Nagkatigulang nga Matinud-anon

Pasidaan sa Baha

Ni Don L. Searle

Ang tagsulat nagpuyo sa Idaho, USA.

Unsaon ninyo sa pagtabang kadtong inyong gimahal aron malikay sa kalaw-ay, kabayolente, ug pornograpiya sa karon nga media?

Pipila ka tuig ang milabay, sa usa ka gamay nga lungsod sa Illinois diha sa tampi sa Suba sa Mississippi, akong gilitratohan ang duha ka mga pahimangno nga gilansang diha sa mga punoan sa kahoy sa daplin sa tubig. Ang usa ka pasidaan mabasa: “Ang suba misaka hangtod niini nga level sa Hulyo 1993.” Ang sunod, mas taas gihapon, mabasa: “Ang Mississippi misaka niini nga level niadtong Hunyo ’ 08.” Atbang sa karsada, pipila ka metro gikan sa mga pasidaan, mao ang mga matahom nga panimalay gikan diha makita ang maanindot nga talan-awon sa suba. Apan kini nga mga panimalay, bisan unsa pa kini kanindot, maayong pagkahimutang sulod sa dapit nga mabahaan. Sa dihang nakakita ako sa duha ka pasidaan ug dayon mitan-aw sa mga panimalay sa duol, duha ka hunahuna ang misantop sa akong ulo:

Ang panahon sa pagpangandam alang sa mga baha dili angay mahitabo kon ang tubig moabot na sa imong mga tuhod.
Kon ikaw magtukod diin ang mga baha moabot, dili gyod ka makareklamo kon ang hugaw, naglilo nga tubig mopukan sa butang nga mahinungdanon kaayo para nimo.Pagpakigbatok

sa Baha

Ang kalibotan nga atong gipuy-an karon kanunay gayod nga gibahaan—usa ka baha sa kalaw-ay, kabiyolente, ug sa pornograpiya nga nagtakoban isip kalingawan. Ang baha halapad kaayo ug makahahadlok nga kini milukop sa kalibotan sa kahugaw ug kadaot, naghimo niini nga komon sa mga dapit nga daghan kaayo nga dili na makapakurat.

Unsaon man nato, isip mga senior, sa pagtabang niadtong atong gimahal aron malikay sa pagkadala sa maong baha? Unsa ang atong mahimo aron sa pagtabang kanila nga mobutang og pundasyon sa ilang kinabuhi nga layo ra gikan sa tinubdan sa potensiyal nga mga problema?

Ang mga ginikanan adunay responsibilidad sa pagtudlo sa ilang mga anak. Ug isip usa ka apohan, akong nakat-onan nga kita kinahanglan mag-amping nga dili manginlabot. Apan unsa man kon ang hilisgotan motumaw? Nakahinumdom kaayo ko og usa sa akong pakig-istoryahanay sa usa sa akong mga apo nga lalaki, kinsa karon nagserbisyo og misyon. Misulti siya nako nga ang kabatan-onan karon nag-atubang og mga pagpili tali sa moralidad ug imoralidad sa matag adlaw. Ania ang pipila ka mga problema nga among nahisgotan, lakip sa mga sugyot alang sa pag-atubang batok niini:

Usahay importante ang paghimo og personal nga mga pagpili nga dili popular o masaway sa uban. Pananglitan, unsaon man nato ang mga salida o mga pasundayag diin adunay “usa o duha lang ka mga bati nga senaryo” o diin ang grado [rating] kutob “lang sa pinulongan ug kabayolente”?
Kon ikaw magduhaduha o adunay pangutana mahitungod sa sulod sa piho nga pasundayag, sulayi sa paghunahuna kon unsaon nimo sa pagpasabot ngadto sa imong pamilya—o tingali ngadto sa Manluluwas—ngano nga kining pasundayag ingon og bililhon nga imong igahin ang imong oras niini.
Likayi ang pagklik sa mga butang nga walay duda nga dunay sulod nga makompromiso ang imong sumbanan. Pananglitan, unsa gayod ang imong gilaoman nga makaplagan kon ikaw moklik sa “Mga litrato nga salawayon diha sa mga tuig 1980”?
Ang mga tawo mosulti og mga butang sama sa, “Akong mga ginikanan mitugot nako sa pagtan-aw niadtong mga butanga.” Kon ilang buhaton, barog nga ligdong sa imong personal nga mga sumbanan kay sa magpadala sa mga pagpamugos sa kaedad.
Ang uban moangkon nga “ang mga butang lahi na karon.” Apan sa pagkatinuod, walay bag-o nga mga sala niining henerasyon o sa bisan unsa. Ang yawa makapangita lang og bag-o nga mga paagi sa pagpresentar niini. Hunahunaa kini nga kasulatan: “ako dili makasulti kaninyo sa tanan nga mga butang diin kamo mahimo nga makabuhat og sala. … Apan kini akong ikasulti kaninyo, … “Magbantay sa [inyong mga kaugalingon, ug sa inyong mga hunahuna], ug sa inyong mga pulong, ug sa inyong mga buhat” (Mosiah 4:29–30).
Hingpit nga mohukom nga hugtan ang desisyon kon nganong dili nimo gusto ang pipila ka mga butang nga makita o madungog sa inyong panimalay. Kamo makalaom nga pangutan-on kon ngano, busa paghuna-huna nang daan og tubag samtang sayo pa.

