Bubuti, Ukeuke, Karebwerebwe
Te mwakoro ae kakaawaki n ana babaire Tamara are i Karawa bon te kona n reitaki ma Ngaia n te tai are ti tangiria.
Aua te namwakaina n nako, n au tai ni kamatebwai ni koroboki aika a tabu, I wareka rongorongon ana mition Aramwa i Amonia ngke I a boo naba ma te iango ae tamaroa i nanon Nakomai, Iriirai: “Ngkai ko wareki taekan kakabwaia aika rietata ake e anga te Atua nakoia Nibwaite (taraa Aramwa 9:19–23), iangoi kakabwaia aika rietata are E a tia n anganiko.”1 I motikia bwa n na korei ana kakabwaia te Atua ake anganai ao ni korei naba n au tareboon. I nanon tabeua te miniti, I a tia ni korei 16 kakabwaia.
Te kabanea ni kakaawaki mai ibuakoia bon kakabwaia n aron ana nanoanga te Tia Kamaiu ao ana mwakuri ni kamaiu ibukiu. I korea naba au kakabwaia are I kona n tei ibukin te Tia Kamaiu ngke te minare ngai i Botukare ao, imwina, ma buu n aki toki ae tangiraki, Patricia, n te Brazil Porto Alegre Maiaki Mition, ike ti a beku irarikia 522 mitinare aika korakora man tamaroa. Ngkai I taekina Patricia, angiin kakabwaia ake I korei n te bong anne bon kakabwaia ake ti uaia ni karekei rinanon ara ririki ni mare ae 40—n aron kabaeakira n te Tembora ae São Paulo Brazil, teniman natira aika tamaroa, buuia, ao tibura aika 13 mwaitiia.
Au iango e oki rikaaki naba nakoia au karo aika tamaroa, ake a kaikawaai i nanon ana reirei te euangkerio. E oki au ururing, ae kaonoti, n te tai teuana ngke e katorobubua n tataro tinau ae tangiraki ma ngai n au kainiwene ngke tao 10 tabun au ririki. E a tia n namakinna bwa ngkana e na roko au tataro iroun Tamau are i Karawa, e riai ni katamaroaaki. Ngaia are e taku, “N na tataro moa ngai, ao imwin au tataro, ko a manga tataro.” E reitinako ni karaoa aei i nanon tairiki aika mwaiti, ni karokoa ae e a namakinna bwa I a ataa tuan ao aron te tataro nakon Tamara are i Karawa. N na teimatoa ni karabwarabwa nakoina ibukin reiakinau n tataro, bwa I reiakinna bwa Tamara are i Karawa e ongo au tataro ao e kaekai.
Ao e koaua, anne naba te kakabwaia are raon ake I korei—te bwaintituaraoi ni kona n ongo ao n reiakina ana taeka te Uea. Te mwakoro ae kakaawaki n ana babaire Tamara are i Karawa bon te kona n reitaki ma Ngaia n te tai are ti tangiria.
Te kakao mairoun te Uea
Ngke te Tia Kamaiu e kawara Amerika imwin Mangautina, E kaoka te kakao are E anga nakoia Ana Reirei i Kariraia. E taku:
“Bubuti ao ko na anganaki; ukeuke, ao e na reke iroum; karebwerebwe ao e na kaukaki nakoim.
“Bwa ane e bubuti ao e na anganaki; ao ane e ukeuke, ao e na reke irouna; ao ane e karebwerebwe, ao e na bon kaukaki nakoina.” (3 Nibwaai 14:7–8; taraa naba Mataio 7:7–8).
