2018
”Unsa May Inyong Sulti, Kinsa Man Ako?” Ang Pagsaksi ni Pedro kang Kristo
February 2018


“Unsa May Inyong Sulti, Kinsa Man Ako?”

Ang Pagsaksi ni Pedro kang Kristo

Sa atong paghigugma ug pagsabut kang Apostol Pedro, mahimo kitang mas andam ug makadawat sa iyang linain nga pagsaksi kang Kristo.

Jesus walking on water

Ang Manluluwas Milakaw sa Tubig, ni Walter Rane

Si Apostol Pedro gimahal sa mga tumutuo—tungod tingali kay para nato morag labihan siya ka matinud-anon ug daling maduolan. Mahimo kitang mobati og kalooy uban kaniya. Gidayeg nato ang iyang kaisug samtang gisalikway niya ang tanan, “diha-diha” mibiya sa iyang mga pukot samtang ang Agalon nanawag, “Sumunod kamo kanako, ug himoon ko kamong mga mangingisdag tawo” (Mateo 4:18–20). Nasabtan nato ang iyang kalibug sa kahulugan ug mensahe sa mga sambingay (tan-awa sa Mateo 15:15–16). Nabati nato ang kahingawa sa iyang pangamuyo, “Ginoo, luwasa ako,” samtang ang iyang mga tiil ug pagtuo nagkahuyang ibabaw sa mapintas kaayo nga katubigan nianang gabii didto sa Dagat sa Galilea (Mateo 14:22–33). Nakadayeg kita sa iyang kalisang atol sa Transpigurasyon (tan-awa sa Mateo 17:1–13). Nagbakho kita uban kaniya tungod sa kaulaw sa katulo ka higayon niya nga gihimong paglimud (tan-awa sa Mateo 26:69–75), nagbangutan uban kaniya didto sa Getsemani (tan-awa sa Mateo 26:36–46), ug miapil sa iyang kalipay ug katingala didto sa walay sulod nga lubnganan (tan-awa sa Juan 20:1–10).

Tingali ang mga manunulat sa Ebanghelyo gusto nga mohimo kita niining personal nga koneksyon ngadto ni Pedro. Diha sa ilang mga istorya makita nga gituyo nila pagpreserbar ang iyang mga kasinatian ug mga panag-istoryahanay uban ni Jesus kay ni bisan kinsa sa laing orihinal nga Napulog Duha.1 Daghan kanato ang naghunahuna nga dako kaayo nga pagtagad ang gihatag ngadto ni Pedro diha sa mga Ebanghelyo tungod kay nahimo siyang tigpama-ba ug pangulo sa mga Apostoles. Apan tingali kanunay usab nga naghisgot sila si Mateo, Marcos, Lucas, ug Juan ug sa kasuod sa pakig-uban ni Pedro kang Kristo tungod kay nanghinaut sila nga sa atong paghigugma ug pagsabut kang Pedro, mahimo kitang mas andam ug makadawat sa iyang linain nga pagsaksi kang Kristo—usa ka pagpamatuod nga morag giandam gyud og maayo nga ihatag.

Ang Pagpangandam ni Pedro

Samtang giubanan ni Pedro si Jesus sa tibuok Niyang mortal nga pangalagad, ang pagsaksi ug pagpamatuod sa Apostol nga ang Agalon mao ang Mesiyas morag naangkon pinaagi sa intelektwal, praktikal, ug mapadayagon nga mga kasinatian nga nahatag kaniya. Mao nga maingon ta, nga ang iyang pagpamatuod, sama sa ato karon, miabut pinaagi sa iyang ulo, sa iyang mga kamot, ug sa iyang kasingkasing.

