2015
Sama sa Barko ug Sama sa Bristol: Pagpakatakus sa Templo—sa Maayo ug sa Lisud nga mga Panahon
Nobyembre 2015


Sama sa Barko ug Sama sa Bristol: Pagpakatakus sa Templo—sa Maayo ug sa Lisud nga mga Panahon

Ang pagtuman sa sagradong mga baruganan sa ebanghelyo makapahimo natong takus sa templo, makapakaplag nato sa kalipay niining kinabuhia, ug makapabalik nato sa atong langitnong panimalay.

Gipahayag ni propeta Lehi, “Kon walay pagkamatarung walay kalipay.”1

Milampus ang kaaway sa pagtisok og sayop nga pagtuo sa hunahuna sa daghang tawo. Siya ug ang iyang mga ginsakupan nag-ingon nga ang tinuod natong kapilian mao ang pagpili tali sa kalipay ug lingaw-lingaw sa kinabuhi karon ug sa kalipay sa sunod nga kinabuhi (nga matud pa sa kaaway walay sunod nga kinabuhi). Kini nga pagpatuo usa ka sayop nga pagpili, apan labihan kamadanihon.2

Ang pinakabalaang katuyoan sa plano sa Dios sa kalipay mao ang paghiusa sa matarung nga mga disipulo ug mga pamilya sa pakigsaad diha sa gugma, panag-uyon, ug kalinaw niining kinabuhia3 ug maangkon ang celestial nga himaya sa kahangturan uban sa Dios nga Amahan, atong Tiglalang; ug Iyang Pinalanggang Anak, si Jesukristo, atong Manluluwas.4

Sa batan-on pa ko nga misyonaryo nga na-aasign sa British Mission, ang una nakong area mao ang Bristol District kaniadto. Usa sa lokal nga mga lider sa Simbahan mipasabut og maayo nga ang mga misyonaryo nga magserbisyo sa maong area kinahanglang “sama sa barko ug sama sa Bristol.”

Mga barko sa pantalan sa Bristol

Sa una wala ko kasabut sa punto nga iyang giingon. Sa kadugayan akong nahibaloan ang tinubdan ug ipasabut sa pulong nga “sama sa barko ug sama sa Bristol.” Kaniadto ang Bristol maoy ikaduha sa pinaka-busy nga pantalan sa United Kingdom. Kini dunay pinakadakong taob sa dagat nga moabut og 43 ka pye (13 m), ikaduha sa kinatas-an sa kalibutan. Kon maghunas, ang karaang mga barko mosangad ug motakilid, ug kon ang barko dili lig-ong pagkahimo, maguba kini. Agig dugang, ang tanan nga dili maayo sa pagpahimutang o paghigot mabanlas ug maguba.5 Dihang nasabtan nako ang ipasabut sa mga pulong, klaro nga ang gisulti sa lider kanamo, isip mga misyonaryo, nga kinahanglang magmatarung kami, mosunod sa mga balaod, ug maandam sa lisud nga mga sitwasyon.

Ang sama nga hagit magamit sa matag usa kanato. Akong ihulagway ang pagka “sama sa barko ug sama sa Bristol” isip “pagpakatakus sa templo”—sa maayo ug sa lisud nga mga panahon.

Samtang ang pagtaob ug paghunas sa Britol Channel mahibaloan daan ug mapangandaman, ang mga bagyo ug tintasyon niining kinabuhia sagad dili mahibaloan. Apan nahibalo kita niini: nga moabut kini! Aron mabuntog nato ang mga hagit ug tintasyon nga dili kalikayan nga masagubang natong tanan, magkinahanglan kini og matarung nga pagpangandam ug paggamit sa balaang proteksyon nga giandam. Kinahanglang determinado kita nga mahimong takus sa templo bisan sa unsang pagsulay nga moabut kanato. Kon kita andam, kita dili mahadlok.6