Ara burabeti, Beretitenti Russell M. Nelson, e a tia n anga te kakao ae ai aron anne ni bong aikai. E taku: “Tataro n aran Iesu Kristo ibukin tabeaiangam, maakum, mamaaram—eng, te bwai are e tangiria nanom. Ao imwiina kakauongo! Koroi iango ake a roko n am iango. Taui mwiin am namakin ao rinanoi ma te mwakuri aika ko kaungaaki bwa ko na anai. Ngkana ko teimatoa ni kakaraoa te kawai aei ni katoa bong, ni katoa namwakaina, ni katoa ririki, ko na “rikirake inanon karekean te kaotioti.”2
E reitia n taku Beretitenti Nelson, “Ma inanon boong aika imwaira, e na bon aki kona ni kamaiuaki te tamnei n akean ana kairi, kaetieti, karau nano, ao korakoran te Tamnei ae Raoiroi ae teimatoa.”3
Bukin tera e rangi ni kakaawaki te kaotioti ibukin maiun tamneira? Ibukina bwa te aonaaba e kona ni mangaongao ao ni kaberoro, n onrake n te kewe ao te katabetabe. Te reitaki ma Tamara are i Karawa e anganira te kona n ataia bwa tera ae eti ao tera ae kairua, tera ae kakaawaki nakon ana baire te Atua ibukira ao tera ae e aki. Te aonaaba e kona naba ni kammaraki ao ni kauruaki nano. Ma ngkana ti rarangai nanora n te tataro, ti na namakina te kabebeteaki are e roko mairoun Tamara are i Karawa ao te koaua bwa E tangiriira ao ti kakawaki irouna.
Bubuti
E taku te Uea bwa “ane e bubuti ao e na anganaki;.” E taraa ni bebete te bubuti, ma e rangi ni korakora ibukina bwa e kaota nanora ao ara onimaki. Ma, e kainnanoa te tai ae bati ao te taotaonakinnano aron reikinan kinaakin bwanaan te Uea. Ti tarai iango ao namakin ake a roko nakon ara iango ao nanora, ao ti korei, n aron are a tia n reireinira ara burabeti bwa ti na karaoia. Korean ara namakin bon te mwakoro ae kakaawaki iaon karekeana. E buokiira n uringa, n rinanona, ao ni manga namakina te bwai are e reireiniira te Uea.
N tai ae aki rang maan temanna kaain au utu e taku nakoiu, “I kakoaua bwa e koaua te kaotioti ae onoti. I kakoaua bwa te Tamnei ae Raoiroi e na kaoti nakoiu bwaai ni kabane ake I riai ni karaoi.4 E bon bebete kakoauaana n taai ake I namakina iai te aabue i nanou ma te koaua ae nene.5 Ma tera ae N na karaoia bwa e na teimatoa te Tamnei ae Raoiroi n taetae nakoiu n aron aei?”
Nakoia kaain au utu, ao nakoimi ni kabane, N na taekinna bwa Ngai naba I tangiria n teimatoa ni karekei namakin aika korakora akanne mairoun te Tamnei ao n itiaki au taratara n te kawai ae I riai n toua. Ma I aki. Irarikin anne, te bwai ae ti na bati riki n namakinna bon bwanaan te Uea ae maraara man bebete are wirikiriki nakon ara iango ao nanora, “Aio ngai. I tangiriko. Waaki nako, karaoa am kabanea n tamaroa. N na boutokaiko.” E aki kainnanoaki bwa ti na atai bwaai ni kabane ke ti na noori bwaai ni kabane.
Te bwanaa ae maaraara ma ni bebete, e kakorakoraira, kaungaira, ao e karau nanora—n taai aika mwaiti ao anne ae ti kainnanoia ibukin te bong anne. Bon iai te Tamnei ae Raoiroi, ao ana namakin a bon koaua—aika korakora ao aika bebete.
Ukeuke
E reita ana berita te Uea, “Ane e ukeuke, ao e na reke irouna.” Te ukeuke e teretere iai kammwakuran te iango ao te tamnei—te iango, te kakatai, te kekeiaki, ao te kamatebwai. Ti ukeuke ibukina bwa ti onimakini ana berita te Uea. “Bwa ane e nakon te Atua ao e na kakoaua bwa bon iai, ao bon te tia kabo aia onimaki akana a kakorakoraia n ukoukoria” (Ebera 11:6). Ngkana ti ukeuke, ti kaotia ma te nanorinano bwa e bati ae ti riai n reiakinna, ao te Uea e na karababai ara atatai, ni katauraoira bwa ti na karekea riki ae bati. “Bwa taraia, e kangai ana taeka te Uea ae te Atua: N na anganiia natiia aomata teutana i mwin teutana, te reirei teuana i mwin teuana, ikai teutana ao ikekei teutana; … bwa N na anga nakon ane butimwaia ae mwaiti riki” (2 Nibwaai 28:30).
