Te Kaotioti ae Teimatoa
Iroun Bereititenti Henry B. Eyring
Te Moan Kauntira n te Moan ni Beretitentii
Ana moti te aomata ao ana iango e na aki rangin n tau ni kaekai titiraki aika a rangin ni kakawaki riki n te maiu aei. Ti kainnanoa te kaotioti mairoun te Atua.
Au kantaninga ibukira n te bong aei e kangai bwa ti kona n namakina te tangira ao te oota mairoun te Atua. A mwaiti aika kakauongo n te bong aei aika a namakina te kainnano ae kawaekoa ibukin te kakabwaia anne n te kaotioti mairoun Tamara are i Karawa.
Ibukiia beretitenti n te mition, e kona n riki bwa te tataro ae kakorakai n ataia bwa ko na kanga ni kaunga te mitinare ae iai ana kanganga. Ibukin te tama ke te tina n te tabo are e a tia n urubekebeke man te buaka n te aonaaaba, bon te kainnano ae kakaiaki ni kan ataia bwa ko na kamwaingiia ana utu nakon te tabo ae mano ke n tiku n te tabo ae a mena iai ngkai. Tebubua beretitenti n te titeiki ao bitiobi aika a tataro n te bong aei ni kan ataia bwa ana kanga ni buoka te Uea ni kamaiuia tiibu ake a bua. Ao ibukin te burabeti, bon ibukin kan atakin te bwai ae na taekinna te Uea nakon te Ekaretia ao te aonaaba ae mangaongao.
Ti bane n ataia bwa ana motikitaeka te aomata ao ana iango ae riai e na aki tau ni karekei kaeka nakon titiraki aika kakawaki riki n te maiu aei. Ti kainnanoa te kaotioti mairoun te Atua. Ao e na aki kainnanoa ti teuana te kaotioti n tain te kanganga, ma ti kainnanoa te kaotioti ae teimatoa. Ti aki tii kainnanoa te kamatata n te tai ae uarereke ao te rau, ma ti kainnanoa te kakabwaia n te reitaki ma te Atua ae teimatoa.
Moan rikin te Ekaretia e roko mairoun te kairake n ataeinimwaane ae ataia bwa e koaua. Te kairake ae Iotebwa Timiti e ataia bwa e aki kona n ataia bon irouna bwa tera te aro ae na iria. Ngaia ae e tuanga te Atua n aron are e tuangaki n ana boki Iakobo bwa e kona. Te Atua te Tama ao Natina ae Tangiraki a kaoti buakonikai. A kaeka te titiraki are e riaon mwaakan Iotebwa ni iangoia.
Tiaki n ae e ti weteaki iroun te Atua ni katea Ana Ekaretia Iesu Kristo ae koaua, ma mangaia e kaokaki inanona te mwaaka ae na wetea te Tamnei ae Raoiroi bwa e aonga ni kona te kaotioti mairoun te Atua n reitinako.
Beretitenti Boyd K. Packer e kabwarabwara te kanikina n te Ekaretia ae koaua n te kawai aei: “A teimatoa kaotioti inanon te Ekaretia: e karekea te burabeti ibukin te Ekaretia; te beretitenti ibukin ana titeiki, ke ana kooram; te bitiobi ibukin ana uoote; te tama ibukin ana utu; n tatabemania bon ibukina.”1
Aron karaoakin te kaotioti ae kamimi anne, e toki, ao e reitinako ngke ti karekei oin ara kaotioti. Tia anaa Nibwaai, natin Riaai te mwaane, bwa ara katooto. E mii tamana. Tabeman inanon ana utu Nibwaai a rinanon miin Riaai bwa te bwai ni kakoaua n ana kanganga n ana iango. Te mii e irianaki ma te taeka mairoun te Atua ibukin natin Riaai mwaane bwa a na karaoa te mwakuri ae moan te kangaanga ae a na oki nako Ierutarem ibukin bwaatua ake iai inanoia ana taeka te Atua bwa aonga ni kona ni uoti inanon kawaia nakon te aba ni berita.
