Karaipiture
Ko ngā Kawenata me ngā Whakahaunga 102


Wahanga 102

Ko nga korero o te wa i whakaturia ai te Hai Kaunihera o te Hahi o te Karaiti o te Hunga Tapu o nga Ra o Muri nei, i Katarana, i te 17 o Pepuere, 1834.

1. No tenei ra ka tu ki te whare o Hohepa Mete, tamaiti, he huihuinga o te Kaunihera nui o nga Tohunga Nui e rua tekau ma wha, ko taua take he mea whakakite mai, a timata tonu ratou ki te whiriwhiri, ki te whakatu he Hai Kaunihera mo te Hahi o te Karaiti, kia noho mo taua Kaunihera, kia tekau ma rua nga Tohunga Nui, kia kotahi, kia toru ranei nga tumuaki, ara kia rite ki te mea e whakaarotia tikatia ana.

2. Ko te Hai Kaunihera he mea whakatu i runga i te whakakitenga, hei whakaotioti i nga raruraru nunui katoa tera e tupu ake i roto i te Hahi e kore nei e taea e te Hahi, e te Kaunihera ranei o te Pihopa te whakaotioti, e tau ai te tatutanga ki te hunga no ratou taua raruraru.

3. Ko Hohepa Mete, tamaiti, ratou ko Hirini Rikitana me Pererika G. Wiremu i tautokona e te reo o te Kaunihera hei Tumuaki ratou; ko Hohepa Mete, matua, ratou ko Hoani Mete, ko Hohepa Kou, ko Hoani Teonehana, ko Matini Harihi, ko Hoani S. Kaata, ko Iarere Kaata, ko Oriwa Kautere, ko Hamuera H. Mete, ko Orihana Haiti, ko Hiriweta Mete, ko Ruka Teonehana. Ko ratou katoa hei Tohunga Nui, i whiriwhiria ratou hei Kaunihera tu tonu mo te Hahi, i runga i te reo kotahi o te Kaunihera.

4. Katahi ka pataia nga kaunihera kua whakahuahuatia ake nei, me he mea e whakaae ana ratou ki nga turanga nei mo ratou, a me he mea hoki ka whakaritea e ratou nga mahi o o ratou turanga kia rite ki te ture o te rangi. Whakaaetia ana e ratou o ratou turanga, me te whakaae ano ka mahi ratou i nga mahi o o ratou turanga rite tonu ki to te Atua aroha noa i homai ki a ratou.

5. Ko te tokomaha o te hunga i roto i te Kaunihera, na ratou i pooti i runga i te ingoa o te Hahi, a mo te Hahi hoki i whakatungia ai nga kaunihera kua kiia ake nei, e wha tekau ma toru nga mema; ara e iwa nga Tohunga Nui, tekau ma whitu nga kaumatua, e wha nga piriti, me nga mema tekau ma toru.

6. I pootitia: E kore e whai mana te Hai Kaunihera kia mahi i tetahi mahi, ki te kore e noho kia tokowhitu nga kaunihera kua whakahuahuatia ake nei, o ratou kai-whakapi ranei i ata whiriwhiria.

7. Ka whai mana tenei tokowhitu ki te whakatu i etahi Tohunga Nui, e maharatia ana e ratou e tau ana, e ahei ana ranei kia mahi i roto i nga turanga o nga kaunihera kahore i tae mai.

8. I pootitia: Me he mea ki te watea te turanga o tetahi o enei Kaunihera kua kiia ake nei he mea na tona matenga, no tona takanga ranei ki te hara, a whakakahoretia atu ana i tona turanga, me he mea ranei no tona putanga atu ki nga wahi pamamao rawa i te Hahi. Ko taua turanga ma te Tumuaki, ma nga Tumuaki ranei e whakaingoa he tangata hei whakaki, a ma te reo o te huihuinga nui o nga Tohunga Nui, kua mine mai nei mo tenei take, e whakamana taua whakaingoatanga i runga ano i te ingoa o te Hahi.