Karebwerebwe
Ao te kabane, e taku te Uea, “Ane karebwerebwe, ao e na kaukaki nakoina.” Te karebwerebwe bon te mwakuri n onimaki. Ngkana ti kakorakoraira n Iriiria, te Uea e kauka te kawai i mwaira. Iai te anene n taromauri ae tamaroa are e reireinira bwa ti na ”uti ao ni karaoa ae mwaiti riki nakon ae ti na miiakina [ara] abanuea i karawa. Karaoan te mwakuri ae tamaroa bon te kakukurei, te kimwareirei ae akea tiana, te kakabwaia ni kona ni beku ao n tangira.”6 Unimwaane Gerrit W. Gong man te Kooram n te Tengaun ma Uoman e a tia ni kabwarabwara bwa n angiin te tai e roko te kaotioti n ara tai ni karaoa te mwakuri ae raoiroi. E taku: “Ngkai ti kataia ni karaoa te mwakuri ni ibuobuoki nakoia aomata, I taku bwa te Uea e anganira n ae mwaiti riki Ana tangira ibukiia ao bon ibukira. I taku bwa ti ongo Bwanaana—ti namakinna n te kawai ae okoro—ngkana ti tataro ni buokiia naake i rarikira ibukina bwa anne teuana te tataro ae E rangi n tangiria ni kaeka”7
Bannan Aramwa
Te iango ae tamaroa ae uarereke i nanon Nakomai, Iriirai n tarai au kakabwaia e uota te tamnei ae raoiroi ao nonoori aika I aki kantaningai. Ngke I reitinako ni wareka rongorongon Aramwa ao ana mwakuri i Amonia, I kunea bwa Aramwa e katea te banna ae tamaroa bwa ti na kanga ni bubuti, n ukeuke, ao ni karebwerebwe. Ti warekia bwa “Aramwa e beku korakora n tamneina, ni borabwata ma te Atua n te tataro ae korakora, bwa e na kabwaroa Tamneina ae korakora iaoia ana botanaomata.” Ma, te tataro anne, e aki kaekaki nakon are e kantaningaia, Ao e teweaki nako Aramwa man te kaawa. “Ngke karawawataaki n te nanokawaki,” E kuri bwara nanon Aramwa, ngke e a kaoti te anera n anga te rongorongo aei: “Ko na kakabwaiaaki ngkoe, Aramwa; mangaia ae, tabeka atuum ao kimwareirei, bwa e korakora bukina bwa ko na kimwareirei.” Te anera e tuangnga bwa e na oki nako Amonia ao ni kabwarabwara riki, ao Aramwa e “waekoa n oki.”8
Tera ae ti reikinna mairoun Aramwa iaon te bubuti, te ukeuke, ao te karebwerebwe? Ti reiakinna bwa te tataro e kainnanoa te beku korakora n te tamnei, ao tiaki n ae n tainako ao e a bon reke naba are ti kantaningaia. Ma ngkana ti namakina te bwarannano ao ti karawawataaki n te nanokawaki, te Uea e anganira te kabebeteaki ao te korakora ni kawai aika mwaiti. Tao E aki kaekai ara titiraki ni kabane ke e katokii ara kangaanga n te tai ae waekoa; ma, E kaungaira bwa ti na teimatoa ni kataia. Ngkana ti waekoa ni kabooraoa ara babaire ma Ana baire, E na kauka te kawai ibukira, n aron are E karaoia ibukin Aramwa.
Bon au koaua bwa aio bongin bwaninin te euangkerio. Ti kona ni kimwareirei ni kakabwaian Ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo i nanon maiura. E a rangi ni bebete aron karekean koroboki aika a tabu iroura. Ti kairaki irouia burabeti ake a reireiniira nanon te Uea inanon taai aika kangaanga are ti maeka iai. N reita anne, ti kona ni karekea oin ara kaotioti bwa e aonga te Uea ni karau nanora ma ni kairiira n ae onoti. N aron are e taekinna te anera nakon Aramwa, e “korakora bukina bwa ti na kimwareirei.” (Aramwa 8:15). N aran Iesu Kristo, amen.