Γενική Συνέλευση
Μεταστροφή στο θέλημα του Θεού
Γενική συνέλευση Απριλίου 2022


13:27

Μεταστροφή στο θέλημα του Θεού

Η προσωπική μεταστροφή μας περιλαμβάνει την ευθύνη να διαδίδουμε το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού στον κόσμο.

Είμαι ευγνώμων για τη δυνατή προφητική κλήση του Προέδρου Ράσσελ Νέλσον στην ιεραποστολική υπηρέτηση και τα εμπνευσμένα ιεραποστολικά μηνύματα του Προέδρου Ράσσελ Μπάλλαρντ και του Πρεσβυτέρου Μάρκου Αϊδουκαΐτη σήμερα.

Μία ιεραποστολική ανάθεση στη Μεγάλη Βρετανία στα τέλη του περασμένου έτους μού επέτρεψε να συλλογισθώ τα πολύτιμα πνευματικά γεγονότα που ήταν θεμελιώδη για την απόφασή μου να υπηρετήσω ως ιεραπόστολος1. Όταν ήμουν 15 ετών, ο αγαπημένος μου μεγαλύτερος αδελφός, Τζο, ήταν 20 ετών – η ηλικία επιλεξιμότητας τότε για να υπηρετήσει μία ιεραποστολή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξαιτίας της σύγκρουσης στην Κορέα, επιτρεπόταν σε πολύ λίγους να υπηρετήσουν. Μόνον ένας μπορούσε να κληθεί από κάθε τομέα ανά έτος2. Ήταν έκπληξη, όταν ο επίσκοπός μας ζήτησε από τον Τζο να διερευνήσει αυτήν τη δυνατότητα με τον πατέρα μας. Ο Τζο ετοίμαζε αιτήσεις για την ιατρική σχολή. Ο πατέρας μας, ο οποίος δεν ήταν ενεργός στην Εκκλησία, είχε κάνει οικονομικές προετοιμασίες για να τον βοηθήσει και δεν ήταν υπέρ ο Τζο να πάει σε ιεραποστολή. Ο μπαμπάς πρότεινε ότι ο Τζο θα μπορούσε να κάνει περισσότερο καλό πηγαίνοντας στην ιατρική σχολή. Ήταν ένα τεράστιο ζήτημα στην οικογένειά μας.

Σε μία αξιοσημείωτη συζήτηση με τον σοφό και υποδειγματικό μεγαλύτερο αδελφό μου, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η απόφασή του για το αν θα υπηρετούσε μία ιεραποστολή και θα καθυστερούσε τη μόρφωσή του εξηρτάτο από τρεις ερωτήσεις: (1) Είναι ο Ιησούς Χριστός θεϊκός; (2) Είναι το Βιβλίο του Μόρμον ο λόγος του Θεού; Και (3) είναι ο Τζόζεφ Σμιθ ο Προφήτης της Αποκατάστασης; Εάν η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις ήταν ναι, ήταν ξεκάθαρο ότι ο Τζο μπορούσε να κάνει περισσότερο καλό μεταφέροντας το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού στον κόσμο από το να γίνει ιατρός νωρίτερα3.

Εκείνη τη νύκτα προσευχήθηκα ένθερμα και με πραγματική πρόθεση. Το Πνεύμα, με έναν αναμφισβήτητα δυνατό τρόπο, μου επιβεβαίωσε ότι η απάντηση και στις τρεις αυτές ερωτήσεις ήταν ναι. Αυτό ήταν ένα επιδραστικό γεγονός για μένα. Συνειδητοποίησα ότι κάθε απόφαση που θα έπαιρνα για το υπόλοιπο της ζωής μου θα επηρεαζόταν από αυτές τις αλήθειες. Επίσης ήξερα ότι θα υπηρετούσα μία ιεραποστολή, αν μου δινόταν η ευκαιρία. Σε μια ζωή υπηρετήσεως και πνευματικών εμπειριών, έχω καταλάβει ότι η αληθινή μεταστροφή είναι το αποτέλεσμα της συνειδητής αποδοχής του θελήματος του Θεού, και ότι μπορούμε να καθοδηγούμεθα στις πράξεις μας από το Άγιο Πνεύμα.

Είχα ήδη μαρτυρία για τη θειότητα του Ιησού Χριστού ως Σωτήρος του κόσμου. Εκείνη τη νύκτα έλαβα μια πνευματική μαρτυρία για το Βιβλίο του Μόρμον4 και τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ.

Ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν όργανο στα χέρια του Κυρίου

Η μαρτυρία σας θα ενδυναμωθεί, όταν γνωρίζετε στην καρδιά σας μέσω των προσευχών σας ότι ο Προφήτης Τζόζεφ Σμιθ ήταν όργανο στα χέρια του Κυρίου. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων οκτώ ετών, μία από τις αναθέσεις μου στους Δώδεκα Αποστόλους ήταν να επανεξετάσω και να διαβάσω όλα τα αξιόλογα έγγραφα και αρχεία του Τζόζεφ Σμιθ και η έρευνα που οδήγησε στην έκδοση των τόμων των Αγίων5. Η μαρτυρία μου και ο θαυμασμός μου για τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ ενισχύθηκαν και μεγάλωσαν σημαντικώς μετά την ανάγνωση των εμπνευσμένων λεπτομερειών της ζωής του και της προκαθορισμένης προφητικής διακονίας του.

Η μετάφραση του Βιβλίου του Μόρμον από τον Τζόζεφ με το χάρισμα και τη δύναμη του Θεού ήταν θεμελιώδης για την Αποκατάσταση6. Το Βιβλίο του Μόρμον είναι εσωτερικά συνεπές, όμορφα γραμμένο και περιέχει τις απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα της ζωής. Είναι άλλη μία μαρτυρία για τον Ιησού Χριστό. Καταθέτω μαρτυρία ότι ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν ενάρετος, γεμάτος πίστη και όργανο στα χέρια του Κυρίου για να φέρει στο φως το Βιβλίο του Μόρμον.

Οι αποκαλύψεις και τα γεγονότα που καταγράφονται στο Διδαχή και Διαθήκες παρέχουν τα κλειδιά, τις διατάξεις και τις διαθήκες που είναι απαραίτητες για τη σωτηρία και την υπερύψωση. Διατυπώνουν όχι μόνον τα απαραίτητα στοιχεία για την ίδρυση της Εκκλησίας, αλλά επίσης παρέχουν βαθιά διδαχή που μας επιτρέπει να καταλάβουμε τον σκοπό της ζωής και μας δίνει μία αιώνια προοπτική.

Ένα από τα πολυάριθμα παραδείγματα του προφητικού ρόλου του Τζόζεφ Σμιθ βρίσκεται στο 76ο τμήμα του Διδαχή και Διαθήκες. Είναι μία ρητή καταγραφή του οράματος των ουρανών, συμπεριλαμβανομένων βασιλείων δόξας, τα οποία ευλογήθηκαν να λάβουν ο Προφήτης Τζόζεφ και ο Σίδνεϋ Ρίγκντον στις 16 Φεβρουαρίου 1832. Εκείνη την εποχή, η μεγάλη πλειονότης των εκκλησιών δίδασκε ότι η Εξιλέωση του Σωτήρος δεν θα παρείχε σωτηρία στους περισσότερους ανθρώπους. Πίστευαν ότι μερικοί θα σώζονταν και η μεγάλη πλειονότης θα ήταν καταδικασμένοι στην κόλαση και σε καταδίκη, μαζί με ατελείωτους βασανισμούς «της πιο απαίσιας και ανείπωτης εντάσεως»7.

Η αποκάλυψη που περιέχεται στο 76ο τμήμα παρέχει ένα ένδοξο όραμα για τους βαθμούς δόξας, όπου η ευρεία πλειονότης των τέκνων του Επουράνιου Πατέρα που ήταν γενναία στην προγήινη κατάστασή τους είναι βαθιά ευλογημένη μετά την τελική κρίση8. Το όραμα των τριών βαθμών δόξας, ο χαμηλότερος εκ των οποίων «ξεπερνά κάθε διάνοια»9, είναι μία άμεση διάψευση της τότε ισχυρής αλλά εσφαλμένης διδαχής ότι η πλειονότης θα ήταν καταδικασμένη στην κόλαση και σε καταδίκη.