Ang kalipay niining kinabuhia ug ang kalipay sa sunod nga kinabuhi sumpay sa pagkamatarung. Gani sa tunga-tunga sa kamatayon ug sa Pagkabanhaw, “ang espiritu niadtong kinsa mga matarung pagadawaton ngadto sa kahimtang sa kalipay, diin gitawag og paraiso, usa ka kahimtang sa kapahulayan, usa ka kahimtang sa kalinaw.”7

Sa pagsugod sa yutan-ong pangalagad sa Manluluwas didto sa Israel ug dayon sa mga Nephite, gihisgutan sa Manluluwas ang mahitungod sa kalipay niining kinabuhia ug sa kahangturan. Gihatagan Niya og gibug-aton ang mga ordinansa, apan gipasabut Niya og maayo ang moral nga kinaiya. Sama pananglit, ang mga disipulo mapanalanginan kon magtinguha sila nga magmatarung, magmanggiloy-on, magmaputli sa kasingkasing, magbubuhat og kalinaw, ug magsunod sa nag-unang moral nga mga baruganan. Klaro lang, nga isip usa ka sukaranang doktrinal nga mensahe, gipasabut og maayo ni Ginoong Jesukristo ang matarung nga kinaiya ug pamatasan sa inadlawng pagpakabuhi Ang Iyang mga pagtulun-an wala lang mopuli ug molabaw sa mga elemento sa balaod ni Moises8 apan nagsalikway usab sa sayop nga mga pilosopiya sa katawhan.

Sulod sa daghang siglo ang ebanghelyo ni Jesukristo dunay mga gituohan ug miestablisar og mga sumbanan sa kinaiya sa unsay matarung, nindot, ug moral ug moresulta sa kalipay, ug kamaya. Bisan pa niana, ang mga baruganan ug sukaranan nga moralidad nga gitudlo sa Manluluwas gipang-ataki karon og maayo sa kalibutan. Ang Kristiyanismo gi-ataki. Daghan ang nagtuo nga ang moral karon nausab na.9

Nagpuyo kita sa lisud nga mga panahon. Nagkadako ang kalagmitan sa “[pagtawag] sa pagkadautan nga matarung, ug ang pagkamatarung dautan.”10 Ang gitudlo sa kalibutan nga pag-angkon og kaugalingong gahum ug secularism maoy dakong problema karon. Usa ka inilang tigsulat, nga dili pareho nato og tinuohan, misulti niini: “Nasubo ko nga nakita ang gamayng ebidensya nga mas malipayon ang mga tawo karon, o mas maayo ang ilang mga anak, o nga maayo ang pagpahamtang sa kaangayan, o ang nagkakunhod nga kaminyoon ug nagkagamayng pamilya … kini walay ikasaad sa kadaghanan kondili dugang nga kasubo, ug sa kinatibuk-an walay paglambo.”11

Isip mga disipulo sa Manluluwas, gilauman kita nga magplano ug mangandam. Sa plano sa kalipay, ang moral nga kabubut-on maoy sentro nga baruganan sa pag-organisar ug importante ang atong pagpili.12 Gipasabut gayud kini og maayo sa atong Manluluwas sa tibuok Niyang pangalagad, lakip na sa Iyang mga sambingay sa buang-boang nga mga dalagang birhen ug sa mga talanton [talent].13 Sa matag usa niini, miawhag ang Ginoo nga mangandam ug molihok ug gipanghimaraut ang kalangayan ug katapulan.

