Huwelijksgeschillen oplossen
De auteur woont in Utah (VS).
Geschillen liefdevol oplossen brengt geweldige zegeningen met zich mee.
Illustraties Sally Wern Comport
Mark en Margriet (alle gebruikte namen zijn fictief) schakelden de tv uit na de laatste bijeenkomst van de algemene conferentie. De toespraken waren inspirerend geweest en ze genoten van de positieve sfeer in hun huis na het conferentieweekend.
Maar Mark en Margriet waren enorm teleurgesteld toen ze nog geen dag later in een verhitte discussie verzeild raakten. Mark had op zijn werk een onverwachte bonus gekregen. Ze maakten ruzie omdat de een het geld wilde sparen en de ander er kleding voor hun oudste kinderen mee wilde kopen. De kwestie bleef onopgelost. Beide huwelijkspartners gingen door met hun dagelijkse taken en voelden zich onbegrepen.
Om een blijvend, gelukkig huwelijk tot stand te brengen, moeten echtparen leren om hun geschillen op te lossen, zodat ze zich beiden begrepen voelen en een aanvaardbaar compromis sluiten.
Geestelijke waarschuwing en raad
Het aantal waarschuwingen over twisten in de Schriften en de woorden van profeten en apostelen is legio. In 3 Nephi lezen we: ‘Hij die de geest van twisten heeft, is niet van Mij, maar van de duivel, die de vader van twisten is’ (3 Nephi 11:29). Ouderling M. Russell Ballard van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘[Satan] drijft een wig tussen vaders en moeders door de harmonie thuis te verstoren. Hij verleidt kinderen om hun ouders ongehoorzaam te zijn. […] Satan weet dat hij het werk van de Heer het doeltreffendst verstoort door de kracht en de heiligheid van het gezin aan te tasten.’1
Verschillen in mening, gewoonte of achtergrond zijn onvermijdelijk, maar er zijn genoeg bronnen waardoor wij leren hoe we daarmee om moeten gaan. De leerstellingen en instructie die we op zondag horen en in kerkpublicaties lezen, kunnen nuttig zijn en zo nodig met goede professionele informatie aangevuld worden. Echtparen kunnen leren hoe ze met geschillen moeten omgaan. Inspiratie kan het hart van beide huwelijkspartners verzachten.
President Thomas S. Monson heeft gewaarschuwd: ‘Thuis krijgen we vaak de beste kansen om onze liefde te betonen. Ons gezinsleven zou om liefde moeten draaien, maar vaak is dat niet het geval. Er is soms teveel ongeduld, teveel gekibbel, teveel geruzie en teveel gehuil.’2
Als problemen aanhouden en het gezinsleven bedreigen, kan er sprake zijn van ernstigere oorzaken, zoals onvolwassenheid, zelfzuchtigheid, machtswellust en hoogmoed. President Gordon B. Hinckley (1910–2008) heeft gezegd: ‘Ik ben al lang van mening dat een van de belangrijkste factoren in een gelukkig huwelijk een diepe zorg voor het gemak en welzijn van de partner is. In de meeste gevallen is zelfzucht de overheersende factor die leidt tot ruzie, verwijdering, scheiding en gebroken harten.’3
Ouderling Marvin J. Ashton (1915–1994) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd: ‘Als u zich naar aanleiding van twisten slecht voelt, doet u er goed aan om u af te vragen waarom u eraan meedoet. […]
‘Het is belangrijk om te beseffen dat we ons gedrag zelf kiezen. De oorzaak van deze kwestie is het aloude probleem van hoogmoed.’4
Wat de oorzaken ook zijn, we moeten nieuwe vaardigheden leren en ons hart verzachten als de problemen aanhouden.
