Kag Nagtinguha Sila sa Pagtan-aw Kon Sin-o si Jesus

Ni Elder James W. McConkie III

Sang Kapitoan

Nagasaksi ako nga si Jesus buhi, nga kilala Niya kita, kag nga Sia may gahum sa pagpang-ayo, sa pagpabag-o, kag sa pagpatawad.

Mga kauturan, kag kaabyanan, sang 2013 ako kag ang akon asawa nga si Laurel, gintawag nga magserbisyo bilang mga lider sa misyon sa Czech/Slovak Mission. Ang amon apat ka kabataan nagserbisyo upod sa amon.¹ Ginbugayan kami bilang isa ka pamilya sang maalam nga mga misyonero kag sang dalayawon nga mga santos nga Czech kag Slovak. Palangga namon sila.

Sang magsulod ang amon pamilya sa patag sang misyon, isa ka gintudlo ni Elder Joseph B. Wirthlin ang nadala namon. Sa pamulongpulong nga gintig-ulohan “Ang Dakong Sugo,” si Elder Wirthlin nagpamangkot, “Ginahigugma bala ninyo ang Ginuo?” Ang iya laygay sa aton nga magasabat sing huo simple lang kag maalamon: “Maghinguyang sang oras upod sa Iya. Pamalandungi ang Iya mga pulong. Itakod ang Iya gota sa inyo. Tinguhai nga maintiendihan kag magtuman.”² Si Elder Wirthlin dayon nagpromisa sang nagapabag-o nga mga bugay sa ila nga luyag maghatag sang panahon kag lugar sa ila kabuhi kay Jesucristo.³

Ginbaton namon ang laygay ni Elder Wirthlin kag nagpromisa nga himuon ini. Upod sang amon mga misyonero, naghinguyang kami sang dugang nga inoras upod kay Jesus paagi sa pagtuon sang Mateo, Marcos, Lucas, kag Juan sang Bag-ong Katipan kag 3 Nefi sang Libro ni Mormon. Sa katapusan sang tagsa ka pangmisyonaryo nga miting, ginabalikan namon pirme ang ginatawag namon nga “Lima ka Ebanghelyo”⁴ nga nagabasa, nagahambalanay, nagabinagbinag, kag nagatuon parte kay Jesus.

Para sa akon, para kay Laurel, kag para sa amon mga misyonero, ang paghatag sang oras upod kay Jesus sa balaan nga mga kasulatan nagpabag-o sang tanan. Nakaangkon kami sang mas madalom nga pag-apresyar sa kon sin-o Sia kag kon ano ang importante sa Iya. Ginbinagbinag namon kon paano Sia nagtudlo, ano ang Iya gintudlo, ang mga pamaagi nga Sia nagpakita sang pagpalangga, ano ang Iya ginhimo para magpakamaayo kag mag-alagad, ang Iya mga milagro, paano Niya gin-atubang ang pagluib, ano ang Iya ginhimo sa mga mabudlay nga mga emosyon sang tawo, ang Iya mga titulo kag mga ngalan, paano Sia nagpamati, paano Niya ginsolbar ang mga kinagamo, ang kalibutan sa diin Sia nagkabuhi, ang Iya mga paanggid, paano Niya ginpalig-on ang pag-isa kag kaayo, ang Iya ikasarang sa pagpatawad kag pagpang-ayo, ang Iya mga sermon, ang Iya mga pangamuyo, ang Iya nagabayad-sala nga sakripisyo, ang Iya Pagkabanhaw, ang Iya ebanghelyo.

