“N Na Kateirakea te Tia Mamata Ae Rine”
Bukina bwa Iotebwa bon te burabeti, iai iroura ae raka riki nakon te winto nako karawa—te kawai ae ti teuana nakon te maiu ae akea tokina e kaukaki nakoira.
Ngke e moan roko Moronaai nakon Iotebwa Timiti, e anga te kauring bwa e na kinaaki aran Iotebwa ibukin te raoiroi ao te buakaka ibuakoia aba ni kabane.”1 Ti a tia n noora koron bukin te taeka ni burabeti anne. N te buaka imarenan te raoiroi ao te buakaka, Kaokan te euangkerio rinanon te Burabeti Iotebwa Timiti e a tia ni kaungaia taan onimaki ake a iria ao aia kairiribai aika un ma te korakora ni kaitaraia kaain Tion ao ni kaitara Iotebwa Timiti. E aki boou te buaka aei. E moanaki n aki maan imwiin nakonakon Iotebwa nakon te Buakonikai ae Tabu ao n reitinako n te bong aei ma rikiraken te taratara iaon te intanete..
Te Uea e taekinna nakon Iotebwa Timiti:
Te Uea e tuanga Iotebwa bwa tokin te aonaaba e na kakaea imwiin arana, ae nanobaba a na kaenaena ao ni manikangareia, ao moone e na un ni kaitara;
“Ma aika a itiaki nanoia, a rabakau, ao a kakannato, ao aika riai, a na ukoukora te reirei ao te kariaiakaki ao kakabwaia n tainako ma iaan Baina.”2
N te bong aei I anga au koaua nakoia naake a ukoukoria ni kan ataa riki ana mwakuri ae tabu Iotebwa Timiti te teei, te Burabeti ibukin Kaokan bwai.
Ti aki kainnanoia ni mama ibukin kakoauaan ana mwakuri Iotebwa bwa te burabeti, tia mamata, ao te tia kaotioti, ibukina bwa e a tia te Uea ni mwakuri rinanoia burabeti.3 Ibukin koaua aika a kaokaki rinanon Iotebwa Timiti, ti a ataa riki taekan Tamara are i Karawa ao te Tia Kamaiu Iesu Kristo. Ti atai Anuaia n Atua, Reitakiia imarenaia ao nakoira, ao te babaire ni kaboomwi are e kakannato are e na uotira ni kaokiira Nakoia.
N taekina taekan Iotebwa, e katanoata Beretitenti Brigham Young: “E katanoataaki n te kauntira ae akea tokina, imwain kawenean aan te aonaaba, bwa e na riki bwa te mwaane, ni kabanean bongin te aonaaba aei, ni uota ana taeka te Atua nakoia aomata ao ni karekea bwaninin kiing ao mwaakan ana Nakoanibonga Natin te Atua. E tiku matan te Uea iaona … [bukina bwa e] a kaman taekinaki n te maiu ae akea tokina bwa e na tararua iaon te kabanea ni bong aei.”4
N te katauraoi n te mwakuri ae korakora aei, Iotebwa Timiti e bungiaki nakon te utu ae tangira ae rinanoi karawawataaki ao kataaki aika mwaiti n te maiu aei ni katoa bong. Ngke e a moanna n ikawai Iotebwa, ana namakin nakon te Atua “a korakora ao ni kammaraki n tainako,”5 e ngae n anne e mangaongao ma iango ni kauntaba man aaro aika a reireiaki irouia taan kabwarabwara ngke e maiu. Ma e kakukurei, bwa Iotebwa te uarereke e aki kariaia ana titiraki bwa e na katokia man karaoan ana onimaki. E ukeukeri kaeka man te Baibara ao e kunea te reirei aei: “Ngkana akea ana rabakau temanna ibuakomi, ao e na butia te Atua, ae tituaraoi n angania aomata ni kabaneia, n aki ngurengureakiniia, ao e na bon anganaki.”6
E uringnga Iotebwa bwa akea te kibu man booki aika tabu ae roko ma te mwaaka ae korakora riki nakon nanon te aomata n aron ae karaoia n te tai aei. Te kibu man te boki ae tabu aei e tara n rin ma te korakora nakon ana namakin n nanona ni kabane. E iangoia Iotebwa ni kaokiokia.7
Ma te onimaki ae bebete, e mwakuri iaon n namakin n tamnei aikai Iotebwa. E kunea te tabo ae a tia ni baireaki, katorobubua, ao ni moanna n anga [nanona] nakon te Atua.”8 Iai te mwaaka ae korakora n ana kabwarabwara Iotebwa n te bwai ae riki:
E taku Iotebwa bwa e noora te boua ae te oota iaon atuna, ae raka otana nakon taai, ae ruo ni karaurau ni karokoa e rabuna aona.
