O Le Taulaga Le Faatuaoia ma le Paia a le Faaola
Mai se saunoaga i le faigalotu, “O Upumoni e Sili Ona Taua le Iloaina,” a le Iunivesite o Polika Iaga i le aso 6 Nov., 2011. Mo le tusiga atoa i le gagana Peretania, asiasi i le speeches.byu.edu.
E i ai pea lava pea le Alii iina. Na mafatia o Ia ma sa totogi ai le tau pe afai e te naunau e talia o Ia e avea ma ou Togiola.
Ua tatou ola uma i se faaleagaga nono. Po o le a lava, e faaopoopo pea lava pea le aitalafu. Afai e uma ona e totogia a’o e agai pea i luma, o le a itiiti lava se mea e te popole i ai. E le pine ae e aoao e pulea ma iloa ai o loo i ai se aso o le faamasinoga o i luma. Aoao e totogi uma lau aitalafu faaleagaga i taimi malolo masani nai lo le tuufau ia faaopoopo pea le tului.
Talu ai o loo tofotofoina oe, o lea ua faamoemoe ai o le a e faia ni nai mea sese. Ou te manatu na e faia mea i lou olaga ua e faanoanoa ai, o mea e le mafai ona e faatoese ai, pe faasa’o; o le mea lea, e te tauaveina ai se avega mamafa. Ua oo nei i le taimi e faaaoga ai le upu tausalaina, lea e mafai ona pisia ai e pei o se vaitusi toto’o ma e le faigofie ona aveese. O se lagona e aiga ma le tausalaina o le le fiafia, faanoanoa ona o faamanuiaga ma avanoa ua le maua.
Afai o loo e tauivi ma le tausalaina, e leai se eseesega o oe ma tagata o le Tusi a Mamona lea na saunoa ai le perofeta, “Ona o lo latou amioletonu sa amata ona faaitiitia le ekalesia; ma ua amata ona latou le talitonu i le agaga o valoaga ma le agaga o faaaliga; ma ua sisila totoa mai faafeagai ma o latou mata faamasinoga a le Atua.” (Helamana 4:23).
E tele ina tatou taumafai e foia faafitauli o le tausalaina e ala i le ta’u atu i le isi ma le fai ifo ia i tatou lava e le afaina. Ae, i le taele o o tatou loto, tatou te le talitonu i ai. Tatou te le talitonu foi ia i tatou lava pe a tatou ta’ua. Ua sili atu lo tatou iloa. E le afaina!
E aoao mai pea lava pea e perofeta le salamo. Fai mai Alema, “Faauta, e afio mai o ia e togiola i latou o e e papatiso i le salamo, e ala i le faatuatua i lona suafa” (Alema 9:27).
Sa ta’u atu ma le faamaoni e Alema i lona atalii faalogogata e faapea, “O lenei, e le mafai ona oo mai le salamo i tagata vagana ua i ai se faasalaga, o lea ua faavavau foi e pei ona tatau ai i le ola o le agaga, ua faapipii e faafeagai ma le fuafuaga o le fiafia.” (Alema 42:16).
E lua lava faamoemoega faavae o le olaga nei. Muamua o le mauaina lea o se tino lea e mafai ai, pe afai o le a faamamaina i tatou, ma faaeaina ma ola ai e faavavau. Lona lua o faamoemoega ia tofotofoina. Pe a tofotofoina e mautinoa lava o le a i ai mea sese tatou te fai. Ae afai foi tatou te faia, e mafai ona tatou aoao ai mai a tatou mea sese. “Pe afai tatou te faapea, Tatou te lei agasala, ua tatou fai ai o ia ma pepelo, e le o i totonu ia te i tatou lana afioga” (1 Ioane 1:10).
Atonu, e te lagonaina i lou mafaufau ma lou tino ma ua oia pe mamafa ia te oe se aitalafu faaleagaga ua “leva ona tatau ona foia.” A oo ina e iloaina le mea moni e uiga ia te oe lava, i taimi e te manatunatu loloto ai (lea e toatele i tatou e taumafai e aloese ai), pe o i ai ni mea e lei foia o loo faalavelave ia te oe? Pe o i ai se mea i lou lotofuatiaifo? Pe o e tausalaina pea i se mea, itiiti pe tele?
E tele taimi matou te mauaina ai ni tusi mai ia i latou na faia ni mea sese matuia ma ua mamafatu. Latou te augani mai: “Mata e mafai ona faamagaloina au? Pe mafai ea ona suia au?” O le tali o le ioe!
