“Unsa kaha kon ang Dios Nagpakabana sa Dula, Dili Lang sa Team?,” Liahona, Dis. 2023.
Unsa kaha kon ang Dios Nagpakabana sa Dula, Dili Lang sa Team?
“Ang Simbahan ni Jesukristo mapasaligon alang sa pagserbisyo niadtong nanginahanglan, ug kini mapasaligon usab nga mokooperar sa uban niana nga paningkamot.”1
Mga paghulagway pinaagi ni Jarom Vogel
Ang mga esport mahimong sama sa relihiyon (ang pipila mosulti nga kini mao ang usa ka relihiyon). Kini nagmugna og kusog nga mga pagbati. Kini nagkinahanglan og debosyon. Kini naghatag og mga luna sa paghupay sa komunidad.
Sama sa mga team sa esport, ang mga relihiyon sa kalibotan adunay ilang kaugalingong mga ngalan ug gilarawan nga mga simbolo. Makaila ka og usa ka pari nga Katoliko gikan sa usa ka rabbi nga Judeo gikan sa usa ka imam nga Muslim gikan sa usa ka misyonaryo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang relihiyoso nga mga tawo nagpakita og debosyon diha sa lainlaing paagi: kita kanunayng moadto sa mga gambalay alang sa pagsimba; kita nagsuporta sa pinansyal sa atong mga kongregasyon; kita nagtuman og relihiyosong mga pangilin [religious holidays]; kita nag-alagad sa atong mga silingan; kita moadto og mga misyon.
Ug sama sa nahitabo diha sa mga esport, ang mga tawo nga nagtuo og doktrina sa usa ka relihiyon usahay motugot sa mga kalainan nga mobuta nila ngadto sa kahibalo nga ilang gipakigbahin sa uban. Kini nga kinaiya mopugos sa paghimo og butang nga mogubot ngadto sa kaayohan nga mahimo lamang kon kita maghiusa sa pagtabang sa usag usa ug sa pagpanalangin sa kalibotan.
Ang nagkahiusang katawhan—kon nakatutok sa pagbuhat og maayo—sama sa mga kamot nga nagsul-ob og mga guwantes diha sa usa ka ubos pa sa zero degree nga kabuntagon: ang mga tudlo kay mainiton. Ang usa ka komunidad nga nagsalmot diha sa maayong mga katuyoan nagpabuhi sa kalag.
Ang Dula ug ang Team
Si Rabbi Lord Jonathan Sacks (1948–2020), ang kanhi punong rabbi sa United Kingdom, kaniadto naghisgot bahin sa pagtambong sa usa ka dula sa football sa Highbury Stadium (panimalay sa Arsenal [usa ka nabantog nga team]) uban sa arsobispo sa Canterbury. Ang Arsenal nagdula alang sa Manchester United (nabantog nga soccer team). Human maanunsiyo sa tigpahibalo sa publiko ang presensya sa mga lider sa relihiyon, si Rabbi Sacks miingon, “Makadungog ka sa tabitabi nga nagkanit-kanit sa palibot nga mopusta na sa sigurado ang resulta kaysa pagpusta sa relihiyon, sa usa ka paagi o sa lain, nianang gabhiona, ang Arsenal napamatud-an nga adunay mga higala sa taas nga mga dapit. Dili sila mahimong mapildi.
“Niana nga gabii,” siya midugang, “ang Arsenal nahulog sa ilang labing grabe nga kapildihan diha sa ilang kaugalingong lugar sulod sa saysentay tres ka tuig.”
Pagkasunod adlaw ang usa ka mantalaan sa Britanya nagpatik ug usa ka artikulo nga nag-ingon, sa walay duhaduha sa pagbiaybiay, nga kon ang presensiya niining duha ka prominenteng relihiyosong mga lider dili makahatag ug kadaogan alang sa Arsenal, nan “dili ba kini sa kataposan nagpamatuod nga walay Diyos?” Diin si Rabbi Sacks midugang pag-usab, “Kini nagpamatuod nga ang Dios anaa. Kini lang kay iya nga gisuportahan ang Manchester United.”