E taku Iotebwa bwa ngke e ruo te ota iaona e noriia uoman aomata, ae akea aron kabotauan raneaneaia ma mimitongia, n tei iaona n te eea. Temanna mai irouia e taetae nakoina, ni weteia n arana ao e taku, ni kotea are temanna— Aio Natiu ae Moan te Tangiraki . Ongo Irouna!9
Iotebwa Timiti e noora te Atua, te Tama ae Akea Tokina, ao Iesu Kristo ao te Tia Kamaiua te Aonaaba. Aio Moan miin Iotebwa. N ririki ake imwiina, Iotebwa e raira Ana Boki Moomon man ana bwaintangira ao mwaakan te Atua. A mwaiti aomata mai i karawa aika a nakoina ni kaoki koaua ao te kariaia ake a tia ni bua inanon taai aika bwa kanako. Reitaki mai i karawa aikai nakon Iotebwa Timiti e kariaira bwa ti na karekei kakabwaia mai i karawa ao mimitongina ae akea tokina nakon ara taratara. Maiun Iotebwa bon te koaua are ngkana akea ana rabakau temanna i buakomi, ao e na butia te Atua ma te onimaki ao e na bon anganaki—n tabetai mai rouia kaain karawa ma e bati riki man mwaakan te Tamnei ae Raoiroi, are e taetae nakoira rinanon iango ao namakin mai i karawa.10 Bon man n ni mwaakan te Tamnei ae Raoiroi are kam na kona n “atai koauan bwaai aika raba.”11
Ibukiia aika mwaiti ma ibuakora, a na tia kakoaua te Burabeti Iotebwa Timiti e moanna ni wareka Ana Boki Moomon. I moana ni wareka Ana Boki Moomon mai moana nakon tokina bwa te kairake n ataein te reirei n te tieminari n te kaarangaina. Ma au iango ae rangin ni kakauiango, I iangoia ni wareware ae kanga ngai Iotebwa Timiti, ni kunei koaua n Ana Boki Moomon ibukin te moan tai. Iai mwiina ae korakora inanon maiu ae I reitinako ni wareka Ana Boki Moomon n te kawai anne. I aki toki ni kunea bwa man karaoakina e kakorakora au kakaitau ibukin te Burabeti Iotebwa ao ibukin koaua aika kaokaki aika kakawaki n Ana Boki Moomon.
Te katooto, iangoa ana namakin Iotebwa ngke e rairi kiibu ibukin kabwaraan buure. Iotebwa, are e a tia n tuangaki bwa e na akea te aro teuana ae iai ngkai ae e na kaaina, riki ake iai aia titiraki ibukin te otenanti ni kamaiu. Ana titiraki e karikia, teuana riki te tai, n tataro, ao te tataro anne are e a karika rokon Ioane te Tia Bwabetito, are e kaoka te Nakoanibonga ae te Aaron ao te kariaiakaki ni bwabetito.12
Ke iangoia bwa e na kanga ana namakin Iotebwa ngke e reiakinna ibukin te moan tai ae Iesu Kristo e kawariia aomata n te tabo ae Western Hemisphere—are E reireiniia, tataro ibukiia, kamaiuia aia aoraki, kakabwaiaia natiia, e anga te kariaiakaki n te Nakoanibonga, ao n tararua karaoan te toa nakoia.13 E kona n ae tuai ataia n te tai anne, ma tera ae reiakinna ibukin otenanti ao bairean ana Ekaretia Kristo n taai ake rimoa e katauraoia ni buoka te Uea imwiina ni kaoka te aeka n Ekaretia naba anne nakon te aonaaba.
N tain rairakin Ana Boki Moomon, Iotebwa ma buuna Emma a tang n nanokawaki ibukin maten natiia te mwaane ae uarereke. N taai akekei aki toki n tataekinna taan kabwarabwara bwa ataei aika mate n akea te bwabetito ana aki kabuakakaki n aki toki. Iangoakin aei, iangoia bwa e na kanga ana namakin Iotebwa ngke e rairi taeka aikai mairoun te Burabeti Moomon: “Ataei aika uarereke aki kainnanoa te rairannano, ke te bwabetitoaki. … [Ibukina] bwa ataei aika uarereke a bon aki kainnanoa te rairannano ao te bwabetitoaki naba, ni moa man kuneakin te aonaaba.”14
Tao te moan ni kakawaki n mwakoro n Ana Boki Moomon nakon Iotebwa te ataei e kona n ae te kateniua ni mwakoro n te 2 Nibwaai. Iai inanon te mwakoro aei taetae ni burabeti rimoa iaon te “tia mamata ae rine” ae na karietataaki iroun te Uea inanon boong aika kaitira—te tia mamata ae arana Joseph, e aranaki n aran tamana. Te burabeti n te tai ae na roko aei e na rangin ni karietataaki” ao e na karaoa te mwakuri “ae moan te kakawaki” nakoia ana aomata. E na “korakora n aiaron Moote” ao e na anganaki te “mwaaka ni kaoti ana taeka te [Atua].”15 Iangoia bwa e na kanga ana namakin Iotebwa Timiti ngke a ataia ae te taetae ni burabeti aei bon taekana! E aki ti rairi rongorongo e raira te kanoa ni mii ni boong aikai, iaon Kaokan ana euangkerio Iesu Kristo ae kamimi—ao Iotebwa Timiti e na ibuobuoki ni kakoroa nanona!
