“3 ka Naggiya nga Baroganan alang sa Paggamit sa Teknolohiya ug Media,” Liahona, Mar. 2024.
3 ka Naggiya nga Baroganan alang sa Paggamit sa Teknolohiya ug Media
Samtang ang teknolohiya nagpadayon sa paglambo, kining mga paggamit sa media makatabang kanato sa pag-abante sa unahan diha sa kaalam.
Ang teknolohiya makanunayon nga nag-usab-usab. Ug matag pag-abante sa teknolohiya nagdala og bag-ong mga paagi sa paggamit sa media. Ang printahanan dako kaayo ang kausaban kinsa maka-access sa sinulat nga mga pulong. Ang radyo ug telebisyon dako na og kausaban sa paagi sa atong pakighinabi sa mga balita, impormasyon, ug kalingawan. Ang internet miusab kon unsa ka dako nga content ang atong magamit ug kinsa ang makahimo niini. Ang social media miusab sa atong abilidad sa pagpangita, pakighinabi, ug pagkonektar sa mga tawo. Samtang ang artificial intelligence migawas na, kita nag-atubang og bag-ong mga pangutana.
Ang bag-ong teknolohiya dili gayod tanan nindot o tanan daotan. Hinuon, kini sa kanunay daw usa ka linte [magnifying glass] nga makapadako sa bag-ong mga oportunidad ug bag-ong mga kabalaka. Samtang kita maningkamot aron mas mahimong Kristohanon, ang atong tubag sa unsay madala sa teknolohiya ug sa media sa atong kinabuhi mao ang importante.
Usa ka Pamaagi nga Pinasubay sa Baroganan
Siyempre, walay listahan sa mga lagda sa paggiya sa matag desisyon nga atong himoon mahitungod sa teknolohiya ug media. Hinuon, kita makakat-on og mga baroganan aron makatabang sa paggiya kanato samtang kita mohimo og mga pagpili. Si Elder Dieter F. Uchtdorf sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles mitudlo: “Ang mga baroganan mahangtoron ug malukpanon. Ang piho nga mga lagda o mga paggamit niadtong mga baroganan mahimo ra diha sa pipila ka dapit apan dili sa uban. Unsa ang nakapahiusa kanato mao si Jesukristo ug ang mahangtorong mga kamatuoran nga Iyang gitudlo, bisan kon ang piho nga mga paggamit magkalahi sa panahon ug sa lain-laing mga kultura.”1
Ang pagsunod sa tambag gikan sa mga baroganan nga gibase sa mga kamatuoran sa ebanghelyo motabang kanato sa pagpabilin diha sa dalan sa pakigsaad. Ang Espiritu mogiya kanato kon kita maningkamot sa paghimo og mga pagpili nga gibase niadtong mga baroganan. Busa unsa man nga mga baroganan ang makatabang sa paggiya sa atong mga pagpili mahitungod sa teknolohiya ug media?
1. Ako makagamit sa akong moral nga kabubut-on sa paghimo og mga pagpili sa pagkontrol sa teknolohiya. Wala kini nagkontrolar kanako.
Ingon og usahay mobati nga mura og ang teknolohiya mopatigbabaw sa inyong kinabuhi. Importante kining mahinumdoman nga kamo makahimo og mga pagpili sa pagkontrolar sa teknolohiya. Kini dili makakontrolar kaninyo. Kamo mahimong motuyo sa pagpili sa paggamit sa teknolohiya ug media sa pagbuhat sa maayo ug sa pagpangita sa mga butang nga “mahiyason, matahom, o maayo og dungog o dalaygon” (Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:13).
Ang Ginoo misulti, “Ako, ang Ginoo, adunay usa ka mahinungdanon nga buluhaton alang kanimo nga ikaw mobuhat” (Doktrina ug mga Pakigsaad 112:6). Ikonsiderar kon sa unsang paagi kamo makagamit sa teknolohiya aron matuman kana nga talagsaon nga buluhaton ug magpabilin nga “matinguhaon nga moapil diha sa usa ka maayo nga katuyoan” (Doktrina ug mga Pakigsaad 58:27). Lagmit kamo nagkinahanglan mogamit sa teknolohiya sa inyong trabaho. Lagmit kamo mogamit niini sa pagpangita og makalingaw nga mga matang sa kalingawan. Kini mahimong makatabang kaninyo nga makakonektar sa uban. Ug kini makatabang kaninyo nga makat-on, molambo, ug makatuman sa buluhaton sa Ginoo. Apan, ang uban nga mga paggamit mahimong makabalda, dili tukma, ug makadaot. Imbis motugot sa teknolohiya sa pagkontrolar kaninyo, gamita ang kaalam ug ang giya sa Espiritu sa paghimo og mga pagpili nga kamo ang makakontrolar.