Αν συνειδητοποιήσετε ότι ο Τζόζεφ Σμιθ ήταν μόλις 26 ετών, είχε περιορισμένη μόρφωση και ελάχιστη ή καθόλου επαφή με τις κλασικές γλώσσες από τις οποίες μεταφράσθηκε η Βίβλος, ήταν πραγματικά ένα όργανο στα χέρια του Κυρίου. Στο 17ο εδάφιο του τμήματος 76, εμπνεύσθηκε να χρησιμοποιήσει τη λέξη αδίκων αντί για καταδίκης που χρησιμοποιήθηκε στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη στα Αγγλικά10.

Είναι ενδιαφέρον που 45 χρόνια αργότερα ένας ηγέτης της Αγγλικανικής εκκλησίας και ακαδημαϊκώς διαπιστευμένος λόγιος11, ο Φρέντερικ Φάρραρ, ο οποίος έγραψε το The Life of Christ12, υποστήριξε ότι ο ορισμός της καταδίκης στην έκδοση Βασιλέως Ιακώβου της Βίβλου ήταν αποτέλεσμα μεταφραστικών λαθών από τα Εβραϊκά και τα Ελληνικά στα Αγγλικά13.

Στις ημέρες μας, πολλοί έχουν υιοθετήσει την έννοια ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν συνέπειες για την αμαρτία. Υποστηρίζουν την άνευ όρων επιδοκιμασία της αμαρτίας χωρίς μετάνοια. Η αποκεκαλυμμένη διδαχή μας όχι μόνο καταρρίπτει την ιδέα ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα καταδικάζονταν αιωνίως στην κόλαση και την καταδίκη, αλλά επίσης καθορίζει ότι η προσωπική μετάνοια είναι μια προστεταγμένη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος κοινωνός της Εξιλεώσεως του Σωτήρος και να κληρονομήσει το επουράνιο βασίλειο14. Καταθέτω μαρτυρία ότι Τζόζεφ Σμιθ ήταν πράγματι ένα όργανο στα χέρια του Κυρίου για την εμφάνιση της Αποκαταστάσεως του Ευαγγελίου Του!

Χάριν της Αποκαταστάσεως του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού, καταλαβαίνουμε τη σπουδαιότητα τόσο της μετάνοιας όσο και των «έργ[ων] χρηστότητας»15. Κατανοούμε τη συντριπτική σημασία της Εξιλεώσεως του Σωτήρος και των σωτήριων διατάξεων και διαθηκών Του, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που τελούνται στον ναό.

Τα «έργα χρηστότητας» προέρχονται από τη μεταστροφή και είναι καρποί της. Η αληθινή μεταστροφή πραγματοποιείται από τη συνειδητή αποδοχή και δέσμευση να ακολουθούμε το θέλημα του Θεού16. Το πλήθος των συνεπειών και των ευλογιών που ρέουν από τη μεταστροφή είναι η αληθινή και μόνιμη ειρήνη και η προσωπική διαβεβαίωση της τελικής ευτυχίας15 – παρά τις θύελλες αυτής της ζωής.

Η μεταστροφή στον Σωτήρα αλλάζει έναν φυσικό άνθρωπο σε ηγιασμένο, αναγεννημένο, εξαγνισμένο άτομο – ένα νέο κτίσμα εν Χριστώ Ιησού18.

Πολλοί κρατούνται μακριά από την αλήθεια, διότι δεν ξέρουν πού να την βρουν

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τη μεταστροφή; Στη φυλακή Λίμπερτυ ο Προφήτης Τζόζεφ σημείωσε ότι πολλοί «έχουν κρατηθεί μακριά από την αλήθεια γιατί δεν ξέρουν πού να την βρουν»19.

Στον πρόλογο του Κυρίου στο Διδαχή και Διαθήκες, για εμάς διατυπώθηκε μία γενική έποψη του σκοπού του Κυρίου. Δήλωσε: «Επομένως, εγώ ο Κύριος, γνωρίζοντας την καταστροφή που πρόκειται να επέλθει επάνω στους κατοίκους της γης, κάλεσα τον υπηρέτη μου Τζόζεφ Σμιθ, τον νεότερο, και του μίλησα από τους ουρανούς και του έδωσα εντολές». Δίδει οδηγίες περαιτέρω: «Ώστε η πληρότητα του Ευαγγελίου μου να προκηρυχθεί από τους αδύναμους και απλούς έως τα πέρατα του κόσμου»20. Αυτό περιλαμβάνει τους ιεραποστόλους πλήρους απασχόλησης. Αυτό περιλαμβάνει τον καθέναν από εμάς. Αυτό θα πρέπει να είναι μια εις βάθος εστίαση για όλους όσοι έχουν ευλογηθεί με τη μεταστροφή στο θέλημα του Θεού. Ο Σωτήρας μας προσκαλεί με χάρη να είμαστε η φωνή και τα χέρια Του21. Η αγάπη του Σωτήρος θα είναι το φως που θα μας καθοδηγεί. Ο Σωτήρας δίδαξε τους μαθητές Του: «Kαθώς, λοιπόν, πορευτείτε, να κάνετε μαθητές όλα τα έθνη»22. Και προς Τζόζεφ Σμιθ διεκήρυξε: «Να κηρύξετε το ευαγγέλιό μου σε κάθε πλάσμα που δεν το έχει λάβει»23.