Masami pamatyag naton pareho kita kay Zaqueo nga “putot” nga nagdalagan agud magsaka sa kahoy nga sicomoro sang nag-agi si Jesus sa Jerico, tungod sa paglaragway ni Lucas, “nagtinguha [kita] sa pagtan-aw kon sin-o si Jesus.”⁵ Indi sia ang Jesus nga luyag ukon ginahandum naton, kundi ang Jesus kon sin-o gid Sia sadto kag karon.⁶ Pareho sang ginpromisa ni Elder Wirthlin, natun-an namon sa pinakatunay nga paagi nga “ang ebanghelyo ni Jesucristo ebanghelyo nga nagapabag-o. Ginabaton kita sini bilang mga lalaki kag babayi sang kalibutan kag ginapadalisay kita agud mangin mga lalaki kag mga babayi para sa walay katapusan.”⁷.

Mga espesyal yadto nga panahon. Natun-an namon nga magpati nga “sa Dios walay bisan ano nga indi mahimo.”⁸ Ang sagrado nga mga kahapunanon sa Prague, Bratislava, ukon Brno, nga ginaeksperiyensya ang gahum kag realidad ni Jesus, nagapadayon nga mabatyagan sa bilog namon nga kabuhi.

Masami namon ginatun-an ang Marcos 2:1–12. Ang estorya dira makakumbinsi. Luyag ko basahon ang bahin sini direkta halin sa Marcos, kag dayon ipaambit ini suno sa akon pag-intiendi matapos ang maid-id nga pagtuon kag paghinambalanay upod sang amon mga misyonero kag iban pa.⁹

“Kag sang nagsulod liwat si [Jesus] sa Capernaum sa tapus sang pila ka adlaw; ginsugid nga yadto sia sa balay.

“Kag madamo ang nagtililipon, sa bagay nga wala na sing duog sa ila, wala, bisan pa malapit sa ganhaan: kag ginwali niya ang pulong sa ila.

“Kag nag-abot sila, nga nagadala sa iya sang tawo nga paralitiko, nga ginyayongan sang apat.

“Kag sang indi sila makapalapit sa iya bangud sang kadam-an, ginguhaban nila ang atop nayon sa iya; kag sang naguhaban na, gintunton nila ang higdaan nga ginahamyangan sang paralitiko.

“Sang nakita ni Jesus ang ila pagtuo, nagsiling sia sa paralitiko, “Anak ko, ginapatawad ang imo mga sala.”

Pagkatapos nga makigsugilanon sa pila ka tawo sa kadam-an,¹⁰ ginatan-aw ni Jesus ang tawo nga paralitiko kag gin-ayo sa pisikal, nga nagasiling:

“Nagasiling ako sa imo, Tindug ka, dalha ang imo higdaan kag magpauli sa imo balay.

“Kag sa gilayon nagtindog sia, kag nagdala sang iya higdaan, kag naghalin sa atubangan sang tanan; sa bagay nga sila tanan naurongan, kag naghimaya sa Dios, nga nagsiling, Wala pa gid kita makakita sang kaangay sini.”¹¹

Karon, ang estorya sa akon personal nga panan-aw: Sang pagsugod sang Iya pagpangalagad, si Jesus nagbalik sa Capernaum, isa ka palangisdaan nga lugar sa norte nga baybayon sang Dagat sang Galilea.¹² Wala lang madugay nga naghimo Sia sing sunodsunod nga mga milagro paagi sa pagpang-ayo sang mga nagamasakit kag pagpanabog sang malain nga mga espiritu.¹³ Nga nalangkag makabati kag makakita sang tawo nga ginatawag nga Jesus, ang mga taga-baryo nagtipon sa balay nga ginasugid nga iya ginatineran.¹⁴ Sang ginhimo nila ini, si Jesus nagsugod sa pagtudlo.¹⁵

Ang mga balay sadto sa Capenaum matapan ang atop, isa-ka-panalgan nga mga ilistaran, nga nagatinuparay.¹⁶ Ang atop kag mga haligi nahimo sa bato, kahoy, daga, kag kugon, nga may alagyan nga pila ka halintang sa kilid sang balay.¹⁷ Madasig nga nagdamo ang tawo sa balay, nabuta ang kuwarto kon sa diin si Jesus nagapanudlo, kag nag-awas sila sa kalsada.¹⁸

Ang istorya nagatutok sa tawo “nga paralitiko [palsy]” kag sa iya apat ka abyan.¹⁹ Ang [palsy] isa ka klase sang pagkaparalisado, nga masami may upod sang pagpalangluya kag pagkurogkurog.²⁰ Ginapanan-aw ko ang isa sa apat nga nagahambal sa iban, “Ari si Jesus sa aton barangay. Nakahibalo kita tanan parte sa mga milagro nga Iya ginhimo kag sa Iya mga ginpang-ayo. Kon madala naton ang aton abyan kay Jesus, basi sia man mag-ayo.”

