2023
Fakahinohino ki hono Lavaʻi e Kalasí mo e Kōlomú
Fēpueli 2023


“Fakahinohino ki hono Lavaʻi e Kalasí mo e Kōlomú,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻutupú, Fēpueli 2023.

Fakahinohino ki hono Lavaʻi e Kalasí mo e Kōlomú

ʻĪmisi
Fakahinohino ki hono Lavaʻi e Kalasí mo e Kōlomú

Download PDF

1. Hoko ko ha Mataotao ʻi he ʻIloʻi Koé

ʻAhiʻahiʻi e ngaahi fokotuʻu ko ʻení ke ke maheni mo e kakai ʻi hoʻo kōlomú pe kalasí!

  • Loto-toʻa. Kapau ʻe tukituki ha taha ʻi hoʻo matapaá ke fakamaheni atu, te ke ʻita nai? Mahalo pē ‘ikai. Ko ia, ke ke loto-toʻa. ʻAhiʻahi fetohiʻaki he telefoní, tā telefoni pe tukituki.

  • ʻAi ke manatuʻi honau hingoá. ʻI he taimi ʻe toe talaatu ai ʻe ha taha honau hingoá, feinga ke ke manatuʻi ia. ʻOku ongo tatau nai mo ha meʻa? ʻOku nau maʻu e hingoa tatau mo hoʻo kāingá? ʻOua naʻa ngalo ia!

  • Fili fakapotopoto hoʻo nofoʻangá. ʻAhiʻahi tangutu ʻi he tafaʻaki ʻo ha taha ʻoku ʻikai te ke ʻiloʻi lelei lolotonga e kalasí pe ko ha ʻekitivitī. Lea mālō e lelei pea fakafeʻiloaki koe. Peá ke fakafanongo mo ako fekauʻaki mo kinautolu! Ko e hā ʻoku nau saiʻia ke faí? ʻOku nau siʻi fēfē hake?

  • Fai ha meʻa ʻoku leleí! Ko e hā te ke houngaʻia aí? Ko ha kiʻi fakaneifua, malimali, mo ha fakahīkihiki? Toe fai pē ia maʻa ha taha kehe.

2. Tokoniʻi e Niʻihi Kehé ke Ongoʻi Talitali Lelei Kinautolu

Kapau te ke tokanga lelei ki ai, te ke lava ʻo fakatokangaʻi ha taha ʻi hoʻo kōlomu ʻi he kalasí ʻoku faingataʻa ʻene ongoʻi hangē ko kimoutolú. Mahalo pē ʻoku ʻikai ke nau faʻa haʻu ki he ngaahi ʻekitivitií pe lotú, pe mahalo ʻoku ʻikai ke tokolahi honau ngaahi kaungāmeʻa ʻi he kulupú. Te ke lava ʻo fakahoko ha liliu. Te ke lava ʻo:

  • Fakaafeʻi kinautolu ki he lotú mo e ngaahi ʻekitivitī fakauiké.

  • Fakaafeʻi ke mou tangutu fakataha ʻi he ngaahi kalasi ʻo e Sāpaté pe ʻi ha ʻekitivitī.

  • Fakalea kiate kinautolu he ngaahi feituʻu kehe mei he lotú.

  • Fakamahinoʻi ʻokú ke ʻofa ʻiate kinautolu ʻi honau tuʻunga totonú. Fakapapauʻi ʻoku nau ʻiloʻi ʻokú ke ʻi ai maʻanautolu ʻo tatau ai pē pe ko e hā.

3. Feohi Lelei mo e Niʻihi Kehé

ʻOku faingataʻa nai ke ke feohi lelei mo e niʻihi ʻi hoʻo kōlomú pe kalasí? Ko ha meʻa angamaheni ia. Ka ʻoku ʻikai ʻuhinga ia ʻoku sai. Naʻe akoʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ke ʻofa ki he niʻihi kehé, ʻo hangē ko ʻEne ʻofa ʻiate kitautolú. ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke ke kaungāmeʻa mamae mo e taha kotoa. Ka te ke lava ʻo hoko ko ha taha ke falala ki ai ho kulupú ʻi he angaʻofá, fakaʻapaʻapá, mo e anga fakakaumeʻá.

