Ntsáo Áłah Aleeh
“Shił Honílǫ́, áádóó Shí ałdó’ Nił Honishłǫ́; Áko Yiit’ash Dooleeł”
T’ą́ą́chil 2023 Ntsaago Áłah Aleeh


“Shił Honílǫ́, áádóó Shí ałdó’ Nił Honishłǫ́; Áko Yiit’ash Dooleeł”

Yisdá’iiníiłii nihił hólǫ́ǫ doogo yee ádééhaadzi’ígíí éí t’áá aaníí ání dóó t’áá ałtso Bi Sodizin ninályá-da’atahígíí bá hólǫ́.

Ałk’idą́ą́’ Diyin Yá Yáłti’í Enoch, Old Testament biyi’, Na’nitin dóó Bee Ałhadaʼdeest’áanii, dóó Diichíłí Ílíinii t’áá yíní át’éegi yaa hoolne’,1 éí kin łání Zion atah haidiilaa.

Diyin bizaad biyi’ Enoch na’nitiní dooleełgo bik’ihodiinii’ kót’áo baa hane’ “yá’ąąshdéé’ anéé’ yidiizts’áá’, kóníigo: Enoch, shiye’, díí diné diyingo áhodooníłígíí bee nanítin, dóó kóbidiní—Ádaanída’oohkąąh, … háálá bijéí deistł’is, dóó bijédaakał, dóó bináá’ doo nízaadgóó yee da’oo’į́į da.”2

“Áádóó díí saad Enoch yidiizts’ą́ągo, ni’jį’ yaa kódzaa … dóó Bóhólníihii yidááhdóó haadzii’, kóníigo: Ha’át’íísh éí biniinaa shik’ihojinídlí, jó t’óó tsíłkéí nishłį́, dóó t’áá ałtso diné dashijoo’łah; háálá ch’ééh haasdziih; éí bąą ná naal’a’íísh nishłį́?”3

T’áá shǫǫdí baa ákonínízin Enoch bik’ihodiinii’yę́ędą́ą́’, yí’oh neel’ánígíí dóó doo yííghahígíí ts’ídá ya’áhálchįįh ńt’ę́ę́’. Áádóó t’áá ánííltso łahda Enoch nahalingo bi’oh daniil’ánígíí Sodizinjí áká’ánídeijahgo t’áá baa ákódaniidzin. Ákondi Bóhólníihii éí Enoch bina’ádíkid yee yich’į’ haadzí’ígíí éí bits’ą́ą́dóó ohoo’aah dóó dííjį́įdi nihídéít’i’.

“Áádóó Bóhólníihii Enoch yich’į́ haadzíí’go ání: Nílááh yínááł dóó ándishnínígíí ádíílííł, dóó diné doo ła’ nidooshish da. Nizéé’ aa ánílééh, saad bee hadíídzihígíí nizadoolyééł, áádóó yáninishti’ doo. …

”Shooh Shii’sizíinii nił hóló, éí bąą bee háhádziih’ígíí bik’ehgo áhoonííł doo; dóó dził, dóó tó nílį́ ei nik’eh dahooł’į́į doo; áádóó shił hónílǫ́, shí ałdó’ nił honishłǫ́ǫ doo; áko yiit’ash doo.4.

Enoch éí bidziilgo Diyin Yá Yáłti’ii silį́į́’ dóó naanish ayóó át’áo íídoolííłgo Diyin God bilák’ee na’anishí silį́į́’, ákondi ákot’áo na’nitingo t’áadoo bił hahoolzhiizh da! Ákót’ée ndi, náásdi yíneil’ą́ągo ábi’diilyaa éí Diyin God BiYe’ yikéé’ yigááł dóó yił naalnishgo yíhooł’ą́ą́’.

Diyin Bóhólníihii Enoch yee neineezt’ą́’ígíí éí dííjį́įdi hait’áo bik’ida’didiit’į́į́łgo baa ntsídadiikos éí Diyin Ii’sizíinii nihíká’adoolwołgo biká sodiszin.