Si Rabbi Sacks miingon nga kining makalingaw nga istorya adunay mga liso sa seryoso nga panabot bahin sa kamahinungdanon sa lainlaing tinuohan ug tibuok kalibotan nga panag-uyon. “Unsa kaha kon ang Diyos wala lang modapig nako, apan sa pikas nga bahin usab?” nangutana siya. “Unsa kaha kon ang Diyos nagpakabana sa dula, dili lang sa team? … Ang atong nagkahiusa nga katawhan nag-una sa atong mga kalainan sa relihiyon.”2
Ang dula sa kinabuhi mahimong ihulagway niini nga mga pulong nga si Presidente Gordon B. Hinckley (1910–2008) namulong ngadto sa usa ka peryodista: “Kini ang daan nga walay kataposan nga gubat … Ang mga puwersa sa daotan batok sa mga puwersa sa maayo.”3 Isip mga sumusunod ni Jesukristo, kita anaa dapig sa Manluluwas, “sa paghimog mga kaayohan” (Mga Buhat 10:38) ug nakipagbahin sa Iyang kahayag ug naghatag og ulan ngadto sa tanan (tan-awa sa Mateo 5:45).
Bisan og usahay kinahanglan kitang mobarog ug mohupot sa atong lahi nga doktrina, ang pagbuhat og maayo mahimo nga dili ikompromiso ang atong mga gituohan. Makahimo kita sa labing maayo nga epekto kon moapil kita sa uban nga adunay maayong kabubut-on ug parehas nga mga katuyoan. Kini mao tingali ang labing dayag diha atol sa natural nga mga katalagman ug uban pang mga krisis, nga nagdala kanato nga magkahiusa diha sa talagsaon nga mga paagi. Sama sa giingon sa direktor sa Church Humanitarian Services nga si Sharon Eubank, “Samtang ang [Estados Unidos] nabungkag ngadto sa mga kaatbang nga mga grupo ug samtang ang mga katawhan nabahin ngadto sa ilang mga tribo, sa akong hunahuna usa sa talagsaong mga leksiyon nga makat-onan—kon adunay bisan unsang paglaom diha sa usa ka kalamidad—mao kana …. kita makapadaplin sa politika, ug kita makakita og komon nga basehan sa pagtukod og balik sa atong mga komunidad.”4
Ang pagpakig-uban ug pagkat-on gikan sa uban usa ka natural nga resulta sa pag-amuma ug sa pagpakigbahin sa mga pagtulon-an ni Jesukristo. Si Jesus nagtudlo kanato sa paghigugma sa atong mga silingan ug nga magkahiusa. Wala siya mahulga sa kaayohan nga gihimo sa ubang mga grupo.
Kita wala makigkompetensiya sa uban. Ang ilang hugot nga pagtuo ug pagkamaayo makapalig-on sa atong kaugalingon. Ug kon magkauban kita makahimo og mas daghan nga kaayohan kay sa atong mahimo kon magkabulag.
Ang mosunod nga upat ka ehemplo nagpakita kon sa unsang paagi ang mga miyembro ug mga lider sa Simbahan ni Jesukristo nagpuyo uban sa bukas nga mga hunahuna ug mga kasingkasing ngadto sa uban—nagbuhat og maayo alang kanila ug uban kanila.
Tungod sa konstruksyon, kapin sa 2,000 ka Muslim sa Ghana walay lugar nga saulogon ang ilang relihiyosong mga pangilin sa 2022. Ang mga lider sa Takoradi Ghana Stake nagtugot kanila sa pagsimba diha sa nataran sa stake center. Ibabaw: Si Brother Emmanuel Botwe (sa wala) mitabang sa pag-coordinate tali sa duha ka grupo.
