Ntsáo Áłah Aleeh
Hozhó’ó hoghandi nidookai
T’ą́ą́chil 2023 Ntsaago Áłah Aleeh


Hozhó hoghandi nidookai

T’áá’ nihi t’eiya diné ’adaadingo ’anahazkai’igii dóó k’ad diné keedahat’inígíí, ei t’áá ’ałch’íjí hazanij́i ’áhineidookai ’adooniil, Díí ’át’oa, t’áádóó kohonéeh da.

President M. Nelson, Diyin ya yalti’ ayoo’adeeniiní ei Israel dine’ nahadzan bikaago daniłts’ą́ą́go keedahat’i ndi ’ahineidookai, nihi ei bika’ádiijéé’, Diyin nidoodaal’igii bá hasht’éh hadadíinéeh doo.1 Nihíí sizinii bizhé’é ei shaa ałchini shaa nidookai ni.

NihiTáá yá’ąąshdi Hólónii ei hozhó’ó Diyin k’ehgo bá’ałchíní baa nahidookai ei doo nahasdzaa bikaago bee nihi dinił’į́į́nigii bik’ehgo da. NihiTáá binahatá’ígíí ei yá’át’ééhgo iinaanigii bik’eh, Diyin beehazą́nii bik’eh honił’į́, Diyingo bił ’aghaadiyiitáá ’igii bik’ehonill’į́’.2

Diné t’áá ’ałtso ei Diyin God bá’áłchíní danilį́go ei diyingo nihił iizhą́ą́ áyiilaa, ’áko T’áá’aniit’é ei alah dóó alahkeeh daniilį́. ’áhiná’́iíłdééh ei ’alaadi naanish ’át’é. Díí ’át’oa béé hoo’ááhgo diné ał’ą́ą́ ’át’oa biyaa daho’a’ inda daniłtsáádę́ę́’ nidaakai bił na’ánish. Diné díí’át’oa diné yił nidaanish’if́gíí ei baa’áheehozin dóó bikeeh nisiiźi. Náá biláádi, Diyin God bá’ałchíní baa naahidookaai Diyin binaanitin’igii bee hool’áágo bik’íhojodlii doo.3 Diyin bizaad ła Diyin binanitin do Diyin bił ’aghaadiit’áá wolye’igii biyi doo ’aní. “Diné nizaadi keedahat’į́nigii. tóniiteeł bikaago keya bikaa kadahat’į́nigii dá’iinołtsą́.”4

Diyin bizaad Diyin Binanitin dóó Diyin Bił ’ághaaditáa wolyé’ígíí ałtsé diné toniteełgo bikaagí keya naazniił yisch’i aadziih. Táádi díí Toniiteeł bikaago keyago diné keedahat’į́ bił nida shinish. Ałtsé ei British Isles di Diyin yá nanitinii nishłį́ ńtéé. Aadóó General Authorityji ’atah nishłį́go ei Philippine Islandsdi dóó Polynesian Islandsdi diné bił nidaanish ńt’ę́ę́.

T’áá Táágo hazą́go éí diné nizhonigo Jesus Christ binanitin hadilyaa’igii dayoodlaa. 1837 yéę́dą́ą́ Diyin ya nidanitin ałtse British Islesdi yikai. Joseph Smith Kirtland Temple ya.5 British Islesdi Diné Diyin bánanitin nizhonigo baa hané. Yihai’igii1851 yę́ę́dą́ą́ diné tó bee dabidooziih’ígíí ei British Isles doo nidaakai.6

Yihai’íǵíí 1961 yę́ę́dą́ą́’Elder Gordon B. Hinckley Philippine Islandi niyaago Diyin ba nidanitin łá ’ą́ą́’áyiilaa. Íídą́ą́ ei Filipino diné diyin bee ’adził yee diyinigii ei t́ááłá’í. nizhonigo ’ahoodza, k’ad ei Tsebidiin doo bi’ą́ą́n ashdlaadi neeznadiin mill k’ad diné Diyin Bisodizin Ba Hoghanji da’atah. Philippine diné yá’át’ééhi danilį́, Diyin yisda’íiníiłii ayóó’’áda’yoo’ní.

