Liahona
ʻOku Fiemaʻu ke ʻIlo ʻe he Kakaí
ʻAokosi 2024


“ʻOku Fiemaʻu ke ʻIlo ʻe he Kakaí,” Liahona, ʻAokosi 2024.

Ngaahi ʻAta ʻo e Tuí

ʻOku Fiemaʻu ke ʻIlo ʻe he Kakaí

Naʻe liliu ʻeku moʻuí ʻo taʻengatá ʻe he ʻilo ko ia ʻe lava ke taʻengata ʻa e ngaahi fāmilí.

ʻĪmisi
fefine lahi kei talavou ʻokú ne lau ha tohi

Ngaahi taá naʻe ʻai ʻe Hunter Winterton

Naʻe mālōlō ʻeku fineʻeikí ʻi hoku taʻu 12. Ko e taimi ia naʻe kamata ke ʻi ai haʻaku ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e meʻa ʻoku hoko ki he ngaahi fāmilí ʻi he hili ʻa e moʻui ko ʻení. Naʻe talamai ʻe he taulaʻeiki ʻi he siasi naʻá ku ʻalu ki aí ko e taimi ʻoku tau mate aí, ko e ngata ia hotau fāmilí. Naʻá ne pehē te u toe sio pē ki heʻeku faʻeé, ka heʻikai ke u ʻilo ia ko ʻeku faʻē, pea he ʻikai ke ne ʻiloʻi au ko haʻane tama.

Naʻe ʻikai ko e tali ia naʻá ku ʻamanaki ki aí. Naʻe hoko atu pē ʻeku maʻulotu mo hoku fāmilí, ka naʻe tuʻu pē ʻeku ngaahi fehuʻí. Naʻá ku toe fifili foki, “ʻOku ʻi fē ʻa e kau palōfitá? ʻOku ʻi fē ʻa e kau ʻAposetoló?”

ʻI he hoko hoku taʻu 14, naʻá ku kumi ʻa e foʻi lea “Sīsū Kalaisi” ʻi he ʻinitanetí. Naʻá ne taki ai au ki ha uepisaiti ʻa e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní. Naʻe ʻikai fuoloa mei ai, kuo tukituki mai ha ongo faifekau ʻi hoku matapaá. Naʻá na fie vahevahe ha pōpoaki fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi. Naʻá ku fakaafeʻi kinaua ki loto peá u kole ki heʻeku tangataʻeikí ke mau kau fakataha.

Ko e ʻuluaki fehuʻi naʻe fai mai ʻe he ongo faifekaú kiate aú, “ʻOkú ke ʻiloʻi nai ʻe lava ke taʻengata ʻa e ngaahi fāmilí?”

Naʻá ku tali ange, “ʻIkai, he ʻikai ke nau lava.” Peá u talaange leva ʻa e meʻa naʻá ku ako mei heʻeku taulaʻeikí. ʻI he hili ʻo ʻemau talanoá, naʻá ku kumi ʻa e ongo ʻeletaá ʻi he Facebook. Naʻá ku mamata ʻi ha ngaahi vitiō ʻo ʻena pōpoaki māvae ki hona ongo fāmilí. Naʻá ku fie ʻilo ʻa e ʻuhinga naʻá na mavahe ai mei hona fāmilí ke ōmai ki hoku fonuá pea mo e ʻuhinga ʻokú na tui pehē aí. Naʻá ku tā ki he fika telefoni naʻá na tuku maí peá u pehē ange, “Ongo ʻeletā, ʻoku ou fie ʻalu ki hoʻomou lotú he Sāpaté.”

Naʻá ku maʻulotu ʻi ha taʻu ʻe ua mo talanoa mo e kau faifekaú. Ka naʻe ʻikai saiʻia hoku fāmilí ʻi he Siasí. Ko e taimi naʻe hoko ai hoku taʻu 18, naʻá ku fakahā ange ki hoku fāmilí ʻoku ou fie papitaiso. Naʻá ku feinga ke vahevahe mo kinautolu ʻa e ongoongoleleí, ka naʻe teʻeki ai ke nau mateuteu.

Teuteu ke Ngāue Fakafaifekaú

Naʻá ku fakahoko ʻi he 2015 ha papitaiso fakafofonga ʻi he Temipale São Paulo Brazil. Naʻe fehuʻi mai ʻe ha tangata kiate au ʻi he lolotonga ʻo ʻeku ʻi aí, pe ʻoku ou teuteu ke ngāue fakafaifekau. Naʻá ku talaange ʻoku ou fakaʻamu ke u ngāue ʻi ha ʻaho. Peá ne pehē mai leva, “Te u pehē ʻoku fiemaʻu ke ke teuteu ke ngāue fakafaifekau mo lea faka-Falanisē.”

