Mo Lotu Vakarisito sa Vakarisito Dina
Oqo na nona veikacivi na Karisito vei ira kece na Lotu Vakarisito nikua: “Vakani ira na noqu lami. … Vakani ira na noqu sipi.”
Na cava na kena ibalebale mo sa Vakarisito?
O koya sa Vakarisito e vakabauta na Turaga o Jisu Karisito, ni sai Koya na Luvena dina na Kalou, a talai Koya mai o Tamana me mai vakararawataki ena vuku ni noda ivalavala ca ena ilesilesi cecere ni loloma eda kila me Veisorovaki.
O koya sa Vakarisito e vakabauta ni vuku ga ni loloma soli wale ni Kalou na Tamada kei na Luvena, o Jisu Karisito, sa rawa meda veivutuni, vosoti ira na tamata, maroroya na ivakaro, ka rawata na bula tawamudu.
Na vosa Vakarisito e kena ibalebale meda taura vei keda na yaca Karisito. Eda vakayacora oqo ena noda papitaiso ka ciqoma na isolisoli ni Yalo Tabu ena veitabaki ni liga mai vei ira era taura tu na Nona lewa ni matabete.
E kila vinaka tu e dua sa Vakarisito ni ena veitabayabaki, era sa dau vakadinadinataki Jisu Karisito o ira na parofita ni Kalou. O Jisu vata ga oqo, vata kei na Tamada Vakalomalagi, ka rau a rairai vua na Parofita o Josefa Simici ena yabaki 1820 ka vakalesuya mai na kosipeli kei na ituvatuva ni Nona Lotu taumada.
Mai na veivolanikalou kei na ivakadinadina i Josefa Simici, eda kila kina ni Kalou, na Tamada Vakalomalagi, e vakayago ena lewe kei na sui e lagilagi ka uasivi. Sa Luvena Duabau o Jisu Karisito ena yago. Na Yalo Tabu e yalo ena ituvaki vakatamata ka sa nona cakacaka me vakadinadinataka na Tamana kei na Luvena. Na Lewetolu Vakalou e lewe tolu na tamata duidui, ia ka duavata ena inaki.
Ena vunau vakaoqo ni sa noda yavu ni vakabauta, ena rawa beka me dua na vakatitiqa se veiba, me vaka ni da lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai eda sa Vakabauta Vakarisito? Ia vei ira yadua sa Vakarisito, e vo tiko e dua na taro rawarawa: eda sa mataqali tamata Vakarisito vakacava oi keda? Se eda rawa ni kaya, sa vakacava tiko beka na noda sasaga tiko meda muria na Karisito?
Me da raica vata mada na veika rau a cakava e rua na tisaipeli Vakarisito:
“A sa lako voli ko Jisu ena baravi mai Kalili, a sa raica e le rua e rau veitacini, ko Saimoni sa vakatokai ko Pita, kei Adriu na tacina, e rau sa viritaka na lawa ki wai: ni rau sa gonedau.
“A sa kaya vei rau ko koya, Drau muri au mai, kau na qisi kemudrau mo drau gonedau ni tamata.
“A rau sa biuta sara tu na nodrau lawa, ka muri koya.”1
Oi keda sa Vakarisito nikua, sa noda na madigi meda vakayacora ka sega tale ni wawa, ena gauna ga o ya, ena lewa vinaka, me vakataka rau a cakava o Pita kei Adriu ni: “rau sa biuta sara na nodrau lawa, ka muri koya.”2 Eda sa kacivi talega meda biuta na noda lawa, meda cata na ivakarau vakavuravura, vakabauta makawa, kei na itovo vakavanua. Eda sa kacivi talega meda biuta na noda ivalavala ca. “Ia ni sa qai kacivi ira mai na lewevuqa [o Jisu] …, sa kaya vei ira, O koya yadua sa via muri au, me kakua ni muria na lomana, me colata ga na nona kauveilatai, ka muri au.”3 Ni da sega ni muria na itovo sa sega ni vakalou sa itekivu tiko ni veivutuni, ka na kauta mai e dua na veisau levu me yacova ni da sa “biuta tani na gagadre ca.”4
Na veisau oqo, e vakatokai na saumaki mai, ena rawa ga vua na iVakabula. A yalataka o Jisu: “Au sa vota vei ira na tamata na malumalumu vakayago … ; ia na noqu loloma sa rauti ira kece ga sa vakamalumalumutaki ira vei au; ia kevaka era sa vakamalumalumutaki ira ka vakabauti au, au na vakaukauwataki ira ena veika era sa malumalumu kina.”5 Ni da vinaka cake sara ena vuku i Karisito, sa veisau na keda ituvaki ka da sega tale ni via lesu ki na noda ivakarau makawa.