Ti aki toki n taekin ana taeka aika ninikoria Nibwaai ngke e tuangiia tamana bwa ana oki nako Ierutarem. Ko atai taeka aikanne: “N na nako ni karaoi baike e a tia n tua te Uea.”2
Ngke Riaai e ongo ana taeka Nibwaai n taekin taeka aiknne, e taekinaki ni booki aika tabu bwa e “onrake n te kukurei.”3 E kukurei bukina bwa e ataia ae a tia Nibwaai ni kakabwaiaki ma te kaotioti ae kamatoaki bwa miin tamana bon te reitaki ni koaua ma te Atua. E aki kangai Nibwaai, “N na nako ni karaoi baike e tuangai tamau bwa n na karaoia.” Ma e kangai, “N na nako ni karaoi baike e a tia n tua te Uea.”
Man am atatai n oin am utu, ko ataia naba bwa bukin tera Riaai e “e onrake n te kukurei.” E roko kimwareireina man atakin ae e a tia Nibwaai ni karekea te kaotioti ae a tia ni kamatoaki.
A tia kaaro aika mwaiti ni katei aia tua ibukin okiia n te tairiki aia ataei aika a mena aia ririki ni maiu imarenan tebwi ma teniua nakon tebwi ma ruaiwa. Ma iangoa te kimwareirei ngkana e reiakinna te karo, n aron ae karaoia temanna tabeua te wiiki n nako, bwa te ataei ae a tibwa mwaing nako man mweengana e aki ti katea te tai ae riai n oki iai nakon mweengana ni katoa tairiki bon ibukina ma e kawakina tuan naba te Tabati n aron are e a tia n reireinaki bwa e na karaoia ngke maeka ni mweengana. Ana kaotioti te karo iai mwiina ae teimatoa n te kaotioti are e reitinako iroun te ataei.
E riai n tia tinau n ota n te reirei man te kaotioti anne. Ngke te ataeinimwaane ngai, n na kaina te mataroa mai ibuki n rangin ni karaurau ngkana I rangin n rimwi n oki n te tairiki. N na rirarikin ana kainiwene tinau ni kawaiu nakon au kainiwene. Aekakira aron nakonakou I tabon waeu, n aron are I nakon ana mataroa ae uki teutana, n na ongo arau, n rangin ni karaurau, “Hal. Nakomai riin teutana te tai.”
N na nako n rin ao n tekateka imataniwiin ana kainiwene. E na roo te ru. Ngke arona bwa ko kakauongo, ko na bae n tia n taku n am iango bwa bon ti te taetae n iraorao ibukin te maiu. Ma ni karokoa te bong aei, I kona n uringa raoi te bwai are e taekinna, ma te mwaaka ae ti tebo ma are I namakinna ngke I wareka kibun au kakabwaia n te tamanuea.
I aki ata te bwai are e tuatua ibukin n ana tataro ngke e tataningaai n te tairiki anne. N au katautau bon ibukin kamanoakiu. Ma I koaua iai bwa e tataro ngke e karaoia n aron are e karaoia te tamanuea imwain are e anga te kakabwaia. E tataro bwa ana taeka ana roko iroun te tia karekea a roko mairoun te Atua, tiaki mai irouna. Ana tataro tinau bwa e na kakabwaiaki n taetae nako iu n ana taeka te Atua ma tiaki oin ana taeka a kaekaaki iaon atuu. E mena n te aonaaba n tamnei ao e a tia ni mena ikekei inanon te maan ae raka iaon 40 te ririki. I koaua bwa e a tia n onrake n te kukurei ngke I kakabwaiaki n te kawai are e tangiria, ibukina bwa I kinai ana taeka te Atua ni bwaai ake e taekin. Ao I a tia ni kataia n nako ao ni karaoa are e kantaningaia bwa n na karaoia.
I a tia n noora te kakai ae ti tebo ma anne ni kaotioti aika reitinako inanoia beretitenti n titeiki ao bitiobi inanon te Ekaretia. Ao, n aron ae koaua n te kaotioti nakoia taan kairiiri n utu, a ti bongana kaotioti ngkana aomata ake a kairaki a karekei kaotioti aika kamatoaaki ibukina.
