Σαν σπασμένο σκεύος
Πώς αντιδράτε καλύτερα όταν εσείς ή αγαπημένα σας πρόσωπα έρχεστε αντιμέτωποι με διανοητικές ή συναισθηματικές δυσκολίες;
Ο Απόστολος Πέτρος έγραψε ότι οι μαθητές τού Ιησού Χριστού πρέπει να έχουν «συμπάθεια»1 ο ένας προς τον άλλον. Με αυτό το πνεύμα θέλω να μιλήσω σε αυτούς, οι οποίοι υποφέρουν από κάποιου είδους διανοητική ασθένεια ή συναισθηματική διαταραχή, είτε αυτά τα βάσανα είναι ανεπαίσθητα ή σοβαρά, μικρής διάρκειας ή για όλη τη ζωή. Καταλαβαίνουμε την πολυπλοκότητα τέτοιων ζητημάτων όταν ακούμε τους ειδικούς να μιλούν για νευρώσεις και ψυχώσεις, για γενετική προδιάθεση και χρωμοσωμικές ανωμαλίες, για διπολικότητα, παράνοια και σχιζοφρένεια. Όσο περίπλοκα και αν είναι όλα αυτά, αυτά τα βάσανα είναι μια πραγματικότητα της θνητότητας και δεν θα έπρεπε να υπάρχει ντροπή στο να τα αναγνωρίζουμε, όπως αναγνωρίζουμε την υψηλή αρτηριακή πίεση ή μια ξαφνική εμφάνιση κάποιου κακοήθους όγκου.
Καθώς προσπαθούμε για λίγη ειρήνη και κατανόηση σε αυτά τα δύσκολα ζητήματα, είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι ζούμε --και διαλέξαμε να ζούμε-- σε έναν κόσμο σε πτώση, όπου για θεϊκούς σκοπούς, η αναζήτησή μας για ευσέβεια θα δοκιμαστεί ξανά και ξανά. Μεγάλη διασφάλιση αυτού του σχεδίου του Θεού είναι ότι υπήρξε η υπόσχεση για έναν Σωτήρα, έναν Λυτρωτή, ο οποίος, μέσω της πίστης μας σε Εκείνον, θα μας ανυψώσει θριαμβευτικά πάνω από αυτές τις δοκιμασίες και τα βάσανα, ακόμα και αν το κόστος θα ήταν απύθμενο τόσο στον Πατέρα ο οποίος Τον απέστειλε, όσο και στον Υιό που ήλθε. Είναι μόνο μια εκτίμηση της θεϊκής αγάπης που θα κάνει τους δικούς μας μικρότερους πόνους αρχικά ανεκτούς, έπειτα κατανοητούς και τελικά λυτρωτικούς.
Επιτρέψτε μου να ξεχάσω την καταπληκτικά ιδιόμορφη ασθένεια που ανέφερα και να επικεντρωθώ στη ΜΚΔ --«μείζονα καταθλιπτική διαταραχή»-- ή κοινώς γνωστή ως «κατάθλιψη». Όταν αναφέρομαι σε αυτό, δεν εννοώ μια ημέρα όπου όλα μας φαίνονται άσχημα, προθεσμίες πληρωμής φόρου ή άλλες στιγμές απογοήτευσης, τις οποίες όλοι έχουμε. Όλοι έχουμε στιγμές άγχους και απογοήτευσης. Το Βιβλίο του Μόρμον λέει ότι ο Αμμών και οι αδελφοί του ήταν απογοητευμένοι σε μια πολύ δύσκολη περίοδο2, και το ίδιο ισχύει και για τους υπόλοιπους από εμάς. Αλλά σήμερα μιλάω για κάτι πιο σοβαρό, για βάσανα τόσο σοβαρά, που περιορίζουν σημαντικά την ικανότητα του ανθρώπου να λειτουργεί πλήρως, ουλές στον νου τόσο βαθιές, που κανένας δεν θα μπορούσε να πει υπεύθυνα ότι σίγουρα θα φύγουν αν αυτά τα θύματα απλώς σηκώσουν το κεφάλι τους και σκεφτούν θετικά -- παρόλο που είμαι δυναμικός υποστηρικτής τού να σηκώνουμε το κεφάλι και να σκεφτόμαστε θετικά!
