“E Dua na Vakavakarau Vakasakiti ki na Bula,” Liaona, Julai 2024.
A Wonderful Preparation for Life
Na veika era vulica na cauravou kei na goneyalewa ena kaulotu ena vakalougatataka tawamudu na nodra bula.
Ni’u se gone, au a dau vakauqeti ena nodra maqusa na daukaulotu. Ena dua na soqoni ni sakaramede ena noqu tabana lailai e Minas, Uruguay, a wasea e dua na daukaulotu na nona ivakadinadina ka vakaraitaka na veika e vakila me baleta na nona kaulotu. A dei tu ga kina ena noqu vakasama kei na yaloqu na nona vosa.
“Dua na siga,” au a kaya e lomaqu, “Au na laki kaulotu.”
Ena dua na gauna e muri, ni’u a bete, a noqu na madigi me’u tomani rau na daukaulotu ena lesoni eso. E a dua na gauna guiguilecavi dredre me’u daukaulotu ena yabaki 16!
Ni’u yabaki 18, era a lesu mai na noqu tabana e vica na itabagone mai na nodra tabana ni kaulotu, oka kina o Ana na ganequ, ka a lesu mai ena kaulotu e Argentina. E tara talega na yaloqu na veika era sotava kei na nodra ivakadinadina.
Ni roro mai nai ka 19 ni noqu siganisucu, au a vinakata me’u solia na yacaqu me’u lako yani ka vunautaka na kosipeli ni iVakabula ka veiqaravi ena Nona were ni vaini (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 75:2). Au a vakarautaka ka vakauta yani na noqu pepa ni kaulotu. Ni yaco mai na noqu veikacivi, au dolava na ivola nei Peresitedi Spencer W. Kimball qai wilika ni’u na laki kaulotu ena Tabana ni Kaulotu e Uruguay/Paraguay. Au sa na laki veiqaravi ena noqu vanua ga! Au marautaka na madigi me’u vunautaka na “itukutuku rekitaki, io na kosipeli tawavakaiyalayala” (Vunau kei na Veiyalayalati 79:1).
Au a yaco yani ki na valenivolavola ni kaulotu ni oti e rua na auwa ena vodo basi ki Montevideo, Uruguay. A vakatikori au na peresitedi ni kaulotu me’u daukaulotu e Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ka lesia e dua na noqu itokani. Ena yakavi oya, keirau a tekivu tukituki ena veikatuba.
Ena itekivu, eso na gauna a sega soti ni taleitaki sara na kaulotu me vaka au a vakasamataka tu. Au vakavinavinaka, ni a tiko na noqu itokani talairawarawa ka dau cakacaka vakaukauwa ka a vukei au me’u kunea na reki ni’u vakayali au ena veiqaravi ni Turaga. A vakalougatataki au na nona ivakaraitaki ena noqu gauna taucoko ni kaulotu.
Ia na noqu vakavakarau me’u dua na mata ni iVakabula o Jisu Karisito a se tekivu makawa sara.
A Tekivu Kece ena dua na Pini ni Tai
Ena Janueri 1962, ni’u se qai yabaki ono, erau a yaco yani na daukaulotu ki na sitoa ni vatutalei nei tamaqu ena vaqara pini ni tai me sosomitaka na kena a vakayalia e dua vei rau. Ni rau tiko voli e kea, erau rogoca sara e dua ni qiria tiko na qita. Ni rau a taroga, a sureti rau sara o tamaqu me rau curu ki loma ka sotavi nona itokani.
Ena nodratou veivosaki tiko, rau a tarogi rau na daukaulotu o tamaqu kei nona itokani kevaka rau dau qiri qita. E kaya e dua na italatala qase ni dau qiriqiri vakalailai. A solia vei koya na qita na itokani nei tamaqu ka kerea me qiriqiri. A tekivu qiria eso na sere ni lagasere tiko o nona itokani.