Jesus healing the blind

Ang Paglimud ni Pedro, ni Carl Heinrich Bloch

Nasayud si Pedro nga si Jesus sa Nazaret mas labaw pa kay sa ordinaryo nga tawo, kay nakakita siya Kaniya nga mipahiuli sa panan-aw sa buta, milimpyo sa sanlahon, mipalakaw sa bakul, ug mibuhi sa patay (tan-awa sa Mateo 11:4–5; tan-awa usab sa Juan 2:11; 10:25; 20:30–31). Ang iyang lohikal nga panghimatuod nga si Jesus mao ang Kristo napalambo pa sa unsay iyang nakat-unan samtang misunod siya sa mga mando sa Agalon. Iyang gitaktak ang iyang pukot sigun sa gimando sa Manluluwas ug nakakuha og daghang isda (tan-awa sa Lucas 5:1–9; Juan 21:5–7). Sa dihang gikaway siya sa Manluluwas nga “umari ka,” milakaw siya sa tubig (tan-awa sa Mateo 14:22–33). Ug samtang mipaambit siya sa gamayng tinapay ug isda ngadto sa katawhan sigun sa gimando sa Manluluwas, ang milagro sa pagpilo-pilo nahitabo ubos mismo sa iyang mga kamot (tan-awa sa Juan 6:1–14).

Kadtong mga pagsaksi ngadto sa iyang ulo ug sa iyang mga kamot nakadugang gayud sa labing gamhanang pagsaksi nga nahatag ni Pedro—ang pagsaksi nga gipadayag ngadto sa iyang kasingkasing. Samtang nangutana si Jesus sa Iyang mga disipulo, “Sumala sa sulti sa mga tawo, kinsa man kuno ang Anak sa Tawo?” mitubag sila sa komon nga mga konklusyon sa ilang kakontemporaryo. Ang pangutana gi-personalize dayon sa Manluluwas, nga nangutana, “Apan unsa may inyong sulti, kinsa man ako?” (tan-awa sa Mateo 16:13–15). Sa walay pagpanagana, miingon si Pedro:

“Ikaw mao ang Kristo, ang Anak sa Dios nga buhi.

“Kaniya mitubag si Jesus nga nag-ingon, Dalaygon ikaw, Simon Barjona: kay wala kini ipadayag kanimog tawo, kondili gipadayag kini kanimo sa akong Amahan nga anaa sa langit” (Mateo 16:16–17).

Ang pagpangandam ni Pedro nga mahimong linain nga saksi ni Kristo naglakip sa pipila ka pribadong mga kasinatian uban ni Jesus.2 Ang maong personalize nga tambag ug direksyon kasagaran miabut sa dihang miduol siya sa Manluluwas nga dunay mga pangutana o kon nakabantay si Kristo nga nagkinahanglan siya og dugang nga pagbansay.3

Si Pedro tingali mao ang usa sa kanunayng nabadlungan sa tanang mga disipulo ni Kristo.4 Sa talagsaong paagi, gipili ni Pedro nga dili masilo apan nagpadayon hinoon sa pagsunod sa Agalon, adlaw-adlaw nga nagdugang ngadto sa iyang pagsaksi ug pagkat-on bahin Kaniya.5

Ang pagpangandam sa mangingisda nga taga-Galilea natapos sa unsay iyang nasaksihan human sa Paglansang sa Krus. Human makadungog bahin sa walay sulod nga lubnganan, midali si Pedro pag-adto aron makakita mismo ug mibiya nga “mipauli nga nahibulong sa nahitabo” (Lucas 24:1–12; tan-awa usab sa Juan 20:1–9). Girekord ni Lucas nga sa usa ka higayon nianang adlawa, ang nabanhaw nga Manluluwas mipakita sa pribadong paagi ngadto ni Pedro, bisan kon gamay ra ang atong nahibaloan bahin nianang hitaboa (tan-awa sa Lucas 24:34; 1 Mga Taga-Corinto 15:3–7). Sa ulahing bahin nianang gabhiona, ang nabanhaw nga Ginoo mipakita sa mga Apostoles ug sa uban pang mga disipulo, nga nagdapit kanila nga mohikap sa mga samad sa Iyang lawas. Iya dayon silang gitabangan nga makasabut kon sa unsang paagi nga ang Iyang Pagkabanhaw mituman sa gisulat nga mga panagna diha sa balaod ni Moises ug sa mga kasulatan, nga namahayag, “Kamo mao ang mga saksi niining mga butanga” (tan-awa sa Lucas 24:36–48; tan-awa usab sa Marcos 16:14; Juan 20:19–23). Ang 11 ka disipulo sa wala madugay mibiyahe ngadto sa Galilea, sigun sa gimando sa Manluluwas kanila, ug didto sa “usa ka bukid nga gitudlo kanila ni Jesus,” Siya mipasalig kanila, “Kanako gikahatag ang tanang kagahum sa langit ug sa yuta” (tan-awa sa Mateo 28:7, 10, 16–20).

