Ibukin Rikirakera n Tamnei ao te Kamatebwai (Tamnei)
A kona ni kaotaki nakoira nanon te Atua aika raba ti man Ana kantaninga ao man mwaakan te Tamnei ae Raoiroi.
Ngke te kairake n ataeinimwaane ngai, a karekea te kaniwanga au karo are e a anaa nanon tariu ae uarereke riki David ao ngai. Te bwaintangira bon katotongan bwaatua koora aika uarereke ake e karekei te Burabeti Iotebwa Timiti mairoun te anera Moronaai. I uringnga, bwa iai 10 ke e raka riki baan katotongan bwaatua aika biiti ma taeka aika koreaki iaoia. Ma, tiaki baana ae a anaa nanora.
Ngke ti a ikawairake ti a tia n ongo taekan Kaokan bwai. Ti ataia ao n tia n aneneia n te Moanrinan taekan bwaatua koora aika a karabaaki i rabeen maunga ao ni uotaki nakon Iotebwa Timiti iroun te anera Moronaai.1 Ngkai e rikirake nanora, iai te bwai teuana ae I tangiria raoi ni kan noria: te bwai ae koreaki iaon mwakoron katooton te bwatua ae kabaeaki ma uoua kabaebae biiti aika uarereke?
A tekateka bwaatua aikai iaon te taibora ae uarereke inanon boong aika mwaiti imwain ae tuangiira nanora bwa ti na karaoa te bwai teuana. E ngae ngke ti ataia raoi bwa tiaki aikai raoi bwaatua ae a tia n anga Moronaai, ti tangiria n noora mwakorona are e kabaeaki. Ngaia ae n taai tabetai, tariu ae uarereke riki ao ngai ti kataia ni kabonganai bitin te bwata, buun, ao te bwai riki teuana ae ti na iangoia n urua n ae tau mwakoron te bwaatua are e kabaeaki are ti na kona iai n noori kanoana—ma a aki tau n urui kabaebae aika uarereke. Ma ti rangin n timaati n aki kaota te bwai ae ti a tia ni karaoia ni kakukurei nanora. Ti rangin n aki kukurei ao n un, ngke kakatai ni “kauki bwaatua” aikai aki koro bukiia.
I teimatoa n aki ataia bwa tera—ngkana iai—te bwai ae karabaaki iaan te bwai are kabaeaki arei. Ma mwakoron ara karaki ae aki kakukurei ni karokoa te bong aei, akea au iango bwa tera ae koreaki ni mwakoron iteranibaan biiti are e na nooraki bwa e na warekaki. I kona n ti katautaua bwa iteraniba aikai iai inanoia taekan Kaokan bwai ao koaua (n Ana Boki Moomon) iroun Iotebwa Timiti ao Taan Kakoaua ake Teniman ao ake Waniman, ake a noori bwaatua aika e tibwatibwai Moronaai.
Man te tai are e karikaki iai te aonaaba aei, Tamara are i Karawa ae tangira e a tia ni katauraoa te kawai, te kairiiri, ao te kaetieti nakoia Natina rinanoia ana burabeti. A tia Ana taeka ni koreaki irouia burabeti aikai ao a kawakinaki bwa booki aika tabu ibukin rikirakera ao reiakinara. E kamataata Nibwaai n te kawaina aei:
“Ibukina bwa e kimwareirei tamneiu ni koroboki aika tabu, ao e iangoi nanou ma te karaurau, ao I koroi ibukin kawanawanaia ao rakaia natiu.
“Nooria, e kimwareirei tamneiu ni bwaai aika kaineti ma te Uea; ao e teimatoa nanou n iangoi ma te karaurau bwaai ake I a tia n noori ma n ongo.”2
Irarikin anne, inanon boong aika nako ao ni kabanean koron raoi bongina, kaain te Ekaretia aika tau a tia ni kakabwaiakaki ma teimatoan ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi, are e ibuobuoki n rikirakera ao n reiakinara n tamnei.
Ibukina bwa tariu ae uarereke bon te aomata ae wanawana, au kantaninga bwa e na ti tebo ma e wareki taeka ni kabane iaon katooton te bwatua ni mweengaia ara karo. E ngae n anne, I aki tabe ma koaua aikanne aika a mataata ma ni kakawaki ao irarikina I kabanea korakorau n ukoukori bwai aika aki nanonaki bwa ana kaotaki.