Pagtabang sa mga Muslim sa Pagsimba sa Ghana
Si Joseph Smith namulong sa kabililhon sa pag-abiabi sa mga estranghero ug mga sekta, nagsaad kanila nga maminaw sa dihang siya miingon, “Sila makabaton sa akong pulpito sa tibuok adlaw.”5
Kana nga bulahan nga tradisyon nagpadayon karon sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ikonsiderar, pananglitan, ang manggihatagon nga mga Santos sa Ghana. Tungod sa konstruksyon, ang lokal nga mga Muslim walay lugar diin ang dako nga grupo mahimong magtapok alang sa pagsimba sa mga 2022. Niadtong Abril nianang tuiga, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mabinationg mitugot sa 2,000 ka sumusunod sa Islam sa paggamit sa Takoradi Ghana Stake center alang sa mga pagkaon ug mga pag-ampo sa Ramadan. Paglabay sa duha ka bulan, ang mga lider nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miabi-abi sa grupo samtang nagsaulog sila sa Eid al-Adha. Kini ang duha sa labing dako nga pangilin sa Islam.6
Ang atong mga higala nga Muslim mapasalamaton. “Kitang tanan managsoon. Gikan kita sa usa ka panulondon,” miingon ang punoan nga imam sa lokal nga mga Muslim, si Alhaji Mohammad Awal, nga nagtumong sa mga anak ni Abraham nga sila si Ismael ug Isaac.7
Si Emmanuel Botwe, gitawag nga mangulo sa komunikasyon sa Takoradi Ghana Stake, miingon nga iyang giugmad ang mga relasyon sa ubang mga tinuohan diha sa lugar sukad niadtong 2018. Iya silang gidapit sa pagdula og football ug sa pagtambong og relihiyosong simposyum, mga komperensiya sa stake, ug sa pagpahinungod sa bag-ong meetinghouse.
“Kitang tanan kinahanglang morespeto ug mopakabana sa usag usa bisan pa sa atong mga kalainan,” miingon si Brother Botwe. “Kana nakaaghat kanako sa pagtabang—ilabi na sa atong mga kaigsoonang Muslim.” Ang mga Muslim naglangkob lamang sa 19 porsiyento sa Ghana, usa ka nasod nga kadaghanan Kristiyano. “Kitang tanan anak nga mga lalaki ug mga babaye sa atong Amahan,” siya mipadayon, “mao nga kita kinahanglang adunay susama nga panglantaw uban nila.”
Ang pagpakigsandurot ni Brother Botwe nagbalanse sa pagkamabination uban sa prinsipyo. Tradisyonal nga gisaulog sa mga Muslim ang Eid al-Adha pinaagi sa paghalad og hayop sama sa laking karnero o kanding. Gibuhat nila kini sa paghandom sa pagtugot sa Diyos kang Abraham nga maghalad og karnero imbes sa iyang anak nga si Isaac.
“Among gisultihan [among mga higala nga Muslim] nga dili mahimo nga ihawon nila ang laking karnero sa palibot sa atong simbahan. Among gipasabot ang among pagtuo nga ang kataposang sakripisyo gihimo sa Labawng Makagagahom. Ug ilang gitahod ang among gusto,” miingon si Brother Botwe. “Pagkahuman sa serbisyo, mibalhin sila sa mosque, diin ang sakripisyo gihimo sa punoan nga imam.”
Tungod sa kaayo ni Brother Botwe, ang punong imam mihatag kaniya og pipila sa karne sa karnero. Si Brother Botwe matinahorong midawat.
“Kon magsugod ka pinaagi sa pagtahod sa ilang mga mithi ug mga pagtuo, pagtahod kanila kon si kinsa sila—ug dili mokondenar kanila, dili motamay kanila, bisan kon dili ka mouyon kanila—ang pagtahod sa usag usa anaa,” miingon si Brother Botwe.
Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miapil sa ubang Kristiyanong mga grupo sa Boston, Massachusetts, sa pagdonar og pagkaon alang niadtong nanginahanglan.
Pagpakaon sa mga Gigutom sa Boston
Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Massachusetts, USA, nakigtambayayong sa Azusa Christian Community ug Catholic Charities sa pagdala og pagkaon ngadto sa mga kabos sa Boston, Malden, ug Springfield. Niadtong Nobyembre 2022 ang Simbahan midonar og 3,000 ka frozen turkey ug 40 ka tonelada nga dili madunot nga pagkaon.
