Mga Ginikanan: Ang Una nga Mga Manunudlo sang Ebanghelyo sang Ila Mga Kabataan
Ni Tad R. Callister
Pangkabilogan nga Presidente sang Sunday School
Kon ang tanan nahambal kag nahimo na, ang puluy-an amó ang huwaran nga pagtililipon sa pagtudlo sang ebanghelyo ni JesuCristo.
Si Ben Carson nagsiling tuhoy sa iya kaugalingon, ”Ako ang pinakamalalâ nga estudyante sa bilog ko nga klase sa ika-5 nga grado.” Sang isa adlaw si Ben nagkuha sang test nga may 30 ka mga problema. Ang manunudlo, si Mrs. Williamson, nagsugod magtawag sang skor sang kada isa ka estudyante. Sang ulihi, nakaabot siya kay Ben. Bangud sa kahuy-anan, ginhutik nga di-maintiyendihan ang iya sabat. Si Mrs. Williamson, sa paghunahuna nga siya nagsiling ”9,” nagsiling nga para kay Ben nga makaskor sang 9 sa sulod sang 30 isa ka makatilingala nga pagbag-o. Ang estudyante sa likod ni Ben nagsinggit, ”Indi siyam! ... Ang iya kuha sero ... abaw gid.” Si Ben nagsiling nga luyag niya magkuob sa salog.
Sa pareho nga tion ang iloy ni Ben, nga si Sonya, nag-tubang man sang mga samong sa iya kabuhi. Siya isa sa 24 ka mga kabataan, nakatapos lang sang ikat-lo lang nga grado, kag indi makabasa. Nagpamana siya sa edad nga 13, nagdiborsyo, may duha ka batang lalaki, kag nagpadaku sa ila sa mga slum sang Detroit. Walay sapayan sini, siya masupog nga masaligon sa kaugalingon kag may malig-on nga pagpati nga ang Diyos magbulig sa iya kag sa iya mga kabataan kon himuon nila ang ila parte.
Sang isa ka adlaw may hitabo nga nagpalisò sa iya kabuhi kag sa iya lalaking mga anak. Nag-abot sa iya isip nga ang mga madinalag-on nga mga tawo nga ang mga puluy-an iya ginatinloan may mga libreriyasila nagabasa. Pagkatapos sang trabaho nagpauli siya kag ginpatay ang telebisyon nga ginatan-aw ni Ben kag sang iya utod nga lalaki. Ang unod sang iya hambal sa ila amó ini: Kamo nga mga lalaki malawig nga panelebisyon ang inyo ginahimo. Halin karon sarang kamo makatan-aw sang tatlo ka programa kada simana. Sa inyo libre nga tiyempo magkadto kamo sa libreriyamagbasa sang duha ka libro sa isa ka simana kag maghatag sang report sa akon.
Ang mga batang lalaki nakibot. Si Ben nagsiling nga indi gid siya nakabasa sang bisan isa ka libro sa iya bilog nga kinabuhi luwas kon ini ginakinahanglan nga himuon sa eskuwelahan. Sila nagprotesta, sila nagreklamo, sila nagpakigbais, apang ini walâ sing pulos. Gani si Ben nagpainoino, ”Siya naghatag sang mando. Indi ko nagustuhan ang iya order, apang ang iya pamat-od nga makità ang amon pagbag-o nagpabaylo sa padulungan sang amon kabuhi.”
Kag daw ano nga pagbag-o ang nahimo sini. Sang siya sa ikapito nga grado siya yara sa ibabaw sang iya klase. Siya nagpadayon sang libre nga pagtuon sa Yale University, pagkatapos sa eskuwelahan sang medisina sa John Hopkins, nga sa edad nga 33 siya nangin Pinunò sang neurosurgery kag bantog-sa-kalibutan nga manug-opera nga doktor. Sa kadakuan bangud sang isa ka iloy nga, bisan walâ sang pagpanguna nga mga butang sa kabuhi, nagpadaku sang iya katungdanan bilang isa ka iloy.1
Ang balaan nga mga kasulatan nagahambal sang bahin sang mga ginikanannga ini ila katungdanan nga magtudlo sa ila mga kabataan sang ”doktrina sang paghinulsol, pagtuo kay Cristo nga Anak sang buhi nga Diyos, kag sang pagbunyag kag sang dulot sang Balaan nga Espiritu” (D&C 68:25).
Bilang mga ginkanan kita mga una nga mga manunudlo sang ebanghelyo kag mga ehemplo sang aton mga kabataanindi ang bishop, ang Sunday School, ang Young Women, ukon Young Men, pero ang mga ginikanan. Bilang una nila nga mga manunudlo sang ebanghelyo, matudloan naton sila sang gahum kag katunayan sang Pagpasag-ulisang ila kinaiya kag sang ila diyosnon nga padulungankag sa paghimo sini ginahatagan naton sila sang sadsaran nga bato nga sa diin sila magpasad. Kon ang tanan nahambal kag nahimo na, ang puluy-an amó ang huwaran nga pagtililipon sa pagtudlo sang ebanghelyo ni JesuCristo.