Όχι, αυτή η σκοτεινή νύχτα νου και πνεύματος είναι περισσότερο από απλή απογοήτευση. Το έχω δει αυτό να συμβαίνει σε ένα απόλυτα ευσεβή άνδρα, όταν η αγαπημένη σύζυγός του, 50 ετών, απεβίωσε. Το έχω δει σε νέες μητέρες, με αυτό που κατ’ ευφημισμό επισημαίνεται ως «επιλόχειος κατάθλιψη». Το έχω δει να χτυπά αγχωμένους φοιτητές, βετεράνους στρατιώτες και γιαγιάδες που ανησυχούν για την ευημερία των μεγάλων παιδιών τους.
Και το έχω δει σε νεαρούς πατέρες, οι οποίοι προσπαθούν να παρέχουν για την οικογένεια τους. Υπό αυτήν την έννοια, το είδα κάποτε με τρόμο στον εαυτό μου. Κάποια στιγμή στην έγγαμη ζωή μου, όταν οικονομικοί φόβοι συγκρούστηκαν με μια συγκλονιστική κόπωση, είχα ένα ψυχικό χτύπημα, το οποίο ήταν τόσο παράλογο όσο και απρόσμενο. Με τη χάρη του Θεού και την αγάπη της οικογένειάς μου, συνέχισα να λειτουργώ και να εργάζομαι, αλλά ακόμα και μετά από όλα αυτά τα χρόνια συνεχίζω να αισθάνομαι μεγάλη συμπόνια για άλλους, χρονίως ή πιο βαθιά πληγέντες από μελαγχολία από ό,τι ήμουν εγώ. Σε κάθε περίπτωση, όλοι έχουμε πάρει θάρρος από εκείνους οι οποίοι, σύμφωνα με τα λόγια του Τζόζεφ Σμιθ: «ερεύνη[σαν]… και ατένι[σαν] τη σκοτεινότερη άβυσσο»3 και έχουν επιμείνει κατά την διάρκειά της -- μερικοί από αυτούς τους σπουδαίους άνδρες ήταν ο Αβραάμ Λίνκολν, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ και ο Τζωρτζ Άλμπερτ Σμιθ, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο ευγενικούς και σαν τον Χριστό άνδρας της θεϊκής νομής μας, που πολέμησε τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης για μερικά χρόνια πριν γίνει ο παγκοσμίως αγαπητός όγδοος προφήτης και Πρόεδρος της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών.
Λοιπόν, πώς αντιδράτε καλύτερα, όταν εσείς ή αγαπημένα σας πρόσωπα έρχεστε αντιμέτωποι με διανοητικές ή συναισθηματικές δυσκολίες; Πάνω από όλα, ποτέ μην χάσετε την πίστη σας στον Πατέρα σας στους Ουρανούς, ο οποίος σας αγαπάει περισσότερο από όσο μπορείτε να καταλάβετε. Όπως τόσο συγκινητικά είπε ο Πρόεδρος Μόνσον στις αδελφές της Ανακουφιστικής Εταιρείας το προηγούμενο Σάββατο το απόγευμα: «Αυτή η αγάπη ποτέ δεν αποτυγχάνει. …Είναι εκεί για εσάς όταν είστε λυπημένες ή χαρούμενες, απογοητευμένες ή γεμάτες ελπίδα. Η αγάπη του Θεού είναι εκεί για εσάς, ούτως ή άλλως αισθάνεστε ότι την αξίζετε . Απλώς είναι πάντα εκεί»4. Ποτέ, ποτέ μην αμφιβάλλετε και ποτέ μην σκληρύνετε την καρδιά σας. Με πίστη να επιζητείτε τις από τον χρόνο δοκιμασμένες ευλαβικές πρακτικές, οι οποίες φέρνουν το Πνεύμα του Κυρίου στη ζωή σας. Επιζητήστε τη συμβουλή εκείνων που κρατούν τα κλειδιά της πνευματικής ευημερίας σας. Ζητήστε και αγαπήστε τις ευλογίες της ιεροσύνης. Να μεταλαμβάνετε κάθε εβδομάδα και να κρατάτε γερά τις υποσχέσεις τελειοποίησης της εξιλέωσης του Ιησού Χριστού. Πιστέψτε στα θαύματα. Έχω δει τόσα πολλά από αυτά να έρχονται, όταν όλα τα άλλα σημάδια έδειχναν ότι η ελπίδα είχε χαθεί. Η ελπίδα δεν χάνεται ποτέ. Αν αυτά τα θαύματα δεν έρθουν σύντομα ή πλήρως ή φαίνεται ότι δεν θα έρθουν, θυμηθείτε το παράδειγμα της αγωνίας του ίδιου του Σωτήρα: αν δεν περάσει το πικρό ποτήρι, πιείτε το και να είστε δυνατοί, με εμπιστοσύνη ότι έρχονται πιο χαρούμενες ημέρες5.