Na nodrau vakasaqaqara rawarawa na daukaulotu me baleta e dua na pini ni tai a veimuataki ki na kena vakatakilaitaki na noqu matavuvale ki na kosipeli i Jisu Karisito. Keitou a yaco me veitokani vinaka sara kei rau na daukaulotu ka tekivu vakarorogo ki na veilesoni. A teivaki na sorenikau ni kosipeli, ka a tekivu me tubu, taumada vei tinaqu, o Elsa, kei rau na ganequ, o Ana kei Stella, ka qai o au.
Tekivu mai na siga oya, sa tubu ena noqu matavuvale na taleitaka na cakacaka ni kaulotu. Au a kaulotu, o rau na luvequ tagane erau sa kaulotu oti, ia oqo sa tekivu me ratou vakavakarau ena kaulotu na makubui keirau, ka tauyavutaka e dua na ikatolu ni itabatamata ni daukaulotu.
E sega ni dau rawarawa mo dua na daukaulotu. E taura na vakavakarau ni bera ni vakarau tu e dua na cauravou se goneyalewa me gole ki na buturara ni kaulotu. Oqo na vanua era rawa ni ivakaraitaki vinaka ka cakacaka vata kina na itubutubu, matavuvale, kei na iliuliu ni Lotu me ra vakarautaki na itabagone ni ra se gone.
E dua na sala me vukei ira me ra vakavakarau o ya me ra wasea vei ira na kila matau eso. Na kila-ka me vaka na maroroi ilavo, na sava kei na yayani ni sulu, culacula, masi ivava, vakasaqa, vosa vei ira na tani, kei na qaravi ira na tani ena vukei ira ena nodra kaulotu. Na vakaitavi ena semineri kei na inisitute ena vukea na vakavakarau oya ka vukea na veika era sa vulica mai vale kei na nodra kuoramu kei na kalasi.
Me tomani tikoga na noda veitokoni ni ra sa kaulotu tiko. E totoka me da rogoca na veika taleitaki era sotava na noda daukaulotu ena veisiga. E rawa talega ni da tiki ni veika sotavi oqori ena noda dolele yani vei ira era vakavulica. Me kena ivakaraitaki, na tinana e dua na daukaulotu ka a vakavulica na neitou matavuvale a veitaratara vei tinaqu ka dau volavola mai vua ena vuqa na yabaki, ka vukei tinaqu me tikoga ena salatu ni veiyalayalati.
Ni da vukei ira na daukaulotu ni mataka me ra vakavakarau, e dodonu me da nanuma tiko ni cakacaka ni kaulotu e levu cake sara mai na dua na ivakarau tudei ena Lotu—oqo e dua na veisureti kei na ivakaro mai vua na Turaga (raica na Maciu 28:19). Ena ivakatekivu, erau a vakavulici ena kosipeli o Atama kei Ivi. Erau a qai vakavulica na kosipeli vei ira na luvedrau (raica na Mosese 5:6–12). “Ka sa tekivu me vunautaki na Kosipeli, mai na ivakatekivu, era sa vunautaka na agilosi yalosavasava era sa talai mai na nona iserau na Kalou” (Mosese 5:58).
Na vunau oqo e se tomani tiko ena gauna oqo ena dua na mataivalu ni sivia na 71,000 na daukaulotu. Ia eda gadreva vakalevu cake, vakalevu cake sara, ena iyatu e liu—e dua na mataivalu ni daukaulotu kei na lewenilotu.
Na Cava Eda Rawa ni Vulica ena Noda Kaulotu
Ni’u kaulotu voli, au a matau sara ki na cakacaka ni kaulotu ka tekivu vakasamataka vakatitobu na neirau itukutuku. Au a dau vakila tu ga ni dina na kosipeli, ia au a gadreva vakaukauwa me’u kila ni dina. Au a masu, lolo, vuli, cakacaka, ka waraka na kena isau.