2. Kon ako mogamit sa akong moral nga kabubut-on sa pagplano sa daan, mas maayo akong bation ug makahimo og mas maayo nga mga pagpili.
Tingali aduna na kamoy kasinatian sa dihang mihimo kamo og usa ka pagpili kalabot sa teknolohiya diin gibati nga dili sakto. Kini mahimong maglakip sa media nga inyong gigamit o sa oras nga nagahin sa usa ka piho nga kalihokan. Imbes malukop ang hunahuna mahitungod sa mga kasaypanan nga inyong nahimo, mas piskay ang pagtutok sa padayon nga paglambo. Kon kamo magplano og una, kamo makahimo og mas maayo nga mga pagpili kaysa inyong buhaton kon kamo mohimo sa tanan ninyong desisyon sa pagkakaron. Kamo makatakda og personal nga mga lagda nga mahiuyon sa mga sumbanan sa ebanghelyo aron matabangan kamo sa paghimo og maayo nga mga pagpili.
Kon inyong nasuta ang inyong kaugalingon sa sayop nga paggamit o naghinubra sa paggamit sa media, pagbaton og kaisog sa pagpaningkamot alang sa kausaban. Pananglitan, kon ang piho nga mga porma sa media dili makadasig o makahatag og maayong pagbati, usba ang inyong mga gawi. Kon kamo naggamit sa teknolohiya aron pagkonsumo sa media o paglambigit sa kinaiya nga kamo nasayod nga dili sakto, pagbaton og kaisog sa pag-usab—ug pagbaton og pailob sa inyong kaugalingon samtang kamo maningkamot sa paghimo niadto nga mga kausaban. Paghunahuna og pipila ka praktikal nga mga butang nga inyong mahimo aron mausab. Pananglitan, kon inyong nasuta nga mas lisod ang paghimo og maayo nga mga desisyon sa piho nga panahon sa adlaw, tingali makaplano kamo sa mga higayon nga kamo mogamit sa teknolohiya ug mga panahon nga kamo dili mogamit.
Sa samang paagi, kon kamo mogamit sa teknolohiya aron mapalig-on ang inyong kaugalingon, mokonektar sa uban, ug matuman ang buhat sa Ginoo, ug kamo mobati sa Espiritu, ipadayon ang pagbuhat niadtong mga butanga. Kon kamo magmatinuoron sa inyong kaugalingon mahitungod sa inyong mga pagpili, ang inyong hugot nga pagtuo sa Ginoo makatabang kaninyo sa paggamit sa inyong kabubut-on sa mga paagi nga modala kaninyo ngadto sa pagbati og mas maayo ug magpadayon sa paghimo og mga mas maayong mga pagpili.
3. Ako makagamit sa akong moral nga kabubut-on sa paghunong ug sa pag-undang.
Mahimong mobati kamo nga ang mga pangutana mahitungod sa teknolohiya ug media makanunayon. Unsa kadugay ang naghinubra na? Akoa bang dugangan o kunhoran ang akong paggamit sa media ug teknolohiya? Gigamit ba nako ang akong oras nga maalamon? Paningkamot nga ang mga hunahuna nga sama niini dili modaog kaninyo. Hinumdomi nga OK ra ang moundang ug mopahulay gikan sa media. Ang usa ka pagpahulay mahimong pagpili og buhatunon nga mga kalihokan gawas sa pagtutok sa screen sulod sa pipila ka oras o bisan dili paggamit sa piho nga teknolohiya, sama sa social media, sulod sa taas nga panahon.
Ang teknolohiya nakahatag og talagsaon nga mga panalangin sa pagtabang kanato nga magpabilin nga konektado sa uban; apan, tungod lang kay kita makahimo nga makakonektar sa bisan unsa nga panahon wala magpasabot nga kita kinahanglan nga makonektado sa bisan unsang orasa. Ang Ginoo nagpahinumdom kanato,, “Pagmalinawon ug hibaloi nga Ako mao ang Dios” (Doktrina ug mga Pakigsaad 101:16). Siguroa nga kamo mogahin og oras aron mokonektar ngadto Kaniya.
Pagmaalamon
Samtang ang teknolohiya nagpadayon sa paglambo, kitang tanan mag-atubang og daghang desisyon. Imbis magsalig sa Simbahan alang sa piho nga mga lagda ug mga lista , kita makadangop ngadto sa Langitnong Amahan, sa Manluluwas, sa mga kasulatan, ug sa mga pulong sa modernong mga propeta alang sa mga baroganan aron matabangan ang atong mga pagpili. Ang Espiritu motabang kanato nga masayod kon ang atong mga pagpili sakto. Ang mga pulong ni Jacob magamit karon sama nga kini gigamit sa dihang siya unang nagtudlo niini: “O pagmaalamon; unsa pa ang akong ikadugang og sulti?” (Jacob 6:12).