtí mo e ngaahi koló, ʻoku tataki ʻe he kau finemuí mo e kau talavoú ʻa e ngaahi kalasí mo e ngaahi kōlomú. ʻI he fealēleaʻaki ʻa e toʻu tupú ʻi he uōtí, ʻoku tokoniʻi fakataha ʻe heʻetau kau taki ʻi he toʻu tupú, ke fakafehokotaki ʻa e toʻu tupu takitaha mo langi, mo ʻetau kau taki ʻi he Siasí, mo e kau toʻu tupu kehé. ʻI he hoko ʻetau kau talavoú mo e kau finemuí ko ha kau hoa ngāue mo e kakai lalahí, ʻoku tokoni mo faitāpuekina ai ha niʻihi tokolahi. ʻI heʻetau ngāue tokoní, ʻoku tau uouangataha ai.

ʻĪmisi
kau talavou mo ha kau finemui ʻokú nau ngāue fakataha

Ko ha tāpuaki ia ke ngāue ʻa e kau talavoú mo e kau finemuí ko ha kau fakamoʻoni ʻo e ngaahi ouau ʻo e ongoongolelei kuo fakafoki maí. Ko kimoutolu ʻa e kau fakamoʻoni ki he ngaahi papitaisó, ʻi he papitaiso ki he niʻihi moʻuí mo e papitaiso ki he ngaahi kuí ʻi he temipalé. ʻOku mou ngāue foki ʻi ha ngaahi feituʻu kehe ʻi he fale ʻo e ʻEikí.

Ngaahi Tāpuaki ʻo e Fuakava mo e ʻOtuá

ʻOku fakahoko fakafoʻituitui ʻe he finemui mo e talavou takitaha ha ngaahi fuakava toputapu mo e ʻOtuá. ʻI hono tauhi totonú, ʻoku ʻomi ai ʻe heʻetau ngaahi fuakava mo e ʻOtuá ʻa ʻEne ngaahi tāpuaki—ʻoku mahulu hake ʻi he meʻa te tau mafakakaukauá. ʻE lava ke fakamaʻa ʻe heʻetau ngaahi fuakava mo e ʻOtuá, ʻa ʻetau ngaahi holí mo e ngāué. ʻE lava ke tokoni ʻetau ngaahi fuakavá mo e Fakalelei ʻo Kalaisí ke tau hoko ko ha fānau ʻa e ʻOtuá—loto-fakatōkilalo, faʻa kātaki, fonu ʻi he ʻofa (vakai Mōsaia 3:19). Ko e meʻa kotoa pē ʻoku tau fai ʻoku kamata ʻia Sīsū Kalaisi. ʻOku tau tomuʻa fili Ia ʻi he kotoa ʻo ʻetau ngaahi filí, pea ʻoku tau fakamuʻomuʻa Ia ʻi he ngaahi fili kotoa pē ʻoku tau fai.

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Vakai ki he Fakamoʻuí

Te ke lava ʻo aʻusia ha ngaahi ongo fiefia mo māfana ʻi ho lotó ʻi hoʻo fokotuʻu ʻa Sīsū Kalaisi ko e uho ʻo hoʻo ako ʻa e ongoongoleleí, ngāue tokoní, ngaahi ʻekitivitií, mo e fakalakalaka fakatāutahá pea ʻi hoʻo fili ʻa e leleí. ʻE lava ke fakafiefia mo lavameʻa hoʻo ngaahi ngāue ʻoku fakatefito ʻia Kalaisí, ʻi hoʻo tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé ʻi he manavaʻofa mo e ʻofa moʻoní.

ʻOku hoko ha ngaahi meʻa fakaofo ʻi he taimi ʻoku ʻofa ai ʻa e kau talavoú mo e kau finemuí ki he ʻEikí mo ngāue fakataha ʻi he uouangataha mo e faaitaha. ʻOku moʻoni ʻeni ʻi he seminelí, ngaahi ʻekitivitī angamaheni ʻa e toʻu tupú, mo e KFT.

ʻĪmisi
finemui

ʻOku fakaafeʻi mai ʻe heʻetau Tamai Hēvaní ʻa e kau finemui mo e kau talavou kotoa pē ʻi he ʻofa taʻefakangatangata, “ke nau haʻu kiate ia ʻo maʻu ʻi heʻene angaleleí; pea ʻoku ʻikai te ne taʻofi ha tokotaha ʻoku haʻu kiate ia” (2 Nīfai 26:33).

ʻOku ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻiate koe. Te na tokoniʻi mo tāpuekina koe ke ke fiefia moʻoni. Kātaki ʻo ʻuluaki fili hotau Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí. Falala ki he ʻOtuá pea hoko ʻo taha ʻia Sīsū Kalaisi mo kinautolu ʻoku mou feohí. ʻI hoʻo hoko ko ha fānau ʻofeina ʻa e ʻOtuá, te ke lava ʻo fakafehokotaki mo kau ʻi he tukui kolo ʻo e Kau Māʻoniʻoní ʻa ia ko Hono Siasi kuo fakafoki maí—Ko e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. ʻOku fiemaʻu koe mo e tuʻunga te ke aʻusiá ʻi he māmani ʻo e ʻaho ní. Ko ha liliu lahi ʻe lava ke ke fai ʻi ho fāmilí, ʻi Hono Siasi kuo fakafoki maí, pea ʻi he māmaní.

ʻOku malava ʻa e ngaahi meʻa lelei kotoa pē ʻia Sīsū Kalaisi. ʻE hoko ʻa e ngaahi meʻa moʻoni kotoa pē ʻia Sīsū Kalaisi, ʻi he taimi mo e founga ʻa e ʻOtuá. ʻI heʻeku hoko ko e taha ʻo ʻEne kau fakamoʻoni makehé, ʻoku ou fakamoʻoni mo palōmesi atu.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Russell M. Nelson, “Ngaahi Koloa Fakalaumālie,” konifelenisi lahi ʻOkatopa 2019 (Ensign pe Liahona, Nōvema 2019, 77).

Paaki