2022
Maná
ʻEpeleli 2022


“Maná,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, ʻEpeleli 2022.

Ngaahi Meʻa mei he Folofolá

Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au

ʻEkesōtosi 16

Maná

ʻOku fakamanatu mai ʻe he kiʻi meʻa siʻisiʻi ko ʻení ha niʻihi ʻo e ngaahi mana maʻongoʻonga taha ʻa e ʻEikí.

ʻĪmisi
mana

Ko e Hā Ia?

Naʻe fōtunga fēfē nai ʻa e maná? Naʻe siʻisiʻi, fuopotopoto, manifi, pea hinehina (vakai, ʻEkesōtosi 16:14, 31).

Naʻe ifo fēfē nai ia? “Hangē ha mā kuo ngaohi ʻaki ʻa e honé” (ʻEkesōtosi 16:31) pe hangē ko e “lolo foʻou” (Nōmipa 11:8).

Naʻe maʻu fēfē nai ia? Naʻe haʻu fakataha ia mo e hahaú he pongipongi kotoa tuku kehe pē ʻa e ʻaho Sāpaté. ʻI he ʻaho kimuʻa he Sāpaté, naʻe tānaki ʻe he kakaí ha meʻa ke feʻunga mo ha ʻaho ʻe ua. ʻI he ngaahi ʻaho kehé, ko e meʻa ne hulu ʻi heʻenau tānakí naʻe kovi ia. (Vakai, ʻEkesōtosi 16:14–30.)

Ko e hā ne fakaʻaongaʻi ki ai ʻe he kakaí? Naʻa nau “momosi ia ʻi he ngaahi meʻa momosí, pe tuki ia ʻi ha ipu, pea naʻe tunu ia ʻi he ngaahi ipu kapa, pea naʻe ngaohi ʻaki ia ʻa e ngaahi foʻi mā” (Nōmipa 11:8). Naʻa nau haka ia he taimi ʻe niʻihi (vakai, ʻEkesōtosi 16:23).

Ngaahi Moʻoniʻi Meʻa Fakafolofolá

  • ʻOku ʻuhinga e maná “Ko e hā ia?” ʻi he lea faka-Hepeluú. Kuo teʻeki ke mamata ʻa e kakai ʻIsilelí ʻi ha meʻa pehē.

  • Naʻe fakahā ʻe he ʻEikí ki he kakai ʻIsilelí ke nau faʻo ha mana ʻi ha kiʻi kulo pea nau ō mo ia. Naʻe tokoni ʻeni ke nau manatuʻi ʻa e meʻa naʻá Ne fakahoko maʻanautolú (vakai, ʻEkesōtosi 16:33–34; Hepelū 9:4).

  • Naʻe tuʻo taha e lāunga ʻa e kakai ʻIsilelí ʻi heʻenau kai mana ʻataʻataá. Naʻa nau fakaʻānaua ki he meʻakai ʻo ʻIsipité—neongo naʻa nau nofo pōpula ai (vakai, Nōmipa 11:1–6).

  • Naʻe akoʻi ʻe Mōsese ki he kakaí naʻe fakataumuʻa ʻenau faingataʻaʻiá ke tokoniʻi kinautolu ke nau falala ki he ʻEikí. Naʻá ne akoʻi ange naʻe ʻoange ʻe he ʻEikí ʻa e maná “ke ne fakahā kiate [kinautolu] ʻoku ʻikai moʻui ʻa e tangatá ʻi he mā pē, ka ʻoku moʻui ʻa e tangatá ʻi he meʻa kotoa pē ʻoku haʻu mei he fofonga ʻo [e ʻEikí]” (Teutalōnome 8:3).

  • Hili e fononga ʻa e kakai ʻIsilelí ki he fonua ʻo e talaʻofá, naʻe ʻikai toe ʻomai ʻa e maná (vakai, Sōsiua 5:12).

  • Naʻe tuʻo taha hono fafanga ʻe he Fakamoʻuí ʻi he mana ʻa e kakai ʻe toko nimaafe pea talanoa leva fekauʻaki mo e maná. Naʻá Ne folofola leva, “Ko au ko e mā moʻui kuo ʻalu hifo mei he langí: kapau ʻe kai ʻe ha tangata ʻa e maá ni, ʻe moʻui taʻengata ia: pea ko e mā ʻoku ou foakí ko hoku sinó, ʻa ia te u foaki ke moʻui ai ʻa māmani” (Sione 6:51).

ʻĪmisi
Sīsū Kalaisi

Paaki