Tulo ka semitruck sa pagkaon gikan sa Bishops’ Central Storehouse sa Siyudad sa Salt Lake miabot sa Boston niadtong Nobyembre 19. Usa ka libo ka pabo ang gihatod sa Catholic Charities Boston aron matabangan sila sa ilang pag-apod-apod sa 1,400 ka Thanksgiving nga mga pagkaon ngadto sa mga panimalay sa kasilinganan diha sa siyudad sa Dorchester. Ang laing 2,000 ka pabo, uban sa 40 ka tonelada nga pagkaon, gidiskarga ngadto sa usa ka meetinghouse sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Newton. Ug unya miabot ang mga boluntaryo—mga 400 kanila—nga migugol sa ilang Sabado sa pagdiskarga og mga konsumo ug pag-repack niini ngadto sa 2,000 ka kit sa pagkaon.
Duha niadtong mga boluntaryo, si Charles Inouye ug ang iyang anak nga si Kan, mitabang sa paghatod ug pagpahimutang og taas nga mga lamesa ug mga dolly diha sa parkinganan sa meetinghouse. Mitabang si Kan sa pag-abli ug pagtapok sa mga karton nga kahon. Ang iyang papa nagtrabaho gamit ang forklift.
“Si Jesus mitudlo nga ang adlaw modan-ag sa tanan ug nga ang ulan mopaulan sa matarong ug dili matarong,” miingon si Brother Inouye. “Naghunahuna ko pag-ayo karong bag-o kon unsa ang gipasabot sa ‘busa kamo kinahanglang magmahingpit’ [Mateo 5:48]. Mahimo ba kitang mahisama sa adlaw ug ulan—hingpit nga paghatag ni bisan kinsa, bisan asa, bisan kanus-a?”
Ang Reverend nga si Eugene Rivers, nga nangulo sa Azusa Christian Community, mibisita sa Newton nianang buntaga. Siya miingon nga ang mga tawo nga adunay hugot nga pagtuo ug maayong kabubut-on nga nagkahiusa sa maayong mga katuyoan mao ang “kataposang labing maayo nga kahigayonan” sa katilingban aron mapugngan kita nga mahulog sa mas lawom nga pagkabahin.
“Gawas kon ang mga komunidad sa pagtuo mas aktibo nga nakig-uban sa usag usa, dili kini maayo nga timailhan alang niini nga nasod,” miingon si Reverend Rivers.
Ang mga grupo sa pagtuo nga nagkahiusa sama sa Boston, si Reverend Rivers miingon, usa ka maalamon ug epektibo nga solusyon nga Kristiyano—ug mao “lamang ang masaarong kapilian nga naa sa atong nasod” aron makab-ot ang panaghiusa ug pagkatibuok.
Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Memphis, Tennessee, nakigtambayayong sa NAACP sa pagtabang sa mga inahan ug mga masuso ug pagpakunhod sa gidaghanon sa nangamatay nga mga masuso.
Pagtabang sa mga Inahan sa Memphis
Sa Tennessee, USA, pipila ka Santos sa Ulahing mga Adlaw nakig-uban sa mga kaigsoonan sa National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) aron matabangan ang mga inahan ug ilang mga masuso nga molambo sa usa ka lugar nga adunay usa sa labing taas nga pagkamatay sa mga masuso diha sa Estados Unidos. Kini nga paningkamot nagtabang sa pagtuman sa panan-awon nga gilatid ni Presidente Russell M. Nelson niadtong 2021 sa duha ka organisasyon nga naghiusa sa pagserbisyo sa komunidad.8
Niadtong Nobyembre 2022, upat ka miyembro sa pamilyang Dudley gikan sa Memphis Tennessee Stake nagpundok uban sa pipila ka dosena nga mga tawo sa NAACP Memphis Branch aron sa paghatag og mga sulat-palibot [fliers] mahitungod sa usa ka programa sa mga klase nga gidisenyo aron sa pagtabang sa bag-o ug nagpaabot nga mga inahan nga mas maayo nga maatiman ang ilang mga anak.
“Nakahigayon kami sa pagtuktok sa pultahan sa usa ka babaye nga mabdos karon,” miingon si Marc Allan Dudley, kinsa nanghatag og mga sulat-palibot uban sa iyang asawa, si Sonya, ug duha sa ilang anak nga babaye. “Ang iyang mga mata mura og mihayag, ug nagpasalamat siya sa programa. … Ang mga tawo nalipay nga adunay nakamatikod nga adunay usa ka isyu ug nga adunay usa nga naghimo og usa ka butang bahin niini.”
