‘Nieuwe hoop op diepere genezing van depressiviteit en angststoornissen’, Liahona, juli 2022.
Nieuwe hoop op diepere genezing van depressiviteit en angststoornissen
Verhalen over blijvende genezing van depressiviteit en angststoornissen tonen aan dat de geleidelijke levensveranderingen die het evangelie aanmoedigt, op belangrijke manieren aan blijvende genezing kunnen bijdragen.
Foto’s, Getty Images
Jezus Christus was niet alleen een geweldige leraar, maar ook een geneesheer die mensen blijvende verlichting van hun leed bracht. Dat komt doordat de Heiland ‘de pijnen en ziekten van zijn volk op Zich [heeft genomen], opdat Hij naar het vlees zal weten hoe zijn volk te hulp te komen’ (Alma 7:11–12).
Ik wilde meer weten over blijvende genezing van depressiviteit en angststoornissen. Daarom heb ik meer dan honderd verhalen gelezen van mensen die een diepe, blijvende genezing van deze steeds vaker voorkomende moeilijkheden hebben ondervonden. Daarbij heb ik verschillende nuttige rode draden gevonden die in veel verhalen over genezing voorkomen, zoals lichamelijke, emotionele, relationele en geestelijke veranderingen.1
Zelfs voordat stress, isolatie en verdriet door de COVID-19-pandemie toenamen, was er steeds meer erkenning dat leefstijlpatronen invloed hebben op emotionele nood. Dr. Stephen Ilardi heeft gezegd: ‘De mens is niet geschapen voor de slechte voeding, het plaatsgebonden zittende leven, het slaapgebrek, de sociale isolatie en het uitzinnige tempo van het leven in de eenentwintigste eeuw.’2
Wat voor stappen kunnen we thuis ondernemen om de leefstijlpatronen teniet te doen die ons kwetsbaar maken voor emotionele nood? Op basis van de thema’s die ik heb gevonden, zijn hier enkele specifieke veranderingen die mensen met emotionele pijn kunnen aanbrengen om hun eigen emotionele genezing op een dieper niveau te bevorderen.
1. Blijf hopen op genezing op een dieper niveau
‘Indien u dus geloof hebt, hoopt u op dingen die niet worden gezien, maar die waar zijn’ (Alma 32:21).
Een van de meest voorkomende rode draden in verhalen over genezing is de hoop dat stapsgewijze verbetering naar emotioneel welzijn mogelijk is. Iemand heeft gezegd: ‘Genezing gaat […] om het behouden van hoop.’3 Velen met een psychische aandoening hebben te horen gekregen dat hun toestand blijvend was. Dat was gebaseerd op de overtuiging dat de hersenen van volwassenen niet veranderen. Nu weten we wel beter. Ontdekkingen op het gebied van hersenverandering hebben de hoop vergroot dat fundamentele verschuivingen mogelijk zijn, ook voor mensen met psychische aandoeningen.
De mogelijkheid van diepgaande verandering zou niet verrassend moeten zijn voor wie in Christus geloven. Ouderling Erich W. Kopischke van de Zeventig heeft tegen mensen met een psychische aandoening gezegd: ‘Doe alles wat in uw vermogen ligt, en hou dan “stil […] om het heil van God te zien, en in afwachting van de openbaring van zijn arm” [Leer en Verbonden 123:17].’4 Het helpt echt om mensen om ons heen te hebben die niet opgeven. Dr. Daniel Fisher vertelt over zijn gesprekken met mensen die zijn hersteld: ‘Keer op keer hoorden we: “Ik had iemand nodig die in mij geloofde.”’5
2. Breng kleine en grote veranderingen aan
‘Door kleine en eenvoudige dingen [worden] grote dingen teweeggebracht’ (Alma 37:6).
In vrijwel elk verhaal over genezing kwam naar voren dat mensen nieuwe dingen leerden en op verschillende manieren groeiden. Soms brachten ze grote veranderingen aan. Een vrouw zei bijvoorbeeld: ‘Ik besefte dat ik in mijn hart nog meer pijnen, gewoonten en obsessies had. In mij heersten zelfzucht, controledrang, boosheid […] en nog veel meer waar ik blind voor was.’6
Anderen merkten dat kleine veranderingen een groot verschil konden maken, zoals een dankdagboek bijhouden, een huisdier adopteren of meer tijd in de zon doorbrengen. Iemand beschreef de waarde van iets meer rust in zijn dag: ‘Ik sta vroeg genoeg op om me ’s morgens niet te hoeven haasten. Ik neem het zonlicht in me op door een paar minuten voor het raam te staan.’ Vervolgens gaat hij zitten voor een ‘langzaam, warm en rustig ontbijt’ – zonder op zijn telefoon te kijken.7
3. Geef prioriteit aan lichaamsbeweging, voeding en slaap
‘Houd op langer te slapen dan nodig is; ga vroeg naar bed, opdat u niet vermoeid zult zijn; sta vroeg op, opdat uw lichaam en uw geest versterkt zullen worden’ (Leer en Verbonden 88:124; zie ook 89:18–21).