Polynesianji to’kaago keya sinil’ígíí ei doo hozh’ó baa hané da. Ááji ałdo Diyin bá nanitinigii holǫ́. 1844 yihai yę́ę́dą́ą́ Addison Pratt ei Diyin ya nanitin nilį́go French Polynesiadi niya.7 T’áálą́’go polynesians diné t’áá íídą́ą́ łá hooghan diné ahił naada hináá doo. dóó Jesus Christ ei bidá’íiníiłii nilį́go dayoodlaa. Diidshjį́ Polynesians diné ’an iit’e’igii dį́į́go ałtsáádzogo, ei t’áálá haadzoh’ígíí ei Diyin sizodizin Bahooghanji atah danilį́.8

Łá ch’kę́ę́h, tsos’itsaadah binaahai, yinitsą́ą́go ani’ tsosts’ts’áadah ałkééná’ochiłgo dooda są́ ná’ogą́ą́’ei Diyin Bisodizin bahooghanji ’tah daniidlį́ ni. Bizézí ’adaat’į́ yę́ę́’ yaa ’áheeh nizin. 1845 yę́ę́dą́ą́ Diyin bi sodizin ba hoghanji ’adííkai. Ei naaki ninaahaigo inda Salt Lakeji nida iizná.9

Nanitini ei t’áá baa hazin, Baa hodoozhí, t’áá ałtso diné Diyin binanitin yididootsį́į́ł. Dii hané ei t’ǫ́ǫ́ ch’itą́ą́nigii ’at’é. T’áá bidziłgo dahané’ígíí holǫ́. President Nelson ’ani “Israel diné ’áhineidookai’ígíí t’áá nanitłah doo.”10

Jesus Christ Bisodizin Bahoghan nahasdzan bikaa ninaalya dóó Diyin Bizaad Book of Mormon dóó Diyin bee ’adzil dóó iiyisíi ’ádaat’́ééh Joseph Smith bił iizhą́ą́ ’ádaalya. íídą́ą́’ Joseph Smith “Israel diné’́e ’áhineidookah dooleeł’ígíí bił iizhą́ą́ alyaa.“11

Yizih “Israel“ wolyé ígíí ei Diyin Jacob yee dini’ą́go yee yizí.12 Naasgo hodiziihgo Abraham ba ałchíni Isaac dóó Jacob bá’ałchíní ei Israel diń é bee diizí’ Ałtsé Abraham baa díí t’ą́ą́ éí ei Abraham halné’ígíí 2:9 -10“ ei ałkee shjáá’.

kéya bikaago dine’é ayóó át’éii ándeeshłíí ł.

Diyin ani ’ádahwiiaahgo, diné bił naahaz’aango, T́áá háishii shi nanitin bił yá’át’ééh ei nizhi binaajį́ bik’ihojodlį́į́ doo, neidaalniih dóó nik’í dajódlíí doo.

Yá’ąąshdi ’ałah ’azlį́į́go haayit’oa nahasdzaa bikaa dóó naasgo iina dooleeł’ígíí baa yáat’í dóó bee lą́’azlį́į́. Bee haz’ą́ą́nii dóó Diyin bee ’adził bee naa’anish’igii ei t’áá doo nahasdzaan ałnéh yę́ę́dą́ą́’ baa nidahwiist’į́į́d.13 Bee haz’ą́ą́nii ei bik’éhonił’į́.