Akong nakita nga, bisan sa naghingapin nga kalipay diha sa balaang plano sa Dios, usahay morag nalayo na kini ug nabaliwala na sa atong kasamtangang kahimtang. Daw dili na nato kini makab-ot isip nanlimbasug nga mga disipulo. Gikan sa limitado natong panglantaw, ang kasamtangang mga tintasyon ug babag ingon og madanihon. Ang mga ganti sa pagbatok niana nga mga tintasyon, sa laing bahin, daw layo ug dili makab-ot. Apan ang usa ka tinuod nga pagsabut sa plano sa Amahan nagpakita nga ang mga ganti sa pagkamatarung makuha karon dayon. Ang pagkadautan, sama sa imoral nga binuhatan, wala gayuy apil sa tubag. Giklaro kini pagsulti ni Alma sa iyang anak nga si Corianton: “Tan-awa, ako moingon nganha kanimo, ang pagkadautan dili mahitabo nga mahimo nga kalipay.”14

Ang atong doktrina tataw nga gihisgutan ni Amulek sa Alma 34:32: “Kay tan-awa, kini nga kinabuhi mao ang panahon alang sa mga tawo sa pagpangandam sa pagsugat sa Dios; oo, tan-awa ang adlaw niini nga kinabuhi mao ang adlaw alang sa mga tawo sa paghimo sa ilang mga buluhaton.”

Nan, unsaon man nato aron maandam sa ingon ka lisud nga panahon? Dugang sa pagpakatakus sa templo, dunay daghang baruganan nga ikatampo sa pagkamatarung. Tulo ang hatagan nako og gibug-aton.

Una: Matarung nga Pagpugong sa Kaugalingon ug Kinaiya

Mituo ko nga usahay magtan-aw kanato ang atong mahigugmaong Amahan sa Langit sa kahimuot nga atong gibati samtang magbantay kita sa gagmay natong mga anak sa ilang pagkat-on ug pagtubo. Tanan kita mapandol ug matumba samtang nagkat-on.

Eksperimento sa marshmallow

Ganahan ko sa pakigpulong ni Presidente Dieter F. Uchtdorf nga gihatag niadtong 201015 bahin sa naila nga eksperimento sa marshmallow nga gihimo sa Stanford University niadtong mga 1960. Nahinumdom mo nga ang mga bata nga kwatro anyos gihatagan og tagsa ra ka marshmallow. Kon makaagwanta sila og 15 o 20 minutos nga dili kaunon ang marshmallow, pun-an silag usa. Ang nakuha nga mga video nagpakita sa tanang gihimo sa daghang bata aron dili makaon ang marshmallow. Ang uban wala molampus.16

Sa miaging tuig ang propesor nga mihimo sa orihinal nga eksperimento, si Dr. Walter Mischel, mihimo og libro diin miingon siya nga ang hinungdan nga gihimo niya ang pagtuon may kalabutan sa kaugalingon niyang pagpugong sa kaugalingon ug sa iyang pagkaadik sa pagpanigarilyo. Nabalaka siya dihang ang kinatibuk-ang report sa U.S. Surgeon General niadtong 1964 nag-ingon nga ang pagpanabako maka-kanser.17 Base sa mga katuigan nga pagtuon, usa sa propesyunal niyang kaubanan mireport nga ang “pagpugong sa kaugalingon sama sa usa ka braso: kon sigihon nimo og gamit, mas mokusgan kini. Ang paglikay og kausa sa tintasyon makatabang kaninyo sa pagpalambo og abilidad nga makalikay sa laing tintasyon nga moabut.”18

Ang baruganan sa mahangturong pag-uswag mao nga ang pagpugong sa kaugalingon ug ang pagpuyo nga matarung makapalig-on sa atong abilidad sa pagbatok sa tintasyon. Tinuod kini sa espiritwal o sa temporal nga mga butang.

