Υψώθηκε επάνω στον σταυρό
Για να είσαι οπαδός του Ιησού Χριστού πρέπει μερικές φορές να σηκώνεις ένα φορτίο και να πας εκεί όπου απαιτείται θυσία και τα δεινά είναι αναπόφευκτα.
Πριν από χρόνια, μετά από μία συζήτηση μεταπτυχιακού τμήματος για την αμερικανική θρησκευτική ιστορία, ένας συμμαθητής με ρώτησε: «Γιατί οι Άγιοι των Τελευταίων Ημερών δεν έχουν υιοθετήσει τον σταυρό, όπως κάποιοι άλλοι χριστιανοί;»
Στον βαθμό που τέτοιες ερωτήσεις για τον σταυρό αποτελούν συχνά ερώτημα σχετικά με τη δέσμευσή μας στον Χριστό, του είπα αμέσως ότι Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών θεωρεί την εξιλεωτική θυσία του Ιησού Χριστού ως το κεντρικό γεγονός, το βασικό θεμέλιο, την κύρια διδαχή και την υπέρτατη έκφραση θείας αγάπης στο μέγα σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία των τέκνων Του»1. Εξήγησα ότι η σωτήρια χάρη, σύμφυτη σε αυτήν την πράξη, ήταν αναγκαία και προσφέρθηκε σε όλους και σε ολόκληρη την ανθρώπινη οικογένεια, από τον Αδάμ και την Εύα έως το τέλος του κόσμου2. Παρέθεσα τον Προφήτη Τζόζεφ Σμιθ ο οποίος είπε: «Όλα… όσα αφορούν στη θρησκεία μας είναι μόνον προσαρτήματα» στην Εξιλέωση του Ιησού Χριστού3.
Κατόπιν του διάβασα τι είχε γράψει ο Νεφί 600 χρόνια πριν από τη γέννηση του Ιησού: «Και… ο άγγελος μου μίλησε… λέγοντας: Κοίτα! Και κοίταξα και είδα ότι τον Αμνό του Θεού… [που] υψώθηκε επάνω στον σταυρό και θανατώθηκε για τις αμαρτίες του κόσμου»4.
Με τον ζήλο μου για «αγάπη, διάδοση, πρόσκληση» να ευρίσκεται τώρα σε υψηλό επίπεδο, συνέχισα να διαβάζω! Προς τους Νεφίτες στον Νέο Κόσμο, ο ανεστημένος Χριστός είπε: «Και ο Πατέρας μου με έστειλε για να υψωθώ επάνω στον σταυρό… να μπορέσω να τραβήξω όλους τους ανθρώπους προς εμένα… Και γι’ αυτόν τον λόγο έχω υψωθεί»5.
Ήμουν έτοιμος να παραθέσω τον Απόστολο Παύλο, όταν παρατήρησα ότι τα μάτια του φίλου μου άρχιζαν να κοιτάζουν το κενό. Μία γρήγορη ματιά στο ρολόι του προφανώς του θύμισε ότι είχε να πάει κάπου –οπουδήποτε– και έφυγε βιαστικός για το υποτιθέμενο ραντεβού του. Έτσι τελείωσε η συζήτησή μας.
Σήμερα, περίπου 50 χρόνια αργότερα, είμαι αποφασισμένος να τελειώσω αυτήν την εξήγηση – ακόμα κι αν ο καθένας από εσάς αρχίσει να κοιτάζει το ρολόι του. Επιχειρώντας να εξηγήσω γιατί γενικώς δεν χρησιμοποιούμε τον σταυρό ως σύμβολο των θρησκευτικών πεποιθήσεων κάποιου, επιθυμώ να ξεκαθαρίσω πολύ καλά τον βαθύ σεβασμό και θαυμασμό μας για τα γεμάτα πίστη κίνητρα και την αφοσιωμένη ζωή εκείνων που το κάνουν.
Ένας λόγος που δεν δίνουμε έμφαση στον σταυρό ως σύμβολο προέρχεται από τις βιβλικές μας ρίζες. Επειδή η σταύρωση ήταν μία από τις πιο βασανιστικές μορφές εκτέλεσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, πολλοί από τους πρώτους οπαδούς του Ιησού επέλεξαν να μην τονίζουν αυτό το βάναυσο όργανο βασανιστηρίου. Το νόημα του θανάτου του Χριστού ήταν ασφαλώς σημαντικότατο στην πίστη τους, αλλά περίπου επί 300 τριακόσια χρόνια επιζητούσαν συνήθως να εκφράσουν την χριστιανική τους ταυτότητα με άλλα μέσα6.