Shił Hónílǫ́ǫ Doo

Diyin Bóhólníihii Jesus Christ t’áá ánííltso bił dahoniidlǫ́ǫ doogo hágo nihiłní.5 Ákondi haash yit’áo t’áá íiyisíí bíhodiil’ááł dóó baadiidááłgo bił honiidlǫ́ǫ doo?

Saad bił honiidlǫ́ ha’nínígíí éí hadziilgo jizį́ doodago jíłdzil dóó doo nízhdínééshgóó bizhdiilkaalgo óolyé. Elder Jeffrey R. Holland éí “bił hojílǫ́ǫgo” kót’áo yee na’neezt’ą́ą́’ áhát’į́įgo éí “‘[t’áá] kwe’é hojílǫ́ǫgo—ákondi [t’áá] kwe’é hool’áágóó hojílǫ́ǫ doo.’ Bee yisdá’iildéehii bina’nitin éí bee ak’ihodiinii’ii át’é … t’áá ałtso … adhwiis’áágóó bich’į’ kólyaa. Hágo, ákóndi t’áá kwe’é honílǫ́ǫ doo. Yéego iinídlą́ dóó idinilkaalgo díínááł. T’áá kwe’é sínídáa dooleełgo díínááł, t’áá ni ádá dóó náásgóó da’achííh nikéé’ deiyíkááhígíí bá.”6 Áko, Christ bił dahoniidlǫ́ éí Ninánídlái dóó Bí bibiniyéí dadílzinígíí bich’į danihidziilgo dóó nihe’oodlą’ bee yéigo nisiidzį́į doo, t’áá áłah yá’át’ééh dóó doo yá’át’ééhgóó hoolzhishgo.7

Diyin Bóhólníihii bił honiidlǫ́ǫgo bee hahalzhish t’áá niik’eh bee íít’íinii Bi’azéédéetání ázéédadiitį́į́ł8 nahat’á bee yisdá’iildééh ninályáhígíí bee aha’diit’aah dóó ó’ól’įįł binahjį’. NihiTaa Yá’ąąshdi Hólóonii bił ahadiit’aah íílyaaígíí dóó BiYe’ Nááhiina’ígíí dóó k’ad hiinánígíí éí aghánáhó’áadi bee ntsáhákees, ha’ólní, adziil, hodéezyéél, dóó ił hózhǫ́ dina’ígíí át’é; áádóó ałdó’ tsé-átł’áahdi bidziilgo yistł’inígíí9 éí bikáá’ nihe’iina’ hadadiitł’į́į́ł.

Áłahjį’ biká íít’į́ éí aTaa’ dóó BiYe’ bił ałha’diit’ą́ éí niłdzilgo ádeiyíníílzin ákłot’áo nihí Bił honiidlǫ́. Jó díígi’ át’éego, Hool’áágóó aTaa’ nilíinii t’áá aaníí ájíníigo BiYe’ Ayóó’áyóóníinii bich’į’ sojidilzingo éí Bił ałha’dinit’ánée ts’ídá yéigo dóó bidziilgo áyósin.

Christ bizaad t’áá aaníí nahiidlááhgo Bił honiidlǫ́ . Yisdá’iiníiłii bina’nitin nihoolóós, ałha’deet’ą́ ba’áłchíní daniidlį́įgo, hózhǫ́ Bił honiidlǫ́ǫgo10 dóó t’áá ałtso ádiilnííłii yee nihił hodoolnih.11

Tó dóó bááh ó’ool’įįł t’áá íiyisíí nihił nilį́įgo bich’į’ hasht’e’ándadiil’įįhgo, bee ałha’deet’ą́ bee ádééhadeidzíí’yę́ę ńdánííl’į́įgo dóó baa ntsínáádeikeesgo, dóó t’áá aaníigo ádaaná’iikąąhgo kóda’iil’į́į́go Bił dahoniidlǫ́ǫ doo. Tó dóó bááh ó’ool’įįł dadíníilzingo choinídeil’įįhgo éí Diyin God bá oo’íinii daniidlį́ áko Jesus Christ bízhiʼ ákʼididiitʼááł dóó bíká’ ádeit’į́į doo éí diyingo ó’ool’įįł t’óó hónízáhíjį’ atah íílyaaígíí bikéédóó “t’áá áłahjį’ béédeelniih doo.”12