Ang atong mga misyonaryo usa ka maayo kaayong ehemplo. Gipalambo nila ang sama kang Kristo nga mga kinaiya ug mihatag og gibug-aton sa kamasulundon ug kaespirituhanon. Gilauman sila nga motuman sa daghang iskedyul ug mogahin sa ilang mga adlaw sa pagserbisyo sa uban. Maayo sila og sininaan, maayo og panagway imbis kaswal o dili maayong sininaan nga maoy uso kaayo karon. Ang ilang linihukan ug panagway nagpakita og moral, tinuoray nga mensahe.19

Kita dunay mga 230,000 ka mga batan-on nga nagserbisyo karon isip mga misyonaryo o miuli na gikan sa misyon sa milabayng lima ka tuig. Napalambo nila ang talagsaong espirituhanong kalig-on ug disiplina sa kaugalingon nga kinahanglang ipadayon, kondili kini nga mga kalidad magkahuyang sama sa mga braso kon dili gamiton. Tanan kita kinahanglang mopalambo ug mopakita og kinaiya ug panagway nga nagpahayag nga kita tinuod nga mga sumusunod ni Kristo. Kadtong mibiya sa ilang matarung nga kinaiya o maayong panagway mipabantang sa ilang kaugalingon ngadto sa mga estilo sa kinabuhi nga dili maghatud og kalipay o kamaya.

Ang gipahiuli nga ebanghelyo naghatag kanato og giya bahin sa plano sa kalipay ug pangdasig aron makasabut ug makapugong sa kaugalingon ug makalikay sa tintasyon. Nagtudlo usab kini kanato unsaon sa paghinulsol kon may nahimong mga kalapasan.

Ikaduha: Ang Pagbalaan sa Igpapahulay Mopalambo sa Pagkamatarung ug Mamahimong Proteksyon sa Pamilya

Ang nag-unang Kristiyano nga Simbahan miusab sa pagbalaan sa Igpapahulay gikan sa Sabado ngadto sa Dominggo aron sa pagsaulog sa Pagkabanhaw sa Ginoo. Ang ubang nag-unang sagrado nga mga katuyoan sa Igpapahulay wala mausab. Para sa mga Judeo ug mga Kristiyano, ang Igpapahulay nagsimbolo sa labing dako nga mga buhat sa Dios.20

Ang akong asawa ug ako, ug duha sa akong mga kauban ug ilang asawa, bag-o lang miapil og usa ka Jewish Shabbat (Igpapahulay) sa imbitasyon sa usa ka minahal nga higala, si Robert Abrams ug sa iyang asawa, si Diane, didto sa ilang balay sa New York.21 Nagsugod kini sa sinugdanan sa Igpapahulay sa mga Judeo pagka-Biyernes sa gabii. Ang focus mao ang pagtahud sa Dios isip Tiglalang. Gisugdan kini pinaagi sa pagpanalangin sa pamilya ug sa usa ka himno sa Igpapahulay.22 Miapil mi sa seremonyas nga paghugas sa kamot, sa pagpanalangin sa pan, sa pag-ampo, sa kosher meal, pag-recite sa kasulatan, ug pagkanta og mga awit sa Igpapahulay sa malipayong paagi. Naminaw mi sa mga pulong nga Hebrew, nagsunod gamit ang hubad sa Iningles. Ang makatandog kaayong kasulatan nga gibasa gikan sa Daang Tugon, nga gimahal usab nato, gikan sa Isaias, nga nagpahayag sa Igpapahulay nga usa ka kahimut-an,23 ug gikan sa Ezequiel, nga ang Igpapahulay “usa ka timaan sa taliwala kanako ug kaninyo, aron kamo makaila nga ako mao ang Ginoo nga inyong Dios.”24

Ang pinakanindot nga impresyon gikan niining maanindot nga gabii mao ang gugma sa pamilya, debosyon, ug pagkamay-tulubagon ngadto sa Dios. Sa akong pagpamalandong niini nga hitabo, gihinumduman nako ang grabing pagpanglutos nga nasinati sa mga Judeo sulod sa mga siglo. Klaro lang, nga ang pagbalaan sa Igpapahulay usa ka “walay katapusang pakigsaad,” nagpreserbar ug nanalangin sa mga Judeo agig katumanan sa kasulatan.25 Nakatampo usab kini ngadto sa dili ordinaryo nga kinabuhi sa pamilya ug kalipay nga makita sa kinabuhi sa daghang mga Judeo.26