Oorzaken van geschillen
Er zijn veel oorzaken van geschillen: van oppervlakkige persoonlijke meningen tot diepgewortelde communicatiestijlen. Echtparen moeten zelfzuchtigheid en onvolwassenheid overwinnen en krijgen bovendien te maken met andere veelvoorkomende oorzaken van geschillen, zoals:
-
Pasgehuwden leren zich aan elkaar aanpassen
-
Natuurlijke verschillen tussen man en vrouw
-
Prikkelbaarheid door uitputting
-
Verschillende meningen over opvoeding en financiën
-
Kinderen die hun keuzevrijheid leren gebruiken
-
Verschillende voorkeuren
-
Heftige reacties door stress
-
Onvoldoende kennis van of bekwaamheid in het oplossen van geschillen
Waarschuwing voor woede
Veel huwelijks- of gezinsgeschillen ontstaan door ongebreidelde woede. Als we niet opletten, kunnen we na een woede-uitbarsting voortdurend denken dat ons onrecht aangedaan is. Hoe langer we piekeren, hoe meer redenen we bedenken om ons perspectief te staven. Als we er zo op broeden, kunnen we niet kalmeren. En als er een tweede woede-uitbarsting opkomt voor de eerste verwerkt is, kunnen hormonale reacties nog meer uitbarstingen veroorzaken.
In een gesprek met haar therapeut beschreef Marlies bijvoorbeeld hoe frustrerend het was om na een ruzie met haar man in bed te liggen. ‘Ik wist dat ik gelijk had’, zei ze. ‘Ik wist dat hij het licht zou aansteken en zich zou verontschuldigen. Maar dat deed hij niet. Hoe meer ik erover nadacht, hoe kwader ik werd. Toen ik hoorde dat hij begon te snurken, was de maat vol. Ik sprong het bed uit, schreeuwde nog wat tegen hem en ging naar beneden. En zelfs toen verontschuldigde hij zich niet. Is dat niet ongelofelijk?’ De manier waarop Marlies met haar kwaadheid omging, is een goed voorbeeld van hoe het niet moet.
Gewoontes zijn moeilijk te doorbreken, zelfs als het relatief nieuwe zijn. Maar er zijn vaardigheden waar huwelijkspartners iets aan kunnen hebben. Hieronder vindt u enkele nuttige tips:
7 tips om af te koelen
Bestrijd gedachten tijdig. Marlies had in zichzelf kunnen zeggen: ik denk dat ik gelijk heb, maar ik ben de kwestie aan het opblazen. Mijn relatie met mijn man is belangrijker dan dit geschil.
Kalmeer voor u een probleem aanpakt. Zorg er eerst voor dat de chemische reactie uitgewerkt is.
Zoek afleiding. Denk aan iets anders of maak een wandeling.
Schrijf uw gedachten op. Voor sommige mensen bevordert dat hun zelfbewustzijn.
Reageer u op een productieve manier af. Door te schreeuwen raakt u uw nare gevoelens niet kwijt. Hoe meer u uw woede uit, hoe heviger uw gevoelens worden.
Luister naar kalmerende muziek of lees iets opbouwends.
Begin opnieuw. Stop als u een ruzie voelt aankomen. Uit onderzoek is gebleken dat de eerste drie tot vijf minuten van een gesprek de toon zetten. Zeg: ‘Dit gaat de verkeerde kant uit. Laten we opnieuw beginnen.’
Stappen om geschillen op te lossen
In Strengthening Marriage, een cursusboek van LDS Family Services, staan drie stappen om geschillen op te lossen: (1) standpunten uiteenzetten, (2) zorgen toelichten en (3) wederzijds aanvaardbare oplossingen kiezen.5 Die stappen zijn gestoeld op een coöperatief communicatiemodel met oog voor de belangen van beide partijen.