Gani, gin-uyatan nila ang tagsa ka pamusod sang banig ukon hiligdaan sang ila abyan kag ginsugdan ang mabudlay nga paghakwat sa iya sa nagalikoliko, makitid, di-sementado nga mga dalan sang Capernaum.²¹ Nga nagasinakit ang mga maskulo, nagliko sila sa katapusan nga bangga agud maabtan lamang nga ang mga tawo ukon, suno sa ginsiling sa balaan nga kasulatan, ang “kadam-an” sang mga tawo nga nagtipon agud mamati tama kadamo nga ang pagpalapit kay Jesus imposible.²² Tungod sang pagpalangga kag pagtuo, ang apat wala nagpangampo. Sa baylo, gintaklad nila ang atop, mahinalungon nga ginyayongan ang ila abyan, ginguhaban ang atop ukon kisame sang kuwarto kon diin si Jesus nagapanudlo, kag gintunton ang ila abyan.²³

Hunahunaa nga sa tungatunga sang siguro seryoso nga tion sang pagtudlo, nabatian ni Jesus ang kinalas-kalas, nagtangla, kag nakita ang nagadako nga guhab sang kisame samtang ang mga yab-ok kag kugon nagakaladagdag sa hulot. Dayon ang isa ka paralitiko gintunton panaog sa salog. Talalupangdon, wala ini ginkabig ni Jesus nga pagdistubo kundi isa ka butang nga importante. Gintulok Niya ang tawo sa hiligdaan, ginpatawad sang iya mga sala sa atubang sang publiko, kag milagroso nga gin-ayo sa iya balatian.²⁴

Sa pagbinagbinag sang Marcos 2, pila ka importante nga mga kamatuoran ang nangin klaro parte kay Jesus bilang Cristo. Una, kon ginatinguhaan naton nga buligan ang isa naton ka mahal sa kabuhi nga magpalapit kay Cristo, sarang naton ini himuon nga may kompiyansa nga Sia may ikasarang nga kuhaon ang kabug-at sang sala kag magpatawad. Ikaduha, kon dalhon naton ang pisikal, emosyunal, ukon iban nga mga balatian kay Cristo, mahimo naton ini kay nakahibalo nga Sia may gahum sa pagpang-ayo kag sa pagpaumpaw. Ikatatlo, kon tinguhaan naton pareho sang apat nga dalhon ang iban kay Cristo, mahimo naton ini nga may kasegurohan nga nakita Niya ang aton matuodtuod nga mga tinutuyo kag pasidunggan ang mga ini sing nagakaigo.

Panunduma, ang pagpanudlo ni Jesus nadisturbo sang magtuhaw ang guhab sa atop. Imbis nga akigan ukon pahalinon ang apat nga nagguhab kay disturbo, ang balaan nga kasulatan nagahambal sa aton nga si “Jesus nakita ang ila pagtuo.”²⁵ Sila nga nakasaksi sa milagro “hinadlokan, kag naghimaya sa Dios, nga nakahatag sing subong nga pagbulut-an sa mga tawo.”²⁶

Mga kauturan, tuguti ako nga maghinapos sa duha ka dugang nga obserbasyon. Bilang mga misyonero, mga minister, mga pangulo sang Relief Society, mga bishop, mga manunudlo, mga ginikanan, mga utod, ukon mga abyan, kita tanan nagapakigbahin bilang mga disipulo nga mga Santos sa Ulihing mga Adlaw sa buluhaton sa pagdala sang iban nga tawo kay Cristo. Gani, ang mga kinaiya nga ginpakita sang apat ka abyan takos nga binagbinagon kag sundon.²⁷ Sila mga maisog, nagapakigbagay, mabakod, matugahon, maabilidad, malaumon, determinado, matutom, positibo ang panglantaw, mapainuboson, kag mabinatason.