Para sa mga miyembro sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang pagbalaan sa Igpapahulay usa ka matang sa pagkamatarung nga mopanalangin ug molig-on sa mga pamilya, magsumpay nato ngadto sa atong Tiglalang, ug modugang sa kalipay. Ang Igpapahulay mopalayo kanato gikan sa mga walay pulos, dili angay, o imoral. Magtugot kini nga kita maanaa sa kalibutan apan dili iya sa kalibutan.

Sa milabayng unom ka bulan, usa ka labing talagsaong kausaban ang nahitabo sa Simbahan. Pagsanong kini sa mga miyembro sa gibag-o nga emphasis sa Unang Kapangulohan ug sa Korum sa Napulog Duha bahin sa Igpapahulay ug sa hagit ni Presidente Russell M. Nelson sa paghimo sa Igpapahulay nga usa ka kahimut-an.27 Daghang miyembro ang nakasabut nga ang tinuorayng pagbalaan sa adlawng Igpapahulay usa ka kadangpan gikan sa mga unos sa kinabuhi. Usa usab kini ka timaan sa atong debosyon ngadto sa atong Amahan sa Langit ug sa dugang nga panabut sa kasagrado sa sakrament miting. Taas pa gihapon kita og agian, apan may nindot kitang sinugdanan. Mohagit ko natong tanan nga ipadayon ang paghangop niini nga tambag ug palamboon ang atong pagsimba sa Igpapahulay.

Ikatulo: Balaanong Proteksyon Ihatag Kon Kita Magmatarung

Isip kabahin sa balaang plano sa Dios, gipanalanginan kita og gasa sa Espiritu Santo. Kini nga gasa “mao ang katungod sa pagbaton, kon ang usa takus, sa pakig-uban sa Espiritu Santo.”28 Kini nga sakop sa Dios nga Kapangulohan nagsilbi isip makalimpyong representante kon giuna nato ang ebanghelyo sa atong kinabuhi. Siya usab ang tingog nga mopasidaan batok sa dautan ug tingog nga manalipod batok sa peligro. Kon magsuhid kita sa kadagatan sa kinabuhi, ang pagsunod sa mga pag-aghat sa Espiritu Santo mahinungdanon. Ang Espiritu motabang nato nga malikay sa mga tintasyon ug mga peligro, ug mohupay ug mogiya kanato latas sa mga hagit. “Ang bunga sa Espiritu mao ang gugma, kalipay, kalinaw, pailub, pagkamapuanguron, pagkamaayo, pagtuo.”29

Ang pagtuman sa sagradong mga baruganan sa ebanghelyo makapahimo natong takus sa templo, makapakaplag nato sa kalipay niining kinabuhia, ug makapabalik nato sa atong langitnong panimalay.

Minahal nakong mga kaigsoonan, dili sayon ang kinabuhi, o gituyo nga sayon. Panahon kini sa pagsulay. Sama sa karaang mga barko sa Pantalan sa Bristol, may panahon nga maghunas ug daw mawala ang tanan sa kalibutan nga magpalutaw kanato. Tingali mosangad kita ug gani motakilid. Taliwala sa ingon nga mga pagsulay, mosaad ko ninyo nga ang pagsunod ug pagpadayon sa kinabuhing takus sa templo makahatag sa tanan gayud nga gikinahanglan. Ang tam-is nga mga panalangin sa kalinaw, kamaya, ug kalipay, uban sa mga panalangin sa kinabuhing dayon ug celestial nga himaya uban sa atong Langitnong Amahan ug sa Iyang Anak, nga si Jesukristo, matuman. Niini ako mopamatuod sa pangalan ni Jesukristo, amen.

