Ako
ʻE founga fēfē haʻaku totongi ʻeku akó?
-
Taimí:Seti ʻa e uasí ke miniti ʻe 30 ʻa e konga ki he Akó.
-
Lau:Kuo tau maʻu ʻeni ha ʻilo lelei ange fekauʻaki mo e faʻahinga ako pe ako ngāue ʻe tokoni ke tau feʻunga ai mo ʻetau ngāue ʻi he kahaʻú. ʻOku tau lava leva heni ʻo fikaʻi pe ʻe fiha e fakamole ki heʻetau akó mo e founga ke totongi aí. Mahalo ʻoku ʻi ai ha ngaahi fili mo ha ngaahi maʻuʻanga tokoni lahi, kau ai ha ngaahi ʻakauni fakafoʻituitui, tokoni ʻa e fāmilí, ngaahi sikolasipi, mo ha ngaahi nō.
Uike 1
Uike 2
Uike 3
Uike 4
Uike 5
Uike 6
Ko e hā ʻa e faʻahinga ngāue ʻe tokoni ke u moʻui fakafalala ai pē kiate au?
Ko e hā ʻa e tuʻunga fakaako te ne fakafeʻungaʻi au ki heʻeku ngāué?
ʻE founga fēfē haʻaku totongi ʻeku akó?
ʻOku totonu nai ke u kole ha nō mei he Paʻanga Tokoni Fakaako Tuʻumaʻú?
ʻE founga fēfē haʻaku lavameʻa ʻi loki ako?
ʻE founga fēfē haʻaku lavameʻa ʻi tuʻa he loki akó?
-
Mamataʻi:“Ko e totongi ʻeku akó” (ʻIkai ha vitiō? Lau ʻa e peesi 54.)
-
Lau:Te tau kumi ʻi he uiké ni ʻa e tali ki he fehuʻi ko ʻení pea te tau fai ʻa e ngāue ko ʻení:
-
Lau:FEHUʻI ʻO E UIKÉ—ʻE founga fēfē haʻaku totongi ʻeku akó?
NGĀUE ʻO E UIKÉ—Vakaiʻi pe ko e fiha ʻe fie maʻu ke u totongi ki he polokalama ako ʻoku ou fakakaukauʻí, kumi ha ngaahi founga ke totongi ai kinautolú, pea faʻu ha palani fakapaʻanga.
-
Lau:Te tau fakakaukau lahi fekauʻaki mo e paʻanga ke fua ʻaki ʻetau akó. ʻE ala taʻe-fakafiemālie ʻeni ʻi he kamataʻangá, ka ʻe tokoni ia ke tau palani fakapotopoto ai ʻetau meʻa fakapaʻangá mo maʻu ʻa e ako ʻoku tau fie maʻú.
-
Aleaʻi: Lau ʻa e potu folofola ʻi toʻomataʻú. Aleaʻi ʻi he kulupú ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻi he folofolá. Ko e hā hoʻo ongoʻi fekauʻaki mo e paʻangá ʻi he taimi ʻoku mahino ai kiate koe ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení?
ʻE founga fēfē haʻaku tala ʻa e fakamolé?
-
Akoako Fakahoko:Lau leʻo lahi ʻa e sīpinga ko ʻení pea aleaʻi ʻa hono fikaʻí ʻi hoʻomou lau iá.
-
Aleaʻi:ʻE fie maʻu ʻe Manuela mo ʻElisapesi ha 9750 kehe ki hono totongi ʻo e ʻuluaki taʻu ʻo e akó. ʻOkú ke sio ki he founga ne na fakahoko ai hono fikaʻí? Talanoa fakataha ki ha faʻahinga fehuʻi ʻokú mou maʻu.
Ko e hā ʻeku paʻanga hū maí? Ko e hā ʻa ʻeku ngaahi fakamolé?
-
Lau:Sai, tau faʻu haʻatau palani fakapaʻanga ki he akó.