Sa vakakina, vei ira sa Vakarisito era na dau vakalougatataki ni ra sotava na dredre kei na luluqa. Ni dau yaco mai na bolebole veivakatudonutaki, eda na rairai temaki meda lesu ki na noda sala makawa. Ni oti na Nona Vakamatei na iVakabula, a rairai vei iratou na marama ka kaya vei iratou ni ra na kunei Koya mai Kalili na veitacini. Ni sa lesu o Pita, na iapositolo iliuliu ki Kalili, a lesu tale ki na ka a kila taumada—ki na cakacaka e dau taleitaka me vakayacora. “Au sa laki qoli,”6 a vakamacalataka, ka kauta vata kei koya e vica na tisaipeli.
Sa dina sara, ni ratou a qoli tiko o Pita kei na so tale ena bogi taucoko ka sega ni rawati e dua na ika. Ena mataka e tarava a rairai mai o Jisu ena baravi ka kacivi iratou yani e wai, “Dou viritaka na lawa ki na imatau.” Eratou a muria na tisaipeli ena waqa na nona ivakasala na iVakabula ka totolo wale na nodratou raica na veivakurabuitaki ni sa sinai bote tu na nodratou lawa. A kila o Joni na domo ni iVakabula, ka dokoulu yani i wai o Pita ka qalo yani ki vanua.7
Kivei ira sa Vakarisito era sa lesu tale ki na nodra sala, tawa dina makawa, mo ni vakasamataka mada na ivakaraitaki yalodina nei Pita. Kakua tale ni wawa. Mai rogoca ka kila na domo ni iVakavuvuli ni sa kaci tiko. Ka mo lesu sara vakatotolo Vua ka mai ciqoma tale na Nona veivakalougatataki levu.
Ni ra sa lesu yani ki vanua na veitacini, era raica sara sa vakarautaki tu na ika kei na madrai. “Dou mai katalau,”8 a kaya mai na iVakabula. Ni sa vakani ira, a tarogi Pita vakatolu, “Saimoni, na luvei Jona, ko sa lomani au se segai?” Ni sa vakaraitaka o Pita na nona loloma, a qai kerei koya na iVakabula, “Vakani ira na noqu sipi. … Vakani ira na noqu sipi.”9
Oqo na nona veikacivi na Karisito vei ira kece na Lotu Vakarisito nikua: “Vakani ira na noqu lami. … Vakani ira na noqu sipi”—wasea na noqu kosipeli vei ira na gone kei na qase, laveti ira cake, vakalougatataki ira, vakacegui ira, vakayaloqaqataki ira, ka tarai ira cake eso, vakabibi vei ira e duidui mai vei keda na veika era nanuma ka vakabauta. Eda vakani ira na Nona sipi ena noda itikotiko mai na noda ivakarau ni bulataka na kosipeli: maroroya na vunau, masu, vulica na ivolanikalou, ka vakatotomuria na Nona loloma. Eda vakania na Nona sipi ena loma ni Lotu ena noda veiqaravi ena kuoramu ni matabete kei na ilawalawa mataisoqosoqo. Ka da vakania na Nona sipi ena vuravura taucoko ena noda sa itokani Vakarisito, ena noda ivakarau ni lotu savasava ni veisiko ka qaravi ira na yada, na luveniyali, na dravudravua, kei ira taucoko era gadreva na veivuke.
Ki na vuqa eso, na veikacivi me ra sa Vakarisito e vaka me veivakasaurarataki, ka veiuabaleti talega. Ia meda kakua ni rere se yalolailai. Sa yalataka tu na iVakabula ni na vakatautauvatataki keda ena Nona cakacaka. “Dou muri au mai,” a kaya, “Au na qisi kemudou mo dou gonedau ni tamata.”10 Ni da muri Koya, ena vakalougatataki keda ena isolisoli, taledi, kei na kaukauwa meda vakayacora na Nona lewa, ka rawa kina meda kalawa mai na noda logavinaka ka cakava na veika e se bera vakadua ni da bau cakava. Oqo e kena ibalebale meda wasea na kosipeli vei ira na noda itokani, vueti ira mai era sa yali tu vakayalo, daukaulotu tudei, cakacaka ena valetabu, qarava e dua na gone e ituvaki malumalumu, lomani koya tiko e cidroi, qaravi e dua na itokani sa qase, vosota tiko na duidui vakasama, se sotava na veika rarawa. Sa kena ibalebale meda vakarautaki keda meda rogoca na Nona veikacivi ka kaya: “Au lako ke ko ni lewa; Ni vosa meu tukuna tu, Au na cakava ni ko sa lewa; me yaco nomuni lewa.”11
Meda vakataka na ituvaki sa vinakata vei keda na Tamada Vakalomalagi, meda sa muri Jisu Karisito. Au vakadinadinataka ni sa kacivi keda tikoga meda muri Koya. Kevaka o se vulica tiko na veiyalayalati Vakarisito ni Yalododonu Edaidai se bera tiko ni taucoko na nomu vakaitavi ena Lotu ka via muri Koya tale—kua ni rere! Na isevu ni tisaipeli ni iVakabula era lewe ni Lotu vou, saumaki vou mai ki na Nona kosipeli. E vakavulici ira vakamalua vakayadudua o Jisu. A vukei ira mera cakava rawa na nodra itavi. A vakatokai ira mera Nona itokani ka solia na Nona bula ena vukudra. Ka sa cakava oti oqo vei iko kei au.