Diyin God bá neil’a’go Bił honiidlǫ́ éí Ba’áłchíní bíká anéijahgo dóó nihik’is dóó nihilahkéí diyingo baa nídeidááhgo.13

Yisdá’iiníiłii ání, “T’áá shibeendahaz’áanii bik’eh honił’į́įgo, she’ayóó ó’ó’ní bii’ honílǫ́ǫ doo, azhą shí shiZhé’é bibee ndahaz’áanii bik’eh honish’į́įgo, dóó be’ayóó ó’ó’ní bii’ honishłǫ́.”14

Ła’ígo ał’ąą át’éego Yisdá’iiníiłii bił honidlǫ́ǫ doogo t’áá ałts’ísígo nihił ch’éní’ą́. Áádóó k’ad éí t’ááłá’í niidzínígo Bikéé’ ndasiidzíinii ánihidishní da’íínóhkeed, hádaaht’į́, dáádílkał nídanołts’in, dóó t’áá nihí ádá Ii’sizį́ Diyinii be’adziil bee ídahooł’aah nááná ła’ ílį́įgo t’áá ałtsojį’ Christ nihe’iina bee bíká íít’į́į doo.

Dóó Shí éí Nii’ Honishłǫ́

Yisdá’iiníiłii yee ádééhaadzíi’ii Bikéé’ yiikahgo naaki: bił Honiidlǫ́ǫgo, Bí ałdó’ nihił hólǫ́ǫ doo. Áko t’áá aaníí Christ ni dóó shí nihii’ hólǫ́ǫ doo—t’áá łá’í niidzínígo dóó t’áá nihí yiidááłgi? Díí na’ádíkid baa nááháne’go t’áá ałtso hodiits’a’jį’ aoo’!

Naaltsoos Mormon Wolyéhígíí biyi’, Alma baa dahojoobáʼí t’áá aanínígíí yee neineeztą́ą́ʼ éí tiʼdahooníhígíí bąą a’ohgo ádaa nitsídaakeesgo ádabi’diilyaa. Na’nitingo ání, Diyin God bizaad éí akʼǫ́ǫ́ʼ nahalin éí kʼididoolyééł dóó baa áháyą́ą dooleeł, áádóó “Diyin God bizaad” éí Jesus Christ be’iina’, biniyé abi’dool’a’ígíí, dóó be’iina’ yee nihá niná’nídláhígíí t’áá ałtsojį’ yaa halne’.

Alma ání, “Diyin God biYe’ deinohdląąh, éí doogááłgo bidine’é yániná’doodlééł, éí ti’hodoonihgo be’iina’ yee bibąąhági ádaat’éii yik’eh niná’doodlééł; éí anoonééłdéé’ náá’ii’ná yi’keh áhodoolííł, áko nihookáá’ dine’é t’áá ałtso yidááhdóó deidoo’zįįł, éí bándahodoot’ááł nihoníyá bijį́įdi, naanish ádayiilaayę́ę bik’ehgo.”15

Alma “Diyin God bizaad” díígi’ át’áo yaa hoolne’, t’áá shǫǫdí baa ntséníkees díí diyingo bił ahidéét’i’go nihił ííshjání ayiilaaígíí.