Likayi ang Kahugaw

Sa akong panaghisgot uban sa akong apo nga lalaki, akong nasuta nga siya mihangop sa akong tambag. Nalingaw siya nga nahisgotan pag-ayo ang iyang mga kabalaka. Ang iyang tinguha sa pakig-istorya kanako nagpahinumdom kanako nga isip mga senior, kami makahimo sa among tahas sa pagtabang sa batan-ong katawhan aron makita sa ilang kaugalingon ang anak nga lalaki o babaye nga gilauman sa Langitnong Amahan nga sila mamahimo.

Ania ang pipila ka laing mga butang nga ang akong mga apo ug ako naghisgot sa dihang sila nangayo og tambag gikan nako mahitungod kon unsaon nga magpabilin nga limpyo diha sa mahugaw nga kalibotan:

Ang Ginoo nagpasidaan mahitungod sa “mga da[o]tan ug sa mga laraw … anaa ug motungha diha sa mga kasingkasing sa da[o]tan nga mga tawo sa katap[o]san nga mga adlaw” (Doktrina ug mga Pakigsaad 89:4). Siya wala lang maghisgot mahitungod sa katawhan kinsa nagbaligya og mga butang nga makadaot sa lawas. May mga konsperasiya usab sa pagpunting sa atong mga hunahuna ug mga espiritu. Ang tagsulat niadtong mga konspirasiya mao nga ang samang binuhat kinsa misulay sa pagbira kanato palayo gikan sa Langitnong Amahan sa wala pa kita makaangkon sa atong mortal nga mga lawas.
Kadtong kinsa mapasaligon sa paglikay sa kahugaw mahimong mag-atubang usab og pagbiay-biay ug pagsaway gikan sa ilang mga kaedad. Usahay kini nga mga pagpanaway maggikan gayod sa mga tawo nga ilang gidayeg o gitahod. Tingali kini mahitabo kon ang pagbugal bugal makapasakit og maayo.
Ang uban mahimong mosulay sa pagkombinser kanato nga adunay maayo nga mga rason kon nganong kita nasayop sa atong paghunahuna: “Hingkod, sinati nga mga hamtong kinahanglan makahimo sa pag-atubang sa nag-usab usab nga mga sumbanan sa moral sa atong panahon. Nganong dili man ka mobuhat niana?” Ang mga pangutana nga sama niini, bisan og gipresentar isip “lamdag,” nagbaliwala sa atong kabubot-on nga hinatag sa Dios sa pagpili sa atong kaugalingong moral nga sumbanan. Kita dili makapugong sa kalibotan o sa kabubot-on sa uban. Sila mopili unsa ang ilang pilion. Ang atong bugtong panalipod mao ang pagkontrol sa atong kaugalingon nga mga pagpili.

Magtukod ibabaw sa Baha

Kadtong mga balay subay sa Suba sa Mississippi nagsugyot nga kon kamo mopilli sa pagtukod og usa ka balay duol sa suba, kamo mahimong makalingkawas sa kakuyaw sulod sa usa kahigayon, apan sa madugay o sa madali ang mga baha moabot. Si Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles sa makausa namulong kabahin sa mga miyembro kinsa gustong motukod og kapoy-an sa Zion samtang naningkamot sa pagpabilin og usa ka summer cottage sa Babilonia.¹ Ang Ginoo mipasidaan sa Iyang katawhan sa pagpalayo gikan sa Babilonia o mo-risgo sa pagkalaglag (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 64:24; 133:14). Kon kita maminaw sa paghunghong sa Espiritu Santo, Siya mopasidaan kanato kon kita duol na kaayo sa Babilonia.

Ang atong bugtong panalipod mao ang pagtukod diha sa lig-on nga pundasyon ibabaw sa mabahaan nga patag.

Sa dihang akong gilitratohan ang duha ka mga pasidaan sa Mississippi, ang akong asawa ug ako nagserbisyo isip mga misyonaryo sa makasaysayanong dapit sa Nauvoo. Diha sa brickyard, sama sa mga misyonaryo kami nakig-istorya sa mga bisita mahitungod sa kaimportante sa pagtukod og lig-on nga mga pundasyon. Kon adunay gagmayng mga bata sa mga grupo sa mga bisita, kami mangutana sa usa kanila sa pagsulti og istorya nga gisulti ni Jesus, mahitungod sa maalamon nga tawo kinsa nagtukod og balay ibabaw sa bato (tan-awa sa Mateo 7:24–27). Dayon kami maghisgot mahitungod sa Helaman 5:12, diin atong makat-onan nga ang bato nga atong gitukoran mao ang “atong Manunubos, kinsa mao si Kristo.”

Bisan asa man kita magtukod sa atong pundasyon, kita mag-atubang og mga unos sa kinabuhi. Ang Helaman 5:12 nagtudlo nga kita kinahanglan motukod diha sa pundasyon ni Jesukristo aron nga “sa panahon nga ang yawa mopadala sa iyang mapintas nga mga hangin, … sa diha nga ang tanan niya nga ulan nga yelo ug ang iyang mapintas nga unos mohampak diha [kanato], kini walay gahom ibabaw [kanato]”.

Kon kita motukod sa atong personal nga espirituwal nga pundasyon diha sa Bato sa atong Manunubos ug moawhag sa atong mga anak ug mga apo sa pagbuhat sa ingon, kita makahimo sa pagsugakod sa mga baha tungod kay Siya mobarog uban kanato.