Beku

Iroun Unimwaane Carl B. Cook

Man te Itingaun

Kain te aro ni kabane a kainnanoaki, ao kain te aro ni kabane a kainnanoa tibwangaia ni beku.

Ngke I ataeinimwane ao I unga ni mwakuri ma ai tamau ae Lyman ao ai tinau ae Dorothy iaon te onaroka. Ai tamau Lyman ngaia are e kaira ara karikirakei, ao ai tinau Dorothy n tabetai e ibuobuoki ni kabuta te turakita. I uringa namakinan te kukurei ngke ti bae n te bokaboka ke ni kataia n tamwarakea te maunga ae bwatete: Ai tamau Lyman e na bae n takarua, “Katuka te turakita iaon te kiia, Dorothy!” Anne te tai are I a tataro iai. N te aro ae I aki ataia, n ana ibuobuoki te Uea ao imwiin karina te kiia, antii Dorothy e a kona ni karekea butin te kaa. Ma wiira ni kabane a roka ao butin te kaa e a butirake ao ara mwakuri e reitinako.

“Karinan angina” e kaineti nakon bibitakin te kiia ae onoti are mwaitin te kiia a baireaki bwa a na uaia ni mwakuri ni karekea te buti.¹ Te kambwaun kiia, n ikotaki ma korakoran te aua ni wiira, ko kona ni karina te kiia, kauarerekea te kiia, karekea riki korakorana, ao ni buti.

I iangoia bwa ngaira n tatabemaniira nako ngaira mwakoron te kambwaun kiia ngkai ti ikotaki ni beku n te Ekaretia—inanon uoote ao mwananga, ni kooram ao Bootaki nako. N ai aron ae kiia a ikotaki ni karekea te korakora ae raka inanon te kambwaun, ti karekea te korakora ae raka ngkana ti ikotaki ni kabane. Ngkai ti katiteuanaaki ni beku imarenara, ti katiai aika mwaiti riki nakon are ti kona i bon iroura. E kakukurei aron te kabaeaki ao te katiteuanaaki ngkai ti beku, ao n ibuobuoki n ana mwakuri te Uea.

Te Ibuobuoki Bon te Kakabwaia

Te tai ni beku bon teuana te kakabwaia ae korakora ni kainakin te Ekaretia.² Te Uea e a tia n taekinna bwa ngkana ti tangiria ao ti na beku ibukina,³ ao ti beku ibukina ngkai ti buokiia tabeman.⁴

Ngkai ti beku, ti kaniira riki nakon te Atua.⁵ Ti na kona ni kina ni kawai ake tao ti aki atai. Ara onimaki e rikirake. Ara kaangaanga a karinaki inanon ara iango. E a karaunano riki te maiu. Ara tangira ibukiia tabeman e a rikirake, ao aron naba nanora ni beku. Rinanon te kawai ae kakabwaia aei, tia kona riki n riki n ai aron te Atua, ao tia tauraoi riki n oki Nakoina.⁶

Ngke e reirei Beretitenti Mariion G. Romney: “Te ibuobuoki bon tiaki te bwai ae ti teimatoa iaona n te aonaaba aei ngaia are ti karekea te inaomata ni maeka n abanuean te tiretio. Te ibuobuoki bon te bwai ae kakaawaki are e karaoaki iai te maiu ae karietataaki n abanuean te tiretio.”⁷

Te Beku e Kona ni Kaangaanga

Te ibuobuoki n te Ekaretia, n taraana teuana, e kona ni kaangaanga ngkana ti tuangaki bwa ti na karaoa te bwai teuana ae ti makua, ngkana ti a kua n ibuobuoki, ke ngkana ti weteaki bwa ti na karaoa te bwai teuana ae ti aki nano iai.

Te bwai ae tibwa riki I karekea tibwangau ae boou. Ia tia ni beku i Aberika n Aonona are MeangMainiku. E rang kakukurei te beku n te tabo ae e a tibwa kateaki iai te Ekaretia, ao ti tangiria kain te aro. Imwiina I weteaki bwa N na oki nakon kautun te Ekaretia, ao ni kaotia ma te koaua, e kerikaaki kukureiu. Te bitaki n te tibwanga e katukai n te tabo ae I aki taneiai iai.