Στην πρόληψη νοσημάτων, όταν είναι δυνατή, παρατηρήστε τις ενδείξεις άγχους στον εαυτό σας και σε άλλους που μπορείτε να βοηθήσετε. Όπως με το αυτοκίνητό σας, να είστε σε επιφυλακή για αυξανόμενο άγχος, υπερφόρτωση από υποχρεώσεις ή απώλεια ενεργητικότητας. Όταν αντιμετωπίζετε « κατάθλιψη που οφείλεται σε εξάντληση», κάντε τις απαραίτητες προσαρμογές. Η κόπωση είναι ένας κοινός εχθρός όλων μας -- γι’ αυτό επιβραδύνετε, αναπαυθείτε, ανασυσταθείτε και αναπληρώστε την ενέργειά σας. Οι γιατροί μάς υπόσχονται ότι αν δεν αφιερώσουμε χρόνο για να είμαστε καλά, σίγουρα θα αφιερώσουμε χρόνο μετά, όταν θα είμαστε άρρωστοι.
Αν τα πράγματα συνεχίζουν να αποδυναμώνονται, αναζητήστε τη συμβουλή αξιόπιστων ανθρώπων με αναγνωρισμένη εκπαίδευση, επαγγελματικές δεξιότητες και καλές αρχές. Να είστε ειλικρινείς μαζί τους σχετικά με το ιστορικό και τον αγώνα σας. Με προσευχή και υπεύθυνα, σκεφτείτε τη συμβουλή που δίνουν και τις λύσεις που συνταγογραφούν. Αν είχατε σκωληκοειδίτιδα, ο Θεός θα περίμενε να ζητήσετε μια ευλογία της ιεροσύνης και να λάβετε την καλύτερη διαθέσιμη ιατρική φροντίδα. Ομοίως με τις συναισθηματικές διαταραχές. Ο Πατέρας μας στους ουρανούς περιμένει από εμάς να χρησιμοποιήσουμε όλες τις καταπληκτικές δωρεές που παρέχει για εμάς σε αυτήν την ένδοξη θεϊκή νομή.
Αν εσείς είστε αυτοί που πάσχετε ή φροντίζετε κάποιον πάσχοντα, προσπαθήστε να μην σας συνεπάρει το μέγεθος του καθήκοντός σας. Μην υποθέσετε ότι μπορείτε να διορθώσετε τα πάντα, αλλά διορθώστε ό,τι μπορείτε. Αν αυτά είναι μόνο μικρές νίκες, να είστε ευγνώμονες για αυτές και να έχετε υπομονή. Δεκάδες φορές στις γραφές, ο Κύριος προστάζει κάποιον να «ησυχάζ[ει]» ή να «ηρεμήσ[ει]»--και να περιμένει6. Υπομένοντας με υπομονή μερικά πράγματα είναι μέρος της θνητής εκπαίδευσης.
Για αυτούς που φροντίζουν άλλους, στις αφοσιωμένες προσπάθειές σας να βοηθήσετε την υγεία κάποιου άλλου, μην χαλάσετε την δική σας. Σε όλα αυτά να είστε σοφοί. Μην τρέχετε γρηγορότερα από ό,τι έχετε δύναμη7. Οτιδήποτε άλλο μπορείτε ή δεν μπορείτε να παρέχετε, μπορείτε να προσφέρετε τις προσευχές σας και μπορείτε να δίνετε «αγάπη γνήσια»8. «Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί… δεν αυθαδιάζει, …αλλά … όλα τα ανέχεται, …όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει. Η αγάπη δεν ξεπέφτει ποτέ»9.
