2010–2019
Pa’agan’ nib Mudugil ngak Yesus Kristus
October 2019 general conference


2:3

Pa’agan’ nib Mudugil ngak Yesus Kristus

Got ma pinning dad ni ngad yin’ed rogoy dad nga but’ min tabab e yafos nib be’ech ko Kristus.

Bin tomur e April, kug tawath nag nggu yibliy nag fare temple nu Kinshasa Democratic Republic ko Congo1 Dabi yoeg thin ni nge weliy fan fare falfalan’ rog nge ko gidii’ nu Congo ni kan yibliy nag e temple ko am rorad.

Painting of Congo Falls

Picha’an nibe yaen nga langin fare Kinshasa Temple guyed e sasing kan noeg e Congo Falls ngay.3 Ma sul u waen’ picha’ ko temple nib mil suwon e m’ag ngak Yesus Kristus nge ba mudugil ni ngan lek e kanawo’en Chitimangdad nu Tharimy. Fare sasing be dag e raen nib alub’lub’ nibe aw nga but, ma be sulaen’ e yalen nibe rin’ e gidii’ nib michaen’rad Kristus ngay u Congo.

Painting of Nzongo Falls

U’mon e michaen’rad ngak Kristus, kar liyor gad e liyos, nib mich’ u wun’rad ni ka ba’ riy’ e gelingin nib mach’mach’.4 Tomuren thiliyeg e mich rorad ngak Kristus, bo’or i yad kar milikag gad ngak pi alub’lub’ ko Congo River, woed i yaen fare Nzongo Falls ngay’.5 Picha’an nib michaen’rad kar yin’ed e liyos rorad nga lan fare alub’lub’ nib poy ngak Got nge gidii’ ni kar digey gad pi yalen rorad faram mar athapeged Yesus Kristus. Dar yin’ed e talin rorad nga lan e alub’lub’ nib mocho’; kar yin’ed riy’ nga lan pi raen nib ga’ mab gel’ e ra’en riy’, ni de yog ni ngan sulweg pi talin bay’ay’. Pi ngol’ngol ney e poy ko michaen’ nib m’udugil ngak Yesus Kristus.

Gidii’en Got u bang ko fayleng kakrom mada’ ko chiney e kar dag’ed nib mudugil e mich rorad ngar led’ed Yesus Kristus ni amrogon.6 Fare Babyor ku Mormon ma weliy fan e gidii’ kan noeg e Anti-Nephi-Lehies kar “tayed nga but’ e pi tatlin e mael roraed,” kar “k’eyaged nib to’aer nga fithik’ e but’” ni’ir “nib mich’ riy’ ngak Got … ni dakur feked e talin e cham bayay.”7 Kar ngo’ngoliy’ed ngay, ni ngar lek’ed pi machib rok Got ma dur sulweg’ed e yalen rorad faram. Re m’ag ney e sum’on ko “michaen’raed ngak Somoel”ni dabki mul ko mich’ rorad bayay.8

“Michaen’raed ngak Somoel” e be yip fan ni ngan thiliyeg rogon e ngo’ngol roraed nib yalen nu kakrom, nge koel chilan e yalen nib michaen’ ngak tunom rok Chitimangdad nu Tharimy nge fare Bayul rok Yesus Kristus. Re thiliyeg e yalen e gathi kemus athapeg e machib ko gospel riy’. Be weliy fan ni gur minii’, thiliyeg e fan ko yafos rom, ma powi’iyaen ko pa’agaen’ nib yul’yul’ ngak Got. Pin’en awaen’ nib thil rogon ko tin nib t’uf en Tathapeg riy’ nib mil suwon ni ngan lek e kanawo’en e m’ag Rok ma m’ay rogoy mra bay e m’agaen’ ni ngan fol kanawo’en Chitimangdad nu Tharimy.