“Áádóó áko … nihijéí biyi’di bizaad k’idadohłééł nihá laanaa nisin, áádóó dahdíníísą́ągo éí nehe’oodlą’ bee baa ádahoołyą́ą doo. Áádóó áko shooh, tsin dooleeł, nihi’ yi’íí’áago hóól’áágóó hinohnáá dooleeł. Áádóó Diyin God nihiyééł ndaaz’ígíí aszólígo íídoolííł, biYe’ bi’iłhózhóonii bee. Áádóó ádeinohsingo díí t’áá áłtso ádadoohlííł.”16

Akʼǫ́ǫ́ʼ nihijéí biyi’di k’idadidiilyééłígíí éí Diyin God bizaad bíká ádeit’į́į doo—azhą́ Jesus Christ be’iina’, biniyé abi’dool’a’ígíí, dóó bina’nitinígíí ałdó’. Áádóó nihe’oodlą’ bee Diyin God bizaad baa áháyą́ągo tsin dooleeł nihiyi’ íí’áago dahdínóosééł áko hóól’áágóó hinohnáá dooleeł.17

Lehi bił ííshją́ą́ é’élyaa biyi’ tsin sikaad shą’ ha’át’íí yaa halne’? Éí tsin sikaad Jesus Christ nahalingo baa ntsáhákees doo.18

Shik’is dóó shilahkéí, da’ Diyin God Bizaadish nihiyi’ hólǫ́? Da’ Yisdá’iiníiłii diyingo bee yisdá’iidlééh bina’nitin t’áá aaníinii nihijéí haz’ą́ądi ndaháásdzoh?19 Da’ bich’į’ísh yiikah dóó hazhó’ígo Bígi’ át’é yiidleeł? Da’ Christ tsin sikaad nihiyi’ noosééł? Da’ “ániid [hiináanii]”20 Bí bee dadiidleełgo bíká ádeit’į́?21

Díí ayóó áhodoonííłgo biniinaa daats’í Alma kót’áo na’édééłkid: “Da’ Diyin God ii’sizíiniik’ehgo nihischį́? Da’ nits’ádi’nílíidii biyi’ sizį́įgo yiniłtsą́? Da’ díigi át’áoósh nihijéí t’áá íiyisíí łahgo ádáádzaa?”22

Diyin Bóhólníihii Enoch neineeztą’ígíí dah t’áá áłahjį’ bénéílniih doo: “Shił hónílǫ́ǫ doo, dóó shí nii’ honishłǫ́ǫ doo.”23 Áádóó t’áá aaníigo baa hashne’ Yisdá’iiníiłii yee ádééhaadzi’ígíí nihił hólǫ́ǫ dooígíí t’áá aaníí át’é dóó t’áá ałtso Bi Sodizin ninályá-da’atahígíí bá hólǫ́.

Áko Yiit’ash Dooleeł

Paul Bik’ihodiinii’ii da’oodláanii Diyin Bóhólníihii dayoosdlaadígíí náyoozkan: “Áko bił deinóhkááh.”24

Yisdá’iiníiłii bił dóó bíighahgi deinóhkááh: (1) Diyin God bibeendahaz’áanii yik’e dahół’į́įgo, dóó (2) ałha’deet’ą́ dílzinígíí béédaałniih dóó bá dahódínóhsin éí aTaa’ dóó aYe’ nilíinii bił dahoniidlǫ́.

John ádííniid:

“Diyin God bibeendahaz’áanii bik’eh dahoniil’į́įgo, éí bee t’áá aaníí béédahoniilzingo nihił béédahózin.

“Háiida, bééhasin níigo, ákondi bibeendahaz’áanii doo yik’eh hół’į́į́góó, éí biyooch’íidii jílį́, dóó t’áá aaníinii doo hwii’ hólǫ́ǫ da.

“Nidi t’áá háiida Diyin God bizaad bik’eh hojíł’ínígíí, éí ts’ídá hadaałt’éego Diyin God ayóó’ájó’ní: díí bee t’áá aaníí nihił béédahózingo Diyin God bii’ dahoniidlǫ́.

“Háida bił honishłǫ́ jinínígíí éí ałdó’ yił yi’ash doo, bí yigáłígi át’éego yigááł doo..”25

Jesus t’áá áníiltso, “Hóshdę́ę́’, shik’éé wohkah”26 dóó “ahił yiikah doo.”27

T’áá aaníí shił bééhózin náás oodlą’ bee bídadíníilkaalgo dóó Diyin Bóhólníihii bii’sizíinii a’oh daniidzingo bił yiikahgo,28 adziilii, ho’doodlóós, aa’áháyą́, dóó hodéezyéél bee nihik’ihozhdoodliił.