Sang isa ka tuig nga nagligad ako yara sa alatipanon sa Beirut, Lebanon. Samtang didto, nahibal-an ko ang isa ka 12-anyos nga babaying batà nga si Sarah. Ang iya mga ginikanan kag duha ka magulang nga utod nakabig sa Simbahan didto sa Romania apang sila ginpabalik sa ila kinatawhan nga lugar sang si Sarah 7 ka tuig lamang sang edad. Sa ila kinatawhan nga lugar walâ didto sang Simbahan, walâ sing natukod nga mga yunit, walâ sing Sunday School ukon program sa Young Women. Pagkatapos sang lima ka tuig ining panimalay nakahibalo sang isa ka diutay nga branch sa Beirut kag, sang bag-o lang ako mag-abot, ginpadala nila ang ila 12-ka-tuig nga babaying anak nga si Sarah, nga gin-updan sang iya mga magulang nga utod, para mabunyagan. Sang didto ako, naghatag ako sang isa ka debosyonal sa plano sang kaluwasan. Sadto si Sarah nagbayaw sang iya kamot sang madamo nga beses kag nagsabat sang mga pamangkot.
Pagkatapos sang miting, kag sang akon pagkahibalo sang iya daw indi natabo nga kaangtanan sa Simbahan, nagpalapit ako sa iya kag nagpamangkot, ”Sarah, paano mo nahibal-an ang mga sabat sa yadtong mga pamangkot?” Madali siya nga nagsabat, ”Ang akon iloy nagtudlo sa akon.” Walâ sila sang Simbahan sa ila banwa, pero sila may ebanghelyo sa ila puluy-an. Ang iya iloy amó ang iya una nga manunudlo sang ebanghelyo.
Si Enos amó ang nagsiling, ”Ang mga pulong nga masami ko mabatian nga ginahambal sang akon amay nahanungod sa kabuhi nga walay katapusan, kag sang kalipay sang mga santos [nagtudok] sing madalom sa akon tagipusuon” (Enos 1:3). Walâ sing duhaduha kon sin-o ang una nga manunudlo sang ebanghelyo ni Enos.
Nadumduman ko ang akon amay nga nagahigda sa luyo sang fireplace nga nagabasa sang balaan nga mga kasulatan, kag ako naghigda man sa iya luyo. Nadumduman ko ang mga kard nga iya ginbutang sa bulsa sang iya kamisadentro nga may sinulat nga balaan nga mga kasulatan kag Shakespeare kag mga bag-o nga tinaga nga iya ginsauló kag gintun-an. Nadumduman ko ang mga pamangkot sa ebanghelyo kag mga pagpakisugilanunay sa latok sang kalan-an. Nadumduman ko ang madamo nga panahon nga ang akon amay nagdala sa akon sa pagbisita sa mga tigualngkon paano kami naghapit sa tindahan kag magbakal sang sorbete ukon isa ka panyapunon nga lutô nga manok para sa iban ukon ang iya katapusan nga pangamusta nga may unod nga kuwarta. Nadumduman ko ang balatyagon kag handum nga mangin katulad niya.
Nadumduman ko ang akon iloy, nagapangidadon sang 90 ukon daw dira sina, nga nagalutò sa kusina sang iya kondominyum kag pagkatapos maggwa nga may dala nga bandehado sang pagkaon. Nagpamangkot ako sa iya kon diin siya makadto. Nagsabat siya, ”O, magdala ako sang pagkaon sa isa ka tigulang.” Nag-isip ako sa akon kaugalingon, ”Nanay, ikaw ang isa ka tigulang.” Indi ako makapautwas sang nagakaigô nga pagpasalamat sa akon mga ginikanan, nga amó ang una kong manunudlo sa ebanghelyo.
Isa ka pinakamakahulugan sa tanan nga mga butang nga aton mahimo bilang mga ginikanan amó ang pagtudlo sa aton mga kabataan sang gahum sang pangamuyo, indi lang ang isa ka naandan nga pangamuyo. Sang ako mga 17 anyos, nagaluhod ako sa luyo sang akon kama nga nagapangamuyo. Walâ sa akon hinalung-ong, ang akon iloy nagatindog sa puwertahan. Sang ako tapos na, siya nagsiling, ”Tad, nagapangamuyo ka balá nga hatagan sang Ginuo sang maayo nga asawa?”