Pinaagi niining tanan, ang ulo, mga kamot, ug kasingkasing ni Pedro gitudloan pa nga mahimong usa ka saksi bahin sa nabanhaw nga Kristo, kay nakakita siya sa nabanhaw nga Ginoo, nakadungog Kaniya, mihikap Kaniya, ug siguradong mibati pag-usab sa panghimatuod sa Espiritu diha sa iyang kasingkasing.

Ang Katungdanan ni Pedro

Sa samang paagi nga nagkinahanglan kini og panahon, pagtudlo, ug kasinatian aron hingpit nga masabtan ni Pedro ang maulaong misyon sa Mesiyas, ang pagsabut sa iyang kaugalingong misyon isip usa ka linain nga saksi ni Kristo usa ka hinay-hinay nga proseso.

Morag ang hingpit nga pagkaamgo sa unsay gikinahanglan gikan kaniya miabut ngadto ni Pedro samtang gitudloan siya sa Ginoo didto sa kabaybayonan sa Dagat sa Galilea. Kay kaduha nakahikap sa mga samad sa Pagkalansang sa Krus diha sa nabanhaw nga lawas sa Agalon apan klaro nga naghunahuna kon unsay buhaton sa iyang kaugalingon, mipahibalo si Pedro, “managat ako” (Juan 21:3). Karon nga wala na si Jesus magauban kanila, daw nagpanaganang modawat si Pedro nga mobalik ngadto sa iyang karaang kinabuhi ug panginabuhian. Misunod ang iyang kaigsoonan.

Nangisda sila sa tibuok gabii, wala silay nakuha. Sa nagkaduol na sa baybayon, tingali naluya ug nasagmuyo, nakakita sila og usa ka tawo nga nagbarug didto kinsa wala nila mailhi, nagsugo kanila sa pagtaktak og usab sa ilang mga pukot. Tingali ang paghinumdom sa mas nauna nga higayon sa dihang mituman og susama nga tambag nakahatag og daghang kuha, mituman sila, niining higayuna walay balibad o pangutana (tan-awa sa Lucas 5:1–9; Juan 21:3–6). Samtang ilang gibira ang ilang mga pukot nga napuno na usab og daghang isda, si Juan mituaw ngadto ni Pedro, “Ang Ginoo kana” (Juan 21:7). Wala na gayud makapaabut nga moabut sa baybayon ang sakayan, si Pedro “milukso ngadto sa tubig” aron mas daling makaabut sa Agalon (Juan 21:7). Sa dihang miabut ang uban, nakabantay sila nga may isda ug tinapay nga kan-unon nga naghulat kanila (tan-awa sa Juan 21:9).