Dugang pa, ang apat nagapakita sang espirituhanon nga importansya sang pag-inupdanay kag pagpakig-abyan.²⁸ Para madala ang ila abyan kay Cristo, ang kada isa sa apat kinahanglan maghakwat sang ila pamusod. Kon ang isa magbuya, mas magabudlay ang tanan. Kon duha ang mag-untat sa pagpaninguha, ang buluhaton mangin imposible. Ang kada isa sa aton may papel nga tungdan sa ginharian sang Dios.²⁹ Kon aton ginahimo ang aton papel kag ginaobra ang aton bahin, ginatuman naton ang responsibilidad bilang disipulo ni Jesucristo. Bisan sa Argentina man ukon Vietnam, Accra ukon Brisbane, isa ka branch ukon isa ka ward, isa ka pamilya ukon sa pag-updanay sa misyon, ang kada isa sa aton may pamusod nga halakwaton. Samtang ginahimo naton, kag kon himuon naton, ang Ginuo magabugay sa aton tanan. Pareho nga nakita Niya ang ila pagtuo, makita man Niya ang aton kag bugayan kita bilang katawhan.

Sa lainlain nga tinion sa akon kabuhi, gintinguhaan ko nga hakwaton ang akon pamusod, kag sa iban nga tinion ako amo ang ginahakwat. Bahin sang gahum sining dalayawon nga istorya ni Jesus amo nga nagapadumdum ini sa aton kon daw ano naton kakinahanglan ang kada isa, bilang mga mag-ulutod, nga magkari kay Cristo kag mabag-o.

Pila lang ini sa mga butang nga akon natun-an sa paghatag sang oras kay Jesus sa Marcos 2.

“Kabay nga itugot sang Dios nga aton mahimo ang [hakwaton ang aton pamusod], nga indi kita maluyahan, nga indi kita mahadlok, kundi mangin mabakod kita sa aton pagtuo, kag determinado sa aton buluhaton, nga humanon ang mga katuyuan sang Ginuo.”³⁰

Nagasaksi ako nga si Jesus buhi, nga kilala Niya kita, kag may gahum Sia sa pagpang-ayo, sa pagpabag-o, kag sa pagpatawad. Sa ngalan ni Jesucristo, amen.

Mga Tanda

1. Evie, Wilson, Hyrum, and George.

2. Joseph B. Wirthlin, “The Great Commandment,” Liahona, Nob. 2007, 30.

3. Ang mga bugay nga ginsambit ni Elder Wirthlin nagalakip sang dugang nga ikasarang sa pagpalangga, duna nga handum sa paghimo sang maayo, kahanda nga magtuman kag mag-akto sa mga kasugoan sang Dios, handum nga mag-alagad sa iban, kag huyog nga dalayon nga maghimo sing maayo.