Κατά τον τέταρτο και πέμπτο αιώνα, παρουσιάστηκε ο σταυρός ως σύμβολο του συνόλου των χριστιανών, αλλά αυτό που εμείς πιστεύουμε δεν είναι το ίδιο με αυτό που πιστεύουν «οι περισσότεροι χριστιανοί». Κι αυτό γιατί δεν είμαστε ούτε καθολικοί ούτε διαμαρτυρόμενοι, αντιθέτως, είμαστε μία αποκατεστημένη εκκλησία, η αποκατεστημένη Εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Επομένως, η προέλευσή μας και η αυθεντία μας εδράζονται πριν από την εποχή των συνόδων, των δογμάτων και της εικονογραφίας7. Υπό αυτήν την έννοια, η απουσία ενός συμβόλου, που εμφανίστηκε αργότερα για κοινή χρήση, είναι μία ακόμη απόδειξη ότι Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών αποτελεί αποκατάσταση των αληθινών χριστιανικών απαρχών.
Ένας άλλος λόγος που δεν χρησιμοποιούμε εικονογραφημένους σταυρούς είναι η έμφαση που δίνουμε στο πλήρες θαύμα της αποστολής του Χριστού – την ένδοξη Ανάστασή Του καθώς και στα Πάθη και τον θάνατό Του. Υπογραμμίζοντας αυτήν τη σχέση, σημειώνω δύο έργα τέχνης8 που θέτουν το σκηνικό για την Πρώτη Προεδρία και την Απαρτία των Δώδεκα Αποστόλων στις ιερές εβδομαδιαίες συναντήσεις τους στον ναό, κάθε Πέμπτη στη Σωλτ Λέηκ Σίτυ. Αυτές οι απεικονίσεις αποτελούν συνεχείς υπενθυμίσεις προς εμάς, του τιμήματος που πλήρωσε και της νίκης που κατάφερε Εκείνος, του οποίου είμαστε υπηρέτες.
Μία πιο δημόσια αντιπροσώπευση του διπλού θριάμβου του Χριστού είναι η χρήση αυτής της μικρής εικόνας του Θόρβαλντσεν του ανεστημένου Χριστού που αναδύεται με δόξα από τον τάφο με τις πληγές της Σταύρωσής Του ακόμη εμφανείς9.
Τέλος, υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι ο Πρόεδρος Γκόρντον Χίνκλυ δίδαξε κάποτε: «Η ζωή των ανθρώπων μας πρέπει [να είναι]… το σύμβολο της [πίστης] μας»10. Αυτές οι εκτιμήσεις –ειδικώς οι τελευταίες– με φέρνουν σε αυτήν που μπορεί να είναι η πιο σημαντική από όλες τις παραπομπές στις γραφές σχετικά με τον σταυρό. Δεν έχει σχέση με κρεμαστά ή με κοσμήματα, με καμπαναριά ή πινακίδες. Έχει να κάνει, αντιθέτως, με την απόλυτη ακεραιότητα και την άκαμπτη ηθική ραχοκοκαλιά που πρέπει να επιδεικνύουν οι χριστιανοί στην κλήση που έδωσε ο Ιησούς σε καθέναν από τους μαθητές Του. Σε κάθε χώρα και εποχή, έχει πει σε όλους μας: «Αν κάποιος θέλει να ’ρθει πίσω μου, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, και ας σηκώσει τον σταυρό του, και ας με ακολουθεί»11.
Εδώ γίνεται λόγος για τους σταυρούς που κουβαλούμε παρά για αυτούς που φοράμε. Για να είσαι οπαδός του Ιησού Χριστού, πρέπει μερικές φορές να σηκώνεις ένα φορτίο –το δικό σου ή κάποιου άλλου– και να πας εκεί όπου απαιτείται θυσία και τα δεινά είναι αναπόφευκτα. Ένας αληθινός χριστιανός δεν μπορεί να ακολουθήσει τον Διδάσκαλο μόνο σε εκείνα τα θέματα με τα οποία συμφωνεί. Όχι. Τον ακολουθούμε παντού, αν είναι απαραίτητο ακόμα και σε στίβους γεμάτους δάκρυα και βάσανα, όπου μερικές φορές μπορεί να βρεθούμε πάρα πολύ μόνοι.