-
Akoako Fakahoko:Fakaʻaongaʻi ha kiʻi miniti siʻi ke ke fakafonu ʻa e foomu ko ʻení, ʻe koe pē. Faitotonu ʻiate koe pē. ʻE lava ke ke fakaʻaongaʻi ha penivahevahe. Ngāue fakataha mo ho fāmilí ʻi he lolotonga ʻo e uiké, ke ʻai ke totonu. Fai hoʻo lelei tahá ʻi he taimí ni ke fakafuofuaʻi hono lahí.
Fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi fika kuó ke muimuiʻi ʻi he takafi ʻi mui ʻo e Ko Hoku Halá.
Ko e hā ʻeku ngaahi fakamole fakaakó?
-
Lau:Ko hono hokó, tau vakai ki heʻetau ngaahi fakamole fakaakó.
-
Akoako Fakahoko:Feinga ke fakafonu ʻa e ngaahi konga ʻoku fakaavá pea fai mo hono fikaʻí. Fakaʻaongaʻi ha peni-vahevahe. Kapau kuó ke fili ha polokalama pau, fakafonu ha kōlomu ʻe taha. Kapau ʻokú ke fakakaukau ki ha polokalama ʻe ua pe tolu, fakafonu ʻa e ngaahi kōlomu ko iá ke fakafehoanaki kinautolu. Mou fengāueʻaki mo e taha tokoní kapau ʻokú ke fie maʻu tokoni.
Ko e sīpingá ki he taʻu pē ʻe taha. Kapau ʻoku nounou ange hoʻo polokalamá, liliu hoʻo ngaahi fakafuofuá. ʻE tokoni atu ʻa e Lisi ke Fili Mei Ai ʻa e Ngaahi ʻApiakó mo e Ngaahi Polokalamá ʻa e SRS mo e fakamatala ʻi hoʻo palani akó.
KO ʻEKU PALANI FAKAPAʻANGA FAKAAKÓ (ki ha taʻu ʻe taha)
Sīpingá
Radiologist med techPolokalama 1
Polokalama 2
Polokalama 3
Totongi akó (taʻu ʻe taha)
12000
Tānaki atu ʻa e totongi siví mo e ngaahi totongi kehé (totongi huú, laisení, tohi fakamoʻoní, sivi fakaʻosí, mo e ngaahi totongi kehé—ʻi he taʻu ʻe tahá)
+ 2000
+
+
+
Tānaki atu mo e ngaaahi tohí mo e nāunaú (taʻu ʻe taha)
+ 1000
+
+
+
Toʻo ʻa e ngaahi sikolasipí pe paʻanga tokoní (kapau ʻoku ʻi ai—taʻu ʻe taha)
-1000
-
-
-
“I” Ko ʻEku Ngaahi Fakamole Fakaakó (taʻu ʻe taha)
= 14000
=
=
=
“H” ko e Hā ʻe lava ke tau totongi (ha taʻu ʻe taha)
-1000
-
-
-
“K” Toe ke totongí (taʻu ʻe taha)
= 13000
=
=
=
Ko e fiha ʻi heʻeku ngaahi fakamole fakaakó ʻe lava ke u totongí?
-
Akoako Fakahoko:Vakai ki he laini taupotu ki lalo ʻi he saati ʻi ʻolungá.
Kapau ko e “K,” ʻoku 0 pe siʻi ange, te ke lava ke totongi kotoa hoʻo ngaahi fakamole fakaakó—tō atu!
Kapau ʻoku lahi hake ʻa e “K” ʻi he 0, kuo pau leva ke ke kumi ha founga ke totongi lahi ange ai ʻeni. Te ke lava ʻo tāpuni ʻeni ʻaki ha ngaahi sikolasipi lahi ange, ʻaki ha toe ngāue ʻe taha, pe ʻaki ha nō.