Michaen’ ngak Somoel ma tabab ngay nib m’ag u wun’um ngak Got, ni ngan tay e m’ag riy’ ngak nib kengin e yafos rom. Ren’ey e bang ko yafos chiney, nga m’on nib b’tuf ngay e gum’aen’ nge kal’ngaen’. Borran, re m’ag u waen’ ney ra mang bang ko minii’ gur, nga laniyaen’uy, ni ba’ gubin ngiyal ko yafos rom. Woed rogon dabgu pag talin fithingag dem turug e n’en nibe tafney nag, dabi pag talin e m’ag ni kan k’er k’er nga lan gum’ir’cha’dad.9

Got ma pinning dad ni ngad yin’ed rogoy dad nga but’ min tabab e yafos nib be’ech ko Kristus. Ra buch ngay napan gadadma fal’eg e mich rodad ngak Tathapegdad, nibe tabab riy ko rung’ag e mich ko picha’an nib mich’ riy.10 Ma ere, mich ra to’aer nag napan gadad ma muruwliy e n’en nra m’ag dad Ngak.11

Ra fel’ i yaen fa’anre rayog ni ngad pii’ e mich ngak bee’ woed e m’ar nib flu fa cold. Amrogon, e “sneeze nib thothup” mra ga’ nag e mich ko bee’. Machane gathi amrogon. Kemus ni rayog e mich nap’an bee’ ma ngongoliy e mich rok. Pi ngongoliy ney ma yaen bo’or i yay ko n’en nib non bee’, machane de yoeg ni ngan “ga’ nag” e mich ko bee’ fa paer nga dakaen e mich ku yug bee’ ni gathi gadad. Machane, ni nge ga’ nag e mich rodad, thingar da mel’eg e ngongoliy nra gel nag riy’, nibe un ngay e meybil, be’eg e babyor nib thothup, fek e sakrament, nge pig’pig’ ngak bee’.

Nap’ani ga’ nag e michaen’ ngak Yesus Kristus, ma pinning dad Got ni ngad fal’eged e m’ag nib motochiyel. Pi m’ag ney e micheg ma yad e pow ko yul’yul’ rodad ngak Kristus. Pi m’ag ma toey e dayif ko mon’og e ya’el rodad. Napan i mel’eg dad ni ngad tawfe gad, ra tabab i fek nga dakaen dad fithingan Yesus Kristus12 nge mel’eg ni ngad un gad Ir. Gadad ma micheg ni ngad boeded Ir nge yalen Rok.

Pi m’ag ma fek dad i yaen ngak Tathapegdad ma i yaen ko fare kanawo’ nibe soer ngay u tharimy. Fare gelingin ko pi m’ag ma ayuweg dad ni ngad ul’ul’uy e thiliyeg e gum’ircha’dad, ga’ nag e yul’yul’ rodad ngak Somoel, nge thiliyeg e ya’an rodad ngak ya’an Kristus.13 Machane f’anre dani m’ag u waen’ ko pi micheg rom e dani yoeg e tawath riy’.14 Sana be lumelaen’dad ni ngad lich nag, yin’ e yalen rodad nga raen nib mocho’, fa ke’yag e talin e cham rodad u but’ nrayog ni ngad feked riy’ bayay. Machane laniyaen’ ni de m’ag ngak pi micheg rodad e dani bing e mab ko tawath nib be’ech ko gelingin Chitimangdad nu Tharimy nge Yesus Kristus.

Temple ko Kinshasa

Mudugil rodad ni ngad koel chilan pi m’ag rodad e dani thiliyeg rogon fini thiliyeg rogon e paer rodad. Michaen’ rodad ngak Got e ngariy boed e lul’ ni Congo nibe chugur ngak fare Kinshasa Temple. Fare lul’ ney, nib thil’thil’ ko bo’or u bang ko fayleng, ma t’ab rogon e papay gubin e yang ko duw15 nge be pu’oeg chugur ko 11 million gallons (41.5 million L) ko raen gubin e second nga lan e Atlantic Ocean.