T’áá’ Aaníigo Baa Hane’ dóó Ádééha’oodzíí’

Alma Diyin Bóhólníihii t’áá ałtso ii’sizíinii dahiináanii bi ayóó’ó’óní yee na’ookąąhgo yaa halne’:

Áko shooh, diné t’áá ałtso hágo yiłní, háálá bibee ajooba’ éí yee yich’į’ dah dilnííh, áádóó ání: Ádaańda’oohkąąh, dóó shił dahonohłǫ́.

“… Shaa hohkááh dóó tsin bee iináanii bineest’ą’ dadoohsį́į́ł; aoo’, bááh dóó tó bee iináanii t’áá níík’eh bee iináanii dadoohsį́į́ł dóó dadoohdlį́į́ł.”29

Shí yéego Yisdá’iiníiłii t’áá ałtso bibee ak’é ásti’ yaa ná’ookąąh hólǫ́ dishní. Diné ts’ídá t’áá ła’í nízínígo k’ad dahiinánígíí, ańdahaaskaiígíí, dóó łah nahasdzáán yik’áá’ dahiináa dadooleełígíí Bibee ajooba’ dóó bi’aa ááh yinízinígíí bee bik’ijideeshdliił nízin.

Ła’ Sodizin da’atahígíí na’nitin, bitł’ááh naazléí, dóó t’áá aaníinii baa hane’ t’áá aaníigo deiyoodlą́ díí ntsaago áłah na’ádleeh yáda’ati’ bił haz’ą́ągi t’áá ahą́ą́ baadahane’ dóó adahwiisáágóó áłah nda’adleehgóó—ákot’ée ndi hool’áágóó t’áá aaníí ádaat’éí bándanitł’ah be’iina yiyi’ chodeiyooł’į́įgo dóó bił adahoot’éegi. T’áá aaníigo da’oodlą́ dóó ak’edahół’į́įgo áká andaajah, ákot’ée ndi aTaa’ dóó BiYe’ NiháNinánídléí yee yił ahada’deestánígíí éí t’ah doo íiyisíí bee da’iináa da dóó k’ad áhoot’éhígíí beda’iina’ biyi’ doo łahgo íílééh da.

Shí bee ádéíh haasdziih Ii’sizį́ Diyinii bebe’adziil binahjį’, diyingo bee yisda’iildééh t’áá aanínígíí nihił béédahodoozįįł dóó nanihiiłnáa doo éí nihá baahashne’go bínét’ą́ą́’—t’áá ła’í ndasoozį́ dóó ádanoht’éegi.

Baa shił hózhǫ́ Jesus Christ éí t’áá aaníí ayóó anihó’ní dóó hiiná nihi Yisdá’iiníiłii dóó Nihá Niná’nídláí nilį́. Bił honiidlǫ́ǫgo, Bí nihił hólǫ́ǫ doo.30 Áádóó bił dóó bííghah yiidááłgo, lą’ígo daneest’áanii ndahidiikááłgo bee nihik’ihozhdoodliił. Shí t’áá aaníí Diyin Bóhólníihii Jesus Christ bízhi’ dílzinii binahjį’ ádíshní, amen.

Deizóh

  1. Genesis 5:18–24 Níníł’į́; Doctrine and Covenants 107:48–57; Moses 6–7.

  2. Moses 6:27.

  3. Moses 6:31.

  4. Moses 6:32, 34; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo.

  5. John 15:4–9 Níníł’į́.

  6. Jeffrey R. Holland, “Abide in Me,” Liahona, May 2004, 32.

  7. John 15:10 Níníł’į́.

  8. Matthew 11:29–30 Níníł’į́.

  9. Helaman 5:12 Níníł’į́.

  10. 3 Nephi 27:14–15 Níníł’į́.

  11. 2 Nephi 32:3 Níníł’į́.