I noora te kakai n te kaotioti imwiin te urubekebeke are e riki man uruakan te Teton Dam i Idaho n te 1976. Angiia mai ibuakomi aika a ata karakinan te bwai are e riki. Ma te reirei n te kaotioti ae reitinako are e karekeaki mairoun te beretitenti n te titeiki e kona ni kakabwaiaira ni kabane ni boong aika imwaira.
Ngaa aomata ake a nako imwiin uruakin aia auti. Te beretitenti n te tabo ngaia are e tabeakina aron te mwakuri ni kamaiu, te tia kawakin man. I mena inanon te kiratiruum n te Ricks College tabeua te bong imwiin te kanganga. Te tia kairiiri man te aba are e tabeakina te urubekebeke e a tia n roko. Ngaia ma ana taan ibuobuoki a roko nakon te ruu ae moan te bubura ike e a tia te beretitenti n te titeiki n ikotia bitiobi ao tabeman minita man aaro aketabeua. I mena ikekei ibukina bwa a mwaiti ake a reke maiuia n tia n tabeakinaki ao ni karekeaki aia auti n te kaembwati n te kaoreti are I beretitenti iai.
Ngke e moanaki te bootaki, te tia tei man te aba are e tabeakina te urubekebeke e teirake ao ni moanna n taetae ma te bwanaa ni kairiiri n te bwai ae tangiraki bwa e na karaoaki. Imwiin karinanakin mwakuri aika nimaua ke onoua ake e taekin bwa a kakawaki, e kaeka te beretitenti n te titeiki ma te karaurau, “Ti a kaman tia ni karaoa anne.”
Imwiin tabeua te miniti, e taku te mwaane man te aba are e tabeakin urubekebeke, “I taku bwa n na ti tekateka teutana ao n iango teutana te tai.” Ngaia ma raona a kakauongo ngke bitiobi ao beretitentii man aia kooram unimwaane a kanakoi aia ribooti ni bwaai aika a tia ni karaoi. A kabwarabwarai kaetieti aika a tia ni karekei ao n iraki irouia aia taan kairiiri. A taekin naba bwaai ake a tia ni kairaki iai mai ieta bwa ana karaoi ngkai a karaoi nanon kaetieti ni kakaeia aia utu ao ni buokia. E a bawakanako te tai n te tai anne. Man te tai aei e a rimwi n te tairiki. A rangin ni bane ni kua ni kaoti nanoia ma ti aia tangira nakoia aomata.
Te beretitenti n te titeki e anga te kabanea ni kaetieti nakoia bitiobi, ao ngkanne e katanoata te tai ibukin te bootaki n ribooti are imwiina ni moan taain te moaningabong are imwiina.
N te ingabong are imwiina te tia kairiiri n te aba e roko 20 te miniti imwain te ribooti ao te bootaki ibukin tibwatibwakin te mwakuri e baireaki bwa e nang waaki. I tei irarikina. I ongo bwanana n taetae ni karaurau nakon te beretitenti n te titeiki, “Beretitenti, tera ae ko tangiria bwa ti na karaoia ngai ma kaain au tiim?”
Tera ae a tia n noria te aomata anne I a tia n noria inanon taai ni kangaanga ao ni kataaki ni kabuta te aonaaba. Beretitenti Packer e eti. Teimatoan rereken te kaotioti a roko nakoia beretitenti n te titeiki ni uotia rake nako aon oin wanawanaia ao aia konabwai. Ao, iaon anne, te Uea e angania naake a kairaki iroun te burabeti n te kakoaua ae kamatoaaki ae ana taeka a roko mairoun te Atua rinanon te Tamnei ae Raoiroi nakon te aomata ae kororaoi.