4. “Ang mga Ebanghelyo … apat ka presentasyon sa idalom sang ngalan sang apat ka lainlain nga mga manugwali ukon mga manunulat sang kabuhi kag panudlo ni Jesus, kag sang Iya pag-antos, kamatayon kag pagkabanhaw” (Anders Bergquist, “Bible,” sa John Bowden, ed., Encyclopedia of Christianity [2005], 141). Ang Bible Dictionary nagadugang nga “ang tinaga nga ebanghelyo kon sayuron ‘maayong balita.’ Ang maayong balita amo nga si Jesucristo naghimo sang himpit nga pagbayad-sala para sa katawhan nga magatubos sang tanan nga katawhan. … Ang mga rekord sang Iya mortal nga kabuhi kag sang mga hitabo nahanungod sa Iya pag-alagad ginatawag nga Mga Ebanghelyo” (Bible Dictionary, “Gospels”). Ang 3 Nefi, nga ginsulat ni Nefi nga apo ni Helaman, nagaunod sang rekord sang pagpakita kag pinanudlo sang nabanhaw nga Jesucristo sa kadutaan sang Amerika pagkatapos gid lang sang Iya Paglansang kag gani, mahimo man tawgon nga “Ebanghelyo.” Ang Mga Ebanghelyo partikular nga makakumbinsi tungod nasulat diri ang mga hitabo kag mga sirkumstansya nga si Jesus Mismo aktibo nga nagatudlo kag nagapasakop. Importante ini nga panugod sa pag-intiendi kay Jesus bilang Cristo, sang aton relasyon sa Iya, kag sang Iya ebanghelyo.

5. Tan-awa sa Lucas 19:1–4; tan-awa man sa Jacob 4:13 (nga nagapaathag nga ang Espiritu “nagahambal sang mga butang suno sa kon ano gid ang mga ini, kag sang mga butang suno sa mangin kon ano gid ang mga ini”) kag Doktrina kag mga Kasugtanan 93:24 (nga nagalaragway sang kamatuoran bilang “ihibalo sang mga butang subong, kag sadto, kag sa magaabot pa”).

6. Si Pangulong J. Reuben Clark sa amo man nga paagi nagpaisog sa pagtuon “sang kabuhi sang Manluluwas bilang isa ka tunay nga personalidad.” Iya gin-agda ang iban nga mangin yara sa mga istorya sang balaan nga kasulatan parte sa kabuhi ni Jesucristo, nga tilawan nga “mag-upod sa Manluluwas, magpangabuhi upod sa Iya, tugtan sia nga mangin isa ka tunay nga tawo, katunga diosnon, siyempre, apang nagagawi pareho sang pangginawi sang isa ka tawo sadtong panahon.” Dugang pa niya nga ginpromisa nga ang amo nga pagtinguha “magahatag sa inyo sang kasubong nga pagkasuod sa iya, nga sa banta ko indi ninyo mahimo sa iban nga paagi. … Tun-i kon ano ang iya ginhimo, ano ang iya ginpamensar, ano ang iya gintudlo. Himoa ang iya ginhimo. Magkabuhi pareho sa iya pagpangabuhi, kutob sa aton masarangan. Sia ang perpekto nga tawo” (Behold the Lamb of God [1962], 8–11). Para mahangpan ang kamalahalon kag mga rason sa pagtuon parte kay Jesus sa konteksto sang kasaysayan, tan-awa sa N. T. Wright and Michael F. Bird, The New Testament in Its World (2019), 172–87.

7. Joseph B. Wirthlin, “The Great Commandment,” 30.

8. Lucas 1:37.

9. Dugang sa regular kag ginpalawig nga paghinambalanay parte sa Marcos 2:1–12 upod ang mga misyonero sang Czech/Slovak Mission, nagapasamat man ako sa mga leksyon nga natun-an sa pagbinagbinag sining teksto upod ang young men kag young women sang missionary preparation class sang Salt Lake Highland Stake kag mga lideres kag mga miyembro sang Salt Lake Pioneer YSA Stake.

10. Tan-awa sa Marcos 2:6–10.

11. Macos 2:11–12.

12. Tan-awa sa Bruce M. Metzger and Michael D. Coogan, eds., The Oxford Companion to the Bible (1993), 104; James Martin, Jesus: A Pilgrimage (2014), 183–84.

13. Tan-awa sa Marcos 1:21–45.

14. Tan-awa sa Marcos 2:1–2.

15. Tan-awa sa Marcos 2:2.

16. Tan-awa sa Metzger and Coogan, The Oxford Companion to the Bible, 104; William Barclay, The Gospel of Mark (2001), 53.