Ang iya pamangkot nagpakibot sa akon sing lubos. Yadto amó ang isa nga masyado ka layô sa akon hunahuna. Ako nagapanumdom sang basketbol kag eskuwela. Kag gani, ako nagsabat, ”Indi,” nga sa sini siya nagsabat, ”Ah, dapat ka, Anak; ini isa ka pinakaimportante nga desisyon nga imo pagahimuon tubtob kon san-o.” Yadtong mga pulong nagtudok sing madalom sa akon tagipusuon, kag gani sa masunod nga anom ka tuig ako nagpangamuyo nga ang Diyos magbulig sa akon nga makakità sang maayo nga asawa. Kag, oh, kon daw ano nga ginsabat Niya inang pangamuyo.
Bilang mga ginikanan, makatudlo kitá sa aton mga kabataan nga magpangamuyo para sa mga butang nga may walay katapusan nga kadangatannga magpangamuyo nga mahatagan sang kabakod nga mangin matinlo sa kinamatarong sa sining masyado kabudlay nga kalibutan, nga mangin masinulundon, kag mag-angkon sang kaisog nga magtindog sa katarungan.
Walay pangduhaduha nga ang kadamuan sang aton mga batan-on nagasiling sang ila pangkagab-ihon nga mga pangamuyo, pero basi ang iban sa ila nagahiwaos sa ila ugali sa personal nga mga pangamuyo sa aga. Bilang mga ginikanan, kag bilang ila una nga mga manunudlo, makapatadlong kitá sini. Sin-o ayhan sa mga ginikanan sang kapanahunan sang Libro ni Mormon ang magtugot sa ila mga lalaking anak mga magmartsa sa patag sang inaway nag walâ sing taming sa dughan kag panagang kag espada nga magpangapin sa ila batok sa makasarang magpatay nga mga pagsulong sang kaaway? Apang ila sa aton ang nagatugot sa aton mga kabataan nga magmartsa paggwa sa puwertahan kada aga sa pinakadelikado sa tanan nga mga patag sang inaway, sa pag-atubang kay Satanas kag sa iya di-maisip nga mga pagsulay, nag walâ sing ila espirituhanon nga taming sa dughan kag panagang kag espada nga nagahalin sa nagapangapin nga gahum sang pangamuyo? Ang Ginuo nagsiling, ”Padayon nga magpangamuyo, ... nga imo malutos si Satanas” (D&C 10:5). Bilang mga ginikanan, makabulig kitá magtanom sa aton mga kabataan sang ugali kag gahum sang pagpangamuyo sa aga.
Makatudlo man kitá sa aton mga kabataan sa maalamon nga paggamit sang ila tiyempo. Kon kaisa, katulad ni Sonya Carson, dapat kitá mapinalanggaon kag malig-on nga magdumili sa aton mga kabataan sa paggamit sang ila panahon sa telebisyon kag iban pa nga mga gamit elektroniko nga sa madamo nga hitabo nagaubos sang ila mga kabuhi. Sa baylo basi kinahanglan naton nga isaylo ang ila panahon sa paggamit sang mga ini sa labing mapuslanon nga kabudlay nga natuhoy sa ebanghelyo. Basi may sugod nga mga pagsupok, mga pagreklamo, apang katulad ni Sonya, kinahanglan kitá may paghangop kag kabubut-on nga magpadayon sini. Sa palaabuton ang aton mga kabataan makaintiyende kag magpasalamat sa aton ginhimo. Kon indi naton ini himuon, sin-o ang maghimo?
Basi kitá mamangkot sa aton kaugalingon: Ang aton mga kabataan nagabaton balá sang aton pinakamaayo nga espirituhanon, maalamon, kag mapuslanon nga mga kabudlay, ukon sila nagabaton sang mga salin nga tiyempo kag mga talento, matapos mahatag naton ang tanan sa aton pag-alagad sa Simbahan ukon mga hangad sa aton propesyon? Sa kabuhi nga palaabuton, indi ko mahibal-an kon balá ang mga titulo nga subong sang bishop ukon presidente sang Relief Society magluntad, apang ako nakahibalo nga ang mga titulo sang bana kag asawa, amay kag iloy, magapadayon, kag padunggan, sa kalibutan nga walây katapusan. Ini isa ka rason nga masyado gid ka importante nga tumanon ang aton mga katungdanan bilang mga ginikanan diri sa kalibutan agud kitá makahanda sa yadtong mas dako pa, apang pareho, nga mga katungdanan sa palaabuton nga kabuhi.
Bilang mga ginikanan, makapadayon kitá nga may pagsalig nga ang Diyos indi gid magbiya sa aton nga nagaisahanon. Ang Diyos indi gid nagahatag sa aton sang isa ka katungdanan nga walâ sing dulot sang balaan nga buligsa sina ako nagapamatuod. Kabay pa nga sa aton balaan nga bahin bilang mga ginikanan, kag kaupod sang Diyos, kita´mangin una nga mga manunudlo sang ebanghelyo kag mga ehemplo para sa aton mga kabataan, gani ako nagapangamuyo sa ngalan ni JesuCristo, amen.