Μία εβδομάδα μετά την αφιέρωση του Ναού του Κίρτλαντ στις 3 Απριλίου 1836, που ήταν Κυριακή του Πάσχα και επίσης το εβραϊκό Πάσχα, ο Κύριος ενεφανίσθη σε ένα μεγαλοπρεπές όραμα στον Τζόζεφ και τον Όλιβερ Κάουντερυ. Ο Κύριος απεδέχθη τον ναό και διακήρυξε: «Και τούτο είναι η αρχή της ευλογίας που θα ξεχυθεί επάνω στα κεφάλια του λαού μου»24.

Αφού τελείωσε αυτό το όρμα, ο Μωυσής ενεφανίσθη και «παρέδωσε τα κλειδιά της συνάθροισης του Ισραήλ από τα τέσσερα κομμάτια της γης, και της οδήγησης των δέκα φύλων από τη χώρα του βοριά»25.

Ο Πρόεδρος Ράσσελ Νέλσον, ο αγαπημένος μας προφήτης σήμερα που κατέχει τα ίδια κλειδιά, δίδαξε σήμερα το πρωί: «Εσείς οι νέοι άνδρες έχετε διαφυλαχθεί για αυτήν την εποχή κατά την οποία λαμβάνει χώρα η υπεσχημένη συνάθροιση του Ισραήλ. Καθώς υπηρετείτε ιεραποστολές, παίζετε καθοριστικό ρόλο σε αυτό το άνευ προηγουμένου γεγονός!»26

Για να γίνει μέρος του εαυτού μας η εντολή του Σωτήρος να διαδώσουμε το Ευαγγέλιο, πρέπει να μεταστραφούμε στο θέλημα του Θεού. Πρέπει να αγαπούμε τον πλησίον μας, να διαδίδουμε το αποκατεστημένο Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού και να προσκαλούμε όλους να έλθουν και να δουν. Ως μέλη της Εκκλησίας, αγαπούμε την απόκριση του Προφήτη Τζόζεφ στον Τζων Γουέντγουορθ, τον εκδότη της εφημερίδος Chicago Democrat, το 1842. Ζητούσε πληροφορίες για την Εκκλησία. Ο Τζόζεφ ολοκλήρωσε την απάντησή του χρησιμοποιώντας το «Πρότυπο της Αλήθειας» ως πρόλογο των δεκατριών Άρθρων της Πίστεως. Το πρότυπο μεταφέρει, με περιεκτικό τρόπο, αυτό που πρέπει να επιτευχθεί:

«Κανένα ανίερο χέρι δεν μπορεί να σταματήσει την πρόοδο του έργου. Οι διωγμοί μπορεί να μαίνονται, οι όχλοι μπορεί να συνεργάζονται, οι στρατιές μπορεί να συγκεντρώνονται, η συκοφαντία μπορεί να δυσφημίζει, αλλά η αλήθεια του Θεού θα ξεπροβάλει θαρραλέα, ευγενώς και ανεξάρτητη, μέχρις ότου διαπεράσει κάθε ήπειρο, επισκεφθεί κάθε περιοχή, σαρώσει κάθε χώρα και ακουστεί σε κάθε αφτί, μέχρις ότου οι σκοποί του Θεού επιτευχθούν και ο Μεγάλος Ιεχωβά θα πει ότι το έργο έχει γίνει»27.

