2018
“O le a Ia Laveaiina i Tatou”
February 2018


“O le a Ia Laveaiina i Tatou”

E alala le tusitala i Iuta, ISA.

I le totonugalemu o le mala matautia, na tausia ai e le Alii Ana faifeautalai.

Ata
earthquake aftermath

Ata pue na saunia e le tusitala ma Michael Remington

O le mafuie lea na taia ai Iapani ia Mati o le 2011 na fuaina e 9.0 i le fua o le Richter—o se tasi o mafuie e sili ona malosi i le faamaumauina o le talafaasolopito. I le taimi lena, sa ou auauna atu o se peresitene o le Misiona a Iapani Sendai, le vaega o Iapani e sili ona latalata i le totonugalemu o le mafuie. E sili atu ma le 16,000 tagata na maliliu ma le faitau selau o afe o fale o aiga ma fale na pauu i le mafuie ma le sunami na mulimuli mai ai.

E ui lava i le mala matuia, e lei i ai sa matou faifeautalai e tasi na maliu. I aso ma vaiaso na sosoo ai, na ou vaaia ai ni vavega i olaga o faifeautalai na matou auauna atu faatasi. Ao lei oo mai le mafuie faapea foi ina ua mavae atu, na faatulagaina e se Tama agaalofa se faasologa o mea na tutupu lena o le a faasaoina ai Ana faifeautalai.

Taitaiina i ni Nofoaga Saogalemu

O fonotaga faaletaitai mo le Sone a Koriyama o la matou misiona na masani ona faia i aso Tofi. Ae ui i lea, o le taimi lena, na fuafuaina ai le fonotaga mo le aso Faraile, 11 o Mati, 2011—le aso o le mafuie. O fonotaga faaletaitai e masani lava ona aofia ai na o taitai sone ma itu. I lenei taimi, na valaaulia uma lava faifeautalai i le sone i le fonotaga faaletaitai. O lona uiga, i le aso o le mafuie, o faifeautalai a Iapani Sendai na sili ona latalata atu i meatau niukilia ia na faaleagaina e le mafuie ma le sunami na mamao ese lava mai o latou fale mautotogi, ma auai atu ma le saogalemu i le fonotaga faaletaitai i le falelotu o Koriyama. Na siitia atu i latou e le Alii i le nofoaga saogalemu.

O faifeautalai i la matou fonotaga faaletaitai e le pau ia o i latou na taitai atu i le saogalemu ao lei tupu le mafuie. Na vave aoao faifeautalai e faalagolago i le Alii ma i uunaiga a le Agaga. Ina ua tupu le mafuie, na leai se taimi e valaau ai taitai mo faatonuga. O isi faifeautalai na faasaoina aua ua uma ona latou mulimuli i le Agaga, lea na taitaiina i latou i nofoaga saogalemu na saunia e le Tama Faalelagi mo i latou.

Ina ua mavae le mafuie, na toatele faifeautalai na agai atu i nofoaga autu≈mo le sulufaiga. O nisi sone na vave lava ona see atu i falelotu, lea na itiiti lava le tulaga faaleagaina ma lea na sili atu ona latou lagonaina ai le filemu mai le Agaga Paia. O ni nai faifeautalai na faamanuiaina na tumau pea i o latou fale mautotogi, e aunoa ma se ea mafanafana, vai, eletise, po o meaai. Ae na saogalemu uma lava.

Taialaina e Poloka o le Auala

I le amataga, i le le iloaina o le faaleagaina o nofoga o meatau niukilia, na ou taumafai ai e auina atu vave faifeautalai o la matou fonotaga faaletaitai i o latou fale mautotogi ina ua mavae le mafuie. Ae na poloka e le Alii le ala mo i latou. Na leai ni pasi po o ni nofoaafi na feoai. O lea na faaauau ai e le Tama Faalelagi ona tausia faifeautalai ma le saogalemu i Koriyama.