  12. Moroni 4:35:2

  13. Mosiah 2:17 Níníł’į́.

  14. John 15:10.

  15. Alma 33:22.

  16. Alma 33:23; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo.

  17. Alma 26:13 Níníł’į́.

  18. I explained this principle in a devotional in 2017:

    “Alma … ‘Diyin God bizaad diné yee ndeinitingo hahoolzhiizh, bisodizin bá dahooghangóó, dóó dabighan góneʼ yił yah adahakáahgo; aoo’, Diyin God bizaad kintah daʼnítiingóó ndi yee ndaʼneeztą́ą́ʼ[Alma 32:1; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo]. Áádóó ałdó’ Diyin God bizaad éí akǫ́ǫ́ nahalingo yaa yááłti’.

    “‘Kʼad, nihiyiʼ bá dahoołʼaah, áko nihijéí biyiʼ akʼǫ́ǫ́ʼ kʼídoolyáago, áko shooh, ákʼǫ́ǫ́ʼ tʼáá aaníí átʼéego, éí doodago ákʼǫ́ǫ́ʼ yáʼátʼéehii átʼéego, dóó doo daʼiinohdlánígíí bee yíwohjįʼ kódaahłéehgóó, Diyin Bóhólníihii bi’Ii’sizíinii bikʼijįʼ nohłį́į́go, áko shooh, nihiyiʼdi ąąh dadínóosééł; dóó díí nihiyiʼdi ąąh kwáánííłgo baa ákodanohsingo, tʼáá nihiyiʼdóó kódadohníi doo—Díí ákʼǫ́ǫ́ʼ yáʼátʼéehii átʼéé lá, éí doodago saadígíí yáʼátʼééh lá, háálá shiiʼ sizíinii ntsaago ak’i’diitą́; aooʼ, hazhóʼó tʼáadoo leʼé baa ákonisingo áshiʼniilaa, aooʼ, shił łikan silį́į́ʼ’ [Alma 32:28; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo].

    “Bóhoneedlı̨́įgo, nihijéí biyiʼ akʼǫ́ǫ́ʼ y’á’át’éhígíí kʼídoolyáago dóó ąąh kwáánííłgo, dóó biiʼ haʼníísą́, dóó dah díníísą́ągo éí tsin dooleeł.

    “‘Áádóó áko shooh, tsin dah díníisą́ągo, kódadidoohniił: Hazhó’ó baa ádahwiilyą́ą dooleeł, áko bikétł’óól hodooleeł, áko dínóosééł, dóó bineest’ą’ nihich’į’ kwíidoolííł. Áádóó áko shooh, t’áá íiyisíí baa ádahołyą́ągo bikétł’óól hodooleeł, dóó dínóohsééł, dóó bineest’ą’ hodooleeł.

    “‘Ákondi tsin doo baa ádahołyą́ągo, dóó baa áháyánígíí doo baa ntsídaahkeesgóó, shooh doo bikétł’óól hodooleeł da; dóó jóhonaa’éí bits’áhonigááh silį́į’go yidoołch’ił, bikétł’óól ádingo biniinaa ałtso dínóołnah, dóó hadoohnish dóó yóó ahidoołhą́ą́ł.

    “‘K’ad, díí éí ak’ǫ́ǫ́’ doo t’óó baa’ihígíí biniinaa da, dóó ałdó’ doo éí tsin bineest’ą’ doo nidzinígíí biniinaa da; ndi éí nihiłeezh bikáá’ doo nanise’ígíí biniinaa, dóó tsin doo baa áhółyą́ą́góó biniinaa, éí bąą bineest’ą’ doo nihá hodooleeł da.

    “‘Dóó ákót’áo, díí saad doo baa áhółyą́ągo, nihe’oodlą’ bee bineest’ą’ hásídóo’į́į’go, doo éí tsin bee iináanii bineest’ą’ ła’ náhidoohłah da.

    “‘Ákondi díí saad baa áhółyą́ą́góóaoo’, tsin dah díníisą́ągo baa áhółyą́ągoyéigo yinohdlą́ągo, dóó ha’ólníinii bee, bineest’ą’hásídóo’į́į’go, bikétł’óól hodooleeł; áko shooh áádóó tsin dínéesą́ągo hool’áágóó iiná hodooleeł’ [Alma 32:37–41; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo].

