Mamahimong Mas Maayo human Makasinati og Kapait

Ni David Schramm

Associate Professor sa Human Development and Family Studies sa Utah State University

Ang kabahin niining masakit ug pangprobar nga proseso nga atong gitawag og kinabuhi mao ang pagtan-aw kon kita mopadayon ba gayod sa unahan.

Ang Pagkapukan ni Adan ug Eva ang mipasiugda sa usa ka temporaryo nga kahimtang diin ang mga anak sa Dios makaangkon og oportunidad nga masulayan “kon sila mobuhat sa tanan nga mga butang bisan unsa ang isugo sa Ginoo nga ilang Dios ngadto kanila” (Abraham 3:25). Taliwala niining pagsulay kita makasinati og kamaya ug hingpit nga kalipay apan mga pagsulay ug mga kasakit usab, sama sa mga tintasyon, balatian, kakulangan, ug pagkawala sa kadasig.

Nganong ang ubang tawo magsagubang og kawalay swerte, samtang ang uban nahimong mas maayo human sa pagsinati og kapait? Ang mga pulong sa mga propeta, ingon man ang siyensiya sa pagkalig-on, makatabang sa paghatag og mga tubag niining pangutana.

Ang uban mihatag og kahulogan sa kalig-on isip ang “usa ka abilidad sa pagbawi gikan sa o daling pagpahiuyon sa pagkawalay swerte, kalisdanan o kausaban.”¹ Ang Pagkapukan ni Adan nagdala og mga kausaban nga nakatabang og hatag og mga oportunidad alang sa kalig-on—sa pagpadayon sa unahan ug paglambo. Kini nga bahin sa plano sa Langitnong Amahan nagbukas sa pultahan alang kanato sa pagsinati sa mortalidad, dilin kita makasinati og hingpit nga kalipay ug kauyamot—ug kalamboan (tan-awa sa 2 Nephi 2:23).

Ania ang upat ka mga baroganan sa kalig-on kon ang inyong mortal nga panaw napuno sa kalisdanan.

Mosiksik sa Kahiladman

Kon kita nagsinati og kangitngit ug malisod nga mga panahon, kita makasiksik sa kahiladman aron makakaplag og mga gasa diin kita gisangkapan sa Langitnong Amahan.

Pangutan-a ang inyong kaugalingon, “Unsa nga mga gasa, mga kalig-on ug mga talento ang gipanalangin sa Dios kanako aron akong makuha atol niining panahon sa pagsulay?” Tun-i ang imong patriyarkal nga panalangin ug bantayi ang mga timailhan sa imong mga kasinatian sa kinabuhi nga makapadayag sa mga gasa nga nahatag sa Dios kanimo. (Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 46:11.)

Ang mga pagpamugos ug mga hagit sa atong panahon mahimong talagsaon nga bation ug daw makatuok. Gawas kon gibalanse uban sa hugot nga pagtuo, ang kaugtas ug kabalaka makapapig-ot sa atong mga panglantaw sa pagtutok sa atong kaugalingon—usa ka pagtutok nga gituhop sa kaugalingon, mahadlokon, ug pagpakawala og paglaom, mobilin kanato nga mobati nga mas nabug-atan, mabalak-on, ug masulub-on.

Kita mahimong matintal usab sa pagtandi sa atong mga kahimtang sa uban kinsa kon tan-awon walay mga problema. Apan kining matang sa pagtandi mohikaw kanato sa hingpit nga kalipay, samtang ang pagpasalamat makapalambo niini.

Kita mahimong makapalambo sa atong panglantaw pinaagi sa pagkasayod sa mga gasa nga nahatag sa Langitnong Amahan ngari kanato. Sama sa gitambag ni Presidente Russell M. Nelson, “Ang pag-ihap sa atong mga panalangin mas maayo kaayo kay sa pag-ihap og usab sa atong mga problema.”² Ang usa ka positibo ug mapasalamaton nga hunahuna makapasaka sa atong kusog ug pagkamamugnaon, ug atong makita ang mga butang gikan sa mas mapuslanon panglantaw, lakip sa usa ka mas dakong pagtutok sa mga butang nga importante gayod ug sa mga butang nga atong mapugngan.

Atol sa makapaugtas nga mga panahon, kamo lagmit makapangutana sa inyong kaugalingon:

Aduna bay mga paagi nga ako mas makaamuma sa akong lawas ug hunahuna gamit ang diyeta, ehersisyo, ug katulog? (Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 88:124)
Modangop ba ako ngadto sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo alang sa kalig-on ug giya, moila kon giunsa Nila sa pagpanalangin kanako diha sa pagpadayon?
Mosalig ba ako nga ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo mopanalangin ug motudlo kanako samtang ako mosunod Kanila—dili igsapayan sa akong mga hagit?