Ena dua na lesoni ena dua na siga, au a wasea na itukutuku ni Matai ni Raivotu i Josefa Simici:
“Au sa raica kina e dua na duru bukawaqa ka donumaka sara tu ga na uluqu, e sivia sara na rarama ni matanisiga, sa lako sobu tikoga mai vakamalua me yacova ni sa serauni au. …
“Ni sa mai cilavi au na rarama au sa raica e rua na Tamata, ka sega ni vakamacalataki rawa na kedrau iserau kei na lagilagi, e rau tucake tu e macawa donumaki au. A vosa mai vei au e dua vei rau, e kaciva na yacaqu ka kaya, ni dusi koya na kena ikarua—Oqo na Luvequ Lomani. Mo rogoci Koya!” (Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:16–17).
Ena gauna o ya, au a rawa ni vakila ni vakadeitaka vei au na Yalo Tabu ni dina na veika au vakavulica tiko. Na Parofita o Josefa Simici a raica dina na Tamana kei na Luvena, ka na iVola i Momani e sa vosa ni Kalou, kei na iVola Tabu erau vakadinadinataka na noda iVakabula. Sa dua na vakacegu a kauta mai ki yaloqu na ka oqo. Ni oti mada ga e vica vata na yabaki, e se vakatakata tikoga na yaloqu.
Na noqu kaulotu a vaka na kena rawati e dua na diqiri vakayalo. Na veika era vulica na cauravou kei na goneyalewa ena kaulotu ena vakalougatataka tawamudu na nodra bula. Ena maliwa ni veika e vuqa, era vulica kina:
-
Na sala ni vuli, masu, veivakavulici, kei na bulataki ni ivakavuvuli ni kosipeli e veisiga.
-
Na sala me ra bula kina kei na dua na itokani me 24 na auwa dua na siga.
-
Na sala me ra qarauna kina na nodra tiko bulabula.
-
Na sala ni tuvatuva ka.
-
Na sala me vakatorocaketaki kina na kila maqosa ni veiliutaki.
-
Na sala me ra veiwekani vakavinaka kina kei ira na tamata tale eso.
-
Na sala me vakasaqarai, rogoci, ka dusimaki kina mai na Yalo Tabu.
O ira na cauravou kei na goneyalewa era veiqaravi vakaulotu era na vaqaqacotaki ka vakarautaki me ra sotava na bolebole ni bula ni ra tomana tiko na nodra bulataka na veika era vulica ena kaulotu.
Nikua na Kena Siga
Sa vakatavulica na noda parofita lomani, o Peresitedi Russell M. Nelson:
“Se bera mada vakadua ena itukutuku kei vuravura me kilai na noda iVakabula ni sa bibi ka ganita vakalevu sara na tamata vakayadua Raitayalotaka na totolo ni yaco na veisaqasaqa levu e vuravura taucoko—kei na kena ena noda dui bula—ena wali rawa kevaka me da digitaka kece meda muri Jisu Karisito ka rogoca Nona ivakavuvuli.”
Nikua na siga me da vakaraitaka kina na itovonibula kei na yaloqaqa ka wasea na kosipeli i Jisu Karisito. Nikua sa siga me ra vakavakarau kina na noda itabagone me lewena na mataivalu ni Turaga ena dua na kaulotu ni veivakavulici se veiqaravi. E gadrevi iko o vuravura! Era tu na duru me vakaukauwataki, na liga me laveti cake, kei na dina me vunautaki (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 81:5).
Me tosoi keda na veisureti oqo mai vua na Turaga me da cakacakataka ka vakarewataka na drotini ni dina ena kaukauwa:
“Raica, au sa kaya vei kemudou ni sa noqu lewa mo dou lako yani …
“Dou tabalaka cake na domomudou me vaka na rorogo ni davui, ka vunautaka yani na dina me vaka na ivakatakila kei na ivakaro au sa solia vei kemudou.
“Ia oqo, kevaka dou sa yalodina tiko ga … dou na vakaisalataki ena vakarokoroko, kei na lagilagi, kei na tawa mate rawa, kei na bula tawamudu” (Vunau kei na Veiyalayalati 75:3–5).