Tathapegdad ke pinning pi gachalpen Rok ni ngar m’ag u wun’rad. Ke yoeg, “Ere, mu tay e ren’ey u gum’ir’cha’med, ni ran ngongoliy pin’en ni gu ra machib nag, min motochiyel nagmed.”16 Ni ngan “tay e ren’ey u gum’ir’cha’med” ma fekey urngin e micheg rok Got ni nge yoeg rodad e fal’falan’ ni dabi mus bi’id.17

Bo’or e Gidii’en Got ko Tiney Tomur e Rran ma “tay e ren’ey u gum’ir’cha’rad” ma ke thil’thil nag rad. Aygi weliy fan marunga’agen dalip e nii’ riy—Brother Banza Mucioko, Sister Banza Régine, nge Brother Mbuyi Nkitabungi.

Tabinaew ni Banza

U 1977, fare Banzas kar pir’ed u Kinshasa u fare am nu Zaire, ni’ir chiney kan noeg fare Democratic Republic ko fare Congo. Kan liyor nagrad u galasia nu Protestant nge ko am rorad. Bachan ke sasalap rorad, fare galasia rorad kar duwgily e tabinaw rorad ni ngar ranoed nga Switzerland ni ngan skul nag mar pii’ed e scholarship ko university riy’.

Nap’ani ba’rad ko Geneva, kar ranoed nga skul, me Brother Banza ke gu’ bo’or i yay e na’un ko galasia nib chig’chig’ nib tunguy “Fare Galasia rok Yesus Kristus ni fan ko Gidii’en Got Rok ko Tin Tomur e Rran.” Ke lemnag, “Ba’ Yesus Kristus e Gidii’ chiney, u tumor e rran?” Ke lemnag ni ngan check nag.

Ke oge e mogethin ngak Brother nge Sister Banza ko branch. Dawori athapeg tabinaw ni Banza fulweg ko pi duwer rorad marunga’agen yalen Got, boed e, “Fa’anre ba ya’el Got, woed e nif’eng, uragon kan sunmiydad boed i yaen Ir? Ke uragon ni Nge paer nga chiya nib throne ngay?” Dawori athapeg e fulweg nib fel’ rogon mada’ ko ngiyal’ pi missionary kar weliy fan e gospel nib sulweg chilan rogon ko lesson nib ngoch’ngoch’. Nap’an i yaen pi missionary, pi Banza kar sap nigew mar rognew, “Ireray fare thin riyul’ ni kad rung’aged?” Kar ul’ul’uy ni ngar bad nga galasia mar mada’nag ko pi missionary. Kar nanged ni tawfe lan e Galasia rok Yesus Kristus nib sulweg chilan rogon mra thiliyeg e yafos rorad. Ra malog pi scholarship rorad, ra tal’eg pi visa rorad, ma yow nge l’agruw e bitir rorow nib chig e ra t’uf ni ngar digey Switzerland. Machane, kar m’aged u wun’raed ni ngan tawfey nge athapeged Kan Thothup u October 1979.

La’agruw e wik tomuren tawfe, Brother nge Sister Banza kar sulew ngak Kinshasa nib bin sum’on nge bin l’agruw chongin e galasia ko am rorow. Pi chongin e Geneva Branch kar ul’ul’ ni ngar non ngorow mar aywegew ni ngar mada’ nag pi tapowi’iy ko Galasia. Fare tabinaw ko Banza e kan pii’ athamgil u waen’ ngay ni ngar soen niged ko fare ngiyal’ nap’ani toey Got fare Galasia Rok u Zaire.

Elder Mbuyi

Ma ngiyal’ nem, reb e exchange student nu Zaire, Brother Mbuyi, ke skul nag u Belgium. Ke tawfe nag u 1980 u Brussels Ward. De’ n’uw nap’an, ke pig’pig’ nag e full-time mission u England. Nge ngongoliy pi m’ang’ang’ Got Rok. Brother Mbuyi ke sul ngak Zaire nib bin dalip e chongin e Galasia u am rok. Ke pag pi labthir rok, me tabab e ulung ko galasia u n’aun rok. U February 1986 e kan fal’eg rogon e babyor ko am nibe pi’ matawon e Galasia. Ke t’uf dalip e signature ko gidii’ nu am Zaire. Pi dalip e signature ko fare babyor e rok Brother Banza, Sister Banza, nge Brother Mbuyi.