Naʻá ku fakakaukau, “Ko e hā te u lea faka-Falanisē aí? Ko ʻeku haʻu mei Palāsilá. ʻE lava fēfē ke u ngāue ʻi ha misiona lea faka-Falanisē?” Neongo ia, tuʻunga ʻi he aʻusia ko ia ʻi he temipalé, naʻá ku kamata ako lea faka-Falanisē leva.

Hili ha ngaahi māhina siʻi mei ai, naʻá ku ʻi ha tauʻanga pasi ʻi Sao Paulo ʻo lau e Tohi ʻa Molomoná ʻi he lea faka-Falaniseé. Ko e taimi naʻe mamata ai ʻa e fefine ʻi hoku tafaʻakí ki he takafi ʻo e tohí, naʻe kamata lea mai leva kiate au ʻi he lea faka-Falaniseé. Kuó u ako ʻa e lea fakafonuá ʻi ha ngaahi māhina siʻi pē, ka naʻe mahino ʻaupito ʻene leá kiate au!

Naʻá ku ʻohovale, he naʻe ʻilo ki he Tohi ʻa Molomoná koeʻuhí he naʻe ʻosi feʻiloaki mo e kau faifekaú ʻi Pālesi, ʻa ia ʻoku nofo ai. Naʻá ne fai mai ha ngaahi fehuʻi lahi fekauʻaki mo e kau Nīfaí pea mo e ʻaʻahi ʻa e Fakamoʻuí ki he ongo ʻAmeliká. ʻOku ʻikai mafakamatalaʻi, ka naʻá ku lava ʻo lea ki ai ʻo hangē haʻaku lea ʻi heʻeku lea fakafonua pē ʻaʻakú. Naʻá ku foaki fiefia ange ki ai ʻeku Tohi ʻa Molomoná.

ʻI he kamataʻanga ʻo e 2020, naʻá ku folau ai ki ʻIngilani ke ako lea faka-Pilitānia ʻi ha polokalama ako fakafetongi. Naʻá ku feʻiloaki ai mo ha taʻahine mei Moloko. Naʻe fakaiku ʻene fehuʻi ki he ʻuhinga ʻoku ʻikai ke u inu ʻolokaholo aí ki haʻama talanoa fekauʻaki mo e Lea ʻo e Potó, Siasí, mo e Tohi ʻa Molomoá. Naʻá ku fakaʻaliʻali ange ʻeku Tohi ʻa Molomoná lea faka-Falaniseé, pea naʻá ku toe lava ʻo tali ʻa e ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e ongoongoleleí ʻi he lea faka-Falaniseé.

Naʻá ku fakatokangaʻi ʻoku fiemaʻu ke ʻilo ʻe he kakaí ʻa e ongoongoleleí mo e tohi makehe ko ʻení ʻi heʻenau lea fakafonua ʻanautolú pea ʻe lava ke u fakaʻaongaʻi e Tohi ʻa Molomoná ke hoko ko ha meʻangāue ʻi he toʻukupu ʻo e ʻOtuá ke tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé.

ʻĪmisi
ongo faifekau sisitā

ʻInae Leanitulō (toʻomataʻú) mo ha taha ʻo hono ngaahi hoá, Sisitā Uokiseni ʻElisaia, lolotonga ʻene ngāue ʻi he Temipale Sikueá ʻi Sōleki Siti, ʻIutā.

Ko e Meʻafoaki ʻo e Lea ʻi he Ngaahi Lea Kehekehé

ʻI heʻeku fakaava kimui ange hoku uiuiʻi ngāue fakafaifekaú, naʻá ku ʻilo ai te u alu ki he Temipale Sikueá ʻi Sōleki Siti, ʻoku lea faka-Potukali.

“Ko e moʻoni?” Ko ʻeku fakakaukaú ia. “ʻOku ʻosi ʻilo ʻe he tokotaha kotoa pē ai fekauʻaki mo e Siasí, pea ʻoku ʻikai ke nau lea faka-Falanisē ʻi ʻIutā.”

Ko e taimi naʻá ku fakahā ange ai ki hoku fāmilí, naʻe ʻeke mai heʻeku tangataʻeikí, “ʻOkú ke tuku hoʻo ngāue faiako he ako māʻolungá, ho ʻapí, mo hoʻo ngāue maʻuʻanga moʻuí—ʻa e meʻa kotoa pē—ke ngāue fakafaifekau? Ko e hā ʻa e lahi te nau totongi atu kiate koé?” Naʻe ʻohovale ʻi heʻeku talaange te u totongi pē ʻe au ʻeku ngāue fakafaifekaú.