9. Ko te Tumuaki o te Hahi, ko ia nei ano hoki te Tumuaki o te Kaunihera, he mea whakatu ia mo taua turanga e te whakakitenga, a ko tana whakahaeretanga e tautokona ana e te reo o te Hahi;

10. A, e tika ana ia hei kai-whakahaere mo te Kaunihera o te hahi, he mea na te mana o tona turanga, a e tika ana kia tu hei hoa mona kia tokorua atu nga Tumuaki, kia pera ano te whakaturanga i a raua ki o raua turanga i te ahua i whakaturia ai ia;

11. Me he mea ki te ngaro tetahi, te tokorua ranei o te hunga i whiriwhiria hei awhina i a ia, e whai mana ana ia ki te whakahaere i te Kaunihera ko ia anake: a me he mea ko ia ki te ngaro ka whai mana era o nga Tumuaki ki te whakahaere, raua tokorua, tetahi o raua ranei.

12. I nga wa katoa e ata whakaturia ana he Hai Kaunihera mo te Hahi o te Karaiti, penei te ahua o tona whakaturanga i te tauira kua korerotia ake nei, ko te mahi ma nga Kaunihera tekau ma rua he rotarota kia kitea ai ko tewhea o ratou tekau ma rua e korero i te tuatahi, timata i te nama tahi tae noa ki te nama tekau ma rua.

13. I nga wa katoa e huihui ai tenei Kaunihera ki te whakawa i tetahi take, me whiriwhiri e nga kaunihera tekau ma rua, me he mea taua take he uaua, he ngawari ranei; ki te mea ka kitea he ngawari, kia tokorua noa nga Kaunihera e korero mo taua take, kia pera ano me te tauira kua tuhituhia ake nei.

14. Engari ki te kitea he uaua taua take, kia tokowha e korero; a ki te mea he tino uaua rawa, kia tokoono; engari kaua rawa e nuku atu i te tokoono e tu ki te korero ahakoa pehea te uaua o tetahi take.

15. I roto i nga take katoa e ahei te kai-karo ki te karanga ki te hawhe tonu o te Kaunihera kia mahara ki a ia, ara hei arai atu i te tawai, i te whakahaere he ranei mo te taha ki a ia;

16. I muri i te whiriwhiritanga o nga korero o taua take, hei reira nga Kaunihera i rite hei korero ki te aroaro o te Kaunihera, tu mai ai ki te korero i taua take i runga i tona maramatanga tika ki mua i te Kaunihera, a me korero e tena, e tena o ratou i runga i te tika, i te pono.

17. Ko nga Kaunihera i tango i nga nama kore panatahi, ara te 2, 4, 6, 8, 10 me te 12, me tu ratou mo te kai-karo, hei arai i te taunu, i te whakahaere he mo te taha ki a ia.

18. I roto i nga take katoa, ina mutu te whakarongo ki nga korero o taua take, ina hoki mutu te korero a nga Kaunihera i whiriwhiria hei korero mo taua take, me tuku te kai whakapae me te kai-karo kia korero mo raua i mua i te Kaunihera.

19. I muri i te whakarongonga ki nga korero katoa mo taua take, me nga Kaunihera me te kai-whakapae raua ko te kai-karo kua korero, ko reira te Tumuaki whakaputa ai i tana whakatau, kia rite ki tana i marama ai mo taua take, a hei reira me karanga ia ki nga Kaunihera tekau ma rua kia tautokona tana whakatau, otira ma te pooti e whakaatu.

20. Engari ki te mea ka kitea e nga Kaunihera i toe, kahore nei i korero, e tetahi ranei o aua Kaunihera i muri i te rongonga ki nga korero katoa—ki te mea ka kitea e ratou kei te raruraru te whakatau a te Tumuaki me whakaatu mai e ratou te he, a me whakawa ano taua take.