Naasgo hodishziih doo, diwiishį́į́ neeznadiin naahai diné dabidziłgo keedahat’į́ doo bik’íjį́ ei, ei Saul, David, dóó Solomon, Israel diné’é ’ałtsą́ą́kai. Israel diné ałtsáákai, Benjiman dóó Juda ei łágo keedahot’i Juda bikeya wolyéédi Neeznago ’ał’ą́ą́ nijaago keedahat’į bikeya ei Israel bikeya wolyé.14 Naakidi neeznadiin naahaigo Israel diné daniłtsą́ą́go ’bił ’ádá’íízná.15 T’áá naas hodiziihgo ei náhookǫsjí ’ádahíízná. 16

Hastą́ą́di neeznadiin naahaigo Jesus Christ doochį́į́łgo ei Diyin bizaad Mormon Binaaltsoos wolyé’ígíí biyidoo hanégo ei azhé’é Lehi Israel diné’́e danilį́go ei kẃe’é keya ,Americadi yikai. Lehi ei bił beehozin Israel diné danits’ą́ą́go ’ahiizná’ Lehi ałdo naanałádi keyadi níná. Nephi ani, “Israel diné ei niis’tą́’ olive bitsin nahalin, dániłts’ą́ą́jigo daniisé dóó hiłt’éégo daniłts’ę́, nidahaatǫ́go, daniłts’ą́ą́go ’ą́hinideeh nahasdzaan bikaago.”17

Naana kojí nihił hazą́jí ei Nephities dóó Lamanites diné keedahat’į́go Mormon Binaaltsoos ya halné. Jesus Christ ’ąnáádzaa doo dį́į́di neeznádiin naahaigo. Americadi keyaji Lehi bits’ą́ą́doo diné t’óó ’ahayoi silį́į́.

Díí ’át’oa ei Mormon halné, ei Nephi yaa halnégo ání 3 Nephi 5:20 “Shi Mormon yinishyé, T’áá bahazingo Lehi bitsą́ą́doo hosołį́į́’. Diyin God dóó Yisda’ííníilii Jesus Christ ei Jersalemdę́ę́ nihi zhé’é ch’ínihi ni’éézh.”19

Áláádi hané’ígíí ei Jesus Christ yisch’į́ nígíí dóó binanitin, dóó nihi Diyin binaanish, yisdaiinilii ei yiniyé niya.20

Yisdaíiníilii ’ádin dóó bits’íí nineedidlaa dóó bik’íjį́, ei Judah daniłts’ą́ą́go ’ádahazná. Tsosts’idin neeznadiin dóó biąan taadiin dóó biąąn ashdla ei Roman diné bitáágo hazlį́į́ dóó nabiniłkaad, jew diné daniłtsaago dazlį́į́.

President Nelson ei nanitingo aní “Diyin bizaad Mormon Binaaltsoos wolyé’ígíí naat’áágo ei Diyin bá’ałchiní ’áhíneidookai’ígíí baahooziih ní.“21 Joseph Smith Diyin bee’ádził bił holǫ́ ei Diyin Bizaad Mormon wolye’ígíí biyí doo hané’ígíí bilagáana bizaad kehjí hanégo ’ayiilaa, ’éí Israel diné dóó Lehi ba ałchíní bá. Nephi halnégo ei Israel diné’é ei nahasdzaan bikaago, daniłts’aą́ą́go keedahat’į́.1 Nephi 22 ákeedi hoozhiigo Gentiles diné’é ei Diyin binanitin ei Israel diné yika’ádoojah. Diyin bizaad Mormon Binaaltsoo wolyé’ígíí biyidoo ’aní , Łá ’ayíiyíisii biniyé ei Jew dóó Gentile diné ei Jesus Christ nilį́nigii bił beedahozin doo. Diyin Bizaad Mormon wolyé naalyé’ígíí ei Israel diné áhineidookai hanígíí ei baa dahané siĮį́į́’.22

Haishį́į́ diné Diyin Jesus Christ yoosdlą́ą́’ígíí ei Israel yił ’ahineidookai.23 ’ahiná’íídeeh dóó Diyin bighan temple indaaniłgo ei diné ’ádaadin’ígíí ałdo ’ahineikai doo, ’áko t’áá’ách’íjí Israel diné ’ahineikai doo.