Na ou mafaufau o le a manaomia au i le fale o le misiona e lata atu i le totonugalemu o le mafuie. Ae peitai ina ua mavae le valu itula o le tietie atu i auala ua faaleaga ma le poloka o taavale, na matou iloaina ai o la matou ala na polokaina foi. Na iloaina mulimuli ane e faapea o le nonofo ai pea i Koriyama, na sili atu ai ona mafai ona fesoasoani i le aveeseina o isi a matou faifeautalai, o se faagasologa lea na saunia atili ai le faamaoniga e faapea na tausia i matou e le Alii.

Ina ua mavae le mafuie na le toe lava le kesi mo tagata uma. O loli kesi na mafai ona feoai i luga o auala malepelepe na matuai o lemu lava, lea na taunuu i le tolu itula e faatali ai mo le kesi, pe afai e maua se kesi. Ae na saunia e le Alii mea uma mo i matou i ni ala faavavega. Mo se faataitaiga, ao aveeseina atu tamaitai ma alii faifeautalai i le saogalemu i Niigata i le isi itu o le motu, na matou iloaina ai na matou tietie atu i le 18 itula i se tane kesi e tasi, faatasi ma se fua kesi o loo faaalia mai pea le “tumu.” Ao matou tau lalata atu i Niigata, na faafuasei lava ona pau i lalo le fua kesi i le “gaogao.”

Malaga Matautia

O le mea e sili ai, na faaauau pea e le Tama Faalelagi ona taialaina se faatulagaga lelei o le aveeseina i le saogalemu o faifeautalai i le totonugalemu o se mala matautia. O malaga mamao na i ai i se tulaga lamatia. Na faaauau pea ni mafuie mulimuli ane. Na tapunia femalagaaiga lautele. O sapalai o vai ma le eletise na faaletonu, ma na toeitiiti lava le mafai ona faatau se kesi po o meaai. Na ma malamalama lelei lava ma Sister Tateoka e faapea e na o maua lava tagata e mafai ona oo atu i alii faifeautalai i se eria mauga ma isi alii faifeautalai e toalua i luga o le mauga i le isi itu o le motu. Na tapunia auala televavave, o lenei la malaga mulimuli o le a manaomia ai se malaga atu i le lima po o le ono itula i le itu e tasi i luga o le mauga i auala i tua, o le isi lua i le tolu itula i luga o mauga ma agai i lalo i Tsuruoka, ma le isi fa itula e toe foi ai i le saogalemu.

Na ma o ese vave i le taeao o le aso 16 o Mati ma taunuu i le fale mautotogi o Elder Ohsugi ma Elder Yuasa i le 5 i le afiafi. Ina ia aumaia alii faifeautalai mulimuli e toalua, na ma manaomia ai le toe malaga i sisifo, i luga o se tumutumu mauga, ma agai i lalo o le aai o Tsuruoka. Faatasi ai ma le itiiti ifo ma se afa le tane kesi, na ma iloaina e le mafai ona ma toe foi i tua. Ao ma amata ona malaga atu e aumaia alii faifeautalai mulimuli e toalua, na amata ona toulu le kiona. Na vave lava, ona ma iloaina ua ma i ai i totonu o se afa matautia o le kiona, ma o loo malaga i le itiiti ifo ma le 15 maila (24 km) i le itula. Ua le mafai ona ou vaai atu i laina i luga o le auala.

I le 7:30 i le afiafi, ina ua ma taunuu atu i le tumutumu o le mauga, na taofia i maua e leoleo. Na logoina mai au e se leoleo e faapea o se solo tele i le mauga ua poloka ai le auala ma tapunia ai le auala o le mauga. Na ia tau mai ia te au e faapea e le mafai ona ma toe malaga mamao atu; ua tatau ona ma toe liliu ma ui atu i se isi auala agai i le isi itu o le motu faataamilo i le solo. I le le lava o se kesi e faataamilo ai i le solo, na foliga mai ua leai se auala ma te mafai ai ona oo atu ia Elder Lay ma Elder Ruefenacht i Tsuruoka.