Jesus speaking with Peter

Gihigugma Mo Ba Ako Labaw Pa Niini? ni David Lindsley

Human sa pagpangaon, milingi si Jesus ngadto ni Pedro ug, siguro mitudlo sa mismong isda nga gikaon ni Pedro, nangutana sa Iyang Apostol, “Simon, anak ni Juan, gihigugma mo ba ako labaw pa niini?” (Juan 21:15). Sigurado nga naghunahuna si Pedro niining pangutanaha nga kahibudngan. Siyempre gihigugma niya ang Manluluwas labaw pa sa isda—o sa pagpangisda. Tingali dunay gamayng kalibug diha sa iyang tubag, “Oo, Ginoo; nasayud ka nga gihigugma ko ikaw,” diin si Kristo mitubag, “Pakan-a ang akong mga nating karnero” (Juan 21:15). Gibalik na usab sa Manluluwas ang pangutana ngadto ni Pedro, ug namahayag pag-usab si Pedro sa iyang gugma alang ni Kristo, ug si Kristo mimando pag-usab og, “Tagda akong mga karnero” (Juan 21:16). Naguol si Pedro samtang nangutana si Jesus sa ikatulong higayon aron ipanghimatuod sa disipulo ang iyang gugma. Atong mabati ang kasagmuyo ug pagbati diha sa ikatulong pagsaksi ni Pedro, “Ginoo, nasayud ikaw sa tanan; nasayud ka nga gihigugma ko ikaw” (Juan 21:17). Sa makausa pa si Jesus mimando, “Pakan-a ang akong mga karnero” (Juan 21:17).6 Kon tinuoray siyang nahigugma sa Ginoo, nan dili na mahimong mangingisda si Pedro, apan usa na hinoon ka magbalantay sa karnero, nga nag-atiman sa panon sa Agalon.7 Ang aksyon ug pangalagad ni Pedro gikan nianang higayuna hangtud na sa misunod mipanghimatuod nga sa katapusan nasabtan na niya ang iyang katungdanan ug ang misyon nga mahimong usa ka espesyal nga sulugoon ug saksi ni Kristo.

Ang Pagsaksi ni Pedro

peter healing a lame man

Nausab ang Panagway sa Manluluwas sa Ilang Atubangan, ni Walter Rane

Human nianang adlawa didto sa Galilea, milakaw si Pedro aron tumanon ang iyang katungdanan gikan ni Kristo uban sa talagsaong pagtuo, kaisug, ug katukma. Isip pangulo nga Apostol, gibarugan niya ang iyang tawag nga mangulo sa Simbahan. Samtang napuno sa daghang katungdanan niini nga posisyon, wala pasagdi ni Pedro ang iyang responsibilidad nga kanunayng mahimo nga saksi ni Kristo, lakip na sa katawhan nga nagpundok atol sa adlaw sa Pagkunsad sa Espiritu Santo (tan-awa sa Mga Buhat 2:1–41), didto sa balkon sa templo ni Solomon human sa milagrusong pagkaayo (tan-awa sa Mga Buhat 3:6–7, 19–26), sa dihang gidakop siya ug gidala sa atubangan sa mga lider sa mga Judeo (tan-awa sa Mga Buhat 4:1–31; tan-awa usab sa Mga Buhat 5:18–20), sa iyang pagsangyaw ngadto sa mga Santos (tan-awa sa Mga Buhat 15:6–11), ug sa iyang mga sulat.

Sa iyang mga sulat naghunahuna siya sa iyang personal nga pagsaksi bahin sa mga pag-antus ni Kristo ug mipahayag sa iyang paglaum nga mahimong “mag-aambit usab sa himaya nga igapadayag unya” (1 Pedro 5:1). Hangtud sa katapusan hugtanon usab niyang gidawat sa pag-ingon nga “kining akong lawas dili na madugayng … pagabiyaan, sumala sa gipadayag kanako sa atong Ginoong Jesukristo” (2 Pedro 1:14).

Sa paghimo niining ligdong nga obserbasyon, tingali namalandong si Pedro sa mga pulong nga gipamulong ni Jesus ngadto kaniya daghang katuigan na ang milabay didto sa kabaybayonan sa Galilea. Didto, human gimanduan si Pedro sa pagpakaon sa Iyang mga karnero, ang Manluluwas namahayag, “Sa batan-on ka pa, ikaw ra ang magbakus sa imong kaugalingon ug ikaw ra ang magbuot sa pagsuroy-suroy bisan diin sumala sa imong gusto: apan inigkatigulang [na nimo], pagatuy-uron mo ang imong mga kamot, ug lain ang magabakus kanimo ug magadala kanimo sa dapit nga dili mo gustong adtoan” (Juan 21:18). Sama sa gipasabut ni Juan, “Giingon [ni Jesus] kini, sa pagpaila sa kamatayon nga pinaagi niini pagapasidunggan ni [Pedro] ang Dios. Ug tapus makasulti niini, siya miingon [kang Pedro], Sumunod ka kanako” (Juan 21:19). Sigurado nga sa iyang tigulang nga pangidaron samtang namalandong siya sa kamatayon, nakakaplag si Pedro og kalinaw ug hingpit nga kalipay sa pagkasayud nga sa pagkatinuod gisunod niya si Kristo samtang buhi pa ug andam nga mosunod Kaniya diha sa kamatayon.

