Ntsáo Áłah Aleeh
K’é Nídahoołeełii Ayóó Nidzin
T’ą́ą́chil 2023 Ntsaago Áłah Aleeh


K’é Nídahoołeełii Ayóó Nidzin

T’áá ní bee nóholníih, saad ahét’ááh doodayeeh k’é nádahoołeełii. Niha’nisinígíí éí k’e’ nídahoołeełii nółíí’ doo, k’ad dóó hoolaagóó.

Shiláh dóó shik’is da’nóhlíínii, éí nihił hónishlónii baa shił hózhó!! Hast’ąąnídee’zid doo woshdę́ę́’, t’áá’akwííjí nihąą ni’siskees dóó niha sodizin nt’ę́ę́. Diyin Íísizííinii nihiká’adoolwoł áko k’ad Diyin yinizinígíí bee nihich’į́ hádeesdzih.

Ałkidą́ą́’ azéé’al’į́dí ohooshąąhgo, azéé’iiłíni biká iishyeedgo, ajaad łood siĺíí léí hałgeesh, ayóó naalniidhii gangrene wolyéh. Éí yéígo nantł’ah. Nt’ę́ę́’, łah t’áá doo yá’át’ééhgo binaanish íileeh , áádóó azéé’ííł’in’í báhoochiid. Béesh bee na’algishí bahach’į́go, ayiiłhąąn éí choosh doo yít’íínii t’á baahgo. Béesh bee na’algishí shigaan baa’ííjil!

T’áá ałtso diné yikeed dah deesyiis,—Bi éí dooda—tsídá yéígo baahastí áko doo ajít’íí’da nt’ę́ę́’. Baah ahééh nisin t’áá doo shigaan łood bidooná’ da. Díí áko shidiilyaahígíí táhdii bé’nashniih. Tsídá íídą́ą́’ oolkiłgo,tsídá doo shá hódooch’į́į́ł da ázéé’alíídí diné nidaalgish gone’, doo shá hódooch’iił da. Ídil yát’i’go ádiishní, tsídá doo shá hodooch’iił da dóó diné bee naalgishí ahideeshąął da dóó saad nich’ǫ́’í bee hadeesdzí da.

K’ad, ałkidą́ą́’ áhoot’ííd yaah, baanisikeesgo, diné béesh bee naalgishi shigaan baah íijil yaahgí’át’áó naałníihí baahgo, diishjí diné saad ahideet’aahgo bitah naałnííh. Házhó ałjí yá́át’í yaah baah hayoosnah, ákot’áó diishjí nihił hoolziizh.

Saad nich’ǫ́’í, dóó nidahíilziihígíí́ baah hane’ dóó diné jódziih éí k’ad nihitágóó baah neíkai. Tóó ahayóí diné bahdahódilzinígíí saad nich’ǫ́’í yee yah daałtį́. T’áá shí baah shídiíá, tóó ahayóí diné bił yá’ádaat’ééh saad nich’ǫ́ bee yátį́ dóó yikéé nąązí t’áá haishį́į́h doo bichídaanígíí. Lá’í diné bizhí yidooł ch’ǫ́ǫ́ł saad yoochííd dóó nich’ǫ́’í yeeh.

Áhach’í éí doo yá’át’ééh da. Ajoodlą binahji’ doo diné diniséí’ da. Saad ahé’t’ááh doo binahjí diyin k’ehjí haasht’é nahádlééh da. Baah yiniił, t’áá nihitahdi diné saad ahídeet’ááh łeh. Łá’ diné ba’ałchíní dóó be’asdzaan saad nich’ǫ́’í yeeh bee daaldzid, łá’ éíyá yiłhaajééhii “doo yich’į́ yádaaltí da.” Tsełkéé dóó ałchíní átídahałį́go baa hane’ dóó nida’anishdi doo yá’át’ééhgo yiłnidaalnishígíí yááyádaałtí.

Shik’iské dóó shiláhkéí da’nóhłį́į, díí áłah áleeh lá ąą kwáaniił doo. Jesus Christ bikééneedá’ii níídlíígo, diné binaał hait’áó bił néínish—íiyisíí doo bił ahełt’ééhgo t’áálé’í baahnisíikees. Kót’áó bee hódzin t’áá’anii Jesus Christ yikéénaaghaígíí éí hait’ao diné yaajooba’go yił naalnish.