Kita kinahanglang moila ug mohinumdom sa maayo diha sa atong mga kinabuhi. Ang dili maihap nga mga pagtuon nagpakita sa gahom sa pagpasalamat alang sa atong mga kasingkasing ug hunahuna, gikan sa pagpalambo sa buot ug kapositibo ngadto sa pagpakunhod sa kabalaka ug sa kasakitan. Ang pasalamat motugot sa pagsaulog sa karon, mobabag sa makadaot nga mga pagbati, ug mopalig-on sa sosyal nga mga koneksiyon.³

Sa mga panahon sa kagubot, kon kita mopabilin sa atong pagtutok sa paglig-on sa atong hugot nga pagtuo ug pagsalig sa Dios, kita makabaton og mas dakong pagsabot sa kinabuhi ug mobati nga gisuportahan diha sa atong mga pagsulay, mga problema, ug mga kasakit (tan-awa sa Alma 36:3).

Motutok sa Panginahanglan sa Uban

Ikaduha nga baroganan sa kalig-on mao ang motutok sa panginahanglan sa uban—ngadto sa katawhan sa imong palibot ug sa mga kapanguhaan nga nahatag sa Dios.

Daghan kinsa malampusong midumala sa mga hagit sa ilang mga kinabuhi nag-ingon nga ang importante mao ang pagpangita og kusog gikan sa nagpalibot nga mga oportunidad ug mga kapanguhaan. Nga mahimong maglakip sa mga hilig; pagsulat diha sa journal; pag-ehersisyo; pagbasa sa kasulatan ug sa ubang makapabayaw nga mga basahon; sa pagpakig-istorya sa usa ka sakop sa pamilya, higala, o magtatambag; o bisan sa paggahin og panahon sa usa ka binuhi nga hayop. Kining tanan nakapakita sa pagkunhod sa kabalaka ug kaugtas.⁴

Si Nephi ug ang igsoon ni Jared misalig sa mga kapanguhaan nga “giandam sa Ginoo” (1 Nephi 17:5). Gikan sa prutas, mga binhi, mga kahoy, ug ihalas nga dugos ngadto sa oro ug 16 ka bato, ang Dios misangkap sa mga kapanguhaan alang sa Iyang katawhan aron magamit kon sila makasinati og mga hagit sa ilang mga panaw. Unsa nga mga kapanguhaan ang gihatag sa Dios alang kaninyo aron mapagaan ang palas-anon sa inyong panaw?

Ang pagtutok ngadto sa panginahanglan sa uban nagpasabot usab ngadto sa pagmatikod ug pagtubag sa pag-antos sa uban bisan samtang kita nagsinati og mga hagit. Si Presidente Henry B. Eyring Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapanguluhan, midapit kanato nga “motimaan sa kalisdanan sa uban ug mosulay sa pagtabang. Kana lisod gayod kaayo kon kita mismo grabe nga gisulayan. Apan atong madisk[o]brihan samtang moalsa kita sa palas-anon sa laing tawo, bisan gamay lang, nga ang atong likod malig-on ug makabantay kita og kahayag diha sa kangitngit.”⁵

Si Elder David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles mipasabot sa kaimportante sa pagtukod og kinaiya nga sama ni Kristo pinaagi sa pagtutok ngadto sa panginahanglan sa uban taliwala sa atong mga pagsulay: “Ang kinaiya mapadayag … diha sa gahom nga makaila sa pag-antos sa ubang mga tawo kon kita mismo nag-antos; diha sa abilidad nga makamatikod sa kagutom sa uban kon kita gigutom; ug diha sa gah[o]m sa pagtabang ug paghatag og kalooy alang sa espirituhanong pag-ant[o]s sa uban kon kita anaa taliwala sa atong kaugalingong espirituhanon nga kasakit. Busa, ang kinaiya mapakita pinaagi sa pagtan-aw, paglingi, ug pagtabang sa uban kon ang natural nga pagtubag sa natural nga tawo sa matag usa kanato mosumbalik ug mahimong hakog ug kaugalingon lang ang gihunahuna.”⁶

Pagtinguha og Giya sa Kahitas-an

Samtang kita mosiksik sa kahiladman ug motan-aw sa ubang nagkinahanglan sa atong dalan ngadto sa kalig-on, dili gayod nato kalimtan nga magtinguha og giya sa kahitas-an ug mangamuyo alang sa kalinaw ug balaan nga direksiyon. Ang Langitnong Amahan misaad nga kon kita dili magmagahi sa atong mga kasingkasing batok Kaniya atol sa atong mga pagsulay, kita mahimong makabig ug mamaayo (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 112:13).