Het is al lang bekend dat meer lichaamsbeweging ons humeur kan verbeteren. Aanpassingen in voeding kunnen ook een verschil maken in het verminderen van depressie.8 Dr. Felice Jacka heeft geschreven: ‘Het eten van een slaatje zal depressiviteit niet genezen. Maar we kunnen veel doen om onze stemming en psychische gezondheid te verbeteren, en dat kan al door simpelweg meer plantaardig en gezond voedsel te eten.’9 Ook hebben onderzoekers ontdekt dat een uur eerder gaan slapen ‘overeenkomt met een 23 procent lagere kans op een zware depressieve stoornis’.10 Daarnaast heeft het ook positieve invloed op bestaande depressiviteit en angststoornissen.
4. Pas uw mentale voeding en activiteit aan
‘Het is Uw vaste voornemen: U zult volkomen vrede bewaren’ (Jesaja 26:3).
Mensen die genezing op een dieper niveau ervaren, zeggen vaak dat ze hebben geleerd om wanhopige en duistere ‘mentale gevoelens’ te zien als iets wat hen overkomt, niet als een weerspiegeling van wie ze zijn. Een broeder vertelde: ‘Ik kon afstand nemen van wat voorheen een vorm van marteling was, ik was slaaf van mijn denkprocessen. Ik wist me ervan los te maken en keek ernaar alsof ik op de oever van een rivier lag en alleen maar naar het stromende water keek.’11
Hoewel het normaal is dat we onze gedachten als de ‘werkelijkheid’ beschouwen, is het mogelijk om onszelf aan te leren, bijvoorbeeld door gebed, meditatie of therapie, onze gedachten en gevoelens objectiever en minder persoonlijk te zien. Bovendien kunnen we daarmee helder krijgen dat de zeggenschap over wat er bij ons vanbinnen gebeurt binnen onze macht ligt – en onze energie concentreren op wat waar en goed is.
We kunnen onze genezing ook bevorderen als we meer aandacht besteden aan wat we in onze gedachten toelaten. President Russell M. Nelson heeft onlangs gewaarschuwd: ‘Als sociale media of andere nieuwskanalen uw voornaamste bron van informatie zijn, kunt u de influisteringen van de Geest niet goed horen.’12
5. Streef naar vergeving en genezing van trauma uit het verleden
‘God zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal er niet meer zijn; ook geen rouw, jammerklacht of moeite zal er meer zijn. Want de eerste dingen zijn voorbijgegaan’ (Openbaring 21:4).
Het komt vaak voor dat latere emotionele klachten voortkomen uit pijnlijke dingen uit het verleden (van mishandeling of misbruik in de kindertijd tot later trauma). Wat vaak naar voren komt in verhalen over genezing is dat het belangrijk is om die verbanden niet te negeren en ze serieus te nemen. In plaats van zich te concentreren op wat er mis is met mensen, stelde een vrouw die genezing had gevonden voor om meer te weten te komen over wat er met hen is gebeurd.13 Gelukkig is er nu meer kennis en professionele, traumagerichte hulp om mensen van pijnlijke gebeurtenissen uit het verleden te helpen genezen.
6. Verdiep uw band met God en anderen
‘Zij [zijn] hierheen gekomen om het aangename woord van God te horen, ja, het woord dat de verwonde ziel geneest’ (Jakob 2:8).
Het trof me hoeveel verhalen over diepere emotionele genezing over het herontdekken van een nieuwe band met God gingen. Een man sprak over ‘zich vasthouden aan Gods beloften’ in de Schriften toen niemand om hem heen hem leek te kunnen helpen.14 Ouderling Jeffrey R. Holland heeft mensen die met depressie kampen deze raad gegeven: ‘Houd u aan de beproefde vereringsmomenten die de Geest Gods in uw leven brengen.’15
Veel anderen bevestigden dat een belangrijk onderdeel van hun genezing was dat ze inzagen dat hun leven werkelijk waarde, betekenis en zin heeft, net als contact leggen met anderen om hen heen. Een kerklid legde een innige band met overleden familieleden door zich in familiegeschiedenis te verdiepen. Hij zei dat hij geleidelijk merkte dat hij zich ‘lichter’ begon te voelen naarmate deze band zich verdiepte – tot op het punt dat hij uiteindelijk ‘de depressieve gevoelens niet eens meer opmerkte’.16
7. Verminder afhankelijkheid
‘Om zelfstandig te handelen en niet om met zich te laten handelen’ (2 Nephi 2:26).