Au vakadinadinataka mai na Nona loloma kei na loloma soli wale, eda sa rawa meda lotu Vakarisito sa Vakarisito dina sara. Sa rawa mo muria na yavunibula sa Vakarisito. Eda sa vaqaqacotaki ira tiko beka vakacava e lomada?
Na loloma vakarisito. Sa ka talei na tamata yadua vua na iVakabula. Ena vinaka kei na yalololoma, a laivi ira kina na ciwasagavulu ka ciwa me kunei koya o ya,12 “ia sa wili kecega na drau ni [uluda]”13 Vua.
Na vakabauta sa Vakarisito. Se cava ga na veitemaki, veivakatovolei, kei na veivakacacani, e vakararavi ga na iVakabula vua na Tamada Vakalomalagi ka digitaka me yalodina ka talairawarawa ki na Nona ivakaro.
Solibula sa Vakarisito. Ena Nona bula taucoko na iVakabula a solia na Nona gauna, Nona igu, ka yaco sara ki na Veisorovaki, me soli Koya me rawa kina ni ra tucaketale na luve ni Kalou kecega ka yaco na gauna mera rawata na bula tawamudu.
Na veivukei sa Vakarisito. Me vakataka ga na kai Samaria vinaka, sa dau dodoliga tikoga yani na iVakabula me veivueti, loloma, ka susugi ira tiko na tamata era voliti Koya tiko, se cava ga na nodra itovo, vakabauta vakalotu, se ituvaki.
Na veiqaravi sa Vakarisito. Se da taki wai tiko mai na toevu, vakasaqa ika, se savui yava soso, a bulataka na Nona veisiga o Jisu ena qaravi ira na tamata—vukei ira cake na luluqa tu ka vaqaqacotaki ira sa malumalumu.
Na vosota sa Vakarisito. Mai na Nona rarawa kei na vakararawataki, a waraki Tamana na iVakabula. Ena nona vosoti keda, a waraki keda meda kilai yaloda ka lesu mai vale ki Vua.
Na tiko sautu sa Vakarisito. Ena gauna taucoko ni Nona cakacaka vakalotu e veikilai yalo ka cuqena na tiko sautu. Vakabibi vei ira na Nona tisaipeli, a vakavulica ni sega ni dodonu mera veiqati vakaiira o ira sa Vakarisito, se cava ga na veika era duidui kina.
Na veivosoti sa Vakarisito. A vakavulica vei keda meda vosa vakalougatataki ira era vosavakacacataki keda. E vakaraitaka vei keda ko Koya na sala ena Nona masulaki ira era vakamatei Koya mera vosoti.
Na saumaki mai sa Vakarisito. Me vakataki Pita kei Adriu, e vuqa era sa kila rawa na dina ni kosipeli ena gauna ga era rogoca kina. Era sa saumaki sara ga. Eso ena taura toka e dua na gauna. Mai na dua na ivakatakila a soli vei Josefa Simici, a vakavulica kina na iVakabula, “Raica sa vu ni rarama na Kalou; ia ko koya sa kunea na rarama ka tudei tikoga vua na Kalou, ena vakararamataki vakalevu, io ena tubu cake tikoga na nona rarama me yacova na siga lagilagi ko ya,”14 na siga sa uasivi sara ni noda saumaki mai. Sai Jisu Karisito na “rarama kei na iVakabula kei vuravura; na vu ni dina.”15
Era vosota ki na ivakataotioti o ira era sa Vakarisito. Ena Nona bula taucoko, a sega vakadua ni guce na iVakabula ena vakayacora tiko na lewa nei Tamana ia a tomana tikoga na Nona ivalavala dodonu, caka vinaka, loloma veivueti, ka dina tiko me yacova ni tini na Nona bula.
Sai koya oqori na kedra ituvaki eso era rogoca ka vakamuria na domo ni iVakabula. Me vaka niu dua vei ira na Nona ivakadinadina bula e vuravura, au voqataka na noqu ivakadinadina ni sa kacivi kemuni tiko o Koya edaidai, “Ia mo lako mai, mo muri au.”16 Ni gole mai ki na salatu e mua yani ki na marau tawamudu, reki, kei na bula tawamudu ena matanitu nei Tamada Vakalomalagi. Ena yaca i Jisu Karisito, na noda iVakabula ka Dauveivueti, emeni.