I a tia ni kakabwaiaki ni weteaki n iria taan kairiiri aika kairaki mai ieta n angiin maiu. Ngkai ngai te kabane ni uarereke ni mwaane I weteaki bwa n na riki bwa te kauntira nakon te beretitentii n aia kooram unimwaane. I a tia imwiina n riki bwa te kauntira nakon uoua beretitenti n te tabo ao nakon te Bitiobi n te Ekaretia ae tararua, te membwa n te Kooram n Abotoro ake te Tengaun ma Uoman, ao te kauntira nakoia uoman Beretitenti n te Ekaretia. I a tia n nora te kaotioti are anganaki ao ni kamatoaaki nakoia aia taan iriria.
Te kaotioti n te kariaiakaki anne, are ti bane ni kainnanoia, e aki roko n ae bebete, ke karekeana e bebete ngkana ko titiraki ibukina. E anga kairakira te Uea aio bwa e na buokira ni karekei taian kakoaua aikanne mairoun te Atua. Bon te kairi nakoia aomata aika a ukoukora oin aia kaotioti, ae ti riai ngaira ni kabane ni karekea.
“E taekinna te Uea bwa a riai nanora n onrake n te tangira ibukiia aomata ni kabane ao ibukiia naake a mena n te auti n onimaki, te tamaroa e riai ni katikiraoi ara iango n aki toki; imwiina ara onimaki e na rikirake ni korakora i matan te Atua; ao reirein te nakoanibonga e na ruo ni karaurau nako aon tamneira n aron te aoi mai karawa.
“E na riki te Tamnei ae Raoiroi bwa raoraora ae teimatoa.”4
Te rongorongo are I karekea man anne e kaineti nakoira ni kabane. Tai taraia bwa akea bonganan te namakin ae ko karekea n tangiran ana burabeti te Atua. Te tabo ra are I nako iai nakon te Ekaretia, antai te burabeti n te tai anne, ana titiraki membwa, “Ngkana ko oki nakon Ana etukuata te Ekaretia, ko kona n taiaoka n tuanga te burabeti bwa ti rangin n tangiria?”
E raka riki anne nakon te aomata ae ninikoria n nebonebo ke korakoran kukureim iroun temanna ibukin kinakina ke namakin aika ti karekei n tabetai ni butimwaai rongorongo aika kaunganano. Bon te bwaintangira mairoun te Atua. Ko na karekea ma ngaia n ae bebete riki te bwaintangira ni kamatoa te kaotioti ngkana e taetae n tabena bwa ana burabeti te Uea. Te tangira ae ko namakinna bon te tangira ae iai iroun te Uea ibukin ae antai Ana tia taetae.
E aki bebete anne n teimatoa n namakinna ibukina bwa e aki toki te Uea n tuangia Ana burabeti bwa a na anga reirei are e na kanganga irouia aomata bwa ana kariaia. Ana kairiribai tamneira e na kataia ni kairiira ni karekei ara bure ao ni kananououaira ni weteakin te burabeti mairoun te Atua.
I a tia n noria bwa e kanga te Tamnei ae Raoiroi ni kona ni kaunga te nano ae maraara ni kamanoa ana reirei Iesu Kristo ae nanorinano ma te kaotioti ae kamatoaaki.
E kanakoai te burabeti bwa n na anga te mwaaka ni kabaebae ae tabu iaon te mwaane n te kaawa ae uarereke ae raroa nako. Ti ana burabeti te Atua ae iai kiing irouna ni baireia bwa antai ae na karekea te mwaaka ae tabu are anganako iroun te Uea nakon Betero, te tinia Abotoro. I a tia ni karekea te aeka ni mwaaka ni kabaebae anne, ma ti ngkana I tuangaki mairoun te Beretitenti n te Ekaretia ae I kona iai n anga nakon temanna.
Ngaia, inanon te ru n te umwantabu ae raroa ma Salt Lake City, Utah. I katokai baiu iaon atun te mwaane ae rineaki iroun te burabeti bwa e na karekea te mwaaka ni kabaebae. Baina e kaoti kanikinaean te tai n ribana ibukin te maiu ae uarereke. Kainnabana ae kairarereke e tekateka irarikina. E kaota naba te tai ni mwakuri korakora n ririki aika mwaiti irarikin kainabana.
