Si Handel ug ang Gasa sa Messiah

Ni Elder Spencer J. Condie

Miserbisyo isip sakop sa Seventy gikan sa 1989 hangtud 2010

Sa katapusan sa atong balaanong gi-orden nga mga adlaw, hinaut nga kita makaila, uban ni Handel, nga ang Dios mibisita kanato.

Si George Frideric Handel mora og gipakatawo nga usa ka musician. Isip usa ka batan-ong lalaki sa Germany, siya nahimong maayo kaayo sa violin ug sa organ. Human pagsulat sa iyang unang opera sa Germany, siya mibalhin sa Italy, ang sentro sa opera sa kalibutan, aron sa pagsulay og sulat sa musika sa istilo nga Italian. Didto iyang nakab-ut ang pipila ka kalampusan sa pagsulat og mga opera ug chamber music.

Niadtong 1711, sa edad nga 26, si Handel mihukom sa pagbalhin sa England, diin ang iyang mga opera ug mga pamulong [oratorios] hinay-hinay nga gidawat. Sa kaulahian sa mga 1730, hinoon, ang mga mananan-aw nga British nahimong dili na kaayo ganahan kabahin sa mga opera nga kantahon sa German o Italian; hinoon, sila mas ganahan sa kataw-anang mga pasundayag sama sa The Beggar’s Opera [Ang Opera sa Usa Ka Makililimos]. Busa, sulod sa pipila ka tuig si Handel nanlimbasog nga ipalayo ang mga lobo—ang iyang gipang-utangan—sa pultahan.

Niadtong 1737, human gipugos ang iyang kaugalingon kutob sa mahimo sa iyang lawas pinaagi sa pagsulat og upat ka opera sulod sa 12 ka bulan, ang 52 anyos nga tigsulat og kanta na-stroke, ang iyang tuo nga bukton temporaryong naparalisado. Usa ka doktor miingon sa maunongong secretary ni Handel: “Mahimo namong luwason ang tawo—apan ang musician mawala na hangtud sa hangtud. Para kanako mora og ang iyang utok permanente na gayud nga nadaot.”¹

Ang tigsulat wala motuo sa mga hiling. Sulod sa daghang panahon ang iyang lawas miuyon sa pagtambal diha sa mga thermal spring sa Aix-la-Chapelle (Aachen, Germany), ug nabalik ang iyang pisikal nga kusog. Human og sulay sa iyang abilidad sa pagtugtog sa organ diha sa duol nga katedral, siya malipayong miproklamar, “Ako nakabalik gikan sa Hades.”²

Sa dihang siya mibalik sa London ug mibalik sa pagsulat og mga opera, ang iyang trabaho wala kaayo dawata, ug ang iyang mga gipang-utangan misugod sa pagsamok niya pag-usab. Diha sa iyang tumang kasubo, siya misugod sa paghunahuna, “Nganong gibuhi pa man ako sa Dios, aron lamang sa pagtugot sa akong mga isigkatawo sa paglubong nako pag-usab?”³ Niadtong Abril 1741 si Handel mipahigayon nga sa iyang hunahuna mao ang panapos nga konsyerto. Ang iyang pagkamamugnaon nawala na. Usa ka tigsulat sa kinabuhi [biographer] misulat: “Wala nay butang nga sugdan o tapuson. Si Handel mibati og kahaw-ang.”⁴

Sa usa ka hapon sa Agosto nianang sama nga tuig, si Handel miuli gikan sa usa ka taas ug kapoy kaayo nga lakaw aron sa pagpangita sa usa ka mambabalak ug tigtimbayayong [collaborator] kaniadto, si Charles Jennens, nga mibilin kaniya og usa ka manuskrito. Kini nga libretto gikutlo gayud gikan sa mga kasulatan, ilabi na sa mga pulong ni Isaias, nanagna sa pagkatawo ni Jesukristo ug naghulagway sa Iyang pagpangalangad, Paglansang sa Krus, ug Pagkabanhaw. Ang trabaho kinahanglang usa ka pamulong [oratorio]. Tungod sa iyang mga kapakyasan kaniadto, si Handel nabalaka samtang siya nagsugod sa pagbasa sa teksto.