Na aoao mai Paulo, “Ua le maua outou e se tofotofoga e ese i lo tagata: a ua faamaoni le Atua, o le Na te le tuuina atu outou i le tofotofoga e sili i se mea ua outou lavatia, ae saunia foi faatasi ma le tofotofoga se mea e sao ai, ina ia outou lava oono” (1 Korinito 10:13).
Ua aoaoina i tatou e le talalelei e mafai ona maua le mapusaga mai mafatiaga ma tausalaga e ala i le salamo. Vagana ai sina vaega toaitiiti–se vaega toaitiiti lava—ua filifili e mulimuli i le tiapolo ina ua uma ona latou iloa le atoaga, e leai se amio masani, leai se vaisu, leai se fouvale, leai se solitulafono, leai se mea faatiga itiiti pe tele e tuusaunoa mai le folafolaga o le faamagaloga atoatoa. Po o le a lava le mea sa tupu i lou olaga, ua uma ona saunia e le Alii se ala mo oe e te toe foi mai ai, pe afai e te gauai atu i uunaiga a le Agaga Paia.
O nisi ua faatumulia i se uunaiga malosi, o se tofotofoga e sau faafia i le mafaufau, atonu o se amio masani, ona sosoo ai lea ma se vaisu. Tatou gaga ifo i nisi o solitulafono ma agasala ma se fetuunaiga faapea tatou te le tausalaina ai aua o le ala lava lea na tatou fananau mai ai. E oo ina tatou utia, ona oo mai ai lea o le tiga ma mafatiaga lea e na o le Faaola e mafai ona faamaloloina. Ua ia te oe le mana e taofi ai ma ina ia togiolaina.
Ua Osofaia e Satani le Aiga
Sa ta’u mai e Peresitene Marion G. Romney (1897–1988) i se tasi taimi e faapea, “Aua nei tau ina ta’u atu ia i latou ina ia malamalama ai, ta’u atu ia i latou ina ia latou le malamalama sese ai.”
Fai mai Nifae: “Aua e fiafia loʼu agaga i le manino; ona o le ala lenei ua galue ai le Alii le Atua i totonu o le fanauga a tagata. Aua e tuuina mai e le Alii le malamalama ina ia malamalama ai” (2 Nifae 31:3).
O le mea lea, faalogo lelei! O le a ou talanoa manino atu e pei ona valaauina ai ma e tusa ai ma le matafaioi e fai ai.
Ua outou iloa e i ai se fili. Ua auiliili mai i tusitusiga paia o ia i faaupuga nei: “le gata tuai lava lena, o le o le tiapolo lea, … o le tama o pepelo uma” (2 Nifae 2:18). Sa tuliesea o ia i le amataga (tagai MF&F 29:36–38) ma sa le maua ai sona tino faitino. Ua tauto nei o ia e faalavelave i “le ata sili o le fiafia” (Alema 42:8) ma avea ai o se fili i e amiotonu uma. Ua taulai atu ana osofaiga i le aiga.
Ua outou ola i se taimi ua lilofia ai le lalolagi i le mala o ponokalafi. E faigata ona solaese mai ai. Ua taulai atu ponokalafi i le vaega lena o lou natura lea e te maua ai le mana e foafoa ai le ola.
O le nopia’i ai i ponokalafi e tau atu i faigata, tatala faaipoipoga, faama’i, ma le anoanoai o faafatiatamai. E leai sona vaega e mama. O le aoina mai, matamata ai, pe feaveai foi i soo se ituaiga, e tutusa lava ma lou tauaveina o se gata uogo i lau ato faafafa. E te oo atu ai i le tulaga e tusa o se u faaleagaga a le gata ma lana tuioti. E mafai e se tasi ona malamalama gofie, i le lalolagi ua i ai nei, e toetoe lava ina e oo atu i ai ma se lotomama, faitau i ai, pe matamata ai foi, e aunoa ma le iloa o ona taunuuga mataga. Afai o le tulaga lena ua e i ai, ou te lapataia oe ia tuu loa. Tuu nei loa lava!
Ua aoao mai le Tusi a Mamona o tagata uma “ua lava le aoaoina o tagata ua latou iloa ai le lelei mai le leaga” (2 Nifae 2:5). E aofia ai ma oe. Ua e iloa le mea sao ma le mea sese. Ia e matuai faaeteete ia aua nei e kolosia lena laina.