ʻUluakí, naʻe ʻikai ke ʻiloʻi ʻa e ʻuhinga naʻe ui ai au ki ʻIutaá, ka naʻe ʻafioʻi ʻe he Tamai Hēvaní ʻa e feituʻu naʻe fiemaʻu ke u ʻi aí. Naʻá ku ako vave ʻi he Temipale Sikueá, kapau ʻokú ke ʻilo ha lea fakafonua ʻe 10—pe ko e 2 pe 3 pē—te ke lava ʻo faiako ʻi he ngaahi lea fakafonuá kātoa ʻe 10. Naʻá ku takimamata mo hoku ngaahi hoá ʻi he lea faka-Sipeiní, faka-Potukalí mo e faka-Pilitāniá ʻi he Temipale Sikueá pea mo e Senitā Tokoni ʻOfa Fakaetangatá ʻi Uelofea Sikueá. Naʻá mau toe faiako foki ʻi he ʻinitanetí ʻi ha ngaahi lea fakafonua kehekehe ʻo fakafou ʻi he uepisaiti ComeuntoChrist.org.

Kuó u aʻusia tonu ʻa e meʻafoaki ʻo e lea ʻi he ngaahi lea kehekehé. Ko e taimi ʻoku tau maʻu ai ʻa e holi mo e loto vēkeveke ke ako ha lea fakafonuá, pea kapau te tau ngāue mālohi, ʻoku tāpuekina leva kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi ha ngaahi founga fakaofo ʻe tokoni ke tau lea mo mahino aí.

ʻĪmisi
kau sisitā mo ha ʻū tohi kuo fakaava

ʻOku pehē ʻe ʻInei, “Ko e taimi ʻoku tau maʻu ai ʻa e holi mo e loto vēkeveke ke ako ha lea fakafonuá, pea kapau te tau ngāue mālohi, ʻoku tāpuekina leva kitautolu ʻe he ʻOtuá ʻi ha ngaahi founga fakaofo ʻe tokoni ke tau lea mo mahino aí.”

ʻOku ou manako hono lau ʻo e Tohi ʻa Molomoná ʻi he ngaahi lea fakafonua kehé. ʻOku tokoni hono fakahoko iá ki heʻeku poto ʻi he lea fakafonuá mo fakatupulaki ʻeku fakamoʻoni mo e mahino ki he ngaahi tefitoʻimoʻoni ʻo e ongoongoleleí.

Ngaahi Fāmili Taʻengatá

Ko e taimi kotoa pē naʻá ku telefoni ai ki ʻapi ʻi he ʻaho teuteú, naʻá ku vahevahe ha ngaahi fakaikiiki ʻo ʻeku ngaahi lavameʻa mo e ngaahi aʻusia ʻi he ngāue fakafaifekaú. Naʻá ku tokanga taha ki he meʻa naʻá ku faitatau ai mo e kau mēmipa ʻo e fāmilí, pea naʻa nau vahevahe ʻenau ngaahi fefonongaʻakí mo e ngaahi meʻa naʻe hoko ʻi ʻapí. Naʻe aʻu ʻo nau talamai ʻenau fafanga ʻa e kau faifekau taimi kakató ʻaki e pisá koeʻuhí he naʻa nau fanongo ʻi he ngaahi talanoa ʻo e kakai lelei ʻi Sōleki Sití ʻi heʻenau tokangaʻi au mo hoku hoá.

Ko e taʻu ʻeni ʻe 16 talu e mālōlō siʻeku fineʻeikí. Ko ha ʻaho faingataʻa ia, ka ʻoku ou ʻilo ʻe lava ke taʻengata ʻa e fāmilí. ʻOku ou ʻilo te u toe mamata ki heʻeku fineʻeikī, ʻOku ou ʻiloʻi te ne ʻiloʻi ko hono ʻofefine au. ʻOku tokolahi ʻa e kakai ʻoku ʻikai ke nau maʻu ʻa e ʻilo ko ʻení.

Ko e ʻuhinga ia naʻā ku ngāue fakafaifekau aí. Ko e ʻuhinga ia naʻa ku ako ai ha ngaahi lea fakafonua foʻoú. Pea ko e ʻuhinga ia ʻoku ou kei feinga ai ke tokoniʻi ha niʻihi kehe ke nau maʻu ʻa e ngaahi tali ʻa e ongoongoleleí maʻanautolú.

Paaki