Ata
earthquake aftermath 2

Malaga Faavavega

Ma le faanoanoa tele, na ma toe liliu i tua e pei ona faatonuina e le leoleo. Na ou fai atu i alii faifeautalai i le veni e valaau i tagata uma o le Uarota a Yamagata e vaai pe i ai se tasi e mafai ona tuuina mai ia i matou sina kesi. Na taofi le matou taavale ma tatalo faatauanau, ma faalagolago atu i le mana uma o le lagi matou te mafaia. Na matou tatalo mo se isi vavega ma toe liliu atu i le Alii.

Na valaau atu faifeautalai i tagata toaaga uma. Ae na leai se tasi na i ai se kesi. Na leai ni kesi i pamu kesi ma na tapunia. Ona uunaia lea o alii faifeautalai e valaau atu i se uo e faaletoaga mai i le lotu, o Brother Tsuchihashi. Na toe taialaina foi mo se isi taimi lo matou ala e lo tatou Tama Faalelagi. E mafai ona tuuina mai e Brother Tsuchihashi ia i matou le 20 lita (5 kalone) o le kesi. Ae peitai, ina ia feiloai ma lenei uso lelei, e tatau ona matou malaga mo se isi itula i matu, o le isi itu o le nofoaga na matou mananao e o i ai. O le tele o le kesi o le a fesoasoani ae le lava e mafai ai ona matou malaga faataamilo i le solo tele.

Faatasi ai ma le faatuatua, na matou malaga agai i matu, ma le le iloaina lava pe o le a faapefea ona matou aumaia isi alii faifeautalai e toalua. Na matou taunuu manuia atu i le Aai o Shinjo, lea na matou mauaina ai le 20 lita o le kesi. E lei leva lava, ae matou mauaina loa se valaau mai ia Peresitene Yoshida, lou fesoasoani, lea matuai popole lava i le taimi lea ona matou te lei foi atu lava. Na ia fesili mai po o fea o loo matou i ai, ma ina ua ou tau atu ia te ia o Shinjo, na faateia o ia ona ua matou matuai mamao ese lava mai lo matou ala. Na leai sona malosiaga e mafai ai ona oo mai ia i matou ma fesoasoani ia i matou e toe foi atu.

Ona ia vaai atu lea i lana faafanua, ma i se leo e tau motumotu mai na ia faapea mai lemu, “O loo i ai se auala i le mauga e tau le iloa lena e mafai ona outou o atu ai mai Shinjo i alii faifeautalai i Tsuruoka.” Na saunia e le Alii se auala mo i matou ina ia i ai tonu lava i le nofoaga matou te manaomia ona i ai ina ia tietie faataamilo ai i le solo tele. Na fetaui lelei lava le tele o le kesi na tuuina mai ia i matou e faia ai le malaga i le saogalemu faataamilo i le solo tele e aumaia ai alii faifeautalai.

Ina ua ou faafesootaia faifeautalai taitasi i le mavae ai o le mafuie ma iloa ai pe na faapefea ona taialaina i latou uma lava i nofoaga saogalemu ao lei tupu le mafuie ma le sunami, na ou matuai lagonaina lava le loto faafetai. E toalua faifeautalai, na puipuia mai le sunami e ala i le feaei atu i luga o se nofoaga autu mo le saogalemu i le fogafale lona fa, na faaalia lo la loto faafetai mo le tausia saogalemu i se taimi o le pagatia maoae.

Na la lagonaina na faamatalaina e upu a Helamana lo la tulaga: “Sa oo ina asiasi mai le Alii lo tatou Atua ia i matou ma ni tautinoga o le a ia laveaiina i matou; ioe, sa oo ina ia fetalai mai le filemu i o matou agaga, ma tuu mai ia te i matou le faatuatua tele, ma faatonu i matou ia matou faamoemoe mo le laveaiga mai ia te ia” (Alema 58:11).

Lolomi