1. Standpunten uiteenzetten
Ieder persoon brengt zijn of haar standpunt eerlijk en zonder te beschuldigen onder woorden. Soms lost dit het probleem op doordat men erover nadenkt en beseft dat de onenigheid een misvatting was. Een voorbeeld: een man staat erop dat zijn vrouw met hem meegaat naar een basketbalwedstrijd aan de middelbare school. Zij zou veel liever met hem uit eten gaan en vindt dat hij egoïstisch is. Hij zet zijn standpunt uiteen, waardoor zij beseft dat hij aandacht wil schenken aan een van de spelers, omdat die zijn zondagsschoolles niet meer bijwoont.
2. Zorgen toelichten
De huwelijkspartners lichten hun zorgen uitgebreid toe. De nadruk ligt hier op het begrijpen en aanvaarden van elkaars zorgen. In het aangehaalde voorbeeld kan de vrouw gaan denken dat haar man andermans behoeften steeds belangrijker vindt dan de hare, hoewel ze begrijpt dat hij bezorgd is om zijn leerling. In dit geval moeten ze een gesprek aangaan waarin beiden hun gevoelens op een fijngevoelige manier verwoorden. Daardoor verandert weerstand in samenwerking.
3. Wederzijds aanvaardbare oplossingen kiezen
De huwelijkspartners brainstormen en raken het eens over een bevredigende oplossing voor beide partijen. Ze denken na over wat ze zelf kunnen doen, en niet over wat hun huwelijkspartner kan doen, om het probleem te verhelpen. Zulke onderhandelingen vergen volwassenheid en geduld, maar bevorderen het vertrouwen dat ze hun gedachten vrij kunnen uiten en dat ze in elkaars behoeften willen voorzien. Ons echtpaar kan bijvoorbeeld beslissen dat ze op één vrijdagavond samen naar een wedstrijd gaan, dat de man op één vrijdagavond alleen gaat, en dat ze de andere twee vrijdagavonden samen iets doen wat hun band versterkt. Het is niet zo belangrijk wat ze op vrijdagavond besluiten te doen. Wél belangrijk is dat de procedure om tot die beslissing te komen voor beiden aanvaardbaar is.
Resultaten van geschillen oplossen
Geschillen liefdevol oplossen brengt geweldige zegeningen met zich mee. Enkele van die zegeningen zijn: geborgenheid, persoonlijke groei die tot gemoedsrust leidt, meer geloof, een sterker karakter en persoonlijke rechtschapenheid.
Als geschillen opgelost worden, kunnen nieuwe patronen hun plaats innemen. Dan kunnen de huwelijkspartners positieve gedachten uiten en elkaar steun betuigen. Zuster Jean B. Bingham, algemeen ZHV-presidente, heeft gezegd: ‘Woorden hebben verrassend veel macht, zowel om op te bouwen als om neer te halen. We herinneren ons allemaal wel hoe negatieve woorden ons deprimeerden en liefdevolle woorden ons hart verwarmden. Als wij kiezen om alleen positieve dingen over — en tegen — anderen te zeggen, verheffen en sterken wij onze naasten en helpen wij anderen in de voetsporen van de Heiland te treden.’6
Echtparen die het oplossen van geschillen gedurende lange tijd succesvol toepassen, oogsten begerenswaardige beloningen. Een man die vroeger een moeilijke relatie met zijn vrouw had, zegt: ‘Als ik nu terugkijk, kan ik haast niet geloven dat het er zo aan toe ging. Hoe is het mogelijk dat ik mijn vrouw zo behandeld heb? Ik ben dankbaar dat de Geest me wakker geschud heeft en dankbaar voor het geduld van mijn vrouw.’
Tot besluit
Geschillen oplossen vergt inspanning en doorzettingsvermogen. Door alles wat u zegt of doet, kunt u in uw huwelijk een nieuw en positiever communicatiepatroon introduceren. U kunt dezelfde vruchten van de Geest oogsten als de Nephieten: ‘Er [was] geen twist in het land wegens de liefde voor God die de mensen in hun hart koesterden.
‘En er was geen afgunst, noch strijd, noch opschudding […] en er kon stellig geen gelukkiger volk zijn’ (4 Nephi 1:15–16).