Nangandoy kita nga unta daghan pa sa mga kalihokan ug mga sinulat ni Pedro ang napreserbar diha sa Bag-ong Tugon. Ang unsay napreserbar usa ka bahandi ug nakapadani kanato ngadto niining matinud-anon nga mangingisda. Ang rekord, bisan kon gamay ra kini, nagpakita kanato kon sa unsang paagi nga si Pedro mabinantayon ug personal nga giandam ni Kristo nga mahimo Niyang usa ka linain nga saksi. Samtang magbasa kita sa istorya, makadiskubre kita sa atong pagtuo ug panabut bahin ni Kristo nga naglambo dungan sa kang Pedro. Kana nga paglambo makahatag kanato og paglaum ug panglantaw sa atong personal nga mga panaw ngadto sa hugot nga pagtuo. Samtang nagtan-aw kita kon unsay gilauman ni Kristo nga makab-ot ni Pedro naklaro na ngadto kaniya ug dayon makita ang kaisug ug pagpahinungod nga iyang gihaguan sa pagtuman sa iyang katungdanan gikan sa Manluluwas, makapamalandong kita kon “Unsa may gilauman ni Kristo kanako?” ug “Igo na ba ang akong nahimo?” Samtang nagtuon kita sa pagsaksi ni Pedro kang Kristo, mabantayan nato ang atong kaugalingon nga mahinamong mosubli sa iyang mga pulong, “Kami nagatuo ug sigurado nga ikaw mao ang Kristo, ang Anak sa buhi nga Dios” (Juan 6:69).

Mubo nga mga Sulat

  1. Samtang ang pagsaksi, mga kasinatian, ug mga pagtulun-an ni Apostol Pablo narekord og maayo diha sa Bag-ong Tugon kay sa kang Pedro, si Pablo dili usa sa orihinal nga Napulog Duha ug wala mahisguti diha sa upat ka mga Ebanghelyo.

  2. Tan-awa sa Mateo 17:1–13; 26:36–46, 58; Marcos 13:1–37; Lucas 8:49–56; 9:28–36.

  3. Tan-awa sa Mateo 17:24–27; 18:2–35; 19:27–20:28; Lucas 12:31–49; Juan 13:6–19.

  4. Tan-awa sa Mateo 14:31; 15:15–16; 26:33–34, 40; Marcos 8:32–33; Juan 18:10–11.

  5. Mahitungod ni Pedro ug sa kanunay nga pagbadlong nga iyang nadawat gikan ni Kristo, si Presidente Spencer W. Kimball (1895–1985) nakaobserbar, “Usahay Iyang badlungon si Pedro tungod kay siya nahigugma niya, ug kay si Pedro, usa man ka halangdon nga tawo, milambo siya gumikan niini nga pagbadlong. Dunay talagsaong bersikulo diha sa basahon sa Mga Proverbio nga kinahanglang mahinumduman natong tanan: ‘Ang igdulungog nga mamati sa pagbadlong sa kinabuhi magapuyo sa taliwala sa mga manggialamon. Kadtong nagasalikway sa pagsaway nagatamay sa iyang kaugalingong kalag: apan kadtong nagapamati sa pagbadlong nakakab-ot sa kahibalo.’ (Mga Proverbio 15:31–32.) Ang maalamon nga lider o maalamon nga sumusunod ang makaantus sa ‘pagbadlong sa kinabuhi.’ Mabuhat kini ni Pedro tungod kay nasayud siya nga si Jesus nahigugma kaniya, ug sa ingon nakahimo si Jesus sa pag-andam kang Pedro alang sa taas kaayo nga dapit o responsibilidad diha sa gingharian” (“Jesus: The Perfect Leader,’’ Ensign, Ago. 1979, 5).

