O Le Vavega Moni
E alala le tusitala i Iuta, ISA.
Na manino lava le i ai o le aao o le Alii e le gata i le toe malosi o Paola ae faapena foi i liuaina o lona tama i le talalelei.
Ata na tusia e D. Keith Larson
O le mea na tupu ia Paola Yáñez, na fai mai ai ana fomai, o se avega faafomai. Na faafuasei lava ona faaleleia le tulaga o le talavou Quito, Ekuatoa, sa mafai ona tuuina atu e lona tama se tasi o ona fatugao, sa manuia le taotoga, ma sa na maua se avanoa lona lua i le olaga.
Ae o le tala a Marco Yáñez, o lona tama, o le mea na tupu ia te ia na tutusa lava le ofoofogia. Sa ia mauaina le talalelei, ma o suiga na faia i lona olaga na tuuina atu ai ia te ia se avanoa lona lua.
Na faataumaoia fatugao o Paola e se osofaiga o le olaga faatamaitiiti o le fula o fatugao, ae na fesoasoani vailaau ia te ia ina ia ola. Peitai, ina ua 15 ona tausaga, ua tulaga faaletonu o ia. Na le aoga le tasi o ona fatugao, ma na vave ona faaletonu le isi. E ui i togafitiga o le faamamaina o le toto, na amata ona vaivai Paola. Na faatagaina o ia e inu e na o se ipu vai i le aso, ma sa matuai faatapulaaina ana gaoioiga ona sa aafia ona mama, pancreas, ma le fatu.
Sa le mafai ona ave o ia i le Iunaite Setete po o Cuba mo se taotoga—e tatau ona sue se tagata foai i Ekuatoa. Na faaalia e suesuega e le mafai ona avea lona tama ma se tagata foai. Na mafai lona tina, peitai na iloa e fomai o le faamamaina o le toto na mafua ai ona matua maualuga le tulaga o porotini puipui o Paola ma o le a teena ai le suiga o le fatugao. Na tatalo Paola ina ia i ai se auala o le a faasaoina ai lona ola.
I lea lava taimi, ia Iuni 1988, na tuitui atu ai faifeautalai o le Au Paia o Aso e Gata Ai i le faitotoa o le aiga o Yáñez. Na taua e le tina o Paola, o Carmen, sa ia valaauliaina i laua i totonu, ina ia mafai ona ia faamaasiasia i laua. Ina ua la tau atu ia te ia sa i ai se la savali e mafai ona fesoasoani ia te ia, sa ia fai mai ma le ita, “E faapefea ona lua fesoasoani ia te a’u ao talioti la’u tama teine? Ou te le talitonu o loo i ai se Atua!”
E ui i le uluai tetee o Carmen, ae sa faaauau pea ona asiasi atu faifeautalai i le aiga. I le taimi muamua, na lagona e Marco lona aafia tele i le tausiga o lona afafine e gauai atu ai i faifeautalai. Ae na iu lava ina ia faalogo, ona o le fiailoa. Sa ia iloa sa ia i laua tali o ana fesili e uiga i le faamoemoega o le olaga.
E lei talitonu Marco i se Atua patino. Mo ia, o le Atua o se punavai o le malosi o le lalolagi atoa, e mamao ma e le popole i tagata soifua. Ae ina ua tulaga faaletonu lona afafine, sa ia tatalo, ole atu i le Atua a le o le faamalolo o lona afafine puapuagatia pe aveina atu o ia. Sa tatalo o ia, “Afai o E i ai, faamolemole ia faailoa mai ia te au. Faamolemole ia tuu mai ia te au le ola o lo’u afafine.”
I le mavae ai o lana tatalo, na malosi le lagona o Marco o le a suia le tulaga o Paola. Sa ia talosaga atu i le fomai e toe fai se suesuega o ia ma lona afafine. Na latou tau atu ia te ia o le a maumau le taimi i le suega, ae sa latou malilie e fai.
Na latou mauaina o Marco o se foai talafeagai moni lava—ma ua faasolo ina faaleleia le tulaga o Paola e mafai ai ona faia le taotoga!
O le aso ao lumanai le taotoga, na taliaina e Marco ma Paola ni faamanuiaga faaleperisitua mai faifeautalai.
Ua faamoemoe o le a toe malolosi uma Marco ma Paola i le falemai mo sina taimi pe a mavae o laua taotoga. Peitai sa mafai ona tuua e Marco [le falemai] i le lima aso mulimuli ane, ma Paola, lea na faamoemoe o le a nofo mo le lua masina, na tuua [le falemai] i le na o le 13 aso mulimuli ane. Na faamaonia e Marco le vave o lo la malolosi i a laua faamanuiaga faaleperisitua, ma sa ia iloa e tatau ona ia manatu mamafa i le savali a faifeautalai.
Na papatisoina Marco ma Carmen Yáñez i le aso 11 o Setema, 1988. O Paola, lea sa faalogo i lesona a faifeautalai a o lei faia lona taotoga, ma lona uso laitiiti, o Patricia, na la papatiso i le aso 3 o Novema. E oo atu i lena taimi ua maua e lo tama le Perisitua Arona ma sa mafai ona ia papatisoina i laua.
E talitonu Brother Yáñez na tali e le Alii lana tatalo ma faatagaina o ia e avea ma tagata foai mo Paola ina ia mafai ona suia lona loto. “Ana faapea sa latou faia le taotoga i lo’u toalua nai lo a’u, ou te talitonu semanu e faaauau ai pea ona ou ola i le olaga lava e tasi lea sa ou ola ai,” o lana tala lea. Sa le o se olaga e mitamita ai o ia—inupia, ulaula, ma taalo faitupe. Sa ia faatoilaloina ona mausa, o lana tala lea, ona o tali na ia maua i ana tatalo. Peitai sa matuai faigata lava; sa ia faailoa mai e na o le Atua e mafai ona fesoasoani e sui o ia.
Fai mai Brother Yáñez ua i ai nei sana molimau malosi o le Upu o le Poto ma le tulafono o le sefuluai. Ao aoaoina o ia e faifeautalai, sa tatalaina pea lana pisinisi i le fitu aso e totogi ai le taotoga a Paola e $1,000 tala amerika i le masina. O le tulafono o le sefuluai “sa sili ona faigata ona ou taliaina,” o lana tala lea, ae sa ia filifili e tausia ia paia le aso Sapati ma tofotofo i le folafolaga i le Malaki 3:10 e ala i le totogiina o le sefuluai. Ina ua ia tapunia lana faleoloa i Aso Sa, na ia fai mai ai, “o i latou o e na masani ona faatau i le Aso Sa ua faatau i le Aso Toonai—ma ua tele atu mea ua latou faatauina.” I le taimi nei ua sili atu lona lelei i tulaga tautupe nai lo le mea sa ia i ai ao ia tatalaina lana pisinisi i le fitu aso o le vaiaso.
Pe a toe tepa i tua Marco Yáñez, ua ia maofa i le suiga ua ia i ai. Ua ia iloaina o ana aioiga mo le ola o lona afafine na aumaia ai le aiga atoa i se tulaga o le faaleagaga na te lei moemiti lava i ai e mafai ona fai.