ʻI he Tuʻunga Malangá
Ngaahi Filí mo e Ngaahi Maná: Pea Kuó U ʻIlo ʻEni
Ne ʻi ai ha taimi ʻi heʻeku moʻuí ne u ongoʻi ai e ʻofa mo e Maama ʻa Kalaisí. Ne liliu ʻeku moʻuí talu mei ai.
Kuó u ʻiloʻi e tuʻunga ʻo e moʻuí ʻi he ʻikai ke te kau ki he ongoongoleleí. Ko ʻeku moʻuí ia ʻi ha taʻu ʻe 30. Naʻe fāʻeleʻi au ʻi Lūsia ki ha ongomātuʻa lelei. … ʻI heʻeku matuʻotuʻa angé, ne u mali pea fanauʻi ha ʻofefine fakaʻofoʻofa. Ne ʻikai fuoloa mei ai ne u ʻosi mei he ʻunivēsití mo maʻu ngāue ʻi ha ngāueʻanga ne u manako ai. Pea, … ne ʻikai pē haʻaku meimei ongoʻi fiefia.
… Pea kamata … ke hōloa homa vā nofo malí. … Ne ʻikai ke u faʻa lava ke maʻu ha meʻatokoni maʻaku mo hoku ʻofefiné. Ne u faiangahala. Ne u toutou fai ha fili hala. Ne hanga ʻe he fiekaiá, loto mamahí mo e masivá ʻo ʻai ʻeku moʻuí ke fakaʻofa. Naʻá ku tukuakiʻi ʻa e ʻikai ke u monūʻiá, ʻo ʻikai ke u fakatokangaʻi ko e konga lahi ʻo e ngaahi mamahi ko iá ko e nunuʻa ia ʻo ʻeku ngaahi angahalá. Ka ne u mei ʻiloʻi fēfē nai ia? Ne ʻikai kau e angahalá he meʻa ne akoʻi au ki aí. …
Ne taʻofi e tui fakalotú ʻi Soviet Union hili e Angatuʻu e Kominiusí ʻi he 1917. Naʻe akoʻi au talu mei he kinitakātení ʻoku ʻikai ha meʻa ia ko e ʻOtua pea ko e Kautaha Kominiusí pē mo e Kui ko Leniní te na lava ke ʻomi e fiefiá ki he kakai Lūsiá. Naʻe ngaohikovia lahi e kakai lotú ʻi homau koló. Naʻe mole e ngāue e kau tui lotú, pea ʻikai tali kinautolu ʻi he akó, pea ui kinautolu ko e kau “vale.” Ne fie maʻu ke toʻo ʻe he tokotaha kotoa pē ʻa e kalasi ʻoku akoʻi ai ʻa e ʻikai ha ʻOtuá, ʻa ia naʻa nau fakamoʻoniʻi ai ʻoku ʻikai ha ʻOtua ʻe moʻui. … Naʻe ʻikai ke u fakakaukau au ki he ʻOtuá. Ka naʻá ku ongoʻi loto mamahi ʻi hoku lotó fekauʻaki mo ʻeku ngaahi fili halá. Ne u ako kimui ange ko e mamahi naʻá ku ongoʻí ko hono ʻomi ia ʻe he Maama ʻa Kalaisí ha ongo ʻi hoku konisēnisí ʻo fakahaaʻi mai e meʻa ʻoku totonu mo halá. …
… Ne hangē moʻuí ha ʻana fakapoʻulí pea ko e maté pē ʻi he ngataʻangá. Naʻá ku ongoʻi ne fakaʻau ke u mate. … Naʻe ʻikai ke u ʻilo e founga ke u lotu aí, ko ia ai ne u misi. … Ne u misi ʻi ha ʻaho ʻe taha ʻoku ou hola mei he meʻa mamahi kotoa pē ʻi heʻeku moʻuí pea kamata foʻou mei he kamataʻangá—ʻo fiefia. Naʻá ku loto moʻoni ke maʻu ʻe hoku ʻofefiné ha moʻui lelei ange ʻiate au. …
Laʻitā mei he Getty Images
[Peá] u maʻu e Tohi ʻa Molomoná. Naʻá ku lau ha vahe ʻe taha ʻi he pongipongí kimuʻa peá u ʻalu ki he ngāué. ʻI heʻeku lau ʻa e tohí ni, naʻá ku ako ai ʻoku moʻui ʻa e ʻOtuá, pea ko Sīsū Kalaisi Hono ʻAló, ʻa ia naʻá Ne hāʻele mai ki he māmaní ke fakamoʻui e kau faiangahala hangē ko aú. Ko e lahi ange ʻeku lau e tohi ko ʻení, ko e lahi ange ia ʻeku ʻilo e kehekehe ʻo e ngaahi akonaki ʻa Kalaisí mo e founga ne u moʻui aí. Naʻá ku ʻilo ko e ʻuhinga ia ne faingataʻa ai ʻeku moʻuí. …
… Ne u ʻosi mateuteu au ki ha liliu lahi. Te u manatuʻi maʻu pē ʻa e pō … naʻá ku tangi ai ʻi he poó kakato, ʻi heʻeku fakatokangaʻi naʻe ʻikai tuʻunga lelei ʻeku moʻuí, pea naʻe hanga ʻe heʻeku ngaahi fili halá ʻo fakamamahiʻi e kakai naʻá ku ʻofa lahi taha aí. Ko e aʻusia fakamamahi taha ia ʻi heʻeku moʻuí. Naʻá ku tangi ʻaloʻimata mo kole tokoni ʻi he poó kakato. … ʻI he hili e pō ko iá ne u fuʻu ongosia pea ʻikai toe ʻi ai haʻaku loʻimata. ʻI he pongipongi hokó, ne u ongoʻi nonga mo fiemālie. Naʻá ku ongoʻi e ngaahi lea: “Ko hoku toʻukupu ʻeni. Te u taki mo tataki koe. Ka kuo pau ke ke palōmesi mai te ke liliu.” Pea ne u fai ia; ʻou palōmesi. Ne u fie maʻu e fakahinohino mo e tokoni ko iá ʻo toe lahi ange ʻi ha meʻa. …
Naʻe ʻikai ke u ʻilo, ʻi he pō mamahi mo fakafiefia ko iá ʻi Lūsiá, ʻa e maʻongoʻonga ʻo e ngaahi talaʻofa ʻa Kalaisí. Ne ʻikai ke lavelaveʻiloa kiate au ʻi he taimi ko iá te u folau ki ʻAmelika peá u ako ai fekauʻaki mo e ongoongoleleí, pea vave pē mei ai haʻaku papitaiso. … Naʻe ʻikai ke u ʻilo ʻe haʻu mo hoku ʻofefiné ki ʻAmelika ʻo kau fakataha mo kimaua ʻi he fiefia. …
…Naʻá ne ʻomi maʻaku ha ngaahi mana lahi ʻo ʻikai ke u teitei maʻu ha momoʻi veiveiua fekauʻaki mo Hono ivi tākiekina fakalangí ʻi heʻeku moʻuí. …
ʻAʻeva mo Kalaisi! Piki maʻu ki Hono toʻukupú! Keinanga ʻi Heʻene folofolá. Tali ʻEne māmá ʻaki hoʻo moʻuí mo e laumālié kotoa. ʻI he ngaahi taimi ʻo e faingataʻá, he ʻikai liʻaki ko e ʻi he ʻana fakapoʻulí ka ʻi he maama ʻo ʻEne ʻofá mo ha maama lahi ange ʻi muʻa ʻiate koe maʻu ai pē.