N te tairiki teuana imwiin iangoan te bitaki ake a riki, I miia tibutoru te unimwane ae Joseph Skeen. I ataia man ana tienoo bwa ngke a mwaing nakon Nauvoo ma buna, Maria, e korakora nanona ni beku, ngaia are e kakaea te Burabeti Iotebwa Timiti ao e tuangnga bwa e na kanga n ibuobuoki. Te Burabeti e tuangnga bwa e na mwakuri n ana tabo ni man te Timiti ni karaoa ana kabanea n tamaroa, ngaia are e a karaoia.⁸

I iangoa te tibwanga are Joseph Skeen e a tia ni karekea n te aro anne. N te tai ae waekoa I ataia bwa I a tia n anganaki te tibwanga naba anne, n aron ae ti bane ni karekea. Ni kabane wewete n te Ekaretia a roko mai iroun te Atua—rinanon ana toro are e a tia n rineia.⁹

I namakina te kamatoa n Tamnei ae onoti are tibwangau ae boou e bon kairaki. E kakaawaki bwa ti na karaoa te reitaki anne—bwa weteakia e bon roko mairoun te Atua rinanon ara mataniwi ni Nakoanibonga. Imwiin te namakin anne, au iango e bitaki, ao I kaonaki n te nano ae korakora ni beku. I kakaitau ibukin te kakabwaia n te rairannano ao ibukin bitakin nanou. I tangira tibwangau ae boou.

Ngkana ti iangoia bwa weteakira n te Ekaretia bon ti ana iango ara mataniwi n te Nakoanibonga ke anne e roko nakoira ibukina akea riki ae butimwaia, ti na bon kakabwaiaki ngkai ti beku. Ngkana ti ataia bwa bain te Atua inanon nakoara ao ti beku ma nanora ni kabane, te mwaaka ae raka e na roko inanon ara beku, ao ti na riki bwa ana toro ni koaua Iesu Kristo.

Beku E Kainnanoa te Onimaki

Karaoan nanon te beku e kainnanoa te onimaki. Teutana imwiin rokoia Joseph ao Maria n te onaroka, a rootaki n te aoraki ae korakora. Akea aia mwane ao a mena ibuakoia iruwa. Bon te tai ae kaangaanga irouia. N te mwananga aei, Joseph e koreia, “Ti reitinako ni mwakuri [ao] n tiku ni kakaonimaki inanon te Ekaretia ma te onimaki ae karako inanora, rinanon te riaboro are e kataia ni kamaunaira ao ni kaokiira.”¹⁰

Ngai, n raonaki irouia bubua au kariki ake tabeman, ti na kakaitau n akea tokina ngkai Joseph ao Maria a aki oki. Kakabwaia a roko ngkai ti reitinako ni kataia inanon te kaangaanga ni weteara ao tibwangara ao n teimatoa inanon te onimaki ni kabane inanora.

I ataa te tia reirei n te Gospel Doctrine ae tamaroa are e tabekiarake kain ana kiraati ngke e reirei ma anne e aki ririki n tainako. Imwiin kainakin te Ekaretia, e karekea te wewete n reirei n te Moanrinan. E namakinna bwa akea konabwaina n reirei, ma ibukina e ataa kakaawakin te ibuobuoki, e butimwaia. E waekoa n roko irouna te maaku, ao e aki manga iri bwa e aonga n aki manga reirei. Ma te kakaitau ana tia reirei n te mweenga e noria are aki roko, e kawaria, ao e kaoia bwa e na oki. Te bitiobi ao kain te uoote a buokia. N tokina, man te onimaki ae rikirake, e a waaki n reireiniia ataei. Ngkai e karaoi reirei ake e taekinaki inanon Teaching in the Savior’s Way, te Uea e kakabwaia ana mwakuri, ao e a riki bwa te tia reirei ae tarena.¹¹

Te aro n aomata ni mwane ke n aine inanora ni kabane e kakerikaakaki nanora ni beku ibukina aika “I tuai n tauraoi ni beku; e mwaiti riki ae N na reiakinna,” “I a kua ao I riai ni motirawa,” “I a bon kara—ana tai ngkanne temanna,” ke “I a bon rang n tabetabe.”