    “… Lehi éí iiná bitsin yaa halne’ígíí yaa nayiizyeel—éí ‘Diyin God be’ayóó’ó’ó’ní át’éego’ yaa halne’’ [1 Nephi 11:21–22].

    “‘Háálá Diyin God nihokáá’ ayóí’áyóó’nóo, éí BiYe’ t’ááłá’í BáYizhchíi niheediní’ą́, áko t’áá háiida boodlánígíí doo ádin dooleeł da, ndi iiná doo ninít’i’ii bee hólǫ́ǫ doo’ [John 3:16].

    “Diyin Bóhólníihii Jesus Christ bi’dizhchínígíí, be’iina’, dóó bitsʼíís yee nihá nináʼnídláhígíí éí binahjį’ Diyin God Bá áłchíní áyóó áyónínígíí ayóó át’áo diyingo ííshją́ą́ ayiilaa. Nephi t’áá aaníigo ání, díí ayóó’ó’óní ‘ts’ídá t’áadoo le’é t’áá ałtso biláahgo nidzin’ dóó ‘hwii’sizíinii ts’ídá yaa bił hózhǫ́’ [1 Nephi 11:22–23; ałdó’dínííł’įįł 1 Nephi 8:12, 15]. Chapter 11 1 Nephi biyi’iiná bitsin éí Yisdá’iiníiłii be’iina, diyingo na’neezt’ą́ą́yę́ę, dóó nihá tihoozni’ę́ę yá sizį́įgo hazho’í yaa hoolne’—‘Diyin God a’oh á’diilyaago’ [1 Nephi 11:16]. Tsin éí Christ nahalingo baa ntsáhákees.

    “Tsin bineest’ą’ éí Yisdá’iiníiłii Bąąhági Át’éii Yik’é Niná’nídláhígíí beełt’éego yee nihik’ihojisdli’go baa nitsáhákees. Bineest’ą’ éí ‘ła’ yiniizįįhgo bił hwiidooshǫǫł’ ha’níigo baahane’ [1 Nephi 8:10] dóó ayóó át’áo ił hózhǫ́ áyiił’įįh dóó éí íł hózhǫ́ nááná ła’ bee bił hozhdoolnihgo jiniizįįh.

    “T’áá íiyisíí éí, Naaltsoos Mormon Wolyéhígíí díí aláahdi yaa halne’, t’áá ałtsoní Christ yaa hidookah [see Moroni 10:32], éí Lehi bił ííshją́ą́ é’élyaaígíí ílį́įgo biyi’ [see 1 Nephi 8:19]” (“The Power of His Word Which Is in Us” [address given at seminar for new mission leaders, June 27, 2017], 4–5).

  19. 2 Corinthians 3:3 Níníł’į́.

  20. 2 Corinthians 5:17.

  21. Alma aheełt’éhígíí yee nanihinitin akǫ́ǫ́ nihijéí biyi’ k’idooláago yinohdlą́ągo, éí akǫ́ǫ́’ nihe’oodlą’ bee baa ádahwiilyą́ągo tsin bee iináanii yee hadínóosééł, áádóó tsin baa áháyą́ągo tsin bineest’a’ haleeh, éí “éí t’áá ałtsoní łikanígíí bilááhdi łikan” (Alma 32:42dóó “éí ts’ídá t’áá ałtsoní biláahdi Diyin God bi’aa’iilyé át’é” (1 Nephi 15:36

  22. Alma 5:14.

  23. Moses 6:34; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo.

  24. Colossians 2:6.

  25. 1 John 2:3–6; hózhǫ́ bee yit’į́į doogo.

  26. Luke 18:22

  27. Moses 1:39

  28. Doctrine and Covenants 19:23Níníł’į́.

  29. Alma 5:33–34hózhǫ́ bee yit’į́į doogo.

  30. John 15:5Níníł’į́.

Béé’ídlééh