Te kananokawaki, bwa rikirakera ao reiakinara a kona n taai tabetai ni karaurauaki ke ni katokaki man naano aika aki riai ni kataia n reiakin bwaai aika a tuai kaotaki. A kona mwakuri aikai ni uotira nakon ukoukoran bwaai aika aki kantaningaaki bwa ti na atai n te tai aei, ngke n te tai naba anne a kakeai koaua aika tikiraoi aika a kantaningaaki ibukira ao ara kaangaanga—koaua aika e kamatatai Nibwaai aikai a koreaki ibukin kawanawanaia ao rakaia natiu.
Tarin Nibwaai ae Iakobwa e reirei, “Taraia, a korakora ma ni kamimi ana mwakuri te Uea. E kaangaanga reken te atatai ibukin aan ana mwakuri aika raba; ao e aki kona te aomata n atai aron ana mwakuri nako.”3
E reireiniira ana taeka Iakobwa bwa tiaki kona n tokanikai iaon “kaukan bwaatua” ke ni imanonoi ni kaoti ana bwai te Atua aika raba nakoira. Irarikin anne, ana bwai te Atua aika raba kaotaki nakoira ti nakon Ana kantaninga ao ma ni mwaakan te Tamnei ae Raoiroi.4
E reitia nako Iakobwa:
“Ao akea te aomata ae kona n atai kanoan ana mwakuri ma ti ngkana a kaotaki nakoina; ngaia are tai tannako man taian kaotioti aika itiaki mairoun te Atua.
“Bwa taraia, e riki te aomata nako aon te aonaaba ni mwaakan ana taeka. … Ngaia ae, bukin tera ngkai e na aki kona n tautaekana te aonaaba, ke bwaai ake e a tia ni kariki ni baina ake a mena iaona, n aron nanona ma kukureina?
“Mangaia, ae tariu, kam na tai kaeta te Uea, ma kam na ongeaba n taian reirei mairouna.”5
N te aro bwa ko na atai ana bwai te Atua aika raba, ke bwaai aika a kona n ataaki ti rinanon te kaotioti, ti riai n ira ana katooto Nibwaai, are e taku, “E ngae ngke I bon rangin n ataei, ma e bon rangin ni korakora rabwatau, ao ni korakora naba nanou ni kan atai kanoan ana bwai te Atua aika raba, mangaia are I a wewete nakon te Uea; ao nooria e a kaoti nakoiu, ao e kamarau taeka ni kabane ake e a tia n taekin tamau.”6 Te Uea bon irouna e kamataata riki ae e a tia Nibwaai ni kamwakura te onimaki, ao ni bati n ukoukoria ma te nanorinano, ao ni kawakin Ana tua.7
Ana katooto Nibwaai ni ukoukora te atatai n raonaki ma te (1) nano ae itiaki, (2) te nanorinano, (3) tataro, (4) onimakinan te burabeti, ao kamwakuran te (5) onimaki, (6) ni bati ni ukoukoria, ao (7) n ongotaeka. Te kawai n ukeuke aei e rangin ni kaokoro nakon “kaukan bwaatua” ke ni kataia ni kairoroi ataakin bwaai aika a nanonaki bwa ana kaotaki nakon ana tai te Uea ao rinanon mwaakan te Tamnei ae Raoiroi.