Ko e hā haʻaku toe ngaahi fili kapau he ʻikai ke u lava ʻo totongi ʻiate au pē?
-
Lau:Ko e lelei tahá kapau te tau lava ʻo totongi ʻe tautolu pē ʻetau fakamole fakaakó, neongo kapau ʻe fai ai ha feilaulau. Kapau ʻoku fakahā ʻe heʻetau fikaʻí he ʻikai lava ke tau totongi kotoa ʻetau ngaahi fakamole fakaakó, pea tau tafoki leva ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni kehé.
-
Aleaʻi:Taufetongi ʻi he kulupú, ʻi hono lau ʻa e konga takitaha ʻo e tēpile ko ʻení. Aleaʻi nounou ʻa e filí takitaha. Ko e hā ʻe ala lelei taha kiate koé?
FILI ʻI HE MEʻA FAKAPAʻANGÁ
NGAAHI MĀLOHINGÁ
NGAAHI VAIVAIʻANGÁ
Kamata ʻi ha ngāue ʻe taha he lolotonga hoʻo ʻalu ki he akó
ʻIkai ha moʻua pe totongi tupu. Ako pe fakaleleiʻi ʻa e ngaahi pōtoʻi ngāué. Fai ha ngaahi fetuʻutaki mahuʻinga.
Mahalo ʻe faingataʻa ke ngāue ua mo kei lavameʻa ʻi he ngaahi kalasí. Mahalo ʻe faingataʻa ki he fāmilí. Mahalo ʻe kiʻi fuoloa pea toki lavaʻi ʻa e polokalamá.
Kole mei he fāmilí
Kakai ʻokú ke ʻiloʻi mo falala ki ai. ʻOku nau fie maʻu ke ke lavameʻa.
ʻE ala uesia ʻa e vā fetuʻutaki fakafāmilí. ʻE ala faingataʻa ka hoko ha ngaahi meʻa fakatuʻupakē fakafāmili.
Kumi ha ngaahi sikolasipí pe paʻanga tokoni
ʻIkai ha moʻua pe totongi tupu. Maʻu ha tauʻatāina ke ako ʻo ʻikai ngāue ua.
Mahalo ʻe faingataʻa ke maʻu. Ka ʻoku ʻaonga ke fai!
Kumi ha ako ngāue totongi pe fakaangaanga ngāue ʻoku totongí
Ako ʻa e ngaahi pōtoʻi ngāue ʻoku fekauʻaki mo e akó. Maʻu ha taukei ngāue. ʻE ala fakaiku ki ha ngāué.
Mahalo ʻe faingataʻa ke te ngāue, ako, mo fai ha ako ngāue.
Nō mei ha pangikē pe kautaha fakapuleʻanga.
Fokotuʻu ha kulētiti ʻi ha pangikē. ʻOku ʻi ai ha ngaahi nō ʻe niʻihi mei he puleʻangá ʻoku siʻisiʻi hono totongi tupú.
Mahalo ʻe māʻolunga ʻa e totongi tupú. Ko ha nō pea kuo pau ke totongi fakafoki.
Kole ha nō mei he Paʻanga Tokoni Fakaako Tuʻumaʻú (PTFT)
ʻOku ʻatā ia ki he kāingalotu ʻo e Siasí ʻoku moʻui tāú. Siʻisiʻi ʻa e totongi tupú. ʻOku ʻi ai ha ngaahi tokoni fakaʻaiʻai fakangāue ke tokoni atu ke ke totongi fakafoki ʻa e noó.
Ko ha nō pea kuo pau ke ke totongi fakafoki (kae lava ke maʻu ʻe he niʻihi kehé ha nō).
-
Aleaʻi:Kuó ke maʻu ʻa e ʻapiako lelei tahá, fakatatau mo hono totongí mo hono tuʻunga leleí?