President Spencer W.Kimball ani “Israel diné ’áhíneidookai’ígíí ei T’áá’áánii Diyin Bisodizin Ba Hooghanji dayoodlaago t’áá’áánii ’at’ééh bił beedahozin doo yee’ áhiineidookai. T’áá haishį́į́ Diyin binanitin haidiyáá’ígíí yoodlaago ei t’áá bizaad k’ehjí yidootsį́į́ł t’áá bi keyádi, Diné ákéédi yoołkaaldi Diyin dayoodlaa bitahdi.“24

“Israel ’ahíneidookai’ígíí ei kad Diyin dayoodlaa doo.”25

Diné Jesus Christ Bisodizin Bahoghan dóó diné ’akeedi yookaałdi bikee naazingii ei diné ’ayoo’ádayooní, dóó baa’ádhwiinit’į́. Israel diné’é yika’ádoojágo Israel Diyin binaanitin bił beedahodooziił. Israel diné ei daniłts’ą́ą́dę́ę́’ naahidookai, Africansdę́ę́, Europreansdę́ę́, South dóó North Americadę́ę́, Asiansdę́ę́, Australiansdę́ę́, dóó Tóniteeł bikaa keya naasnildę́ę́ naahidookai. “Diyin ei diné t’áá ałtso yich’i yalt’į́.”26 Díí ’áhiikai’ígíí ei ałtso nihitáágo silį́į́go inda.28

President Nelson ani: “T’áá áłahjį’ nil’į́į́go t’áá doole’é bee áká anal’awod. Haishii diné ’ańhaskai’igii Diyin yoosdlą́ą́ dóó Diyin yił’ághaadadiit’áá dóó tó bee bilzį́į́hgo ei Diyin bighango doogááł. díí’at’oa Israel diné’é bika’awod doo. Doo nanitłahgo ’át’é.”29

Haadish dishjį́ Sodizin bahooghan? K’ad hastą́ą́diin dóó bi’ąąn naaki naahai Diyin bá naanishtingo seya. iidą́ą́’ tsoosidi mill dóó biąąn hastą́ą́di neenadiin dóó biaan tseebidiin dóó táá. k’ad ei hastąądiin mill dóó bi’ąąn neeznadiin dóó biąąn hastą́ą́diin doo biaan hastáą́’. Diyin bánanitin bił ahazą́go ashdlaadiin dóó biąąn tseebiin, k’adji dį́į́di neeznadiin d́óó biąąn lą́ą́tsadah. Diné Diyin Jesus Christ Bisodizin Bahooghanji ’atah danilinigii ei k’ad Tsóstsi’its’aadah milltsoh ’ániiłt’é.

Atah honiigai naalnii’í Covid 19 ei Diyin bá nanitini’ ’áá’ayiilaa. Bitsáádoo niłchi naalkidgo béé hané’ dóó béé nanitingo bidahwii’ą́ą́h, Diné ’áhi naahidookaigo ałdo chodoo’ííł. Baa’áheehosingo ei diné Diyin bisodizinjí dáatah’ígii dóó diné nida nitinigii Israel diné ’ahinei dookai’ígíí yika ́anájáá. South Americaji shadiaahgo dóó Africa ha’aahjigo keya ei diné t’óó’ahayoi Diyin binanitin bił yá’ádat’ééh. Ádahwii’áádę́ę́’ ei President Nelson ei diné nidanitin bił yá’áfdat’ééh dóó łá deenizin. Baa ’akonizin, dinégo ’ayoi’aniiníídoo dóó bajiniibá doo niizin.

’Ayíiśíi beehaniih dooleeł’ígíí Diné t’ááłá’í siziinigii bée naalniih, Diyin ei bá siizį́į dóó bee ’ádinidiin nihee holǫ́.3132 Diné bitahgo doo t’óó niha nahozingo needáá da. Christgi ’át’oa jiiniibá, yá’at́’ééhgo hiniina, iłhozhǫ́, dóó T’áá’ááníígo diné T’áá’ ałtso ’áyoo’ íí́ní, ’ádinídį́į́go yidaał, inda Diyin bił ’ághaadiitáá bee nihaa ’aháyą́ą́doo díí teiya Diyin Jesus Christ binánitin haadilyaa’ígíí ’át’é.