“Comfort Ye [Paglipay Kamo],” ang unang mga pulong sa manuskrito, mora og milukso gikan sa pahina. Kini nakapahanaw sa ngitngit nga mga panganod nga kanunayng nagsamok kang Handel sulod sa dugayng panahon. Ang iyang depresyon nagkawala ug ang iyang mga emosyon nagkainit gikan sa pagkainteresado ngadto sa pagkakulbahinam samtang siya mipadayon sa pagbasa sa mga proklamasyon gikan sa anghel kabahin sa pagkatawo sa Manluluwas ug ang mga panagna ni Isaias kabahin sa Mesiyas, kinsa moanhi sa yuta nga matawo sama sa ubang mortal nga mga masuso. Usa ka pamilyar nga melodiya nga gisulat ni Handel mipuno sa iyang hunahuna samtang siya nagbasa “For unto Us a Child Is Born [Kay alang Kanato ang Usa ka Bata Natawo].” Ang mga nota namugna sa iyang hunahuna nga mas paspas pa kaysa iyaha kining masulat ngadto sa papel samtang iyang gikuha ang imahe sa mahigugmaong Maayong Magbalantay diha sa huni nga giulohan og “He Shall Feed His Flock [Siya Magapasibsib sa Iyang Panon].” Dayon misunod ang hilabihang gamhanang himaya nga makita diha sa “Hallelujah Chorus,” pagasundan sa hinay, langitnong pagpamatuod sa “I Know That My Redeemer Liveth [Nasayud Ako nga Ang Akong Manluluwas Buhi].” Ang buhat nahuman sa usa ka halangdong panapos uban sa “Worthy Is the Lamb [Takus ang Kordero].”

Human sa tanang musika nga iyang gisulat sa tibuok niyang kinabuhi, si Handel sa kaulahian naila sa tibuok kalibutan tungod niining walay sama nga buhat, Messiah, kadaghanan gisulat sa tulo lamang ka semana sa kaulahiang ting-init sa 1741. Sa pagkahuman sa iyang komposisyon, siya mapainubsanong miila, “Ang Dios mibisita kanako.”⁵ Kadtong natandog sa Espiritu Santo samtang sila nakasinati sa hilabihang gamhanan nga pagpamatuod sa Messiah ni Handel mouyon.

Alang sa mga sponsor sa unang pagpahigayon sa pamulong [oratorio], si Handel nakigsabut nga ang ginansya gikan niini ug sa tanang umaabot nga mga pasundayag sa Messiah “idonar ngadto sa mga piniriso, mga ilo nga tuwapos, ug sa masakiton. Mismo ako sa una usa ka masakiton kaayo nga tawo, ug karon naayo,” siya miingon. “Ako usa ka piniriso, ug nakagawas na.”⁶

Human sa unang pasundayag sa Messiah sa London, usa ka patron ang mipahalipay ni Handel alang sa talagsaong “paglingaw.”

“Akong agalon, pasayloa gyud ko kon ako lamang silang nalingaw,” mapainubsanong mitubag si Handel. “Gusto ko nga himoon pa kining mas maayo.”⁷

Siya sa katapusan nahupay sa iyang kapoy kaayo nga panaw alang sa pagkabantugan, kaadunahan, ug pagdayeg sa publiko—apan human lamang sa pagsulat sa iyang labing nindot nga buhat alang sa mga mananan-aw nga naglakip niadtong wala dinhi sa yuta. Ang mga butang nga importante kaayo wala na mag-agad sa mga butang nga dili kaayo importante. Si Handel, ang walay pahulay nga tigsulat og kanta, karon nakapahulay na.

Mga Leksyon gikan sa Kinabuhi ni Handel

Unsa nga mga leksyon ang atong makat-unan gikan sa kinabuhi ni George Frideric Handel ug sa komposisyon nga nahimong usa ka timailhan sa pagkaespirituhanon [spiritual landmark]?