Brother Mbuyi nge fapi Banzas

Pi chongin nib m’udugil ngay kar nanged tin riyul’ nap’an kar rung’aged riy; kar fal’eged e m’ag ko tawfe ni ke m’agiraed ngak en Tathapeg. Kar yin’ed pi yalen faram rorad nga lan e lul’ nib gel ni dariy lemrad ni ngar suloed rogon bayay. Kanawo’ nem e daniy rib moem. Cham ko am, paer ni yigo’ yad ma dariy tapowi’iy ko Galasia, nge magowan ni ba un ngay re muruwel ningan mon’og e Galasia e sana ra waer nag yug bee’. Machane Brother nge Sister Banza nge Brother Mbuyi kar athamgil gad u mich. Kar ba’ rad ko fare yibliy ko Kinshasa Temple, 33 e duw tomuren kar yoley fithingrad ko fare babyor nibe pii’ matawon e Galasia u Zaire.

Brother nge Sister Banza

Pi Banza e ba’ aray ko Conference Center daba’. Kar un gow ko l’agruw e pagael roraw, Junior nge Phil, nge pi ppin row, Annie, nge Youyou. U 1986, Junior nge Phil e bin som’on nge l’agruw e nii’ kan tawfe nag u Galasia u Zaire. Brother Mbuyi nge ppin rok, Maguy, ma sap gow ko ren’ey u Kinsasha ni ba’ row lal’ e bitir.

Sister and Brother Mbuyi

Pi pioneer ney kar nanged fan pi m’ag udakaen ni ke yib ngorad lowan’ “mornga’agen fare Somoel ni Got roraed, ma kar falfalaen’ gaed ngak’ Yesus kristus ni Tabiyul roraed.”18

Ke uragon ni ngad m’agidad ngak en Tathapegdad min yul’yul’ rog dad boed picha’ney nge biyu’ ngo biyu’ e Gidii’en Got nu Congo nge u bang ko fayleng? En Tathapeg ke fil rogdad. Gubin e wik ni gadad ma fek fare sakrament min fal’eg e m’ag rok Chitimangdad nu Tharimy. Gadadma micheged ni ngad m’ag gadad ngak Somoel ni ngad feked nga dakaen dad fithingan, ni ngad puguran gad Ir, min koel chilan pi motochiyel Rok.19 Ni ngan fal’eg rogom min yul’yul’ rogom ni ngan tay pi m’ag ney gibin e wik ma m’agidad ngak Somoel, ma ayuwegdad yul’yul’ gad,20 ma fek dad i yaen nib gel ko fare kanawo’en e m’ag.

Gube pinning med ni ngam m’ag u wun’um ni ngam mang gachalpen. Mu fal’eg mag tay chiylen fare motochiyal Yin’ pi yalen rom nu kakrom u e alub’lub’ nib gel. Mu ke’yag e talin e cham rom nib to’aer. Bachan ni ba’ fare Bayul rok Yesus Kristus, ni ngan toey pi m’ag nib mudugil rogon mra thiliyeg e yafos rom nib manemus. Ga ra mang boed en Tathapeg napan mu tiyan’um Ir, lek Ir, nge adag dakaen Ir. Gube micheg ni’ir e dayif nib gel. Ni’ir e gubin marayog, nge be riyul’ e micheg Rok. U dakean fithngan Yesus Kristus, amen.

Babyoren Ayuw

  1. Fare yibliy ke buch ko Palm Sunday, April 14, 2019, boed ni ke ning President Russell M. Nelson.

  2. Fare artist, David Meikle, ke jinga’ Congo Falls ni ke sap ngak pi saseng ko Klubu Falls. Pi Kiubu Falls e ba’ 249 miles (400 killometers) lelu’och ko Lubumbashi u yimuch nge ngek i yang ko Democratic Republic ko fare Congo.

  3. Pi talin ney e kan tunguy inkisi u thin ni Kikongo nge fétiches u thin ni French. Re thin ma piliyeg nag u thin nu Mariken woed e amulet, talisman, fa fetish.