“Kini nga panag-uban gi-orden sa Dios ug dinasig sa Dios,” midugang ang presidente sa NAACP Memphis Branch nga si Van Turner. “Nalipay kaayo ko nga kini nahitabo sa usa ka kritikal nga panahon sa among lungsod. Nag-atubang kami sa kaluwasan sa publiko, nag-atubang kami sa pagkawalay puy-anan, nag-atubang kami sa kakabos. [Kini kritikal nga hisgotan] ang gigikanan sa katawhan, kon kini nga mga batan-on naa sa sabakan, ug paningkamotan nga masiguro nga makuha nila ang husto nga pag-atiman samtang diha sa sabakan [ug dayon] mogawas ug mabuhi ug himsog. Sa higayon nga mahitabo kana, sila adunay usa ka maayo nga pagsugod sa kinabuhi.”9
Ang Simbahan mibutang og Dan-agi ang Kalibotan [Light the World] nga mga Giving Machine diha sa 28 ka siyudad aron mahatagan ang mga tawo og mga oportunidad nga makapalit og pagkaon, tubig, medikal nga pag-atiman, higdaanan, ug ubang mga suplay alang niadtong nanginahanglan.
Pagdan-ag sa Kalibotan gamit ang mga Giving Machine
Sukad sa 2017, ang Simbahan nagsangkap og mga vending machine nga nakatutok sa pagpanghatag (gitawag og Dan-agi ang Kalibotan [Light the World] nga mga Giving Machine) isip usa ka talagsaon nga paagi alang sa mga tawo sa pagdonar aron sa pagtabang niadtong nanginahanglan. Sa 2022, kini nga mga makina gigamit diha sa 28 ka lokasyon gikan sa Manila hangtod sa Siyudad sa Mexico. Ang mga parokyano mahimong mopalit og mga butang alang sa uban sama sa mga grocery, mga bakuna, mga higdaanan, presko nga tubig, ug mga kahayopan. Ang mga donasyon moadto sa lokal ug pangkalibotan nga mga manggihatagong kaabag sa Simbahan.
Ang Santos sa Ulahing mga Adlaw nga si Jenny Doan mihimo og espesyal nga habol aron makatigom og kwarta para sa mga Giving Machine sa iyang lugar. “Naghunahuna lang ko nga [kini nga mga makina] espesyal kaayo tungod kay dili lang kini [makatabang] sa lokal, bisan tuod importante kana,” miingon si Sister Doan. “Makahatag ka og kanding sa usa ka pamilya nga nanginahanglan og kanding—dili kini usa ka butang nga mahimo nimong puston ug ibutang sa kahon. Apan dinhi duna kay kahigayonan nga mahimo kana. Ug kana nga [mga] matang sa mga butang makapausab sa kinabuhi sa mga tawo.”10
Si Tiffany Bird, usa ka Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Atlanta, Georgia, mitawag sa mga Giving Machine nga usa ka “talagsaon nga paagi sa pagtabang sa akong mga anak nga makasinati sa paghatag ngadto sa uban. Sa pagkakita sa mga produkto diha sa mga makina, ilang naamgohan nga adunay mga pamilya ug mga bata sa ilang palibot nga walay mga nag-unang panginahanglan sa matag adlaw. Ug kini mao ang usa ka oportunidad alang kanila sa pagbuhat sa usa ka butang mahitungod niana.”11
Sa Oktubre 2022 nga kinatibuk-ang komperensiya, si Presidente Dallin H. Oaks, Unang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, mikutlo sa pagtulon-an ni Elder Orson F. Whitney nga “Ang Dios naggamit og sobra sa usa ka tawo para sa katumanan sa iyang mahinungdanon ug kahibulongan nga buhat. … Kini dako kaayo, lisod kaayo, para sa usa ka tawo.” Si Presidente Oaks dayon mipahimangno kanato nga mahimong “mas makahibalo ug mas mapasalamaton sa serbisyo sa uban.”12
Sama sa giingon ni Rabbi Sacks, kini mahitungod sa dula, dili lang sa team. Santos sa Ulahing mga Adlaw man o dili, kitang tanan magtinabangay niini.