Tariu ao mwaneu, butimwaean ao kakoroan nanon te wewete bon te mwakuri n onimaki. Ti kona n onimakina are aki toki n tataekinna ara burabeti, Beretitenti Thomas S. Monson: “Are e weteia te Uea, te Uea e anganna te konabwai,” ao “Ngkana ti toua kawain te Uea, ti na karekea ana ibuobuoki te Uea.”¹² N te tai are tia kaonaki n te ungannano ke n te bwarannano, tao ti maaku n rang ke ti rangi ni botu ao te Uea e tangiriira bwa ti na karina angira, karina te ang ao ni beku.

I aki noora te kanikina are Beretitenti Monson ao raona ni mwakuri n te Moan Beretitentii ao te Kooram n te Tengaun ma Uoman a rang n tatabetabe ke a rang kua. A kaotia n te banna ni katoto te kawai ae anainano te mwaaka are e roko inanon maiura ngkai a mwakuri ma te onimaki, ni butimwaai tibwangaia, ao ni katiai ma te nano ae bane nakon aia beku. A katoka [angaia] iaon te wiira ”¹³ inanon ririki aika nako, ao a reitinako ni waaki nako, reitinako, ao ni kekerake.

Eng, a beku n tibwangaia aika a kakaawaki, ma ni kabane wewete ke tibwanga a kakaawaki. Beretitenti Gordon B. Hinckley, te burabeti are imwaaina ao te Beretitenti n te Ekaretia, e taku: “Ti bane n ikotaki n te mwakuri ae korakora aei. … Tibwangam ae korakora n am tabo ni mwakuri bon tibwangau naba n au tabo.. Akea te wewete n te Ekaretia ae rang uarereke ke aki rang kakaawaki.”¹⁴ Ni kabane wewete a bane ni kakaawaki.¹⁵

Tina Beku

Ti na teirake inanon te onimaki, “katokai [angara] iaon te wiira,” ao ni kamwainga te “mwakuri ae tau ni kabutia.”¹⁶ Ti na “karina te kiia,” n airi ma ai tinau ae kakaonimaki Dorothy. Ngkai taari ao mwane, tina beku.

Ngkana ko tangiria ni kakukureia am bitiobi ke Beretitenti n te mwananga, titirakinna, “Tera ae I kona ni buokia?” E na kamwakurai ia te Uea?” Ngkai e tataro n iangoiko, am utu, ao tibwangam n nakoam ae ko kabooaki iai, e na kaungaaki n anganiko tibwangam ae tau. Ngkai ko katabuaki, ko na karekea ana kakabwaia te Nakoanibonga are e na buokiko n tokanikai. Kona bon kakabwaiaki! Ni kabane kaain te aro a kainnanoaki, ao ni kabane kaain te aro a kainnanoa te tibwanga ni beku. ¹⁷

Iesu Kristo Bon Ara Banna ni Katooto

Iesu Kristo, bon ara banna ni katoto ae korakora, e anga Maiuna ibukin Ana mwakuri Tamana. N ana boowi ae Korakora imwain karikan te aonaaba, Iesu, e rineaki ao e katabuaki mai moana, n ana anganano, “Aio ngai, kanakoai.”¹⁸ Ni karaoan aei, E a riki bwa te toro ibukira ni kabane. Rinanon Iesu Kristo ao te mwaaka are ti karekea rinanon Ana Mwakuri ni Kamaiu, ti kona naba ni beku. E na buokiira.¹⁹

I kanakoa au tangira mai nanou nakoia naake aki beku ke a kona ni beku n te Ekaretia n aron kateia ibukina bwa n aroia ake a maeka inanona ma ake kam maiuakina maiumi n tamnein te beku. I tataro bwa ko na kakabwaiaki n am mwakuri. I kaota naba au kakaitau nakoia ake a kamwaitaki nakoaia ni katoa wiiki, n aroia naba naake a na butimwaea weteaia nakon te beku. Ni kabane ami anganano ao ami beku a kakaawaki, riki iroun are ti beku ibukina. Ni kabane ake a beku a na bane ni karekea ana akoi te Atua.²⁰

Rorora ngaira ke arora are ti mena inanona, ti na karekea te beku bwa kateira ”²¹ Beku inanon nakoami. Nako mitinare. Buoka tinam. Buoka te iruwa. Buoka raom. Tii beku.