Hasda’iinííłii keyah naaki bił haas’ąądi bikéé nąąkai’í yeeh néííneezt’áá’. Hasda’iinííłii aní, “K’é nídahoołeelii bikidhójidlí.”1 “T’áá haishį́ih nishnąąjí niníí neidiłtsingo, niníí nishtł’ájígo ałdó bich’íjígo ádííłeeł.”2 Diyin Kódíídniid, t’áá anołtso: “Nihi’ana’í ayóó’ádeínóh’ní, danihódzííhii dóó dahnihijoołá’ígíí bá sodadołzin,dóó tóó baahígo nik’jí ndaalnishígíí básodolzin.”3

Bidiilyé bich’į́ hoolzishgo naakitsaadah bibee haz’ąąnii yee yich’į́ haadziih, shí ayóó’adahníhíínishnígí at’áó ayóó’á’daháhííno’ní doo.4 Ayóó’áda’ahíínóh’níigo shídahooł’ aahii danohłį́įgo diné t’áá ałtso bił béédahózin doo.5

Hasda’iinííłii bee nanitin: Bíkéénaakaiígíí t’áá’anii aká’anidaalwó’, T’áá’anii Jesus Christ yikéénaakaígíí éí k’é nádahoołeełii dah nilį́.6

Yiką́ǫ lá tsin bit’ąą’ biDamǫ́ǫ. Biniyeh haasht’é adahdiilneeh tsídá aláádi nahasdzáan bikaagi áhóót’éédígíí éí Jesus Christ nihaniná’ídlą́ dóó naadiijééh bee bóholnííh. Kot’áó Hasda’iiníílii baah wííniih doo éí K’é ndahoołeełii díídleeł.7

Hasda’iinííłii niha niná’ídlą áko doo yá’áshǫ́ǫ́góó t’áá’ałtso bik’éh didíídłeeł—saad akét’ááhii’ígíí ałdó. Doo naaki nilíí’da: saad ałkét’ááhii éí doo yá’áshǫ́ǫ́’nii át’é. “Háálá t’áá aaníí, t’áá aaníí ánihidishníigo, t’áá háíshį́į́ saad ahét’áahii bii’ hólónígíí éí doo shikéé’ sizį́į da, ndi éí ch’į́įdii be’iiníziinii yikéé’ sizį́, éí éí saad ahét’ááh yizhé’é nilį́, dóó diné bijéí neiyiłná saad ahét’áahgo, ałch’į’ bá dahachį’go ádeile’.”8 T’ááhaishį́į́h saad ahít’ááhii nilį́į́hgo, éí Ch’íídii yichóóní, azhá doo bił bee hózinda ndi. “Diné binant’a’í naaki yik’eh hół’į́į́go doo bohónéedzą́ą da.”9 Saad nich̨́ǫ́’í bee yeelt’ígo Ch’íídii bikéé’ siidzí áádóó Diyin God bá neilnishdoo níídzinígíí éí doo biigha da.

Shik’is dóó shila, hait’áó diné bich’í aníít’éégo bóhólnííh! Hait’áó diné baah yeelt’í hooghandi, sodizindi, naanishdi dóó béesh nisíkéésí bíyí́di ak’ehíích’íígíí bóhólnííhgo át’é. Diishjí, anhidiishní házhó diné bił nidaalnish diyin k’éhji. T’ááshǫǫdí hazhó’ó iinołts’ąąh. “T’áá háatíishį́į́h yá’át’ééhii dóó baahanįįhii”10 ákot’áó diné baah yeelt’ígo—bidaahdę́ę́’ doodahyeeh biné’dę́ę́—éí akót’áó nihi diné bích’í yeelt’í doo.

Amá dóó azhé’é ałtsát’aasgo, doodahyeeh tselkéé nahnitinii tóó nádzaahgo, doodahyeeh tsełkéé bee oodlą bił naaki nilíígo, éí t’áá doo bánidahooaahí doo. T’áá iyisii Jesus Christ bibee ayóó’óó’ní baah akódinííziiłgo jinizingo éí hait’ao nihi saad dóó hait’ao bił neidah.

Na’ii binik’is bila’ashjdla binahat’a’ yéígo yikéé sizį́go ní éí nanałahjí baasinkéés, saad nich’ǫ́ bee hainidziihgo tsídá éí doo niká’adoolwoł da. Hazhó’ó nik’is bił yant’ígo éí yinizin, ní éí hazhó’ó baa nisinkéésgo ná yá’át’ééh.