Diyin Binanitin baa hwiilné’ígíí ei bee nihik’ihojodlí. Diyin binanitin ei binaaji nihił hozhǫ́, dóó béé hozhǫ́ hos’ą́. inda naa’íídzííh naaji ’áhidit’áá. Diyin biził bá’ííniidlį́.33 Kǫ́ǫ́ iinanigii biláágo doo’íį́, naasdi ííná bá hasht’éh ’ádoołneeh, “diné łá yeigo bichį́ indahast’į, diné iisiziinii danilį́nigii ałdo nanitin.”34

Diishjí básodizinigii ei ałchíní , tsíkéí, chiekéí, hoghan haz’ą́doo diné, łá Diyin binaanish yee dahikai’ígíí, Saanii nanitinjį́, dóó T’áá nihi siizingi haiyit’oa Israel diné ’ahiikaigo ’aká’aneilwoh. Diyin ya yaltí ’anínigii ’atoa.

Iina nizhonigo, Diné t’áá bi boholniih. Doo Diyin dayoodlaanigii ei Israel diné áhíniedookai’ígíí, doo yiká’doojaah da. Diné Diyin binanitin bił bee dahozinigii ei Diyin bee’ádinidíín bee daholǫ́ǫ́ yee naaziihgo ́aká’ánajaa doo. Nahasdzaan bikaago Nihilah dóó nihilahkeeh niliinii ei Diyin Jesus Christ binanitin haadillyaago bił beedahozin ei nizhonigo hoghandi nináhadookai.

IT’aa’aaniigo shil beehozingo Diyin Jesus Christ doo nihiTaa ya’aashdi holonii ei niha nizhonigo naha’ naha’aah, Jesus Christ bizhi binaaji adishni’, amen.

Deizóh

  1. See Russell M. Nelson, “Welcome Message,” Liahona, May 2021, 7.

  2. See Doctrine and Covenants 20:37.

  3. See 2 Nephi 26:33

  4. Doctrine and Covenants 1:1 In Doctrine and Covenants 1:4the Lord continues: “And the voice of warning shall be unto all people, by the mouths of my disciples, whom I have chosen in these last days.”

  5. Doctrine and Covenants 110:11.

  6. In 1851 there were 52,165 total members of the Church. According to Church records and the “Religious Census of 1851” in England and Wales, there were over 28,000 members (see Robert L. Lively Jr., “Some Sociological Reflections on the Nineteenth-Century British Mission,” in Mormons in Early Victorian Britained. Richard L. Jensen and Malcolm R. Thorp [1989], 19–20).

  7. See Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 1, The Standard of Truth, 1815–1846 (2018), 494–95, 514–15, 573.

  8. Tonga: 45 percent; Samoa: 31 percent; American Samoa: 22.5 percent; and French Polynesia: 7 percent.

  9. See Saints, 573–74.

  10. Russell M. Nelson, “Hope of Israel worldwide youth devotional, June 3, 2018), HopeofIsrael.ChurchofJesusChrist.org.

  11. This unique and powerful doctrine is contained in the Book of Mormon and succinctly in the tenth article of faith which begins, “We believe in the literal gathering of Israel and in the restoration of the Ten Tribes.” (see James E. Talmage, The Articles of Faith, 12th ed. [1924], 314–44).

  12. As recorded in Genesis 32:28 it reads, “Thy name shall be called no more Jacob, but Israel: for as a prince hast thou power with God and with men.”

  13. See Joseph Smith, in “History, 1838–1856, volume D-1,” 1572, josephsmithpapers.org; see also Joseph Smith, “Discourse, 11 June 1843–A, as Reported by Wilford Woodruff,” [42–43], josephsmithpapers.org; Joseph Smith, “Discourse, 11 June 1843–A, as Reported by Willard Richards,” [241], josephsmithpapers.org.