  6. Ang uban nakaobserbar nga pinaagi sa paghatag kang Pedro og tulo ka higayon aron makapanghimatuod sa iyang gugma alang Kaniya, gihatagan ni Kristo og kahigayunan si Pedro nga mahusto ang katulo niya nga paglimud nianang desperado nga kagabhion sa paghusay. Tan-awa pananglit sa, James E. Talmage, Jesus the Christ, 3rd ed. (1916), 693; Jeffrey R. Holland, “Ang Unang Dakong Sugo,” Liahona, Nob. 2012, 83–84. Alang sa panaghisgutan bahin sa paglimud ug sa mga leksyon nga makat-unan gikan niini, tan-awa sa Gordon B. Hinckley, “And Peter Went Out and Wept Bitterly,” Ensign, Mayo 1979, 65–67; Neal A. Maxwell, “A Brother Offended,” Ensign, Mayo 1982, 37–38. Ang ubang tigkomentaryo, nakabantay sa mga kalainan diha sa Gresyanhon nga teksto, nagsugyot nga ang tulo ka pangutana tagsa-tagsa nga gipangutana aron tudloan si Pedro og lain-laing mga aspeto ug mga katungdanan sa iyang tawag. Sa ingon niana, ang Manluluwas kaduha nangutana kang Pedro “gihigugma mo ba ako?” gamit ang Gresyanhon nga agapao alang sa gugma, nga nagkahulugan og sosyal o moral nga matang sa gugma, nga sa kasagaran giisip nga diosnon o walay kondisyon nga gugma ug sa laing bahin gihubad isip “gugmang putli” (e.g., 1 Mga Taga-Corinto 13:1–4; 2 Pedro 1:7; Pinadayag 2:19). Sa ikatulong higayon gipangutana ni Jesus si Pedro, “gihigugma mo ba ako?” Gigamit Niya ang termino nga phileo alang sa gugma, nga nagkahulugan og panaghigalaay, pagpangga, o inigsoon nga gugma. Sa makapainteresado nga paagi, agig tubag sa matag usa sa tulo ka pangutana, gipanghimatuod ni Pedro ang iyang gugma gamit ang phileo. Sa unang panghimatuod sa gugma ni Pedro, gimanduan siya ni Kristo nga “pakan-a” gikan sa Gresyanhon nga bosko, nga nagkahulugan og pagtugway, pagpasibsib, o pag-amuma, sa Iyang “mga nating karnero,” gikan sa Gresyanhon nga arnion, nga nagkahulugan og bata pa o gamayng karnero. Sa ikaduhang panghimatuod sa gugma ni Pedro, gimanduan siya ni Kristo nga “tagda” gikan sa Gresyanhon nga poimaino, nga nagkahulugan og pag-atiman o pagbantay, sa Iyang “mga karnero,” gikan sa Gresyanhon nga probaton, nga nagkahulugan og dako na nga karnero. Agig tubag sa ikatulong panghimatuod sa gugma ni Pedro alang ni Kristo, magkinahanglan siya og bosko sa Iyang probaton. Sa ingon pinaagi sa pagpangutana og katulo sa tulo ka paagi ang Manluluwas nangutana sa disipulo kon siya duna bay gugmang putli ug inigsoon nga gugma alang Kaniya, ug sa Iyang nagsunod nga mga sugo, ang Manluluwas nagtudlo ni Pedro nga dili lamang siya moatiman apan bantayan usab niya ang mga nati ug ang dagko na sa Iyang panon.

  7. Alang sa dugang nga panaghisgutan bahin niining panghitabo ug sa mga baruganan nga makat-unan gikan niini, tan-awa sa Robert D. Hales, “When Thou Art Converted, Strengthen Thy Brethren,” Ensign, Mayo 1997, 80–83.