Samtang anaa sa hilabihan nga pagkawalay paglaom, naglahutay sa hugaw nga pagkaon ug naghigda sa mabugnaw nga salog diha sa Liberty Jail, si Propeta Joseph Smith mipili sa pagpangayo og giya sa kahitas-an ug nangamuyo alang sa langitnong panabang.

Siya midawat og kasiguroan gikan sa Ginoo: “Akong anak, kalinaw nganha sa imong kalag; ang imong kalisdanan ug ang imong mga kasakitan sulod lamang sa mubo nga panahon” (Doktrina ug mga Pakigsaad 121:7). Dayon ang Ginoo misaad kaniya, “Kon ikaw molahutay pag-ayo, ang Dios mobayaw kanimo sa kahitas-an; ikaw magmadaugon ibabaw sa imong tanan nga mga kaaway” (Doktrina ug mga Pakigsaad 121:8).

Ang pagpangayo og giya sa kahitas-an naglakip sa pagsalig sa tukmang panahon sa Ginoo uban sa pailob ug panglantaw diha sa atong pagpangita og kalinaw sa mga unos sa kinabuhi. Makita ba ninyo ang mga paagi sa Dios nga nagpanalangin kaninyo sa inyong mga hagit?

Mopadayon sa Unahan

Sa Basahon ni Mormon, si Nephi mipahinumdom kanato nga kita kinahanglan gayod nga “mopadayon sa unahan uban ang pagkamakanunayon kang Kristo, magbaton sa usa ka hingpit nga kahayag sa pagla[o]m, ug usa ka gugma sa Dios ug sa tanan nga mga tawo”(2 Nephi 31:20).

Kon atong gibati nga nabug-atan, kon kita nawad-an og kadasig sa mga adlaw, kon ang atong paglaom dili hingpit ang kahayag, ug kon kita nagkulang sa gugma sa tanang katawhan, kita makapili gihapon sa pagpadayon sa unahan. Dili ba mga istorya kana nga ganahan natong basahon—bahin sa matinud-anon nga mga Santos kinsa nakat-on ug nagsunod og mga baroganan sa kalig-on? Kini nga mga pagpakita sa hugot nga pagtuo ug kaisog nagpakita kanato sa unsang paagi nga kita makapadayon sa unahan uban sa pagkamakanunayon diha ni Kristo.

Oo, adunay mga panahon nga kita mobati nga ang mga pag-ampo wala gitubag sa paagi nga atong gilaoman. Sa gihapon adunay mga diborsiyo, kamatayon, sakit, ug pagkasagmuyo, bisan paman sa atong mga pangamuyo ug pangaliya alang sa mas maayo nga mga adlaw. Kabahin niining masakit ug pangprobar nga proseso mao ang “pagsuta kon [kita] mobuhat ba sa tanan nga mga butang bisan unsa ang isugo sa Ginoo nga [atong]Dios [ngari kanato]” (Abraham 3:25). Kon ang kalibotan mangitngit, mangita ba kita sa Kahayag?

Naghisgot mahitungod sa mga pagsulay ug kalisdanan, si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles nangutana, “Unsa kadugay nga kita maghulat og kahupayan gikan sa mga kalisud nga miabot kanato? Unsa kahay atong mahimo aron makalahutay sa personal nga mga pagsulay samtang magsige kita og hulat ug ang tabang daw dugay kaayong moab[o]t? Nganong malangay man kon ang mga palas-anon ingon og mas labaw pa sa atong makaya?” Dayon siya mipasalig kanato, “Ang hugot nga pagtuo nagpasabot nga mosalig sa Dios sa maayo ug sa dautang mga panahon, bisan og naglakip kini sa mga pag-antos hangt[o]d atong makita ang Iyang mga bukton nga ipadayag tungod og alang kanato.⁷

Ang atong mahigugmaon ug nasayod sa tanan nga Amahan wala lang mimugna og usa ka plano sa kalipay alang sa tanan Niya nga mga anak apan giandam usab niya ang usa ka yutan-ong kasinatian nga gipahaom sa atong mga panginahanglan ug potensiyal alang sa paglambo ug kalipay. Ako mopamatuod nga kita mahimong mas maayo human sa pagsinati sa kapait, samtang kita makakat-on sa pagsiksik sa kahiladman, motan-aw sa panginahanglan sa uban, mohangyo og giya sa kahitas-an, ug mopadayon sa unahan.