Saad ahį́t’ááhgo Iisizíínii niwójí iishniłcheeh—tsídá t’áá akwii oolkiłgo dah nidíídaah. Saad ahét’ááh tsídá doo t’áá lé’í haasht’eiyit’ííh da; ndi tsídá doo haasht’eiyileeh da. Saad ahé’t’ááh éí t’áánihi bee nihíhólnííh. K’é nídahoołeełii éí ałdó bee nihólnííh. T’áá nihi bee nihóholnííh da saad ahít’ááh doodayeeh k’é náhadleeh. Shi anhidiishní k’é nídahoołeełiijí nidííááh, k’ad doo niwójí naasholzizhgóó.11

Shik’is dóó shila, t’áá nihi niha biigha nahasdzáan łahgo andiilnííłgo át’é—t’áá łá’í diné yighaalgo dóó t’áá łá’í bił yeeltį́go. Hait’ao? Jó ní hazhó’ó doo ahéíłt’éégo nisé’ekéésígíí baa yá’át’ígo dóó saad yiljolígíí bee yeilt’ígo éí yá’át’ééh.

Ałąą́at’éíigo nisííkees bił dah hinííną́. T’áá’akwííjí shí diyin yánaalá’í bił naashnish łá’da doo áheełt’éégo t’áá lé’í yaa nisídaakéés łeh. T’áá’ałah bił bee hozin haiyit’áó baah hoonit’inígíí t’áá ájiłah baahnisíjíkéés. íiyisíí baah hast’í’ígíí.

Na’ashch’ąąh
Naat’áanii President Dallin H. Oaks dóó President Henry B. Eyring

Naatáanii President Dallin H. Oaks dóó Naatáanii Henry B. Eyring, nizhónigo ahił naanish bizaad dóó nabíínahnígíí—íiyisíí doo ahełt’ééh yaahsíkéés. Ahił naalnishgo ayóó’á’hó’ní. Doo shíhígíí nizhóní níí’ dah, dóó yiniinaah saad hólǫǫ’ da. T’áá ałah doo saad ahíít’ááh da. T’áá ałah ajooba’ bee hólǫ́, háálá “Hasda’iinííłii bee ayóó’óó’ní,”12 bee lá’ní’ííleeh Diyin kéhjí bee baah wíínít’ííhgo. Díí naaki diné ayóó’íí’nish’ní.

Ajooba’ éí bidééłní. Ajooba’ diyin kéhjí hakáiilwo’go áko diné t’áá shí t’éíyá nizin, diné ayóó adaadzołí, dóó diné łé’nizinii, hakáiilwo’go nají kójiiłįįh. Ajooba’ éí Jesus Christ t’áá anii yikéé naagh́ígíí bee beehodildzin łeh.13 Ajóóba’ii éí k’é nídahoołeełii át’é.

Diyin God bidaahdoo ajoobá áda’diilyaahgo dóó sodiilzingo t’áá ayiisii nihijéí biyídę́ę́’, Diyin God ajooba’ nihéédooleeł.14

Bikidhójisdlí’ígíí aláádi aa yíláhígíí éí ajooba’ dóó nisaagóó hájolníhii. Doo dah ooch’į́į́d da dóó doo adaah dahánííh da. Éí doo tsííłǫ́go báhódooch’íída dóó doo yá’áshǫ́ǫgóó diné yaanisíkees da.15

Shik’is dóó shila, Diyin Christ bee ayóó’ó’óó’ní éí diijí saad ahit’aahii bideełní. Ajooba’ éí “Diné biká’adiijah áko biyéél doo nidaazda doo”16áko doo t’áásáhí biyeel nidaazígíí yołjił doo. Diyin God ayóó’íí’níí’nígo binahji’ “t’áá Bá síídzíídoo dóó t’áá haadi neidaahdi”17 íiyisíí́ nantł’ah ndi. Ajooba’ binahji’ diné dóó asdzaani Christ dahyoodlą’ígíí yádaaltí dóó nidaalnish—íiyisíí yéígó nantł’ah ndi.

K’ad, doo baah yáahtí éí “hodeesheeł éí tsídá aláádi nidzin.”18 Diné baah jííniiba’ diyin bíneelniih bááh dóó tó bił ahadeet’ą bikéhgo dine’ baah Bił ahadeet’ą t’áá ákwííjí Hasda’iinííłii bíneelniid doo. Diné saad ahídeet’ááhgo, Jesus Christ bénałniih doo. Sodiłzin dóó doo nanildzidígo ił ééhózin bee Diyin nizinígíí bee hadíídzí. K’é Bee hózhǫ́ǫ́jí Yinant’áii bikéé yidaałgo, nihi éí k’é nidahoołeełii niidlíí’ doo.