Te bong aei, e a kaniia 200 te ririki imwiina, e bebete bwa ko kanga n noora koron bukin te taetae ni burabeti aei. Ti atai taekan bwaai aika kakawaki aika e a tia ni kakoroi nanoia Iotebwa ngke ngaia ana burabeti te Uea. Ma uringnga bwa ngke e raira te taeka ni burabeti aei Iotebwa, e a tia ni karaoi tabeua bwaai ake e a kaman taekin te burabeti. Bon te ataeinimwaane ngaia n ana ka 20 n ririki. E tuai kateaki te Ekaretia. Akea uoote ke mwaanga, akea mitinare, ao akea tembora. Akea temanna ae a tia n ongo taekan Iotebwa Timiti, ao tabeman mai ibuakoia ake a tia n ongo taekan Iotebwa Timiti a teimatoa n aki kakoaua. Ngkai taraa ana mwakuri te Uea ae tamaroa ae kakoroaki bukina iroun Ana toro ae Iotebwa, n aki tabe ma mwakuri ni kaitara. Bon tiaki kakoroan nanon kakoauaan te wewete ni burabeti nakon Iotebwa Timiti?
Nakoia naake a nanououa n aia onimaki iroun Iotebwa Timiti ke a kekeiaki ma rongorongo aika a kairua, kananououa, aki bwanin ibukin maiuna ao ana mwakuri, I kaoi ngkami bwa kam na noori uaaia—kakabwaia aika mwaiti aika roko nakoira rinanon ana mwakuri aika kamimi Iotebwa Timiti, te Burabeti ibukin Kaokan bwai.
Bukina bwa Iotebwa bon te burabeti, kaotioti ao burabeti ai tiaki bwaai aika riki n taai aika nako. “bongin te kakai”—n taian mii, kamaiu, ao aia mwakuri n ibuobuoki anera—e tuai toki.16
Bukina bwa te burabeti Iotebwa, ngaira n tatabemaniira ti kona ni karekea mwaakan ao kakabwaia n te Nakoanibonga ae tabu, n raonaki ma te bwabetito, ana bwaintangira te Tamnei ae Raoiroi, ao te toa.
Bukina bwa te burabeti Iotebwa, iai iroura kakabwaia ao otenanti n te tembora ake a kabaeira nakon te Atua, karikiira bwa Ana aomata, kaotia nakoira “mwaakan tangiran te Atua,” ni kona ni karikia n te bong teuana n “taraa matan te Atua, riki te Tama, ao te maiu.”17
Bukina bwa Iotebwa te burabeti, ti ataia bwa te mare ao te utu bon mwakoron ana babaire ni kukurei te Atua ibukira. Ti ataia ae rinanon otenanti ao berita aika tabu n te tembora, ara reitaki ae kakawaki n ara utu e kona n reitinako n akea tokina.
Bukina bwa Iotebwa bon te burabeti, iai riki ae mwaiti nakon wintoon karawa—ti kona ni karekei kakabwaia ni kabane n te maiu are akea tokina. Ti kona n ataa “te Atua ae koaua, ao Iesu Kristo, ae [E a tia] ni kanakoa.”18 E kona te maiu are akea tokina n riki bwa ara bwai.
Ae kakawaki riki, bukina bwa Iotebwa bon te burabeti, iai ara kakoaua aika mwaiti, ara koaua aika mwaiti, bwa Iesu Kristo bon Natin te Atua te Tia Kamaiua te aonaaba. Iai ara tiein ae aki uruaki n te kakoaua ae onoti iroun Iesu Kristo, n ikotaki ma ara burabeti n te bong aei, Beretitenti Thomas S. Monson te kauntira n te Moan Beretitentii ao kaain te Kooram n Abotoro ake Tengaun ma Uoman. Nakon aia kakoaua, I kan kairiia ma au koaua ae matoatoa: Iesu Kristo e maiu ao ngaia ae e kaira Ana Ekaretia. Iotebwa Timiti bon ngaia te Burabeti ni Kaokan bwai. Te Nakoanibonga ao ana kariaia te Atua a manga roko iaon te aba. Ti riai n aki maaku ni katanoatai ara kakoaua ao ara kakaitau ibukin te burabeti ae moan te tikiraoi aei, taan mamata, ao taan kaotioti ibukin te Uea au tataro n aran Iesu Kristo ae tabu, amen.