Het is normaal dat iemand die met een depressie of angststoornis kampt op allerlei steun van buitenaf vertrouwt: van professionele therapeuten, familieleden of vrienden tot medicijnen en voedsel. Sommigen wenden zich helaas tot illegale middelen en alcohol om pijnlijke emoties te blokkeren. Hoewel veel hulpbronnen kortetermijnvoordelen kunnen bieden, spreken mensen die genezing op de lange termijn vinden voortdurend over een afnemende afhankelijkheid van externe hulpmiddelen. De kerkcursus emotionele veerkracht is een hulpmiddel waarmee mensen die toenemende vrijheid kunnen aanboren.17
Kleine veranderingen kunnen een groot verschil maken
De bovenstaande veranderingen hoeven uiteraard niet in één keer te gebeuren. Neurowetenschapper Alex Korb schrijft dat ‘één kleine verandering per keer’ de loop van depressies kan veranderen door een ‘opwaartse spiraal’ te creëren. Ik sprak eens met een gezin met een neerslachtige tiener die zich nergens toe wilde verplichten, behalve iets meer in het zonlicht zijn. Toen hij twee weken lang wat vaker naar buiten was gegaan om met zijn vader te sporten, had deze jongeman voldoende energie om te experimenteren met aanpassingen in zijn eetpatroon, wat tot andere verbeteringen en een nieuwe impuls van geleidelijke genezing leidde. Dit weerspiegelt ‘de opeenstapeling van kleine winstpunten’ die ouderling Michael A. Dunn van de Zeventig onlangs heeft benadrukt.18
Een andere broeder beschreef hoe het aanpassen van zijn denkpatronen, positieve effecten op andere aspecten van zijn leven had: ‘Ik koos de media die ik gebruikte en met wie ik omging zorgvuldiger uit, omdat ik duidelijk voor ogen had wat voor uitwerking dat op mij had. En dat had invloed op mijn slaapcyclus. Ik begon meer te rusten; en ik besefte dat ik me echt goed voelde als ik sportte. En ik merkte door welk voedsel ik me goed voelde, en door welk voedsel ik me ziek voelde.’ Hij omschreef deze veranderingen als een ‘domino-effect dat tot een reeks andere fortuinlijke verbeteringen leidde.’19
Dr. Korb legt uit: ‘In ingewikkelde systemen zoals de hersenen kan zelfs een kleine aanpassing de weerklank van het hele systeem veranderen. Lichaamsbeweging verandert bijvoorbeeld de elektrische activiteit in de hersenen tijdens de slaap, waardoor uw angst afneemt, uw stemming verbetert en u meer energie hebt om te sporten en met anderen om te gaan. Dankbaarheid uiten activeert op soortgelijke wijze de productie van serotonine, wat uw stemming verbetert en u in staat stelt om slechte gewoonten te overwinnen. Daardoor krijgt u nog meer om dankbaar voor te zijn. Elke kleine verandering kan precies het duwtje zijn dat uw hersenen nodig hebben om in een opwaartse spiraal te komen.’20
U ziet dat diepere genezing niet tot stand komt door te proberen alles krampachtig te veranderen. Dat zou zelfs in normale omstandigheden ontmoedigend zijn, laat staan als u zich emotioneel belast voelt. Zelfs kleine aanpassingen kunnen stap voor stap een verschil maken. Geef het dus niet op!
Toen ik zag hoe essentieel geleidelijke verandering voor blijvende genezing is, waardeerde ik het des te meer dat ik tot een evangeliegemeenschap behoor die zich toewijdt aan voortdurende groei en eeuwige vooruitgang.
Het goede nieuws is dat we die groeikansen prioriteit in ons eigen leven en in ons gezin kunnen geven. Profeten hebben onze aandacht herhaaldelijk op het onbenutte potentieel in ons eigen gezin gericht. President Nelson heeft ons de afgelopen jaren aangemoedigd om onze woning te veranderen ‘in een heiligdom van geloof’.21 Ik geloof dat we met de inspiratie van de Geest van onze woning ook een heiligdom van genezing kunnen maken.
Onze Heer kent de kwelling van intense emotionele pijn en weet wat ons kan helpen om verlichting op een dieper niveau te vinden. Hoe verwarrend psychische aandoeningen ook voor ons zijn, ik getuig dat de Heer nooit in de war is. Hij weet precies wat ons kan helpen om blijvende emotionele genezing te vinden.