K’ad dáásí diné łá’ baah nisinkéés, díí hane’ bíkáh adoolwoł ninidzin. Ndi áko daasí díí diné doodayeeh asdzáani jooba’ ninizingo ákodaasí shich’į́ bił dah hózhǫǫ’ doo. T’ánít’ę́ę́’ ákot’éíi doo. Díniiłį́į́h nijéí biyidi daatsítahdi adaadzodlí, doodayeeh lé’ninizin, éí biníínaah doo k’é nidahoołeełii dííleeł da.19

Da níísh Isrel bidiné’é áłah ananeehígíi bikáh adeeshwoł ninizingo dóó iłná’ánish hoolaa’góó doo ninit’ídagóó k’ad bikéínijiltalígíi nájí ajiiłį́į́h. K’ad éí t’áádoo shiji’ t’éíyá nosiní. K’ad éíyá t’áá doo lé’í antinígíí biniinaah diné neidaaldzidgo, éí k’ad níkódiiłííł. K’ad éíyá bee dahahijigaanígíí łehyígone’łeh diinił.20 Nizaad ak’ehit’ááh, ódziih éí nizaadgo k’ad éí baah oolk’id niwó’ji adiiłniił.21 Diyin Christ k’ehjí diné doodayeeh asdzaani nidziil doo.

Hanitáígíí éí diyin bighan ntsaahdi niká’adoolwoł. Áádi Diyin bibee adziil binahji’ Ch’íídii bik’eh didíídłeeł, éí yeeh sizį́ t’áá át’é saad hódoołeełígíí.22 Ch’íídii éí ch’ínhidiiłneelch’eeł. Jó hazhó’igo saad bee k’é nahadłeehgo doodahyeeh doo bininaah nihanáhachį́į́hgo ákot’áó ch’íídii niwóji’ ananiilcheeh. Jó ákot’áó, inda t’áá anii Jesus Christ bikéé yidaalii niidlíí’ doo. K’é nídahoołeelii éí nihik’iiji’ nilinígíí yikénididleeh.

Diné dahnaask’idii bee adinídiin niidłíí’ doo—adinidiin “doo nonilin da.”23 Diné binaał hazhó’ó yá’át’ééh bił na’anishgo, azhá nontł’á’í ndi baah yátį́’iigo hazhó’ó haasht́éíí doolnííł. Diné binaał ajooba’ bee yinaałgo éí t’áá’anii Jesus Christ yikéé naagha’í bee bee hódilzin, dóó wódahdí baah nisinkéesígíí, Diyin tsídá bilaadi báneilnishígíí nigha’íí dooleeł.

Diyin bina’nitini bee íłhiłdidleehí éí nahadzáaan bigaagi ayóó anitsoh. T’áá ánóht’é shaah wohkááh nihíłní, “bitsį’ łizhinígíí dóó łigai, ąąhshijééh dóó t’áá níík’eh naaghai, hastíín dóó asdzání.”24 T’áá ałtso diné bá’hasą́. Ndi doo bá’hasąą’dah éí doo diné joodlá, diné bánihójíaah doodahyeeh diné saad bíjóaah éí doo báhasąą’ dah.

Shik’is dóó shila. aláádi át’éíí bich’į́ báhoolzhish diné bee iina diné niká’analwo’ígíí. Diishjíídi, t’áá ní né’iina ninełį́ hait’áó diyin bikééyinaał dóó hait’áó diné bił nanilnish. Nikihójisdlí t’áá há’atííshį́į́h haasht’é nileeh áko ní anitinígíi éí t́áa anii Jesus Christ yikéénaaghahi yá’át’ééhii nilį́ doo.

Nikíhójisdli. áko doo yá’át’éehii dóó ajoodla, éi nájí adííliił, bitsáke’gone’ éí hodeesheeł dóó hazhó’ó iłée’hózinii ní doo.

Diyin God hiná! Jesus éí Christ nilį́ Bisodizin yiląąji’ sizį́. Nihí bá nidéiil’a’í daniidlį́. Nihi ká’adoolwoł áko bá ke’nádahiidleehii dah níídlíí’ doo. Shí Jesus Christ bízhi’ baa hasti’íi binahjį’ adishní, áámen.

Béé’ídlééh