Αυτή ήταν η ξεκάθαρη κλήση για γενεές των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, ειδικά για τους ιεραποστόλους. Στο πνεύμα του «Προτύπου της Αλήθειας», είμαστε ευγνώμονες που εν μέσω μιας παγκόσμιας πανδημίας, πιστοί ιεραπόστολοι έχουν διαδώσει το Ευαγγέλιο. Ιεραπόστολοι, σας αγαπούμε! Ο Κύριος ζητεί από τον καθέναν μας να διαδώσει το Ευαγγέλιό Του με λόγια και πράξεις. Η προσωπική μεταστροφή μας περιλαμβάνει την ευθύνη να διαδίδουμε το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού στον κόσμο.

Οι ευλογίες της διαδόσεως του Ευαγγελίου περιλαμβάνουν την αύξηση της μεταστροφής μας στο θέλημα του Θεού και να αφήσουμε τον Θεό να επικρατήσει στη ζωή μας28. Ευλογούμε άλλους να βιώσουν μία «μεγάλη αλλαγή» στην καρδιά29. Υπάρχει πράγματι αιώνια χαρά, όταν βοηθούμε να φέρουμε ψυχές προς τον Χριστό30. Το έργο της μεταστροφής του εαυτού κάποιου και των άλλων είναι το ευγενές έργο31. Δίδω μαρτυρία για αυτό στο όνομα του Ιησού Χριστού, αμήν.

Σημειώσεις

  1. Υπηρέτησα στη Βρετανική Ιεραποστολή από την 1η Σεπτεμβρίου 1960 έως την 1η Σεπτεμβρίου 1962.

  2. Οι υπόλοιποι νέοι έπρεπε να είναι διαθέσιμοι για τη στράτευση.

  3. Μετά την επιστροφή του Τζο από την ιεραποστολή του, απεφοίτησε από την ιατρική σχολή και υπηρέτησε ως επιτυχημένος ιατρός. Η ιεραποστολή του τον προετοίμασε επίσης να γίνει επίσκοπος, πρόεδρος πασσάλου, περιφερειακός αντιπρόσωπος και πρόεδρος ιεραποστολής.

  4. Βλέπε Μορόνι 10:4. Είχα ήδη διαβάσει το Βιβλίο του Μόρμον. Με τη σοβαρότητα αυτού του θέματος στην οικογένειά μας, προσευχόμουν με πραγματική πρόθεση.

  5. Βλέπε Άγιοι: Η ιστορία της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού τις Τελευταίες Ημέρες, 1ος τόμος, Το πρότυπο της αλήθειας, 1815-1846 (2018) και 2ος τόμος, No Unhallowed Hand, 1846-1893 (2020).

  6. Η μετάφραση άρχισε στις 7 Απριλίου 1829 και ολοκληρώθηκε περί την πρώτη Ιουλίου 1829. Είναι αξιοσημείωτο που μελετούμε τα γεγονότα που περιβάλλουν τη μετάφραση. Εξετίμησα ιδιαιτέρως που διάβασα το χειρόγραφο του τυπογράφου και το πρωτότυπο χειρόγραφο του Βιβλίου του Μόρμον, τα οποία εξεδόθησαν ως 3ος και 5ος τόμος στη σειρά Αποκαλύψεις και Μεταφράσεις από το Τα έγγραφα τού Τζόζεφ Σμιθ. Είναι και οι δύο τόμοι-ορόσημα.

  7. Φρέντερικ Φάρραρ, Eternal Hope: Five Sermons Preached in Westminster Abbey, November, and December 1877 (1892), xxii.

  8. Το όραμα περιλαμβάνει εκείνους που δεν μαθαίνουν για τον Χριστό σε αυτήν τη ζωή, παιδιά που πεθαίνουν πριν από την ηλικία της υπευθυνότητας και εκείνους που δεν έχουν κατανόηση.

  9. Διδαχή και Διαθήκες 76:89.

  10. Βλέπε Κατά Ιωάννην 5:29.

  11. Ο Φάρραρ εμορφώθη στο King’s College, στο Λονδίνο και στο Trinity College, στο Καίμπριτζ. Ήταν κληρικός της Εκκλησίας της Αγγλίας (αγγλικανός), αρχιδιάκονος του Αββαείου του Γουεστμίνστερ, κοσμήτωρ του καθεδρικού ναού Καντέρμπερυ και ιερέας του Βασιλικού Οίκου.

  12. Βλέπε Frederic W. Farrar, The Life of Christ (1874).