17. Tan-awa sa William Barclay, The Gospel of Mark2001), 53; Tan-awa man sa Martin, Jesus: A Pilgrimage, 184.

18. Tan-awa sa Macos 2:2, 4; Tan-awa man sa Barclay, The Gospel of Mark, 52–53. Si Barclay nagapahayag nga ang “kabuhi sa Palestina tuman ka bukas sa publiko. Sa aga ang puwertahan sang balay ginabuksan kag ang sin-o man nga luyag pwede makagwa-sulod. Ang pwertahan wala gid ginasiradhan luwas lang kon may ara sang luyag sang pribasiya; ang bukas nga pwertahan nagakahulugan sang bukas nga imbitasyon para sa tanan nga magsulod. Sa mas kubos nga [mga panimalay] nga posible pareho sang [amo nga ginsambit sa Macos 2] wala sing pasilyo nga salamputan; ang pwertahan nakabukas diretso sa dalan. Gani, wala madugayi, ang balay napuno sang kadam-an kag nagginutok sa alagyan sa palibot sang pwertahan; kag tanan sila malangkagon nga nagapamati sa kon ano ang ihambal ni Jesus.”

19. Marcos 2:3.

20. Tan-awa sa Medical Dictionary of Health Termspalsy,” health.harvard.edu.

21. Tan-awa sa Martin, Jesus: A Pilgrimage, 184.

22. Marcos 2:4

23. Tan-awa sa Marcos 2:4; Tan-awa man sa Julie M. Smith, The Gospel according to Mark (2018), 155–71.

24. Tan-awa sa Marcos 2:5–12.

25. Marcos 2:5; pagdagmit gindugang.

26. Mateo 9:8; tan-awa man sa Marcos 2:12; Lucas 5:26.

27. Ang Doktrina kag mga Kasugtanan 62:3 nagapahayag nga ang mga alagad sang Ginuo, “bulahan, kay ang mga testimonya nga inyo ginhatag nasulat sa langit … kag napatawad na ang inyo mga sala.”

28. Tan-awa sa M. Russell Ballard, “Hope in Christ,” Liahona, Mayo 2021, 55–56. Si Pangulong Ballard nagtalupangod nga ang “balatyagon nga nalakip” importante pareho sa pisikal kag espiritwal nga ikaayong-lawas, kag nagsiling sia nga “ang tagsa ka miyembro sang aton mga korum,organisasyon, ward, kag stake may mga dulot kag mga talento nga hinatag-sang-Dios nga makabulig sa pagpasad sang Iya ginharian subong.” Tan-awa man sa David F. Holland, Moroni: A Brief Theological Introduction (2020), 61–65. Si Holland nagapaathag sang Moroni 6 kag sang pamaagi nga ang pagpakigbahin kag pagpakig-abyan sa komunidad sang pagtuo makabulig sa pagpatigayon sinang personal nga espirituhanon nga eksperiyensia nga mas magapasuod pa gid sa aton sa Langit.

29. Tan-awa sa Dieter F. Uchtdorf, “Lift Where You Stand,” Liahona, Nob. 2008, 56. Si Elder Uchtdorf nagapaathag nga “wala sing isa sa aton ang sarang ukon dapat maghimo sang buluhaton sang Ginuo nga nagaisahanon. Apang kon magtindog kita tanan sa duog nga ginpili sang Ginuo sa aton kag mag-alsa kon diin kita nagatindog, wala sing makapugong sining diosnon nga buluhaton nga mag-uswag kag magpadayon.” Tan-awa man sa Hong Chi (Sam) Wong, “Rescue in Unity,” Liahona, Nob. 2014, 15. Si Elder Wong nagasambit sang Marcos 2:1–5 kag nagatudlo nga “agud makabulig sa Manluluwas, dapat kita magtrabaho nga ululupod nga nagaisa kag nagahilisanto. Ang kada isa, ang kada posisyon, ang kada tawag importante.”

30. Oscar W. McConkie, sa Conference Report, Okt. 1952, 57.