  14. See Bible Dictionary, “Israel, Kingdom of”; James E. Talmage, The Articles of Faith, 315. While Rehoboam and his subjects were known as the Kingdom of Judah and were located in the southern part of modern Israel.

  15. See 2 Kings 17:23.

  16. See Doctrine and Covenants 133:26; see also Doctrine and Covenants 110:11.

  17. 1 Nephi 10:12. Ammon later said, “Blessed is the name of my God, who has been mindful of this people, who are a branch of the tree of Israel, and has been lost from its body in a strange land” (Alma 26:36).

  18. President Spencer W. Kimball, speaking of Lamanite Israel, taught that Zion is all the Americas. President Kimball said, “We are in Israel and are being gathered” (The Teachings of Spencer W. Kimballed. Edward L. Kimball (1982), 439.

  19. When Father Lehi was instructed to take his family and depart into the wilderness, at least part of the reason was that Jerusalem would be destroyed (see 1 Nephi 2). The destruction of Solomon’s Temple, the downfall of Jerusalem, and the captivity of the tribe of Judah occurred in about 586 BC.

    “Israel was conquered in about 720 B.C.E., and its 10 tribes driven into exile. … “Israel was conquered in about 720 B.C.E., and its 10 tribes driven into exile, [in] Jerusalem …Solomon’s Temple sustained several attacks by foreign powers before finally, in 586 B.C.E., being totally destroyed by the army of Nebuchadnezzar, the Babylonian king” (David B. Green, “The History of the Jewish Temple in Jerusalem,” HaaretzAug. 11, 2014, haaretz.com/jewish/.premium-history-of-the-temple-in-jerusalem-1.5256337). See also 2 Kings 25:8–9.

  20. See Tad R. Callister, The Infinite Atonement2000).

  21. Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 33; see also “Covenants,” Liahona, Nov. 2011, 88.

  22. See Russell M. Nelson, in R. Scott Lloyd, “Seminar for New Mission Presidents: ‘Swift Messengers’ to Scattered Israel,” Church News, July 13, 2013, thechurchnews.com. President Russell M. Nelson has stated the gathering “is not a matter of physical location; it is a matter of individual commitment. People can be ‘brought to the knowledge of the Lord’ [3 Nephi 20:13] without leaving their homelands” (“The Gathering of Scattered Israel,” Liahona, Nov. 2006, 81). See also 3 Nephi 21:1–7.

  23. Our doctrine is clear; the Lord scattered the tribes of Israel because of their rebellion and their unrighteousness. However, the Lord also utilized the scattering of His chosen people among the nations of the world to bless those nations. (See Guide to the Scriptures, “Israel—The Scattering of Israel,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org.)

  24. Spencer W. Kimball, The Teachings of Spencer W. Kimball, 439.

  25. Spencer W. Kimball, The Teachings of Spencer W. Kimball438. See also “All Are Alike unto God,” ed. E. Dale LeBaron (1990), a collection of 23 conversion stories by Black African Latter-day Saints. Sister Julia N. Mavimbela said that before she joined the Church and came to the word Israel, she would “throw the book aside and say, ‘It is for the whites. It is not for us. Doo t́áá saí yiidaał da. Today I know I belong to a royal family if I live righteously. I am an Israelite, and when I was doing my ordinances in the temple, I captured the feeling that we are all on earth as one family” (in “All Are Alike unto God,” 151).

  26. Doctrine and Covenants 1:2

  27. Spencer W. Kimball, The Teachings of Spencer W. Kimball438.

  28. Russell M. Nelson, “Hope of Israel

  29. The Apostle Paul told his young friend Timothy to “be … an example of the believers” (1 Timothy 4:12

  30. See 3 Nephi 18:24

  31. See Mosiah 18:8–13; 3 Nephi 18:25; Doctrine and Covenants 18:10–16; 31:5; 62:3.

  32. Doctrine and Covenants 138:57

Béé’ídlééh