ʻI he taimi ʻoku ʻikai angalelei atu ai e niʻihi kehé: Kuo akoʻi kitautolu ʻe Sīsū ke “ʻofa ki homou ngaahi filí, tāpuakiʻi ʻa kinautolu ʻoku kapeʻi ʻa kimoutolú, fai lelei kiate kinautolu ʻoku fehiʻa kiate kimoutolú, pea hūfia ʻa kinautolu ʻoku fai kovi mo fakatanga kiate kimoutolú” (Mātiu 5:44). ʻOku ʻikai ke faingofua maʻu pē, ka ʻe tokoniʻi koe ʻe he Tamai Hēvaní ʻi hoʻo fai ho lelei tahá ke angaʻofá.

ʻI he taimi ʻoku kehe ai ʻa e niʻihi kehé meiate koé: ʻOku sai pē ia kapau ʻoku kehe e ngaahi meʻa ʻokú ke saiʻia aí pe ʻulungāngá. Ko hono moʻoní, ʻe lava ke hoko ia ko ha meʻa lelei (vakai ki he Konga 4). ʻOku ʻikai fiemaʻu ia ke mo tatau tofu pē ke fepoupouʻaki. Te ke lava ʻo feinga ke ʻalu ki ha vaʻinga, koniseti, pe ʻekitivitī ʻa ha taha ke fakahaaʻi ʻokú ke mahuʻingaʻia ai.

4. Ko e Sino ʻo Kalaisí

Naʻe akoʻi ʻe he ʻAposetolo ko Paulá ko kitautolú kotoa ko e sino ia ʻo Kalaisí. Mahalo ʻe ngali taʻemahino ia, ka naʻe ʻikai ke Ne ʻuhinga ki ha sino moʻoni. ʻOkú ne fakamatalaʻi ʻoku tau hangē ha konga ʻo ha sinó koeʻuhí ʻoku tau kehekehe kotoa ka ʻoku tau mahuʻinga kotoa ki he fakakātoá (vakai, 1 Kolinitō 12:16–18). Naʻá ne pehē: “ʻOku ʻikai totonu ke ʻi ai ha mavahevahe ʻi he sinó; ka koeʻuhí ke maʻu ʻa e fetokangaʻaki pē ʻe he ngaahi kupu kotoa pē. Pea kapau ʻe mamahi ʻa e kupu ʻe taha, ʻoku mamahi mo ia ʻa e ngaahi kupu kotoa pē; pea ka fakahikihiki ʻa e kupu ʻe taha, ʻoku fiefia mo ia ʻa e kupu kotoa pē” (1 Kolinitō 12:25–26).

ʻI hoʻo hoko ko e mēmipa ʻo e kalasí pe kōlomú, ʻokú ke maʻu ai ʻa e fatongia ke tokangaʻi ʻa e niʻihi kehe ʻi hoʻo kulupú. Ko hai ʻoku faingataʻaʻia? Ko hai te ke lava ʻo “mamahi mo ia” pe “fiefia mo iá”? Ko hai ʻoku fiemaʻu ke ne ongoʻi ʻoku poupouʻi, fakakau, mo ʻofaʻi? (Kiʻi tokoni: mahalo ko e tokotaha kotoa pē!)

Tuku ha kiʻi taimi ke ke fili ai ha meʻa ʻe taha te ke lava ʻo fai maʻa ha taha pea palani ke fai ia. ʻOku faʻa maʻu e ngaahi fakakaukau ko iá mei he Laumālie Māʻoniʻoní.

5. Maʻá e Kau Palesitenisī ʻo e Kōlomú mo e Kalasí

Neongo ʻoku maʻu ʻe he tokotaha kotoa pē ʻa e fatongia ke tokangaʻi e kau mēmipa kehe ʻo e kōlomú pe kalasí, ka kuo ui mo vaheʻi koe ke ke fai ia. ʻE lava ke tokoni ʻa e fakahā fakatāutahá. Lotua ke ke ʻiloʻi ko hai ʻoku faingataʻaʻiá mo e meʻa te ke lava ʻo faí. Pea muimui ki he ngaahi ueʻi ʻokú ke maʻú.

Paaki