  4. David Meikle ke jinga’ Nzongo Falls nibe sap ngay ko pi saseng ko fare lul’ ngay. Nzongo Falls e ni ba’ chugur’ ko 81 miles (130 kilometers) rok Kinshasa, Democratic Republic ko fare Congo. Fare lul’ ni ba’ aram e kan tunguy Nzadi Inkisi, fa “River of Fetishes.” Fithingan ma weliy fan fare tin nibi buch ko pi thin ney.

  5. U AD 1000, pi tapowi’iy ko Iceland kar mada’ nag u ta’abang ni fan ko mo’olung niba’ ko urngin e duw, la’agruw e wik Allting, nib ta’abrogon ko fare mo’olung nra tay e motochiyel nib ga’fan ko gubin. Pu’mon fithingan Thorgeir e kan ning ni nge mel’eg fa’anre ran liyor nag e gidii’ Kristus fa ul’ul’uy ni ngan liyor nagrad pi got nu Norma. Tomuren dalip e rran ni yigo’ ir ko tent rok, Thorgeir ke yoeg e thin rok; pi gidii’ e ra mang e Kristiano. Nap’ani sul Thorgeir ngak e binaw rok, ke fekey pi liyos rok pi got nu Norma me yin’rad i yawn ko lul’, ni kan tunguy chiney e Godafoss, fa “Lul’ ko pi Got.” Ren’ey ke dag ni Thorgeir ke thiliyeg nib polo me mang e Kristiano.

  6. Alma 23:13; 24:17–18

  7. Muguy Alma 23:6. David A. Bednar, “Converted unto the Lord,” Liahona, Nov. 2012, 106–9.

  8. Muguy Ezekiel 11:19–20; 2 Korinth 3:3

  9. Muguy Roma 10:14, 17

  10. Muguy Preach My Gospel: A Guide to Missionary Service, rev. ed. (2018), 203.

  11. Muguy Dallin H. Oaks, “Taking upon Us the Name of Jesus Christ,” Ensign, May 1985, 80–83.

  12. Muguy Alma 5:12–14

  13. Muguy ko Doctrine nge Covenants 82:10

  14. Fare lul’ nu Congo e bin to’aer, bin l’agruw nib gel, nge bin mureb e lul’ ko fayleng. Irma th’aeb fare equator la’agruw e yay, ere t’ab e bang ko lul’ ma ba’ ko chirofen e n’uw, nibe yan i map’ nib gel gubin ngiyal’. Be yip fan ni radan i map’ e t’ab rogon u gubinyal’ ko duw, ni’ir 41,000 cubic meters ko raen ko second, mus ni ra papay nag boech duw ngo duw (ko 23,000-75000 cubic meters ko second).

  15. Joseph Smith Translation, Luke 14:28 (in Luke 14:27, footnote b).

  16. Mu sap ko 2 Nephi 9:18; Russell M. Nelson, “Joy and Spiritual Survival,” Liahona, Nov. 2016, 81–84. President Nelson ke yoeg, “falfalan’ e tawath ni fan ko gidii’en michaen’” (page 84).

  17. Alma 37:9

  18. Muguy ko Doctrine and Covenants 20:77 U Mission Leadership Seminar ko June 2019, tomuren i fek fare sakrament, u’mon ke tabab e milwol rok, President Russell M. Nelson ke yoeg, “Ke yib e lem ngog ni n’en ni kug fal’eg e m’ag daba’ e nrib ga’fan ngog ko fare milwol ni kug fal’eg rogoy. Kug fal’eg e m’ag nap’an kug fek fare sakrament ni gu ba’adag nggu fek nga dakanag fithingan Yesus Kristus ma gu ba’adag nggu fol ko pi motochiyel rok. Bo’or ngiyal’, gu rung’ag e thin ni gadadma fek fare sakrament nggad be’ech nag pi m’ag kan toey napan i tawfe nag dad. Amrogon e riyul’ riy, machane ke yug boech riy’. Kug tay e m’ag nib be’ech. Gur e kam fal’eg e m’ag nib be’ech … Chiney ni ngan fulweg rogon ni Ir ma yoeg nrayog e Kan Thothup Rok ngodad ni gubin fen. Ba to’owath ni rib falel’ riy’!”

  19. Muguy ko 3 Nephi 18:12