Kita kinahanglang magpalambo og pagsalig sa atong mga abilidad ug magkat-on sa pagdawat sa mga pagpanaway sa atong trabaho. Sa mga pulong sa usa ka magbabalak nga si Rudyard Kipling: “Saligi ang inyong kaugalingon kon ang tanang tawo nagduhaduha kaninyo, apan hatagi usab og lugway ang ilang pagduhaduha.”⁸
Ang gidaghanon dili puli sa kalidad ug pagkadaiya. Ang una nga mga opera ni Handel kadaghanan nakalimtan. Kining matag-an, nga pagkapareha simpleng mipakyas sa pagdasig; ang matag opera susama gayud nga paminawon sa uban nga iyang nasulat.
Kon kita mobuhat pinaagi sa inspirasyon, kita nagbuhat sa buluhaton sa langit. Dili nato mapugos ang Espiritu, apan kon ang inspirasyon ug pagpadayag moabut, kita kinahanglang maminaw ug mobuhat sa mga pag-aghat. Ang Ginoo nagsaad nga “ang gahum sa akong Espiritu nagpalihok sa tanan nga mga butang” (D&P 33:16).
Kita kinahanglang moila sa tinubdan sa atong inspirasyon ug pagpadayag. Kita instrumento lamang sa mga buhat nga atong buhaton nga makapanalangin sa uban. Kita kinahanglang makaamgo, sama sa gibuhat ni Handel sa dihang iyang gipasa ang pasidungog nga gihatag sa iyang nakab-ut, nga ang “Dios mibisita [kanato].”
Kinahanglan nga dili gayud nato ipakaubos ang gahum sa pulong. Adunay gahum sa pulong sa Dios nga hilabihang makalabaw sa mga saysay [narratives] sa labing maayong mga manunulat sa kalibutan (tan-awa sa Alma 31:5).
Ang tinuod nga espirituhanong kahulugan sa usa ka buhat mabati pinaagi sa pagsaksi sa Espiritu Santo. “Kon [ang indibidwal mamulong o mokanta] pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo ang gahum sa Espiritu Santo modala niini ngadto sa mga kasingkasing sa mga katawhan” (2 Nephi 33:1).
Ang gahum anaa sa Dios ug sa Iyang mga buhat, wala sa atong mga pulong. Naghisgut sa mga propesor sa relihiyon sa atong panahon, ang Manluluwas miingon kang Joseph Smith, “Sila nagpaduol ngari kanako uban sa ilang mga ngabil, apan ang ilang mga kasingkasing layo gikan kanako, … nga may hulagway sa pagkadiosnon, apan sila nanghimakak sa gahum niana” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:19). Si Handel nakasulat og ubang mga pamulong [oratorios] ug mga opera nga adunay mga teksto sa biblia, apan ang porma sa iyang musika dili makalabaw sa gahum sa mga kasulatan—ang gamhanang mga panagna ni Isaias sa pagkatawo ug pagpangalagad sa Manluluwas o sa katumanan niadtong mga panagna nga makita diha sa Pinadayag ug sa mga Ebanghelyo nila ni Lucas ug Juan. Sa Messiah, ni Handel atong makita ang hulagway sa pagkadiosnon ug sa gahum niana. Sa Messiah, ang mga ngabil ug mga kasingkasing mas napaduol ngadto sa langit.

Ang matag usa kanato, sama ni George Frideric Handel, anaa sa usa ka mamugnaong espirituhanon nga mga pagpaningkamot niining kinabuhi. Ang pagpalambo sa pisikal niining mortal nga kinabuhi ug ang matarung nga pagpuyo sa atong panahon dinhi sa yuta mga espirituhanong kalampusan. Nag-ampo ko nga kita mahimong sensitibo ngadto sa inspirasyon gikan sa kahitas-an, nga kita madasig sa ingon nga paagi nga ang mga bunga sa atong mga paningkamot makapadasig ngadto sa uban. Samtang kita magtinguha sa pagluwas sa uban, unta kita wala magapos sa nasulayan na sa panahon nga paagi ug kinaugalingong mga panglantaw nga mopakgang sa atong espirituhanong pagkamamugnaon ug mopugong sa pagpadayag.

Sa iyang bayanihong balak, nga Aurora Leigh, si Elizabeth Barrett Browning mipahayag sa larinong panghunahuna:

Ang yuta nga puno sa impluwensya sa langit,
Ug ang matag sampinit nagsiga uban sa Dios;
Apan si kinsa lamang ang nakakita mohubo sa iyang sapatos;
Ang uban nag-alirong niini ug namupo og mga blackberry.9

Hinaut ang matag usa kanato mohubo sa atong sapatos ug mopuno sa atong mga buluhaton uban sa diwa sa langit, ug hinaut walay usa kanato ang makitang namupo og mga blackberry kon adunay mas dako, mas halangdon nga buhat nga kinahanglang humanon.

Sa katapusan sa atong balaanong gi-orden nga mga adlaw, hinaut nga kita makaila, uban ni Handel, nga ang Dios mibisita kanato sa atong mga buluhaton.

Larawan ni Handel gipahinungod sa Balthasar Denner © Getty Images; litrato sa violin pinaagi ni Matthew Reier; Paghulagway sa litrato pinaagi ni Jed Clark © iri

Si Kristo Nag-ayo sa Buta, ni Carl Heinrich Bloch, gigamit nga may pagtugot sa National Historic Museum at Frederiksborg sa HillerØd, Denmark, dili mahimong pakopyahan; Si Kristo Nagtudlo nila ni Maria ug Marta, ni Soren Edsberg, dili mahimong pakopyahan; mga litrato pinaagi ni Richard M. Romney

Ang Paglimod ni Pedro, ni Carl Heinrich Bloch, gilitratohan ni Charlie Baird sa orihinal sa National Historic Museum at Frederiksborg sa HillerØd, Denmark; Ang Tulo ka mga Maria sa Lubnganan © SuperStock, dili mahimong pakopyahan; mga paghulagway sa litrato pinaagi nila ni Matthew Reier, Craig Dimond, Christina Smith, ug John Luke ang hyun-gyu lee