Γνωρίζω ανθρώπους, μέσα και έξω από την Εκκλησία, οι οποίοι ακολουθούν τον Χριστό τόσο πιστά. Γνωρίζω παιδιά με σοβαρές σωματικές αναπηρίες και γνωρίζω τους γονείς που τα φροντίζουν. Τους βλέπω όλους ότι εργάζονται ενίοτε μέχρι ολικής εξάντλησης, επιζητώντας δύναμη, ασφάλεια και λίγες στιγμές χαράς που δεν έρχονται από αλλού. Γνωρίζω πολλούς ανύπανδρους ενηλίκους που λαχταρούν και αξίζουν έναν στοργικό σύντροφο, έναν υπέροχο γάμο και ένα σπίτι γεμάτο δικά τους παιδιά. Καμία επιθυμία δεν θα μπορούσε να είναι πιο ενάρετη, αλλά περνούν τα χρόνια χωρίς να τους έρχεται μια τέτοια καλή τύχη. Γνωρίζω εκείνους που παλεύουν με διαφόρων ειδών ψυχικές ασθένειες, οι οποίοι παρακαλούν για βοήθεια όταν προσεύχονται και τους λείπει και λαχταρούν τη γη της επαγγελίας της ψυχικής σταθερότητας. Γνωρίζω εκείνους που ζουν σε απόλυτη ένδεια κι όμως, αψηφώντας την απόγνωση, ζητούν μόνο την ευκαιρία να κάνουν καλύτερη τη ζωή για τους αγαπημένους τους και για άλλους που έχουν ανάγκη γύρω τους. Γνωρίζω πολλούς που παλεύουν με βασανιστικά ζητήματα ταυτότητας, φύλου και σεξουαλικότητας. Θρηνώ γι’ αυτούς και θρηνώ με αυτούς, γνωρίζοντας πόσο βαρυσήμαντες θα είναι οι συνέπειες των αποφάσεών τους.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις τόσες πολλές δύσκολες περιστάσεις που μπορεί να αντιμετωπίζουμε στη ζωή, επίσημες υπενθυμίσεις ότι υπάρχει ένα κόστος για την ιδιότητα του μαθητού. Στον Αρονά, ο οποίος επεχείρησε να προσφέρει δωρεάν βόδια και ξύλα για το ολοκαύτωμά του, ο βασιλιάς Δαυίδ είπε: «Όχι. Αλλά θα το αγοράσω με αντιπληρωμή οπωσδήποτε· επειδή δεν θα προσφέρω… στον Κύριο τον Θεό μου… δωρεάν»12. Έτσι, επίσης, λέμε όλοι.
Καθώς σηκώνουμε τον σταυρό μας και ακολουθούμε Εκείνον, θα ήταν πράγματι τραγικό, αν το βάρος των δυσκολιών μας δεν μας έκανε πιο συμπονετικούς και πιο ευαίσθητους στα βάρη που σηκώνουν κι οι άλλοι. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της Σταύρωσης ότι οι βραχίονες του Σωτήρος, οι οποίοι απλώθηκαν ορθάνοιχτοι και κατόπιν καρφώθηκαν εκεί, απεικονίζουν, ακούσια μα και με ακρίβεια, ότι κάθε άνδρας, γυναίκα και παιδί σε όλη την ανθρώπινη οικογένεια δεν είναι μόνο ευπρόσδεκτος, αλλά προσκαλείται στον λυτρωτικό, εξυψωτικό Του εναγκαλισμό13.
Όπως η ένδοξη Ανάσταση ακολούθησε την επώδυνη Σταύρωση, έτσι εκχέονται και οι ευλογίες κάθε είδους επάνω σε εκείνους που είναι πρόθυμοι, όπως λέει ο προφήτης Ιακώβ από το Βιβλίο του Μόρμον, να «πιστέψουν στον Χριστό, και να κοιτάξουν τον θάνατό του, και να υποφέρουν τον σταυρό του». Μερικές φορές αυτές οι ευλογίες έρχονται σύντομα και μερικές φορές έρχονται αργότερα. Όμως το θαυμάσιο συμπέρασμα στην προσωπική μας via dolorosa [οδό του μαρτυρίου]14 είναι η υπόσχεση από τον ίδιο τον Διδάσκαλο ότι έρχονται και ότι θα έλθουν. Για να αποκτήσουμε τέτοιες ευλογίες, είθε να Τον ακολουθήσουμε – αδιάλειπτα, ποτέ να μην κλονιστούμε, ούτε να τραπούμε σε φυγή, ποτέ να μην διστάσουμε στο έργο, ούτε όταν οι σταυροί μας είναι βαρείς και ούτε όταν, προσωρινά, το μονοπάτι μπορεί να σκοτεινιάσει. Για τη δύναμή σας, την αφοσίωσή σας και την αγάπη σας, δίνω βαθιές προσωπικές ευχαριστίες. Σήμερα δίδω αποστολική μαρτυρία για Εκείνον ο οποίος «υψώθηκε»15 και για τις αιώνιες ευλογίες που Εκείνος απονέμει σε εκείνους που «υψώθηκαν» μαζί Του, δηλαδή τον Κύριο Ιησού Χριστό, αμήν.