  13. Βλέπε Φάρραρ, Eternal Hope, xxxvi-xxxvii. Ο Φρέντερικ Φάρραρ ένιωσε υποχρεωμένος να διορθώσει τις διδασκαλίες για την καταδίκη και την κόλαση. Διακήρυξε σθεναρώς αυτό που ονόμασε «απλά, αναντίρρητα και αδιάσειστα γεγονότα… Το ρήμα “καταδικάζω” και τα ομόρριζά του δεν απαντούν ούτε μια φορά στην Παλαιά Διαθήκη. Καμία λέξη που να μεταφέρει κάποιο τέτοιο νόημα δεν απαντά στην Καινή Διαθήκη στα Ελληνικά». Συνεχίζει εξηγώντας ότι η λέξη καταδίκη είναι μία «σοβαρή εσφαλμένη μετάφραση… [και] διαστρέφει και επισκιάζει το αληθινό νόημα των δηλώσεων του Κυρίου μας» (Eternal Hope, xxxvii). Ο Φάραρ επεσήμανε επίσης τη συντριπτική εκδήλωση ενός στοργικού Πατέρα στους Ουρανούς σε όλη την Αγία Γραφή ως πρόσθετη απόδειξη ότι οι ορισμοί της κολάσεως και της καταδίκης που χρησιμοποιούνται στην αγγλική μετάφραση ήταν λανθασμένοι (βλέπε Eternal Hope, xiv-xv, xxxiv, 93-. Βλέπε, επίσης, Κουέντιν Κουκ, «Το σχέδιο του Πατέρα μας-αρκετά μεγάλο για όλα τα τέκνα Του», Λιαχόνα, Μάιος 2009, 36).

  14. Η σχέση μεταξύ της μετάνοιας και της Εξιλεώσεως διατυπώνεται στο Διδαχή και Διαθήκες 19:15-18, 20. Επιπροσθέτως, η ατελείωτη τιμωρία διευκρινίζεται στο Διδαχή και Διαθήκες 19:10-12.

  15. Διδαχή και Διαθήκες 59:23.

  16. Βλέπε Μωσίας 27:25, Διδαχή και Διαθήκες 112:13. Βλέπε, επίσης, Ντέιλ Μίλλερ, “Bringing Peace and Healing to Your Soul”, Λιαχόνα, Νοε 2004, 12-14.

  17. Βλέπε Μωσίας 2:41.

  18. Βλέπε Ντάλλιν Όουκς, “The Challenge to Become”, Ensign, Νοε 2000, 33. Λιαχόνα, Ιαν 2001, 41. Βλέπε, επίσης, Προς Κορινθίους Β΄ ́ 5:17. Bible Dictionary, “Conversion”.

  19. Διδαχή και Διαθήκες 123:12.

  20. Διδαχή και Διαθήκες 1:17, 23.

  21. Εάν αυτή είναι η επιθυμία μας, «καλ[ούμαστε] στο έργο» (Διδαχή και Διαθήκες 4:3· βλέπε, επίσης, Τόμας Μόνσον: «Κεκλημένοι στο έργο», Λιαχόνα, Ιούνιος 2017, 4-5).

  22. Κατά Ματθαίον 28:19.

  23. Διδαχή και Διαθήκες 112:28.

  24. Διδαχή και Διαθήκες 110:10.

  25. Διδαχή και Διαθήκες 110:11.

  26. Βλέπε Ράσσελ Νέλσον, «Κηρύττοντας το Ευαγγέλιο της ειρήνης», Λιαχόνα, Μάιος 2022, 6 -7. Βλέπε, επίσης, Ράσσελ Νέλσον “Hope of Israel” (παγκόσμια πνευματική συγκέντρωση για νέους, 3 Ιουνίου 2018), ChurchofJesusChrist.org.

  27. Διδασκαλίες των Προέδρων της Εκκλησίας: Τζόζεφ Σμιθ (2007), 444.

  28. Βλέπε Ράσσελ Νέλσον, «Ας επικρατήσει ο Θεός», Λιαχόνα, Νοε 2020, 92-95.

  29. Άλμα 5:14.

  30. Βλέπε Διδαχή και Διαθήκες 18:15. Βλέπε, επίσης, Ιακώβου 5:19-20.

  31. Βλέπε Άλμα 26:22, Διδαχή και Διαθήκες 18:13-16, Βλέπε, επίσης, Bible Dictionary, “Conversion”.