E na kakabwaiaira te Uea n tatabemaniira nako n ara mwakuri ni beku ao n riki bwa taan iriira Iesu Kristo ni koaua.²² I Kakoaua bwa E maiu ao e kaira te mwakuri aei. N aran Iesu Kristo, amen.

Bwaai aika a na taraaki

1. Taraa “Compound Gears,” technologystudent.com/gears1/gears3.htm; “Compound Gear Reduction,” curriculum.vexrobotics.com

2. Taraa Preach My Gospel: A Guide to Missionary Service (2004), 87.

3. Doctrine ao Covenants 42:29; taraa naba Doctrine ao Covenants 59:5.

4. Taraa Mataio 25:40; Motiaea 2:17.

5. Taraa Ioane 12:26.

6. Taraa Doctrine ao Covenants 81:4–6.

7. Marion G. Romney, “The Celestial Nature of Self-Reliance,” Ensign, Nobembwa 1982, 93.

8. Taraa Joseph Skeen, rongorongona rimoa ao te taearii, [iteraniba 7], Church History Library, Salt Lake City; Greg S. Montgomery and Mark R. Montgomery, Journal and History of Joseph Skeen (1996), 23.

9. Taraa Doctrine ao Covenants 1:38; Taekan te Onimaki 1:5.

10. Skeen, rongorongona rimoa ao te taearii, [iteraniba 8], a kateiraoaki timbering ao kanikina n te koroboki; tara naba Journal and History of Joseph Skeen, 23; Ruka 22:31; 2 Nibwaai 28:19–24; Aramwa 30:60; Doctrine ao Covenants 10:22–27.

11. Taraa Teaching in the Savior’s Way (2016), 37–38; Aeniboki 2: Babairean Aron te Ekaretia (2010), 5.3, 5.5.4.

12. Thomas S. Monson, “Duty Calls,” Ensign, Meei 1996, 44.

13. “Put Your Shoulder to the Wheel,” Hymns, no. 252.

14. Gordon B. Hinckley, “This Is the Work of the Master,” Ensign, Meei 1995, 71.

    Beretitenti Hinckley e taekinna naba: “Iai tibwanga ae korakora ibukin katiaan karaoan tabem n aron au beku. Rikiraken te mwakuri aio e baireaki man ami mwakuri n ikotaki. Te wewete are ko weteaki nako iai, bon aekakin naba te mwakuri are ko na katia ni katamaroa n ai arou. Te bwai riki ae kakaawaki bwa aio ana mwakuri te Mwatita. Ara mwakuri bwa ti na karaoi mwakuri aika raraoi n aron are E karaoia” (“This Is the Work of the Master,” 71).

    Beretitenti Thomas S. Monson e taku, “E kanga temanna ni karaka weteana? Ti man karaoan te mwakuri are e kainnanoa karaoana.” (“Duty Calls,” 43).

15. TaraaAramwa 37:6.

16. “Put Your Shoulder to the Wheel,” Hymns, no. 252.

17. Taraa Aeniboki 2, 3.3.1, 3.3.3, 19.1.1, 19.4; “Rinanon aia beku mwane ao aine…ataeinimwane ao ataeinnaine, E katiaaki ana mwakuri te Atua.” (Gospel Principles [2009], 163).

18. Abraham 3:27.

19. TaraaDoctrine ao Covenants 76:5.

20. Taraa Motiaea 18:26.

21. “They, the Builders of the Nation,” Hymns, no. 36.

22. Taraa Moronaai 7:48.