N te roro aei, ti kantaningaia bwa e kona te atatai ao e riai ni karekeaki n te tai ae waekoa; ngkana aki bebete ataakin ke noorakin rongorongo, n tainako e aki tabeakinaki ke n aki onimakinaki. Ibukin korakoran mwaitin te rongorongo, tabeua ake akea atakiia a iangoaki bwa a onimakinaki rongorongo ake a reke mwiia ake a ataaki moan rekeia irarikin are onimakinan a na baeten te Uea are e a tia ni kateaki ibukin karekean te kaotioti. E kona n ae e a tia ana boki Iakobwa ni kabwarabwara ara tai ngke e kangai: “Bwa taraia, [Iutaia] bon aomata aika a bonotaninga; ao a aki kakaoauai taeka aikai … ao a ukoukori bwaai aika a aki atai nanoia. Mangaia ae ibukin matakia, ae te mataki ae reke man taraan bwaai aika akea manenaia, ao a mwaiti aika a aki kona n oota iai, ngkai a tangiri.”8
E anga Beretitenti Dieter F. Uchtdorf reirei ake a kaitaraa aei. E taekiniia mitinare, ma a kaineti ana taeka nakoia taan kakaea te koaua n tamnei. “Ngke … iai aia onimaki mitinare iroun Iesu Kristo,” e taku, “ao e na tau aia onimaki iroun te Uea n irii Ana tua—riki ngkana aki atai raoi bukiia. E na kaotaki aia onimaki rinanon nanoia ao rinanon aia mwakuri.”9
N tain te maungatabu ni kabuta n Eberi ae nako, e kabwarabwara Unimwaane Dallin H. Oaks: “E mwakuri korakora te Ekaretia bwa a na kiraati rekooti aika iroura, ma imwiin ae ti kona ni boretii, kaain te ekaretia n tabetai a tiku ma titiraki aika aki kona ni kaitiakaki n te kamatebwai. … A kona ni kamatebwaiakaki bwaai tabeua ti man te onimaki.”10
A reirei naba te aeka n reirei aei burabeti n taai akekei, ni kamataata bwa e tuai bitaki katein te aomata ao ana baeten te Uea ibukin te reirei bon te bwai ae riai n taai nako. Iangoa te taeka n rabakau man te O Tetembanti aei: “Ko na onimakina Iehova ma nanom ni kabanea; ao tai mwiokoa oin am ataibwai.”11
E kabwarabwara Itaia, “Ba aroni karawa ngkae e rietata riki nakon aontano, ao ai aron naba arou nako, ba a rietata riki nakon aromi nako, ao nanou nako nakon nanomi nako.”12
Nibwaai e karina riki temanna te tia kakoaua ngke e kangai, “O te Uea, I a tia n onimakiniko, ao N na onimakinako n aki toki.”13
Te onimaki ao te koaua iroun te Uea e kantaningaira bwa ti na kakoaua ae Wanawanana e korakora riki nakon are iroura. Ti riai naba ni kakoaua ae Ana babaire e katauraoa naba te kawai ae tamaroa ibukin te rikirake ao te kamatebwai iaon te tamnei.
Ti aki kona ni kantaningaaki “bwa ti na karekea te [wanawana] ae kororaoi ni bwaai” n te maiu aei. Irarikina, ti kantaningaaki bwa ti na “kantaningai bwaai aika aki nooraki, aika a koaua.”14
Riki ma ana onimaki Nibwaai ae korakora, e kakaitau ibukin otana ae aki tau ngke e kaeka nakon te anera are e titirakinna, “Ko ataia ae e na ruo te Atua ni kamangoria nako aon te aba?” E kaeka Nibwaai, “I ataia ae e tangiriia natina; ma, I aki atai nanon bwaai ni kabane.”15
N aron naba aei, e kamataata Aramwa nakon natina te mwaane Ereman, “Ao ngkanne mwakuri aika kamimi aikai a bon aki kaotaki ni bwanin nakoiu; ngaia are I taona nanou.”16
I kaota au koaua ae Tamara are i Karawa e tangiriia Natina, ao ni karokoa ngkai, n aron Nibwaai ao Aramwa, I aki ata nanon bwaai ni kabane. Ke I kainnanoia n atai bwaai ni kabane; Ngai naba I taona nanou ao n nanorinano n tataninga te Uea, n ataia ae “Iai irou bwaai ni kabane aika bwaai ni kakoaua nakoim bwa a bon koaua. …
“… A wene i matam koroboki aika tabu, eng, ao bwaai ni kabane a kaotia bwa iai te Atua; eng, n te aba, ao bwaai ni kabane ake a mena iaona, eng, ma butina, eng, ma buraneti ni kabane ake a buti n aron karaoaia a kakoaua bwa iai te Tia Karikibwai ae Moan te Rietaata.”17
Ngkai ti kakoaua bwa ngaira bon ana karikibwai te Tama are i Karawa ae wanawana ao ni mwamwannano, “Ao ngkanne” bukin tera ngkai e na aki kona n tautaekana te aonaaba, ke bwaai ake a mena iaona, n aron nanona ma kukureina” nakon are bon ara bwai?18
E maiu. Iesu Kristo bon Ana Rikitemanna ao te Tia Kabooi maiuia aomata. Ibukin Ana Mwakuri ni Kamaiu Kristo ae akea tokina, Iai irouna te wanawana ao te matairiki ni kairiira ni boong aika kaitira. Iotebwa Timiti bon Ana burabeti, ae rineaki bwa e na kaoka Aba n Ueana iaon te aba nakon bwaninina. Thomas S. Monson bon Ana burabeti ae maiu ao ana tia taetae n te bong aei. N aei ao I kaota au koaua ae matoatoa n aran Iesu Kristo, amen.