Mubo nga mga Sulat

  1. 2 Nephi 2:13. Kini nga kasulatan kapareha diha sa Basahon ni Mormon Makapahinam nga daghang propeta kansang mga sinulat ug mga wali gilakip sa Basahon ni Mormon ang migamit niini nga hitabo sa paghatag og gibug-aton sa importanting doktrinal nga mga konsepto. Tan-awa, pananglit sa, 2 Nephi 9:25 (Jacob) ug 2 Nephi 11:7 (Nephi).

  2. Tan-awa sa 2 Nephi 28.

  3. Tan-awa sa 4 Nephi 1:15–17.

  4. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 59:23.

  5. Tan-awa sa Wiktionary, “shipshape and Bristol fashion,” wiktionary.org.

  6. Tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 38:30.

  7. Alma 40:12; emphasis gidugang.

  8. Tan-awa sa Mateo 5, summary sa kapitulo.

  9. Tan-awa sa Carl Cederstrom, “The Dangers of Happiness,” New York Times, Hulyo 19, 2015, Sunday Review section, 8.

  10. 2 Nephi 15:20.

  11. Ross Douthat, “Gay Conservatism and Straight Liberation,” New York Times, Hunyo 28, 2015, Sunday Review section, 11.

  12. Tan-awa sa 2 Nephi 2.

  13. Tan-awa sa Mateo 25:1–30.

  14. Alma 41:10.

  15. Tan-awa sa Dieter F. Uchtdorf, “Padayon sa Pagpailub,” Liahona, Mayo 2010, 56.

  16. Tan-awa sa Walter Mischel, The Marshmallow Test: Mastering Self-Control (2014); tan-awa usab sa Jacoba Urist, “What the Marshmallow Test Really Teaches about Self-Control,” Atlantic, Sept. 24, 2014, theatlantic.com.

  17. Tan-awa sa Mischel, The Marshmallow Test, 136–38.

  18. Maria Konnikova, “The Struggles of a Psychologist Studying Self-Control,” New Yorker, Okt. 9, 2014, newyorker.com, citing Roy Baumeister, propesor sa psychology sa Florida State University kinsa nagtuon og gahum sa kabubut-on ug pagpugong sa kaugalingon.

  19. Tan-awa sa Malia Wollan, “How to Proselytize,” New York Times Magazine, Hulyo 19, 2015, 21. Gikutlo niya ang gisulti ni Mario Dias sa Brazil Missionary Training Center.

  20. Tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Adlaw nga Igpapahulay.”

  21. Si Elder Von G. Keetch ug ang iyang asawa, si Bernice, ug si John Taylor ug iyang asawa, si Jan, kauban sa akong asawa ug nako sa usa ka makapahimuot nga Shabbat uban ni Robert Abrams ug sa iyang asawa, si Diane, niadtong Mayo 8, 2015. Si Mr. Abrams miserbisyo og upat ka termino isip attorney general sa estado sa New York ug usa ka higala sa Simbahan sulod sa daghang katuigan. Si Mr. Abrams midapit usab sa duha sa iyang mga kauban nga Judeo ug ilang asawa.

  22. Ang Sabbath table hymn Shalom Aleichem (“Peace upon You”) gikanta.

  23. Tan-awa sa Isaias 58:13–14.

  24. Ezequiel 20:20.

  25. Tan-awa sa Exodo 31:16–17.

  26. Tan-awa sa Joe Lieberman, The Gift of Rest: Rediscovering the Beauty of the Sabbath (2011). Ang makapahimuot nga libro ni Senator Lieberman naghulagway sa Jewish Shabbat ug naghatag og makadasig nga mga pagtulun-an.

  27. Tan-awa sa Isaias 58:13–14; tan-awa usab sa Russell M. Nelson, “Ang Igpapahulay usa ka Kahimut-an,” Liahona, Mayo 2015, 129–32.

  28. Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Espiritu Santo.”

  29. Mga Taga-Galacia 5:22.