21. A, me he mea i muri i te whakawakanga tuarua, ka puta ake he maramatanga hou mo taua take me whakarereke te whakatau kia rite ki te maramatanga i puta hou ake nei mo taua take;

22. Ki te kahore ia tetahi maramatanga e kitea me tu tonu te whakatau tuatahi, kei te taha hoki i te tokomaha o te Kaunihera te mana ki te whakaoti i taua take.

23. I nga take e pakeke ano mo runga i nga whakaakoranga me nga tikanga o te Hahi (me he mea ra ia kahore i maha nga whakamaramatanga kua oti te tuhituhi mo taua take, kia marama ai te Kaunihera) ma te Tumuaki e tono ki te Ariki kia whakakitea mai tona whakaaro mo taua mea.

24. Ko nga Tohunga Nui e noho ana i tetahi atu wahi o te ao (i waho o Amerika) e whai mana ana ki te whakatu i tetahi Kaunihera kia rite ki tenei kua korerotia ake nei, hei whakaotioti i nga raruraru e homai ana e nga taha e rua, e tetahi anake ranei o raua:

25. Ka ahei hoki tenei ahua Kaunihera o nga Tohunga Nui ki te whakatu i tetahi o ratou hei Tumuaki mo taua Kaunihera mo taua wa.

26. Na, kia hohoro tonu taua Kaunihera te tuku i tetahi kape o ta ratou whakawa me te tuku atu i nga korero katoa o taua take tae atu ki to ratou whakatau ki te Hai Kaunihera o te wahi e noho ana te Tumuakitanga tuatahi o te Hahi.

27. Ki te kahore e pai te whakatau a taua Kaunihera ki nga taha e rua, ki tetahi ranei o raua, ka ahei raua ki te tono ano ki te Hai Kaunihera i te wahi kei reira te Tumuakitanga Tuatahi o te Hahi e noho ana, a ka tu he whakawakanga tuarua, a ko taua take ka whakahaerea i reira i runga ano i te tauira kua tuhituhia ake nei, me te mea kihai ano kia puta he whakatau mo taua take.

28. Ko tenei Kaunihera o nga Tohunga Nui (i waho o Amerika) ma nga take tino uaua anake e pa ana ki te Hahi ka tu ai, a e kore rawa e tu i runga i nga take hanga noa iho.

29. Ma nga Tohunga Nui haereere ko ratou nei ano hoki nga Tohunga Nui i waho atu o Amerika, ma ratou te kupu kia tu taua Kaunihera, kaua ranei.

30. He rereke ano ta te Hai Kaunihera o nga Tohunga Nui haereere i waho atu o Ameriea, ta ratou na whakatau i ta te Hai Kaunihera haereere o nga Apotoro Tekau-ma-rua.

31. E ahei ana te tono ano i te whakatau a te hunga tuatahi, e kore ia e ahei kia tonoa te whakatau a to muri (te Tekau-ma-Rua).

32. Ko o muri nei hoki (ko te Tekau ma rua) ma nga kai whakahaere nui (Tumuakitanga Tuatahi) anake o te Hahi, ratou e whakawa ina taka ki te hara.

33. Oti ana, kei te Tumuaki, kei nga Tumuaki ranei e noho ana i te wahi kei reira te Tumuakitanga Tuatahi o te Hahi, kei a ratou te mana ki te ki me whakawa tuarua tetahi take, kahore tera e tonoa, i te mea kua tirohia e ratou te tono me nga korero katoa e pa ana mo taua take i tukua tahitia mai me te tono.

34. I konei ka rotarota nga Kaunihera tekau ma rua kia kitea ai ko wai o ratou e korero i te tuatahi, a koia te tukunga iho, ara: 1. Oriwa Kautere. 2. Hohepa Kau. 3. Hamuera H. Mete. 4. Ruka Teonehana. 5. Hone S. Kaata. 6. Hiriweta Mete. 7. Hone Teonehana. 8. Orihana Haiti. 9. Iarere Kaata. 10. Hohepa Mete, matua. 11. Hone Mete. 12. Matini Harihi.I te mutunga o te inoi ka hiki te huihuinga.

Oriwa Kautere

Orihana Haiti

Nga Karaka.