Kapau ʻokú ke fakakaukau ke ke nō, te ke lava ʻo totongi fakafoki ia? Fakatokangaʻi ange, ko hoʻo totongi fakafoki fakamāhina ʻi he ʻosi hoʻo polokalama akó ʻoku ʻikai totonu ke laka hake ʻi he peseti ʻe 10 ʻo e fakakātoa ʻo e paʻanga hū mai ʻokú ke ʻamanaki ki aí.
Kapau ʻoku fie maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e totongi ʻo e ngaahi fakamole fakaakó, ko hai ʻe maʻu mei ai ʻa e talí? Te ke aleaʻi ʻeni mo ho fāmilí? Ko fē ha feituʻu te ke maʻu mei ai ha toe fakamatala lahi ange?
ʻE founga fēfē haʻaku fakamatalaʻi ʻeku Palani Fakapaʻanga ʻeku Akó?
-
Akoako Fakahoko:Te ke fakamatalaʻi hoʻo palani fakapaʻangá ʻi he uike kahaʻú ʻi ha miniti ʻe tolu pe toe siʻi ange ai. Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e fakamatala ʻi laló. He ʻikai fie maʻu ia ke ke vahevahe ha faʻahinga fakamatala ʻoku ʻikai fakahāhāholo. Ka hili hoʻomou fakamatala ʻi he uike ka haʻú, ʻe vakaiʻi ʻe he kulupú ha fili fakapaʻanga ʻe taha—ko ha nō mei he Paʻanga Tokoni Fakaako Tuʻumaʻú.
ʻAlu ʻo kumi ʻi he lolotonga ʻo e uiké, ʻa e ngaahi tali ko ʻení ke fakafonu ʻaki ʻa e ngaahi feituʻu ʻoku ʻataá. Akoako fakahoko ʻa e fakamatalá ki ho fāmilí pe ki ha niʻihi kehe.
KO ʻEKU PALANI FAKAPAʻANGA FAKAAKÓ
-
Naá ku fakafehoanaki ha ngaahi ʻapiako ʻe (fika) ʻi he totongí mo e mahuʻingá.
-
Ko e ngaahi ʻapiako lelei taha ʻe tolu kiate aú ko e:
, , .
-
Ko e tuʻu he taimí ní, ʻoku ou tui ko e ʻapiako ʻe lelei taha kiate aú koeʻuhí .
-
Naʻá ku vakai mo hoku fāmilí ki heʻeku paʻanga hū maí mo e ngaahi fakamolé. Naʻá ku ʻilo ʻa e ngaahi meʻá ni:
.
-
Naʻá ku fikaʻi ke ʻilo pe te u lava ʻo totongi ʻeku akó ʻiate au pē pea naá ku ʻiloʻi (te u lava pe ʻikai ke u lava).
(Kapau te ke lava ʻo totongi pē ʻe koe, hiki fakalaka ki he fika 9; kapau he ʻikai ke ke lava, ʻalu ki he fika 6.)
-
ʻE fie maʻu ke u kumi ha toe (lahi) ki hoku fuofua taʻu ʻi he akó ʻi ha ngāue, ngaahi sikolasipi, tokoni ʻa e fāmili, pe ha nō.
-
ʻI he ʻosi ʻa e ʻuluaki taʻu ko ʻení, te u fie maʻu ha (lahi) lahi ange ki he taʻu ʻe ke ako aí.
-
Kuó u ʻosi kamata vakaiʻi ha ngaahi tafaʻaki kehekehe ke totongi ai ʻeku akó. Ko e taimi ní, ʻoku ou fakakaukau lahi ange ki he .
-
(Kapau ʻokú ke fili ke ke vahevahe) Naʻá ku lotua ʻeku akó mo ʻeku palani fakapaʻangá pea .
-
ʻOku ou fie maʻu hoʻo faleʻí mo e tokoní. ʻOku ʻi ai hao ngaahi fokotuʻu kiate au? Hiki hao ngaahi fakakaukau ʻi heni.
-