Επίσης, ας θυμηθούμε ότι μέσω οποιασδήποτε ασθένειας ή μεγάλης δυσκολίας, ακόμα υπάρχουν πολλά στη ζωή να ελπίζουμε και να είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτά. Είμαστε απείρως περισσότεροι από τους περιορισμούς ή τα βάσανά μας! Η Στέφανι Κλαρκ Νίλσον και η οικογένειά της είναι φίλοι μας πάνω από 30 χρόνια. Στις 16 Αυγούστου 2008, η Στέφανι και ο σύζυγός της, Κρίστιαν, ήταν σε μια συντριβή ενός αεροπλάνου και στην φωτιά που ακολούθησε και αυτό την σημάδεψε τόσο φρικιαστικά, που μόνο τα βαμμένα νύχια των ποδιών της ήταν αναγνωρίσιμα από τα μέλη της οικογένειάς της, όταν πήγαν να αναγνωρίσουν τα θύματα. Δεν υπήρχε σχεδόν καμία ελπίδα η Στέφανι να μπορέσει να ζήσει. Μετά από τρεις μήνες όπου την είχαν σε καταστολή, ξύπνησε και αντίκρισε τον εαυτό της. Με αυτό ήλθαν τα ψυχικά τραύματα και φρικτή κατάθλιψη. Έχοντας τέσσερα παιδιά μικρότερα από επτά ετών, η Στέφανι δεν ήθελε να την ξαναδούν. Αισθάνθηκε ότι θα ήταν καλύτερο να μη ζούσε. «Νόμιζα ότι θα ήταν ευκολότερο», μου είπε η Στέφανι κάποτε στο γραφείο μου: «Αν απλώς με ξεχνούσαν και έφευγα ήρεμα από τη ζωή τους».
Αλλά γενόμενη άξια τιμής παντοτινά και με τις προσευχές του συζύγου, της οικογένειας, των φίλων και των τεσσάρων όμορφων παιδιών της, και με το πέμπτο που γεννήθηκε στους Νίλσον μόλις 18 μήνες πριν, η Στέφανι πάλεψε για την επιστροφή της από την άβυσσο της αυτοκαταστροφής και έγινε μια από τις πιο δημοφιλείς «μαμάδες συγγραφείς ιστολογίου» στη χώρα, διακηρύσσοντας ανοικτά στους τέσσερις χιλιάδες που την ακολουθούν στο ιστολόγιό της ότι ο «θεϊκός σκοπός» για εκείνη στη ζωή της, είναι να είναι μια μητέρα και να αγαπά κάθε μέρα που της έχει δοθεί σε αυτήν την υπέροχη γη.
Με οτιδήποτε αγωνίζεστε, αδελφοί και αδελφές μου --διανοητικό ή συναισθηματικό ή σωματικό ή κάτι άλλο-- μην αψηφάτε την πολυτιμότητα της ζωής με το να την τελειώσετε! Εμπιστευτείτε τον Θεό. Κρατηθείτε από την αγάπη Του. Να γνωρίζετε ότι μια μέρα η αυγή θα έλθει λαμπρά και όλες οι σκιές της θνητότητας θα τραπούν σε φυγή. Παρόλο που μπορεί να αισθανθούμε ότι είμαστε «σαν σπασμένο σκεύος», όπως ο Ψαλμωδός λέει 10, πρέπει να θυμόμαστε ότι το σκεύος είναι στα χέρια του θείου αγγειοπλάστη. Τα τραυματισμένα μυαλά μπορούν να θεραπευθούν με τον ίδιο τρόπο που γιατρεύονται τα σπασμένα οστά ή οι σπασμένες καρδιές. Όσο ο Θεός εργάζεται κάνοντας αυτές τις επισκευές, οι υπόλοιποι μπορούμε να βοηθήσουμε όντας ευσπλαχνικοί, μη επικριτικοί και ευγενικοί.
Δίνω μαρτυρία για την αγία ανάσταση, γι’ αυτό το ανείπωτο ακρογωνιαίο δώρο στην εξιλέωση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού! Με τον Απόστολο Παύλο, καταθέτω μαρτυρία ότι αυτό που εσπάρη στη διαφθορά, μια μέρα θα αναστηθεί σε αφθαρσία και αυτό που εσπάρη σε αδυναμία τελικά θα αναστηθεί σε δύναμη11. Καταθέτω μαρτυρία για εκείνη την ημέρα όταν οι αγαπημένοι μας, οι οποίοι γνωρίζαμε ότι είχαν αναπηρία στη θνητότητα, θα σταθούν εμπρός μας ένδοξοι και μεγαλειώδεις, συναρπαστικά τέλειοι σε σώμα και νου. Τι συναρπαστική στιγμή που θα είναι! Δεν ξέρω αν θα είμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι για τον εαυτό μας που θα είμαστε μάρτυρες ενός τέτοιου θαύματος ή περισσότερο ευτυχισμένοι για αυτούς που θα είναι πλήρως τέλειοι και «ελεύθεροι επιτέλους»12. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, όταν η τέλεια δωρεά του Χριστού θα είναι προφανής σε όλους μας, είθε να ζούμε με πίστη, να κρατάμε γερά την ελπίδα και να δείχνουμε «όλοι… συμπόνια»13, προσεύχομαι στο όνομα του Ιησού Χριστού, αμήν.