E ui lava o le tele o mea sese e mafai ona tautau atu na o oe i le Alii, ae e i ai nisi solitulafono e manaomia ai isi mea e sili atu ina ia maua ai le faamagaloga. Afai e matuia tele au mea sese, ia vaai lou epikopo. Afai e le matuia, o le ta’uta’u atu masani, filemu ma faaletagata lava ia, ua lava lea. Ae ia manatua, e ono le oo mai i le taimi e tasi lena taeao o le faamagaloga. Afai e te tautevateva i le taimi muamua, aua e te fiu. O le faatoilaloina o le loto faavaivai, o se vaega o le suega. Aua le fiu. Pei ona sa ou fautua atu muamua, a uma loa ona ta’uta’u atu ma lafoai au agasala, aua nei e toe tepa i tua.
Na Puapuagatia le Faaola Mo a Tatou Agasala
E i ai pea lava pea le Alii iina. Na mafatia o Ia ma totogi ai le tau pe afai e te naunau ia talia o Ia e avea ma ou Togiola.
I le avea ai ma tagata soifua, atonu e le mafai, ma e moni lava e le mafai, ona tatou malamalama atoatoa, pe na faapefea ona faataunuu e le Faaola Lana taulaga togiola. Ae mo le taimi nei e le taua tele le pe faapefea e pei o le aisea o Lona mafatiaga. Aisea na Ia faia ai mo oe, mo au, mo tagata ola uma? Sa ia faia ona o le alofa i le Atua le Tama ma tagata uma. “E le sili lava le alofa o se tasi i lenei alofa, ia tuuina atu e se tasi lona ola e sui ai ana uo” (Ioane 15:13).
I Ketesemane, na tuua ai e Keriso Ana Aposetolo ia tatalo. Po o le a lava le mea na tupu iina, e lava lo tatou malosi e iloa ai! Ae ua tatou iloa lava ua uma ona Ia faia le Togiola. Sa naunau o Ia Na te tauaveina i Ona lava luga ia mea sese, ma agasala, ma tausalaga, o masalosaloga ma atuatuvalega a le lalolagi uma. Na mafatia o Ia mo i tatou ina ia tatou le mafatia. E toatele tagata sa mafatia i puapuaga ma ua oti i se oti e matautia le tiga. Ae o Ona mafatiaga e sili mamao atu i lo latou uma.
I lo’u matua ua i ai, ua ou iloa le mea e igoa o le tiga faaletino, ma e le malie! E leai se tasi e tuua lenei olaga e aunoa ma le iloaina o se mea pe tasi pe lua e uiga i mafatiaga. Ae o le puapuaga patino e le mafai ona ou onosaia, o lo’u iloa ai lea ua mafua ia te au ona mafatia se isi. O iina ua ou pueina ai se ataata o mafatiaga o le Faaola na oo i ai i le Faatoaga o Ketesemane.
Na ese lava Ona mafatiaga mai isi mafatiaga uma na muamua pe talu mai foi ona Ia tauaveina i Ona lava luga o faasalaga uma ua tuuina i le tagata. Manatu i lena mea! E leai sana aitalafu e totogi. E leai sana mea sese na fai. Peitai, o le tauaofaiga uma o le tausalaga, o le faanoanoa ma le faavauvau, o tiga ma le faamaasiasia, o mafatiaga uma faalemafaufau, lagona, ma faaletino i le tagata—Na Ia oo i nei mea uma. E na o le Toatasi lava i le talatusia uma o talafaasolopito o le tagata, e matuai aunoa ma se agasala, e agavaa e tali atu mo agasala ma solitulafono a tagata ola uma, ma onosaia le tiga e o faatasi ai mo le totogiina.
Na Ia ofoina atu Lona soifua ma fetalai, “O A’u lea ua tauaveina i o’u luga o agasala a le lalolagi” (Mosaea 26:23). Na faasatauroina o Ia; Na maliu o Ia. Sa le mafai ona latou aveeseina Lona soifua mai ia te Ia. Na finagalo malie lava o Ia e maliu.
E Mafai Ona Maua Le Faamagaloga Atoatoa
Afai na e tautevateva pe na e se i se taimi, afai ua e lagona ua faatagataotauaina oe e le fili, e mafai ona e agai i luma ma le faatuatua aua nei e toe fealualua’i solo i le lalolagi. O loo i ai i latou ua saunia e toe taialaina oe i le filemu ma le saogalemu. O le alofa tunoa o le Atua, e pei ona folafolaina mai i tusitusiga paia, e oo mai “pe a uma mea uma e mafai ona tatou faia” (2 Nifae 25:23). O le mafaia o lenei mea, ia te au, o le upu moni e sili ona aoga le iloaina.
Ou te folafola atu e mafai ona oo mai le taeao pupula o le faamagaloga. Ona toe oo mai ai lea “o le filemu mai le Atua, o loo silisili lava i mea uma e manatu i ai” (Filipi 4:7) i lou olaga, o se mea e pei o se la oso, ma oe ma Ia “e le toe manatua a [outou] agasala” (Ieremia 31:34). O le a faapefea ona e iloa? O le a e iloa lava! (Tagai Mosaea 4:1–3.)