I taekin taeka ake e anga te burabeti: “Ngkai I a tia n anganaki te kariaiakaki ao te mwiokoaki mairoun,” ao ngkanne aran te burabeti, “are e taui kiing ni kabane n te nakoanibonga iaon te aba n te tai aei, I anga te mwaaka ni kabaebae iaon,” ao I anga aran te mwaane ao imwiina aran te tembora ike e na beku iai bwa te tia kabaebae.
A bwaro ran ni matana rikaaki ni bwangena. I noria bwa e tang naba kainnabana. I tataninga bwa a na katoki tangiia. E teirake ao e nakonako nakoiu. E tararake ao e taetae ma te mama bwa e kukurei ma e nanokawaki naba. E taekinna bwa e rangin n tangira te nakon te tembora ma kainnabana, ma ngkai e namakinna bwa e riai n aki nako ma ngaia ibukina bwa e a tia n rineia te Atua ibukin te onimakinaki ae kakimwareirei ao n tabu. Ngkanne e taekinna bwa ana namakin n aki tau n riki bwa raona n te tembora e roko ibukina bwa e aki kona ni wareware ke ni koroboki.
I kakoaua nakoina bwa e na rangin ni karineaki kainnabana man raonakina n te tembora ibukin mwaakan tamneina ae korakora. N raonaki ma ae I kona ma otau ae uarereke n oin ana taetae ae tiaki te Ingiriti, I tuangnga bwa e a tia te Atua ni kaoki bwaai nakoina ae riaon reirei n te aonaaba.
E ataia man ana bwaintangira te Tamnei bwa e a tia te Atua n anga rinanon Ana burabeti, te onimakinaki mai i karawa nakon kainnabana ae tangiria. E ataia bon irouna ae kiing n anga te mwaaka ni kabaebae a kawanikaki iroun te mwaane ae tuai man nonoria ao e aki ataia irouna bwa bon ana burabeti te Atua ae maiu. E ataia, n aki tangiria bwa e na tuangaki mairouia taan kakoaua aika maiu, bwa e a tia te burabeti n tataroakina taekan aran kainnabana. E ataia bon irouna bwa e a tia te Atua ni karaoa te wewete.
E ataia naba bwa otenanti ake e na karaoi kainnabana e na kabaeia aomata ibukin akea tokina n te aba n uea ae tiretio. E kamatoaaki n ana iango ao n nanona ae ana berita te Uea are karaoaki nakon Betero e teimatoa ni karaoaki n te Ekaretia: “Ao ane ko kabaea i aonaba ao e a manga kabaeaki naba i karawa.”5 E ata anne bon ibukina, man te kaotioti, mairoun te Atua.
Ti riai n uringa riki te taeka ae I kabongana ni moan au taetae. “A teimatoa kaotioti inanon te Ekaretia: e karekea te burabeti ibukin te Ekaretia; te beretitenti ibukin ana titeiki, ana mition, ke ana kooram; te bitiobi ibukin ana uoote; te tama ibukin ana utu; n tatabemaniia bon ibukina.”6
I kaota au kakoaua bwa e koaua. Te Tama are i Karawa e ongo am tataro, E tangiriko. E ata aram. Iesu bon te Kristo Natin te Atua, ao Ngai ao te Tia Kabooi maiura. E tangiriko iaon are ko kona n ataia.
E kabwaroi kaotioti te Atua, rinanon te Tamnei ae Raoiroi, iaoia Natina. E taetae nakoia Ana aomata iaon te aba, are n te bong aei bon Thomas S. Monson. I kakoaua bwa iai irouna ao e kamwakuri kiing ni kabane n te nakoanibonga iaon te aba.
Ngkai ko kakauongo n te maungatabu aei nakon aia taeka aomata ake a tia ni weteaki iroun te Atua bwa ana taetae Ibukina, I tataro bwa ko na karekea te kaotioti ae kamatoaaki ae ko kainnanoia ni kakaea kawaim n te kawai ni manga oki, ni maeka ma Ngaia n te utu ae kabaeaki n aki toki. N aran Iesu Kristo ae tabu, amen.