O le mea lea ua ou sau e aoao atu ia te outou o loo faaletonu. O le ulufale mai o Ia e foia le faafitauli e le mafai ona e foia, ae e tatau ona e totogia le tau. E le maua e aunoa ma lou faia o le mea lena. O Ia o se pule agalelei i le itu lea, sa Ia totogia le tau e tatau ai, peitai e finagalo o Ia ina ia e faia mea e tatau ona e faia, tusa lava pe tiga.
Ou te alofa i le Alii, ma ou te alofa i le Tama na auina mai o Ia. O a tatou avega o le le fiafia, agasala, ma le tausalaina e mafai ona faataatia i Ona luma, ma i Ana tuutuuga agalelei, e mafai ona makaina mea taitasi i lau aitalafu ua “totogi atoa.”
“O loo o faapea mai Ieova, o mai ia, ina tatou filifili ia, e ui lava ina pei o ofu mumu a outou agasala, e sisina ia e pei o le kiona; e ui lava ina mumu ia e pei o le ie ulaula, e avea e pei o fulufulu mamoe” O lona uiga, fai mai Isaia, “afai tou te gauai ma outou faalogo” (Isaia 1:18–19).
O Mai ia te Ia
O le mau “aoao le poto i lou taulealea; ioe, aoao i lou talavou e tausi i poloaiga a le Atua” (Alema 37:35) o se valaaulia faatasi ma le folafolaga o le filemu ma le puipuiga mai le fili. “Aua nei inoino se tasi i lou taulealea; a ia fai oe ma faaaoao i e ua faatuatua, i le upu, ma le amio, ma le alofa, ma le loto, ma le faatuatua ma le le gaoia. (1 Timoteo 4:12).
Aua nei e mafaufau faapea o le a sologa lelei mea uma i lou olaga. E oo lava foi ia i latou o loo ola e pei ona tatau ai, o nisi taimi o le a matua faafeagai lava. Faafeiloai luitau taitasi o le olaga ma le faamoemoe ma le mautinoa, ona e maua lea o le filemu ma le faatuatua e tausia ai oe i le taimi nei ma le lumanai.
Mo i latou e lei maua lava faamanuiaga uma ua outou manatu tou te mananao ai, ou te talitonu ma le atoatoa, e leai se aafiaga po o se avanoa e tatau ai mo le togiola ma le faaolataga, o le a le maua e outou na o loo ola faamaoni. Ia tumau le agavaa; ia tumu i le faamoemoe, ma ia lototatalo. E i ai lava le ala e foia ai. O le a taialaina oe e le meaalofa o le Agaga Paia ma faatonutonu au taga.
Afai o oe o se tasi o i latou o loo tauivi ma le tausalaga, le fiafia, po o le faaatu ona o mea sese sa e faia, pe ona o faamanuiaga e lei oo mai lava, faitau ia aoaoga faamautinoa o loo maua i le viiga “O Mai ia Iesu”:
O mai ia Iesu, e mafatia,
I agasala, ma puapuaga.
Na te avea outou i le lagi
E faatuatua e mapu ai.
O mai ia Iesu; Ua alofa,
Ma lavea’i outou ua se.
E taitai e lona alofa
Outou mai le pogisa.
O a’u, faatasi ai ma o’u Uso a Aposetolo, o se molimau faapitoa a le Alii o Iesu Keriso. O lena molimau e faamautu i taimi taitasi ou te lagonaina ai i lo’u lava loto, po o isi foi le aafiaga faamama o Lana taulaga paia. O la’u molimau, faatasi ai ma o’u Uso, e moni. Ua tatou iloa le Alii. E le o se tagata ese o ia i Ana perofeta, tagatavaai, ma talifaaaliga.
Ou te malamalama tou te le atoatoa, ae o loo outou savavali i luga o le ala. Ia maua le lototele. Ia iloa, soo se tagata lava e i ai se tino, ua i ai le mana e faatoilalo ai le e leai se tino.2 Ua le maua e Satani se tino; o lea soo se taimi lava e te fetaiai ai ma faaosoosoga, ia iloa e te malosi atu i na faaosoosoga uma pe afai e te faaaogaina le faitalia na tuuina atu ia Atamu ma Eva i le faatoaga ma tuufaasolo mai ai i lenei lava tupulaga.
Afai tou te sagisagi atu ma le faamoemoe ma le naunautai e faia mea ua finagalo le Alii tou te faia—e na o le pau lava na o mea o loo faamoemoe mai i ai.